Qarında köp – yəni qazın toplanması və şişkinlik hissi – bir çox insanın həyat keyfiyyətinə təsir edən narahatedici bir haldır. Bəzən bu vəziyyət yeməkdən sonra yaranır, bəzən isə daha ciddi həzm problemlərinin göstəricisi ola bilər. Köpün səbəbləri müxtəlifdir: düzgün qidalanmamaq, laktoza dözümsüzlüyü, stress və ya həzm sistemindəki pozuntular bu narahatlığı yarada bilər. Ən yaxşı köp dərmanını seçmək üçün həm simptomlara, həm də əsas səbəbə diqqət yetirmək vacibdir.
Köpün Əsas Səbəbləri
- Qaz yaradan qidalar (noxud, lobya, kələm, qazlı içkilər və s.)
- Açıq-aşkar çeynəmədən yemək
- Həddindən artıq hava udulması (qazlı içkilər, çeynənən saqqız, siqaret)
- Laktoza və qlüten dözümsüzlüyü
- Bağırsaq mikroflorasının pozulması (disbakterioz)
- Stress və narahatlıq hallarının fizioloji təsiri
Ən Effektiv Köp Dərmanları (2025 üçün yenilənmiş siyahı)
1. Espumisan (Simetikon əsaslı)
- Təsiri: Köpü azaldır, qaz baloncuklarını parçalayır.
- Forması: Kapsul, sirop, damcı
- Kimlər üçün uyğundur: Körpələrdən böyüklərə qədər
- Qiymət: 5–10 AZN
2. Sab Simplex
- Təsiri: Körpələr və uşaqlar üçün qaz yığılmasını aradan qaldırır
- Forması: Damlalar
- Kimlər üçün uyğundur: Yeni doğulanlar və uşaqlar
- Qiymət: 6–9 AZN
3. Meteospasmyl
- Tərkibi: Simetikon + Alverin sitrat
- Təsiri: Həm qazı azaldır, həm də bağırsaq spazmını aradan qaldırır
- Forması: Kapsul
- Xüsusi hallar: İBS (İrritabl Bağırsaq Sindromu) zamanı effektlidir
- Qiymət: 10–15 AZN
4. Disflatyl
- Təsiri: Köp və qazın dərhal azalması
- Forması: Damlalar
- Kimlər üçün uyğundur: Xüsusilə körpələr və uşaqlar
- Qiymət: 6–9 AZN
5. Motilium
- Təsiri: Həzm prosesini sürətləndirir, qaz yığılmasının qarşısını alır
- Forması: Tablet və suspenziya
- Xüsusi hallarda istifadə: Bulantı və köp birlikdə olduqda
- Qiymət: 9–13 AZN
6. Infacol
- Tərkib: Simetikon
- İstifadə: Yenidoğulmuşlarda kolik və köp
- Forması: Damlalar
- Yaş qrupu: 0+ aylıq
7. Colief
- Tərkib: Laktaza fermenti
- İstifadə: Laktoza dözümsüzlüyü nəticəsində yaranan köp
- Forması: Damlalar
- Yaş qrupu: Körpə – uşaq
8. Flatulex
- Tərkib: Simetikon
- İstifadə: Geniş təsirli köp əleyhinə dərman
- Forması: Tablet, kapsul
- Yaş qrupu: Böyüklər
9. Enterosan
- Tərkib: Probiyotik + Enzim kompleksi
- İstifadə: Disbakterioz və köp
- Forması: Kapsul
- Yaş qrupu: Yetkinlər və uşaqlar
10. Riopan
- Tərkib: Magaldrat + Simetikon
- İstifadə: Mədə turşuluğu + qaz
- Forması: Suspenziya, çeynənən tablet
- Yaş qrupu: Böyüklər
11. Linex Forte
- Tərkib: Probiotik kompleks
- İstifadə: Bağırsaq florasını bərpa edərək köpü azaldır
- Forması: Kapsul
- Yaş qrupu: Körpələrdən böyüklərə
12. Bebinos
- Tərkib: Bitki ekstraktları (anason, raziyə, çobanyastığı)
- İstifadə: Təbii üsulla qazı və spazmı azaldır
- Forması: Damlalar
- Yaş qrupu: Körpə və uşaq
13. Alverin
- Tərkib: Alverin sitrat
- İstifadə: Spazm və qaz probleminə qarşı
- Forması: Tablet
- Yaş qrupu: Böyüklər
14. Pancreatin (Mezim, Panzynorm və s.)
- Tərkib: Pankreatik fermentlər
- İstifadə: Həzm zəifliyi nəticəsində qaz və köp
- Forması: Tablet
- Yaş qrupu: Böyüklər
15. Neobutin
- Tərkib: Trimebutin
- İstifadə: İBS (qaz, spazm, diskomfort) zamanı effektivdir
- Forması: Tablet
- Yaş qrupu: Yetkinlər
16. Trimebutin Mylan
- Tərkib: Trimebutin
- İstifadə: Bağırsaq hərəkətlərini normallaşdırır, spazm və qazı azaldır
- Forması: Tablet
- Yaş qrupu: Yetkinlər
- Qeyd: İrritabl Bağırsaq Sindromu (İBS) üçün effektivdir
17. BioGaia Probiotik Damlalar
- Tərkib: Lactobacillus reuteri
- İstifadə: Körpələrdə köp və kolikə qarşı bağırsaq florasını tənzimləyir
- Forması: Damlalar
- Yaş qrupu: 0+ aylıq
- Qeyd: Tamamilə təbii və təhlükəsiz probiotik vasitədir
18. Itoprid (Ganaton)
- Tərkib: Itoprid hidroklorid
- İstifadə: Həzm prosesini stimullaşdırır, köp, dolğunluq və iştahsızlığı azaldır
- Forması: Tablet
- Yaş qrupu: Böyüklər
- Qeyd: Yeməkdən əvvəl qəbul edilir
19. Duspatalin
- Tərkib: Mebeverin hidroklorid
- İstifadə: Bağırsaq spazmı və qaz problemi zamanı geniş istifadə edilir
- Forması: Uzadılmış təsirli kapsul
- Yaş qrupu: Böyüklər
- Qeyd: Mədə-bağırsaq traktında ağrı və şişkinlik üçün ideal seçimdir
20. Kreon (Creon)
- Tərkib: Pankreatin
- İstifadə: Yeməklə birlikdə qəbul edilərək həzmi gücləndirir və qaz yığılmasının qarşısını alır
- Forması: Mikropelletli kapsul
- Yaş qrupu: Uşaqdan böyüyə
- Qeyd: Xroniki pankreatit, ağır yemək sonrası şişkinlik hallarında geniş istifadə olunur
Qeyd:
- Bu dərmanlar həkim təyinatı ilə qəbul edilməlidir.
- Körpələr və uşaqlar üçün uyğun olan dərmanlar yalnız pediatr nəzarəti ilə istifadə olunmalıdır.
- Dərmanların hər biri eczanələrdə fərqli ticarət adları ilə də mövcud ola bilər.
Təbii və Evdə Hazırlanan Alternativlər
Əgər dərman istifadə etmək istəmirsinizsə, bəzi təbii vasitələr də kömək edə bilər:
- Zəncəfil çayı: Həzm prosesini tənzimləyir.
- Nanə yağı və ya çayı: Bağırsaq spazmını azaldır.
- Raziyə toxumu: Çeynəndikdə və ya çay şəklində içildikdə köpə qarşı effektivdir.
- Qarazirə yağı: Qaz və köp üçün xalq təbabətində geniş istifadə olunur.
- Ərik qurusu və kişmiş: Yumşaq təbii laksatif təsirə malikdir və bağırsaqları rahatladır.
Köp Probleminin Qarşısını Necə Almaq Olar?
- Yeməyi yavaş-yavaş və yaxşı çeynəyin
- Qazlı içkilərdən və saqqızdan uzaq durun
- Gün ərzində az miqdarda, lakin tez-tez qida qəbul edin
- Laktoza və qlüten tərkibli məhsullara diqqət edin
- Stressi azaltmaq üçün nəfəs məşqləri və fiziki aktivliklərdən istifadə edin
- Probiotiklər (kefir, yoqurt) qəbul edin
Həkimə Nə Zaman Müraciət Etməli?
- Köp uzun müddət davam edirsə və ya qəfil başlayıb kəskin ağrı ilə müşayiət olunursa
- Çəki itirmə, iştahsızlıq, qusma ilə birlikdədirsə
- Nəcisdə qan və ya rəng dəyişməsi müşahidə edilirsə
- Dərmanlardan heç biri kömək etmirsə
Qarında köp problemi əksər hallarda ciddi olmasa da, gündəlik rahatlığa təsir edən bir amildir. Ən yaxşı köp dərmanı sizin yaşınıza, vəziyyətinizə və köpün səbəbinə uyğun olan dərmandır. Espumisan və Sab Simplex körpələr üçün uyğundur, Meteospasmyl və Motilium isə yetkinlər üçün daha geniş təsirə malikdir. Təbii vasitələr isə gündəlik profilaktika və yüngül simptomlar zamanı faydalıdır. Köp problemi mütəmadi hal alıbsa, mütləq həkimə müraciət etməyi unutmayın.