İslam, dünya üzrə milyardlarla insanın inancını təşkil edən və təxminən 1400 il əvvəl ortaya çıxan bir dindir. İslam dini, tək Allah inancına əsaslanır və onun əsasları Qurani-Kərimdə və Peyğəmbər Məhəmmədin (s.a.s) hədislərində öz əksini tapır. 2024-cü ildə də İslam dini, dünyanın müxtəlif yerlərində insanların həyatına dərin təsir göstərir və onların mənəvi, əxlaqi və sosial həyatında böyük rol oynayır. Bu məqalədə, İslam dininin əsaslarına və bu dinin dünyada oynadığı rola nəzər salacağıq.
1. İslamın Əsasları: İmanın Şərtləri və İslamın Şərtləri
İslam dininin əsasını iman və əməllər təşkil edir. İman, müsəlmanların Allahın varlığına və birliyinə, peyğəmbərlərinə, mələklərə, müqəddəs kitablara, axirət gününə və qədərin yaxşısına və pisinə inanmaqdır. Bu inanc, İslamın təməl prinsiplərindən biridir və hər bir müsəlman üçün vacibdir.
İslamın beş şərti də bu dinin əsaslarını təşkil edir. Bunlar:
- Şəhadət (İman): “Lə iləhə illəllah, Muhammədun Rəsulullah” – Allahdan başqa ilah yoxdur və Məhəmməd Onun elçisidir. Bu ifadə, İslamın ən əsas inancıdır.
- Namaz: Müsəlmanların gündə beş dəfə Allah qarşısında səcdə edərək ibadət etməsidir. Namaz, Allahla yaxın əlaqə qurmanın və gündəlik həyatda mənəvi tarazlığın əsas yoludur.
- Oruc: Hər il Ramazan ayında müsəlmanlar günəş doğuşundan gün batana qədər oruc tuturlar. Bu, insanın nəfsini tərbiyə etməsinə və Allahın mərhəmətinə daha çox yaxınlaşmasına kömək edir.
- Zəkat: Müsəlmanlar var-dövlətlərinin müəyyən bir hissəsini kasıblara və ehtiyacı olanlara yardım məqsədilə verir. Zəkat, cəmiyyətdə sosial bərabərliyin təmin olunmasında mühüm rol oynayır.
- Həcc: Hər bir imkanı olan müsəlmanın ömründə ən az bir dəfə Məkkəyə ziyarət etməsi vacibdir. Həcc, müsəlmanların birliyini və bərabərliyini simvolizə edən mühüm bir ibadətdir.
2. Qurani-Kərim və Hədislər: İslamın Qaynaqları
İslam dininin əsas qaynağı Qurani-Kərimdir. Qurani-Kərim, Allahın vəhyi olaraq qəbul edilir və müsəlmanlar üçün həyatın hər sahəsində yol göstərici kimi istifadə olunur. Quranda, əxlaq, ədalət, şəfqət və digər insan davranışları ilə bağlı dərin təlimlər yer alır.
Hədislər, Peyğəmbər Məhəmmədin (s.a.s) sözləri, davranışları və təsdiqləridir. Hədislər, Qurani-Kərimdən sonra İslam hüququnun və əxlaqının ikinci ən mühüm qaynağıdır. Hədislər vasitəsilə müsəlmanlar, Qurani-Kərimin necə tətbiq olunacağını və gündəlik həyatda İslamı necə yaşamalı olduqlarını öyrənirlər.
3. İslamın Əxlaqi və Sosial Dəyərləri
İslam dini, yüksək əxlaqi və sosial dəyərləri təşviq edir. Bunlar arasında dürüstlük, ədalət, mərhəmət, səbir və təvazökarlıq xüsusi yer tutur. İslamda insanın həm Allahla, həm də insanlar arasında ədalət və haqqı qorumaq əsas məqsəddir. İslamın əxlaqı, insanın özünə, ailəsinə, cəmiyyətinə və ümumi olaraq insanlığa qarşı məsuliyyətlərini əhatə edir.
İslamın sosial dəyərləri də mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Zəkatın verilməsi, kasıblara və ehtiyacı olanlara yardım edilməsi, qonşulara yaxşılıq etmək və valideynlərə hörmət etmək kimi prinsiplər, cəmiyyətdə sülh və bərabərliyin təmin edilməsində vacib rol oynayır.
4. İslamın Qlobal Rolu və Müasir Dünya
2024-cü ildə İslam dini, dünyanın müxtəlif ölkələrində böyük təsirə malikdir. Müsəlmanlar, müxtəlif mədəniyyətlər və cəmiyyətlərdə İslam dəyərlərini yaşadır və bu dinin mənəvi, əxlaqi və sosial prinsiplərini öz gündəlik həyatlarında tətbiq edirlər. İslam, həm fərdi, həm də cəmiyyət səviyyəsində mənəvi dəyərlərin qorunmasına və sosial ədalətin təmin olunmasına töhfə verir.
Eyni zamanda, İslam, qloballaşan dünyada dini müxtəlifliyin və dialoqun təşviq edilməsində mühüm rol oynayır. Müsəlman cəmiyyətləri, dünyada sülhün və anlaşmanın qurulmasında fəal iştirak edir, dini ekstremizmə qarşı mübarizə aparır və mədəniyyətlərarası dialoqa töhfə verirlər.
İslam dini, dərin mənəvi, əxlaqi və sosial dəyərlərə sahib olan bir inanc sistemidir. Onun əsasları, iman, ibadət və yüksək əxlaq üzərində qurulmuşdur. 2024-cü ildə də İslam, dünya üzrə milyonlarla insanın həyatında mühüm yer tutur və cəmiyyətlər arasında sülhün, ədalətin və mənəvi dəyərlərin qorunmasında əvəzsiz bir rol oynayır. İslamın yaydığı bu dəyərlər, qlobal səviyyədə daha yaxşı bir dünya qurulmasında önəmli təsir göstərməyə davam edir.
