Azərbaycan Dəmir Yolları (ADY) ölkənin ən əhəmiyyətli nəqliyyat sistemlərindən biri olaraq, həm daxili, həm də beynəlxalq yük və sərnişin daşımalarının həyata keçirilməsində mühüm rol oynayır. 2024-cü ildə ADY-nin fəaliyyətində modernizasiya və genişlənmə kimi inkişaflar gözlənilir. Azərbaycanın coğrafi mövqeyi, ölkəni Avropa ilə Asiya arasında mühüm tranzit mərkəzinə çevirir və Azərbaycan Dəmir Yolları bu strateji üstünlükdən maksimum faydalanmağa çalışır.
ADY-nin Tarixi və İnkişafı
Azərbaycan Dəmir Yollarının əsası XIX əsrdə qoyulmuşdur. İlk dəmir yolu xətti 1880-ci illərdə Bakı ilə Hacıqabul arasında çəkilmişdir. Bu xətt, regionun neft sənayesinin inkişafı ilə bağlı olaraq nəqliyyat ehtiyaclarını qarşılayırdı. 1920-ci illərdə isə Sovet dönəmində ADY-nin fəaliyyəti genişləndirildi və ölkə daxilində bir çox yeni xətlər çəkildi. Müasir dövrdə isə müstəqillik əldə etdikdən sonra Azərbaycan Dəmir Yolları yenidən qurulmağa və inkişaf etməyə başladı.
2024-cü ilə gəldikdə isə, ADY artıq regionda lider dəmir yolu operatorlarından biri hesab edilir. Müasir texnologiyalar, yenilənmiş infrastruktur və beynəlxalq tərəfdaşlıqlar sayəsində ADY nəqliyyat sektorunda əhəmiyyətli bir mövqe qazanmışdır.
Beynəlxalq Layihələr və Transxəzər Dəhlizi
Azərbaycanın strateji mövqeyi onu Avropa və Asiya arasında tranzit yolu kimi xüsusilə vacib edir. 2024-cü ildə ADY-nin bu rolu daha da artacaq, çünki ölkənin Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu kimi iri beynəlxalq layihələrdə iştirakı güclənir. Bu marşrut Çini Avropaya Xəzər dənizi üzərindən, Mərkəzi Asiya və Azərbaycandan keçməklə birləşdirir. Burada Azərbaycan Dəmir Yollarının fəaliyyəti vacib bir həlqədir.
ADY, həmçinin “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizində də mühüm rol oynayır. Bu dəhliz, Rusiyanı və Avropa ölkələrini İran və Hindistanla birləşdirir. Bu tranzit marşrutlarının inkişafı, ADY-nin gələcək perspektivləri baxımından əhəmiyyətli olacaqdır.
Texnoloji Modernizasiya və Rəqəmsallaşma
ADY-nin müasir texnologiyalara inteqrasiyası 2024-cü ilin əsas prioritetlərindən biri olaraq qalacaq. Son illərdə dəmir yolu sistemində rəqəmsallaşma prosesləri sürətlə inkişaf etmişdir. Bilet satışı, sərnişin məlumatlarının idarə edilməsi, yük daşımalarının izlənməsi kimi əməliyyatlar artıq rəqəmsal platformalar vasitəsilə həyata keçirilir. 2024-cü ildə ADY, bu rəqəmsallaşma proseslərini daha da genişləndirərək, sərnişinlər və biznes üçün daha sürətli və şəffaf xidmətlər təqdim etməyi hədəfləyir.
Həmçinin, dəmir yolu xəttinin avtomatlaşdırılması və yeni lokomotivlərin alınması da planlaşdırılır. Bu texnoloji yeniliklər həm xidmət keyfiyyətini artıracaq, həm də təhlükəsizlik standartlarını yüksəldəcək.
Yenilənən Sərnişin Daşımaları və Sürətli Qatarlar
Sərnişin daşımaları ADY-nin mühüm fəaliyyət sahələrindən biridir. 2024-cü ildə, sərnişin daşımalarının daha da sürətli və komfortlu olmasını təmin etmək üçün yeni sürətli qatar xətlərinin açılması gözlənilir. Xüsusilə Bakı-Tbilisi qatar marşrutu üzərində yenilənmələr planlaşdırılır və bu xətt üzrə xidmət keyfiyyətinin artırılması nəzərdə tutulur.
Eyni zamanda, Bakı-Gəncə sürətli qatar xətti də 2024-cü ildə genişlənəcək. Bu marşrutda daha çox sərnişin qəbul etmək üçün yeni qatar vaqonları alınacaq və sərnişinlər üçün daha rahat səyahət şərtləri yaradılacaq. Bu, ADY-nin ölkə daxilində sərnişin daşımalarını daha cəlbedici etməyi hədəfləyən strategiyasının bir hissəsidir.
Yük Daşımalarının Artması
2024-cü ildə ADY-nin yük daşımalarında da əhəmiyyətli artım gözlənilir. Xüsusilə beynəlxalq tranzit yüklərinin həcminin artması, Azərbaycan Dəmir Yolları üçün yeni imkanlar yaradacaqdır. Bu çərçivədə, Xəzər dənizi vasitəsilə keçən yük daşımalarının həcmi artırılacaq və dəmir yolunun Xəzər dənizi limanları ilə inteqrasiyası daha da gücləndiriləcək.
Əlavə olaraq, yeni yük vaqonlarının alınması və yük daşımalarında rəqabət qabiliyyətinin artırılması istiqamətində tədbirlər də nəzərdə tutulur. ADY bu sahədə xüsusilə Avropa və Asiya arasında logistika marşrutlarında üstün mövqe qazanmaq üçün ciddi addımlar atmaqdadır.
Ekoloji Məsuliyyət və Yaşıl Texnologiyalar
2024-cü ildə Azərbaycan Dəmir Yollarının ekoloji məsuliyyətə xüsusi önəm verəcəyi gözlənilir. Elektriklə işləyən qatarların sayının artırılması və dəmir yolu xəttinin elektrikləşdirilməsi, ADY-nin karbon izini azaltmaq istiqamətində atdığı addımlardan biridir. Həmçinin, yaşıl texnologiyaların tətbiqi və daha ekoloji təmiz nəqliyyat vasitələrinin istifadəsi də ADY-nin prioritetləri arasında olacaq.
2024-cü ildə Azərbaycan Dəmir Yolları həm texnoloji modernizasiya, həm də beynəlxalq layihələrdə aktiv iştirakı ilə ön planda olacaq. Genişlənən yük daşımaları, rəqəmsallaşan xidmətlər və ekoloji təmiz texnologiyalar ADY-nin gələcək inkişafının əsasını təşkil edir.
