Böyük Britaniya, rəsmi adı ilə Birləşmiş Krallıq (United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland), Avropanın qərbində yerləşən və dörd ayrı ölkədən – İngiltərə, Şotlandiya, Uels və Şimali İrlandiyadan ibarət olan bir dövlətdir. Zəngin tarixi, fərqli mədəniyyəti, unikal təbiəti və dünya siyasətindəki mövqeyi ilə Böyük Britaniya, 2024-cü ildə də qlobal səhnədə önəmli rol oynamağa davam edir.
Bu məqalədə Böyük Britaniyanın tarixindən başlayaraq onun mədəniyyəti, memarlığı, təbiəti, gündəlik həyatı, idarəetmə sistemi və turizm potensialı haqqında hərtərəfli məlumat təqdim olunur. Həmçinin, insanların bu ölkə haqqında tez-tez verdiyi suallara da cavab tapacaqsınız.
Böyük Britaniyanın Tarixi: Zamanın Dərinliklərindən Günümüzə
Böyük Britaniyanın tarixi minilliklərə dayanır və onun hər mərhələsi dünya mədəniyyətinə, siyasətinə və iqtisadiyyatına təsir göstərmişdir.
Qədim Tarix
Böyük Britaniya adası min illər əvvəl insan məskəninə çevrilmişdir. Eramızdan əvvəl 8-ci əsrdə Kelt tayfaları bu ərazidə yaşayırdı. Daha sonra Roma İmperiyası (e.ə. 43-cü ildə) adanı fəth edərək İngiltərənin bir hissəsini imperiyanın tərkibinə qatdı. Roma dövründən qalma Hadrian Divarı və Bath Termal Hamamları bu gün də turistlər arasında populyardır.
Orta Əsrlər
Roma İmperiyasının çöküşündən sonra Böyük Britaniyada Anqlosakson və Viking dövrləri başladı. Bu dövrdə müxtəlif krallıqlar formalaşdı və daha sonra Norman istilası (1066-cı il) nəticəsində mərkəzləşmiş idarəetmə sistemi quruldu. Norman dövrü Böyük Britaniya tarixində yeni memarlıq və idarəetmə ənənələrinin əsasını qoydu.
Tudor və Viktoriya Dövrləri
XVI əsr Tudor dövrü Böyük Britaniyanın dünyada güclü mövqeyə sahib olmasının əsas mərhələlərindən biridir. VIII Henrinin Kilsə Reforması və I Elizabetin dənizdəki uğurları ölkəni Avropanın aparıcı dövlətinə çevirdi. Viktoriya dövründə isə Böyük Britaniya Sənaye İnqilabı ilə iqtisadi və texnoloji tərəqqidə lider oldu.
Müasir Tarix
XX əsr Böyük Britaniya üçün böyük dəyişikliklər gətirdi. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı ölkə müttəfiqlər arasında liderlik etdi. 2024-cü ildə Böyük Britaniya Avropa İttifaqından çıxdıqdan (Brexit) sonra yeni iqtisadi və siyasi prioritetlər qurmağa davam edir.
Mədəniyyət: İngilis Mədəniyyətinin Qlobal Təsiri
Böyük Britaniya mədəniyyəti dünya miqyasında böyük nüfuza malikdir. Ədəbiyyat, musiqi, teatr və incəsənət sahələrində onun mirası özünəməxsusdur.
Ədəbiyyatın Qızıl Çağı
William Shakespeare, Charles Dickens, Jane Austen və Agatha Christie kimi yazarlar Böyük Britaniya ədəbiyyatını dünya səviyyəsində tanıdıblar. 2024-cü ildə Londonda yerləşən British Library və Stratford-upon-Avon şəhərindəki Şekspir Muzeyi bu mirası yaşatmaqdadır.
Teatr və İncəsənət
Londonun West End teatrları hər il minlərlə tamaşaçını qəbul edir. National Gallery və Tate Modern kimi muzeylər isə incəsənət əsərləri ilə zəngindir.
Musiqi: Dünyanın Ritmi
Beatles, Rolling Stones, David Bowie kimi musiqi ikonaları Böyük Britaniya musiqisinin dünya səhnəsindəki yerini möhkəmləndirib. 2024-cü ildə də Böyük Britaniya musiqisi pop, rock və elektron musiqi janrlarında liderliyini davam etdirir.
Turizm: Böyük Britaniyanın Gözəlliklərini Kəşf Edin
Böyük Britaniya turistlər üçün geniş seçimlər təqdim edir. Tarixi abidələr, təbiət gözəllikləri və müasir əyləncələr hər zövqə uyğun səyahət imkanları yaradır.
Londonda Tarixi və Müasir Məkanlar
- Big Ben və Westminster Sarayı: Parlament binaları və məşhur saat qülləsi.
- Bukingem Sarayı: Kraliyyət ailəsinin rəsmi iqamətgahı.
- Madame Tussauds Muzeyi: Məşhur şəxsiyyətlərin mum fiqurlarının sərgiləndiyi muzey.
Şotlandiya və Onun Möhtəşəm Təbiəti
- Edinburq Qalası: Şotlandiyanın tarixini yaşadan qədim qala.
- Highlands Dağları: Şotlandiyanın ən gözəl təbiət möcüzələrindən biridir.
Uels və Şimali İrlandiya
- Snowdonia Milli Parkı: Uelsin ən yüksək zirvəsi olan Snowdon dağının yerləşdiyi park.
- Giants Causeway: Şimali İrlandiyanın unikal geoloji formasiyalarından biri.
Təbiət Sevənlər üçün
Böyük Britaniyada çoxsaylı təbiət parkları və göllər var:
- Lake District Milli Parkı.
- Cotswolds təpələri.
- Dartmoor Milli Parkı.
İdarəetmə və Siyasi Sistem
Böyük Britaniya idarəetmə baxımından dünya tarixində özünəməxsus yeri olan konstitusiya monarxiyası ilə tanınır.
Monarxiya
2024-cü ildə kral III Çarlz ölkənin simvolik başçısıdır. Monarxiyanın əsas rolu mədəni irsin qorunması və xalqın birliyini təmin etməkdir.
Parlament Demokratiyası
İcmalar Palatası və Lordlar Palatasından ibarət olan iki palatalı sistemdə baş nazir hökumətin rəhbəridir. Parlament həm daxili, həm də xarici siyasətin əsasını təşkil edir.
Britaniya Mətbəxi: Ənənəvi və Müasir Dadlar
Böyük Britaniyanın mətbəxi sadə, amma doyurucu yeməkləri ilə tanınır.
- Fish and Chips: Dəniz məhsulları sevənlər üçün klassik seçim.
- Yorkshire Pudding: Ənənəvi İngilis şam yeməyinin əvəzedilməz hissəsi.
- Afternoon Tea: İngilislərin məşhur çay fasiləsi desertlərlə müşayiət olunur.
2024-cü ildə Böyük Britaniya müxtəlif dünya mətbəxlərini də qəbul edərək kosmopolit yemək mədəniyyətini inkişaf etdirir.
Gündəlik Həyat: Şəhər və Kənd Mədəniyyəti
Böyük Britaniyada gündəlik həyat şəhər və kəndlərdə fərqli şəkildə yaşanır.
- Şəhər Həyatı: London, Manchester və Birmingham kimi şəhərlərdə müasir texnologiya və əyləncə mərkəzləri üstünlük təşkil edir.
- Kənd Həyatı: İngilis kəndləri sakitlik, təbiətə yaxınlıq və ənənəvi dəyərlər ilə tanınır.
Tez-Tez Verilən Suallar
1. Böyük Britaniyada səyahət üçün ən yaxşı vaxt nədir?
Ən yaxşı dövr may-sentyabr aylarıdır. Bu dövrdə hava daha mülayim olur.
2. İngilis dilindən başqa dillər varmı?
Bəli, Uelsdə uels dili, Şotlandiyada isə şotland və gael dilləri danışılır.
3. Böyük Britaniyada valyuta nədir?
Valyuta İngilis funtudur (£).
4. Hər hansı festival tövsiyə edirsiniz?
Glastonbury Festivalı, Edinburgh Beynəlxalq Festivalı və Notting Hill Karnavalı 2024-cü ildə də diqqət çəkir.
5. Britaniyada ictimai nəqliyyat necədir?
Qatarlar, avtobuslar və metro sistemi turistlər üçün olduqca rahatdır. Londonun “Oyster Card” sistemi ictimai nəqliyyatı istifadə etmək üçün əlverişlidir.
6. Böyük Britaniya haqqında daha çox məlumatı haradan ala bilərəm?
Rəsmi Turizm Saytı: www.visitbritain.com