Çöl Pişiyi (Felis lybica) haqqında hər şey
Çöl pişiyi (Felis lybica), ev pişiklərinin (Felis catus) vəhşi əcdadı hesab olunan kiçik yırtıcı pişik növüdür. Bu pişiklər əsasən Afrika, Asiya və Avropanın bəzi bölgələrində yaşayır və təbii mühitdə müstəqil şəkildə ov edərək yaşayırlar.
📌 Əsas Xüsusiyyətlər
🔹 Elmi adı: Felis lybica
🔹 Ailə: Pişikkimilər (Felidae)
🔹 Çəki: 3-6 kq
🔹 Uzunluq: 45-75 sm (quyruq 20-30 sm)
🔹 Yaşam müddəti: Təbiətdə 10-12 il, əsirlikdə 15-20 il
🔹 Rəngi: Boz, sarımtıl və ya qum rəngi (təbii kamuflyaj üçün)
🔹 Yaşadığı yerlər: Səhralar, meşələr, savannalar və dağlıq ərazilər
Çöl pişiklərinin yaşadığları ərazilər
Çöl pişikləri əsasən aşağıdakı bölgələrdə yayılmışdır:
✔ Afrika: Səhralar və savannalar (xüsusilə Səhravi çöl zonalarında)
✔ Asiya: Orta Asiya, Yaxın Şərq və Hindistan əraziləri
✔ Avropa: İspaniya, İtaliya və Balkanlarda bəzi kiçik populyasiyalar mövcuddur
Qeyd: Felis lybica növünün Afrika, Asiya və Avropa alt növləri var.
Çöl Pişiklərinin Ev Pişikləri ilə Bağlantısı
🔹 Çöl pişikləri ev pişiklərinin birbaşa əcdadıdır.
🔹 İlk dəfə 9,000 il əvvəl Yaxın Şərqdə evcilləşdirildiyi düşünülür.
🔹 Ev pişikləri (Felis catus) və çöl pişikləri bir-birilə cütləşə bilər və hibrid nəsillər verə bilər.
🐾 Çöl Pişiklərinin Davranışı
✔ Gecə yırtıcısıdır – əsasən gündüz dincəlir, gecələr ov edir.
✔ Tək yaşayır – yalnız cütləşmə dövründə bir araya gəlirlər.
✔ Səssiz və çevikdir – ovlarını gözləyərək hücum edirlər.
✔ Sərhədlərini qoruyurlar – öz ərazilərini sidik və cızıq izləri ilə işarələyirlər.
🍖 Qidalanma (Nə yeyirlər?)
Çöl pişiyi əsasən kiçik heyvanlarla qidalanır:
🦜 Quşlar – kiçik sərçələr, kəkliklər və s.
🐭 Gəmiricilər – siçanlar, dovşanlar, kirpilər və s.
🦎 Sürünənlər – kərtənkələlər və ilanlar
🦗 Böcəklər – cırcırama, çəyirtkə və digər həşəratlar
📝 Qeyd: Ov etmə tərzi ev pişiklərinə çox oxşayır! Hətta yeməyini ovlamadan əvvəl uzun müddət izləyə bilər.
Yaşadıqları Mühit və Təhlükələr
Çöl pişikləri hər cür təbiət şəraitinə uyğunlaşa bilir. Amma bütün dünyada sayı azalır.
Təhlükələr
❌ Şəhərləşmə və insan təsiri – Təbii mühitin azalması
❌ Hibridləşmə – Ev pişikləri ilə qarışaraq genetik xüsusiyyətlərini itirə bilərlər
❌ Ovçuluq – Xüsusilə dəriləri üçün ovlanırlar
❌ Qida çatışmazlığı – İnsan fəaliyyəti səbəbindən qida mənbələri azalır
🛡 Qorunma statusu: “Azalan növ” (IUCN Qırmızı Siyahısı)
🔍 Maraqlı Faktlar
🔸 Çöl pişikləri əsasən sakit və ehtiyatlıdırlar, insanlardan uzaq gəzməyə çalışırlar.
🔸 Onlar həddindən artıq isti və soyuğa davamlıdırlar, çünki səhralarda və soyuq bölgələrdə də yaşayırlar.
🔸 Çox yaxşı gizlənmə və kamuflyaj qabiliyyətinə malikdirlər.
🔸 Gözlərinin görmə qabiliyyəti gecə çox güclüdür, buna görə qaranlıqda ov edə bilirlər.
🔸 Çöl pişikləri su içməyə az ehtiyac duyurlar – əsasən ovladıqları heyvanlardan lazımi mayeni alırlar.
Çöl pişiyi, ev pişiklərinin əcdadı olmaqla yanaşı, hələ də təbiətdə müstəqil yaşayan bir növdür. Təbiətdə yaşamasına baxmayaraq, ev pişikləri ilə bəzi oxşar vərdişlərə malikdir. Onların qorunması vacibdir, çünki insan fəaliyyəti nəticəsində sayları azalır. 🐆🌿
Vəhşi pişiklər Afrika, Asiya və Avropanın bəzi bölgələrində yaşayır və təbii mühitdə müstəqil şəkildə ov edərək yaşayırlar.
Onlar çox yaxşı gizlənmə və kamuflyaj qabiliyyətinə malikdirlər.
Çöl pişikləri su içməyə az ehtiyac duyurlar – əsasən ovladıqları heyvanlardan lazımi mayeni alırlar.
