Tarixi min illərlə ölçülən, qədim sivilizasiyaların beşiyində yerləşən Çin, bu gün də dünyanı heyrətləndirən bir ölkədir. Tarixi abidələri, zəngin mədəniyyəti, inkişaf etmiş iqtisadiyyatı və fərqli mətbəxi ilə Çin, həm qədimliyi, həm də müasirliyi özündə cəmləyir.
Çin haqqında ümumi məlumat
Çin Xalq Respublikası Asiyanın şərqində yerləşir və ərazi baxımından dünyanın üçüncü, əhali baxımından isə birinci ən böyük ölkəsidir. Ölkənin paytaxtı Pekin, ən böyük şəhəri isə Şanxaydır. Çin 1,4 milyarddan çox əhalisi ilə dünyanın ən sıx məskunlaşmış dövlətlərindən biridir.
Çin 1949-cu ildə Mao Zedongun rəhbərliyi ilə qurulmuşdur. Hal-hazırda ölkə birpartiyalı sistemlə idarə olunur və Kommunist Partiyası ölkənin əsas idarəedici qüvvəsidir. Çin iqtisadiyyatı sürətlə inkişaf edən və texnologiya sahəsində ABŞ ilə rəqabət aparan güclü bir bazardır. “Bir Kəmər, Bir Yol” təşəbbüsü ilə də ölkə beynəlxalq iqtisadi əlaqələrini genişləndirərək qlobal təsir dairəsini artırır.
Çin səddi – Dünyanın 7 möcüzəsindən biri
Çin səddi dünya tarixində ən möhtəşəm tikililərdən biridir. Uzunluğu təqribən 21.000 kilometr olan bu divar, qədim dövrlərdə şimaldan gələn hücumların qarşısını almaq məqsədilə tikilmişdir. Tikintisinə eramızdan əvvəl 7-ci əsrdə başlanmış, lakin əsas hissəsi Min sülaləsi dövründə tamamlanmışdır.
Çin səddi bu gün turistlərin ən çox ziyarət etdiyi yerlərdən biridir və UNESCO-nun Dünya İrs Siyahısında yer alır. Simvolik baxımdan bu sədd, Çin xalqının iradəsini, gücünü və təşkilatçılıq qabiliyyətini təcəssüm etdirir.
Çin mətbəxi – Damaq dadlarını fəth edən ənənə
Çin mətbəxi dünya üzrə ən məşhur və sevilən mətbəxlərdən biridir. Ənənəvi Çin yeməkləri regionlara görə fərqlənsə də, əsas tərkib hissələrinə düyü, soya sousu, zəncəfil, sarımsaq, göbələk, toyuq, balıq, tərəvəz və dəniz məhsulları daxildir.
Çinin məşhur mətbəx bölgələri:
| Region | Mətbəx Növü | Xüsusiyyətlər |
|---|---|---|
| Siçuan | Acı və ədviyyatlı | Bibər və sarımsaq əsaslı yeməklər |
| Kanton | Yumşaq və şirin | Dəniz məhsulları və buğda əsaslı yeməklər |
| Şanxay | Şirin və qəhvəyi souslu | Soya sousundan geniş istifadə |
| Pekin | Quru və ət əsaslı | Məşhur “Pekin ördəyi” yeməyi |
Çin yeməkləri sağlamlıq baxımından da yüksək dəyərləndirilir. “Qida, dərmandır” prinsipi ilə hər bir yeməyin orqanizmə faydası düşünülür. Məsələn, yaşıl çay, soya, zəncəfil və sarımsaq kimi məhsullar həm immunitet gücləndirici, həm də iltihab əleyhinə təsirə malikdir.
Çin mədəniyyəti və bayramları
Çin mədəniyyəti zəngin fəlsəfi məktəblərlə, dinlə və ənənələrlə formalaşmışdır. Konfutsiçilik, Taoizm və Buddizm Çin mədəniyyətinin əsas dayaqları hesab olunur. Kaligrafiya, kung-fu, ipək sənəti və çay mərasimləri də bu mədəniyyətin vacib elementlərindəndir.
Ən məşhur Çin bayramı Çin Yeni İlidir – həm də “Bahar Festivalı” kimi tanınır. Bu bayram hər il fərqli tarixdə qeyd olunur və ay təqviminə əsaslanır. Bayram günlərində ailələr bir araya gəlir, qırmızı bəzəklərlə evlər bəzədilir, fişənglər atılır və ənənəvi yeməklər bişirilir.
Çin və texnologiya – Gələcəyə açılan qapı
Çin son illərdə texnologiya sahəsində nəhəng addımlar atır. Huawei, Xiaomi, Alibaba, Tencent kimi dünya miqyasında tanınan texnoloji şirkətlər Çində fəaliyyət göstərir. Süni intellekt, robototexnika, 5G texnologiyası və alternativ enerji sahələrində Çin liderlik iddiası ilə çıxış edir.
Bundan əlavə, Çin kosmik proqramlara da ciddi sərmayə qoyur. 2021-ci ildə Marsa Tianwen-1 missiyası ilə uğurla çatdı və “Çanq’e” adlı Ay missiyaları ilə ölkə artıq kosmosda ciddi rəqibə çevrilib.
Çin yalnız qədim tarixi və fərqli mədəniyyəti ilə deyil, həm də müasir dünyaya verdiyi texnoloji və iqtisadi töhfələrlə diqqət çəkir. Çin səddi kimi tarixi abidələr, fərqli və dadlı mətbəxi, zəngin ənənələri ilə bu ölkə həm turistlər, həm də tarix və mədəniyyət maraqlıları üçün cəlbedici bir məkandır. Əgər həm tarixlə tanış olmaq, həm də fərqli mədəniyyətləri kəşf etmək istəyirsinizsə, Çin sizin üçün ideal bir istiqamətdir.
