Piza Qülləsi, dünyanın ən məşhur memarlıq abidələrindən biri olaraq, yalnız İtaliya ilə əlaqələndirilmir, həm də ümumilikdə dünya mədəniyyətinə böyük təsir göstərmişdir. Piza şəhərində yerləşən bu möhtəşəm quruluş, tarix boyu bir çox mütəxəssisin və turistin diqqətini çəkmiş, həmçinin mühəndislik sahəsində də maraq doğurmuşdur. Qüllənin dünya miqyasında tanınması yalnız memarlıq nöqteyi-nəzərdən deyil, həm də onun əyilmə xüsusiyyəti ilə əlaqələndirilir.
Piza Qülləsinin Tarixi
Piza Qülləsi, İtaliyanın Piza şəhərində yerləşir və adətən “Piza Qülləsi” adı ilə tanınır. Bu qeyri-adi qüllə, Piza Katedralının yanındakı Pisa Meydanında yerləşir və Roma katolik kilsəsinin bir hissəsi olaraq tikilmişdir. Qüllə 1173-cü ildə tikilməyə başlanmış, lakin təmir işləri və layihə dəyişiklikləri səbəbindən uzun müddət tikintisi davam etmişdir.
Piza Qülləsinin tikintisi başlanarkən heç kim, bu qüllənin əyilməsinin və tarixi boyunca məşhur olacağını proqnozlaşdırmamışdı. Əslində, qüllənin tikilməsinə başlandığı ilk illərdə heç bir əyilmə olmamışdı. Lakin, tikinti prosesi irəlilədikcə, torpağın möhkəmliyi ilə bağlı problemlər ortaya çıxdı və bu, qüllənin əyilməsinə səbəb oldu. Bu hal, Piza Qülləsinin məşhur olmasına səbəb oldu və qüllə, zamanla dünyanın ən məşhur “əyilən” abidələrindən birinə çevrildi.
Tikintinin başlanğıcı 1173-cü ilə qədər gedir. Birinci mərhələdə qüllənin təməli atıldı və ilk mərtəbənin tikintisi tamamlandı. Lakin, 1178-ci ildə qüllə təməlindəki torpağın zəifliyi üzündən tikinti dayanmışdır. Tikintinin növbəti mərhələlərində, mühəndislər qüllənin əyilməsinin qarşısını almaq üçün müxtəlif üsulları sınaqdan keçirmişlər. Bununla belə, qüllə zamanla daha da əyilməyə başlamış və nəticədə, bu hal qüllənin simvolik xüsusiyyətinə çevrilmişdir.
Piza Qülləsinin Memarlıq Xüsusiyyətləri
Piza Qülləsinin memarlıq xüsusiyyətləri, onun dünyadakı bənzərsizliyini və əhəmiyyətini təmin edir. Qüllə, əsasən romantik memarlıq üslubunda inşa olunmuşdur. Qüllənin tikilməsində istifadə olunan materiallar da çox diqqətəlayiqdir. İstifadə edilən mərmər və daşlar, qüllənin gözəlliyini və möhkəmliyini artırır.
Piza Qülləsi, 8 mərtəbədən ibarət olan bir quruluşdur və hər mərtəbə özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir. Qüllənin ümumi hündürlüyü təxminən 56,7 metrdir. Qüllənin 1-ci mərtəbəsi ən geniş və ən böyük olanıdır. Burada, qüllənin dayaq strukturları olan möhkəm sütunlar yerləşir. Hər bir mərtəbə, özündə daha kiçik sütunlar və dərin oyma detallarını daşıyan mərmər döşəmələrə malikdir.
Qüllənin əyilməsinin səbəbi, onun təməlindəki torpağın qeyri-bərabər olmasından irəli gəlir. Təbiət və yerin geoloji xüsusiyyətləri, qüllənin bir tərəfinin daha çox çöküşə məruz qalmasına səbəb olub. Bu səbəbdən, qüllənin inşa edildiyi ərazinin geoloji xüsusiyyətləri, onun dayanıqlılığını ciddi şəkildə təsir etmişdir. Bununla belə, Piza Qülləsi mövcud olduğu dövr ərzində bir neçə dəfə bərpa edilərək, bu problemi minimuma endirməyə çalışmışdır.
Piza Qülləsinin Əyilməsi və Qorunması
Piza Qülləsinin əyilməsi, onun tanınmasının və cəlbedici xüsusiyyətlərinin əsas səbəblərindən biridir. Bu əyilmənin baş verməsi, tikinti prosesində istifadə olunan materialların və yerin zəif geoloji xüsusiyyətləri ilə əlaqəlidir. Qüllə, tikildiyi zaman da bir qədər əyilməyə başlamış, ancaq zamanla daha da əyilmişdir.
Qüllənin əyilməsi, əslində, onun təhlükəsizliyini təhdid edirdi. Uzun illər ərzində, müxtəlif mühəndislər və quruluş sahibləri qüllənin əyilməsinin qarşısını almaq üçün fərqli yanaşmalar və metodlar təklif etmişdir. 1990-cı illərdə qüllənin əyilməsi kritik həddə çatdığı zaman, İtaliya hökuməti və beynəlxalq mütəxəssislər qüllənin qorunması üçün ciddi tədbirlər görməyə başladılar.
Bu tədbirlər, Piza Qülləsinin möhkəmləndirilməsi və əyilməsinin azaldılması üçün yerinə yetirilən müxtəlif mühəndislik işlərini əhatə edir. 2001-ci ildə aparılan təmir və yenidənqurma işləri nəticəsində, qüllənin əyilməsi 1,2 dərəcə azaldıldı və beləliklə, qüllə daha da təhlükəsiz hala gətirildi. Bu işlər, Piza Qülləsinin dünyadakı mühəndislik möcüzələrindən biri olaraq qorunmasına və gələcək nəsillərə çatdırılmasına imkan yaratdı.
Piza Qülləsinin Mədəniyyətdəki Rolu
Piza Qülləsi, yalnız memarlıq və mühəndislik baxımından deyil, həm də mədəniyyət və sənət sahəsində mühüm bir yer tutur. Bu qüllə, İtaliya və ümumiyyətlə Avropa mədəniyyətində bir simvol halına gəlib. Qüllənin əyilməsi və onun qeyri-adi memarlıq xüsusiyyətləri, onu dünya turizminin ən vacib simvollarından birinə çevirmişdir. Hər il milyonlarla turist Piza şəhərinə gəlib, qülləni ziyarət edir və onun maraqlı tarixi ilə tanış olur.
Piza Qülləsi, həmçinin İtaliyada təhsil və mədəniyyət sahələrində də önəmli bir simvol olmuşdur. Pisa Universiteti, bu bölgədəki təhsil və elm mərkəzlərindən biridir. Qüllə, bu universitetin və ümumiyyətlə, Piza şəhərinin tanınmış simvollarından biridir.
Piza Qülləsi, yalnız mühəndislik sahəsində deyil, həm də dünya mədəniyyətində mühüm yer tutan bir abidədir. Onun tarixi, memarlıq xüsusiyyətləri və əyilmə prosesi, bu quruluşun niyə bu qədər məşhur olduğunu izah edir. Piza Qülləsi, həm də dünya tarixindəki mühəndislik uğurlarının simvolu olaraq qalacaq. Onun qorunması və təmir işləri, qüllənin gələcək nəsillərə çatdırılması üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Ən Çox Verilən Suallar
- 1. Piza Qülləsi hansı dövrdə tikilməyə başlanmışdır?
- Piza Qülləsinin tikintisi 1173-cü ildə başlanmış, lakin müxtəlif səbəblərdən təmir işləri ilə uzun müddət davam etmişdir.
- 2. Piza Qülləsinin əyilməsinin səbəbi nədir?
- Piza Qülləsinin əyilməsi, tikintisi zamanı torpağın qeyri-bərabər olmasından və strukturun düzgün qurulmamasından irəli gəlmişdir.
- 3. Piza Qülləsi nə qədər hündürdür?
- Piza Qülləsinin ümumi hündürlüyü təxminən 56,7 metrdir.
- 4. Piza Qülləsinin əyilməsi nə qədərdir?
- Piza Qülləsinin əyilməsi təxminən 3,97 dərəcədir, lakin 2001-ci ildə aparılan bərpa işləri ilə bu əyilmə 1,2 dərəcə azaldıldı.
- 5. Piza Qülləsi hansı memarlıq üslubunda tikilib?
- Piza Qülləsi, **romanik** memarlıq üslubunda tikilib və mərmərdən istifadə edilmişdir.
- 6. Piza Qülləsi necə qorunur?
- Piza Qülləsinin qorunması üçün mühəndislik işləri aparılır və 2001-ci ildən sonra qüllənin əyilməsi azaldılaraq, möhkəmləndirilib.
- 7. Piza Qülləsi niyə məşhurdur?
- Piza Qülləsi, memarlıq baxımından bənzərsizdir və onun əyilmə xüsusiyyəti, onu dünya miqyasında tanınmış bir abidəyə çevirmişdir.
- 8. Piza Qülləsi hansı şəhərdə yerləşir?
- Piza Qülləsi, İtaliyanın Piza şəhərində yerləşir.
- 9. Piza Qülləsi hansı məqsədlə tikilmişdir?
- Piza Qülləsi, Piza Katedralının zəngi üçün qüllə olaraq tikilmişdir.
- 10. Piza Qülləsi hər il neçə turist tərəfindən ziyarət olunur?
- Piza Qülləsi, hər il milyonlarla turist tərəfindən ziyarət edilir və dünya turizminin ən məşhur abidələrindən biridir.
