Bakının mərkəzində, strateji əhəmiyyət daşıyan Dilarə Əliyeva küçəsində yerləşən İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzi (İSİM), ölkənin iqtisadi-sosial siyasətində əhəmiyyətli rol oynayan analitik və tədqiqat yönümlü qurumlardan biridir. Mərkəz təkcə analitik fəaliyyətlə məşğul olmur, həmçinin müxtəlif sosial problemlərin araşdırılması, iqtisadi modellərin tətbiqi, inkişaf strategiyalarının hazırlanması və ictimai rəyin formalaşdırılması kimi çoxşaxəli fəaliyyətlərlə məşğuldur. Onun yerləşdiyi coğrafi mövqe, institusional quruluşu və ekspert potensialı onu ölkədə sosial-iqtisadi qərarların mərkəzinə çevirir.
İSİM-in fəaliyyətinin əsas hədəfi dövlətin və cəmiyyətin maraqlarını nəzərə alaraq, müasir çağırışlara cavab verən iqtisadi və sosial inkişaf modellərinin hazırlanması, tətbiqi və monitorinqidir. Mərkəzin tədqiqatları yalnız nəzəri deyil, həm də praktik əsaslara dayanır. Bu isə onu akademik və hökumət dairələri arasında körpü funksiyası daşıyan unikal bir institut halına gətirir.
Tarixi Yaranma və Struktur
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzi 2000-ci illərin əvvəllərində ölkədə iqtisadi islahatların və sosial siyasət təkmilləşməsinin dərinləşdiyi bir dövrdə yaradılıb. Mərkəzin əsas məqsədi dövlət idarəçiliyi üçün elmi əsaslara söykənən tövsiyələr hazırlamaq, iqtisadi modellər üzərində araşdırmalar aparmaq və sosial problemlərin həllinə dair alternativ yollar təklif etmək olmuşdur. Onun strukturunda iqtisadiyyat, sosial siyasət, əmək bazarı, maliyyə sistemləri, kənd təsərrüfatı və əhalinin rifahı ilə bağlı tədqiqat bölmələri fəaliyyət göstərir.
Əsas struktur bölmələri:
- İqtisadi Tədqiqatlar Departamenti
- Sosial Analiz və Strategiyalar Şöbəsi
- Regionların İnkişafı və Monitorinq Qrupu
- İnformasiya və Statistik Təhlil Mərkəzi
- Xarici Əlaqələr və Beynəlxalq Layihələr Ofisi
Bu bölmələr bir-biri ilə sinxron şəkildə işləyərək vahid tədqiqat sistemini formalaşdırır və dövlət siyasətinə dəstək verir.
Coğrafi Yerləşmə və Strateji Məna
İSİM-in Bakının mərkəzi hissəsində, Dilarə Əliyeva küçəsində yerləşməsi təsadüfi deyil. Bu küçə şəhərin inzibati, siyasi və intellektual mərkəzlərindən biridir. Ətrafında yerləşən digər dövlət və ictimai institutlarla sıx əlaqə və əməkdaşlıq imkanı, mərkəzin işinin effektivliyini artırır. Əlverişli infrastruktur, ictimai nəqliyyatla rahat əlaqə, beynəlxalq nümayəndəliklərə yaxınlıq və şəhərin müxtəlif bölgələrindən asan çıxış bu mərkəzi cəlbedici edir.
Dilarə Əliyeva küçəsi uzun illərdir ki, paytaxtın siyasi və ictimai həyatının fəal nöqtələrindən biri kimi tanınır. Bu ərazi həm də beynəlxalq təşkilatların, diplomatik nümayəndəliklərin, təhsil və elmi tədqiqat mərkəzlərinin toplaşdığı ərazidir. Belə bir strateji məkan İSİM-in fəaliyyət sahəsini daha da genişləndirir və onu ölkədaxili və beynəlxalq səviyyədə daha əlçatan edir.
Fəaliyyət İstiqamətləri
İSİM-in fəaliyyəti aşağıdakı əsas istiqamətləri əhatə edir:
- İqtisadi siyasətlərin tədqiqi və modelləşdirilməsi: Dövlət büdcəsinin xərcləri, vergi siyasəti, monetar tənzimləmə, investisiya axınları üzrə proqnozlar hazırlanır.
- Sosial islahatların qiymətləndirilməsi: Təhsil, səhiyyə, sosial müdafiə və məşğulluq sahələrində tətbiq olunan islahatların nəticələri qiymətləndirilir və alternativ təkliflər verilir.
- Regionların inkişaf potensialının analizi: Azərbaycanın bölgələri üzrə iqtisadi-sosial profillər hazırlanır, inkişaf planlarının effektivliyi təhlil olunur.
- Əmək bazarının təhlili: İşsizlik, əmək məhsuldarlığı, əməkhaqqı dinamikası kimi sahələr üzrə dərin təhlillər aparılır.
- İnformasiya və ictimai rəy: Əhalinin sosial vəziyyəti, ictimai davranış və rifah səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün sorğular və monitorinqlər keçirilir.
Beynəlxalq Əlaqələr və Partnyorlar
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzi yalnız yerli fəaliyyətlə kifayətlənmir. O, bir çox beynəlxalq təşkilatlarla – Dünya Bankı, BMT-nin İnkişaf Proqramı (UNDP), Avropa İttifaqı, OECD və Asiya İnkişaf Bankı kimi qurumlarla əməkdaşlıq edir. Bu əlaqələr çərçivəsində birgə layihələr, beynəlxalq konfranslar və analitik hesabatlar hazırlanır. Mərkəzin mütəxəssisləri vaxtaşırı xarici təlimlərdə və seminarlarda iştirak edir, bu da onların bilik və bacarıqlarının beynəlxalq səviyyədə formalaşmasına şərait yaradır.
Məlumat Açıqlığı və İctimai Əlaqə
İSİM-in fəaliyyətində şəffaflıq və ictimai məlumatlandırma əsas prinsiplərdəndir. Rəsmi vebsaytı vasitəsilə aparılan tədqiqatlar, hesabatlar, analitik yazılar və statistik məlumatlar ictimaiyyət üçün açıq şəkildə təqdim olunur. Bundan əlavə, televiziya çıxışları, media brifinqləri, analitik reportajlar vasitəsilə İSİM-in fikirləri geniş ictimai müzakirəyə səbəb olur. Sosial şəbəkələrdə də mərkəzin aktivliyi diqqətçəkicidir.
Mütəxəssislər Və Elmi Potensial
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzində çalışan ekspertlər müxtəlif sahələr üzrə yüksək ixtisaslı mütəxəssislərdən ibarətdir. Onlar arasında iqtisadçılar, sosioloqlar, statistiklər, demoqraflar və idarəetmə üzrə mütəxəssislər yer alır. Elmi dərəcəli tədqiqatçıların, doktorantların və təcrübəli analitiklərin iştirakı mərkəzin elmi əsaslı tövsiyələr verməsini təmin edir. Eyni zamanda, gənc tədqiqatçıların və magistrantların iştirakı ilə də innovativ yanaşmaların tətbiqi genişlənir.
Mərkəzin Cəmiyyətə Təsiri
İSİM-in hazırladığı təkliflər birbaşa hökumət qərarlarının formalaşmasına, parlament müzakirələrinə və strategiyaların planlaşdırılmasına təsir edir. Sosial müavinətlər, kənd təsərrüfatı subsidiyaları, regional inkişaf proqramları və təhsil islahatları kimi sahələrdə onun analitik tövsiyələri nəzərə alınır. Bu isə onu hökumət və cəmiyyət arasında elmi əsaslı körpü funksiyası daşıyan quruma çevirir.
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzi Azərbaycanın sosial və iqtisadi həyatında mühüm intellektual rol oynayan, strateji qərarların elmi əsaslarla hazırlanmasına xidmət edən nüfuzlu bir qurumdur. Onun Dilarə Əliyeva küçəsində yerləşməsi yalnız fiziki məkan baxımından deyil, ictimai rəyin formalaşmasında və strateji qərarların mərkəzində olması baxımından da simvolik xarakter daşıyır. Elmi potensial, ictimai əlaqələr, beynəlxalq əməkdaşlıq və analitik güc baxımından bu mərkəz ölkənin gələcək sosial-iqtisadi inkişaf xəritəsində önəmli yer tutur. İSİM, təkcə bugünkü deyil, sabahkı Azərbaycan cəmiyyətinin konturlarını formalaşdırmağa çalışan qabaqcıl beyin mərkəzidir.
Ən Çox Verilən Suallar
Mərkəz Bakı şəhəri, Dilarə Əliyeva küçəsində yerləşir və şəhərin inzibati və elmi mərkəzinə yaxındır.
İqtisadi siyasət, sosial islahatlar, regionların inkişafı, əmək bazarı və ictimai rəyin təhlili əsas fəaliyyət sahələridir.
Dünya Bankı, UNDP, Avropa İttifaqı və OECD kimi qurumlarla sıx əməkdaşlıq aparılır.
İSİM-in rəsmi vebsaytı və sosial media platformaları vasitəsilə hesabatlar ictimaiyyətə təqdim olunur.
Mərkəzdə iqtisadçılar, sosioloqlar, statistiklər və idarəetmə üzrə mütəxəssislər fəaliyyət göstərir.
Dövlət siyasəti, sosial rifah, əmək bazarı və regional inkişaf tədqiqatların əsasını təşkil edir.
Elmi əsaslı tövsiyələr təqdim etməklə dövlətin qərarverici mexanizmlərinə dəstək göstərir.
Media çıxışları, sosial şəbəkələr və açıq hesabatlar vasitəsilə ictimaiyyətlə əlaqə yaradılır.
Bəli, gənc tədqiqatçılar və magistrantlar üçün təcrübə proqramları mövcuddur.
Regional analitik ofislərin yaradılması, beynəlxalq tədqiqatların genişləndirilməsi və rəqəmsal analitika sahəsində inkişaf əsas prioritetlərdəndir.