kinci Qarabağ müharibəsi Azərbaycan tarixinin ən şanlı, eyni zamanda ən kədərli səhifələrindən biridir. 2020-ci ilin payızında baş vermiş bu müharibə Azərbaycan xalqının illərdir davam edən işğala qarşı ümumxalq iradəsini, birliyini və qəhrəmanlığını bütün dünyaya nümayiş etdirdi. 44 gün davam edən döyüşlərdə yüzlərlə hərbçi və vətəndaş fədakarcasına vuruşdu, ölkənin azadlığı, ərazi bütövlüyü uğrunda canlarını fəda etdi. İkinci Qarabağ müharibəsində göstərilən misilsiz qəhrəmanlıq nümunələri dövlət səviyyəsində qiymətləndirildi və bir çox igid oğullarımıza Azərbaycanın ən yüksək fəxri adı – “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adı verildi.
İkinci Qarabağ Müharibəsinin Qısa Xülasəsi
2020-ci il sentyabrın 27-də başlayan İkinci Qarabağ müharibəsi 44 gün davam etdi və Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin qətiyyətli zəfəri ilə başa çatdı. Müharibənin əsas məqsədi Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazilərinin işğaldan azad edilməsi idi. Bu döyüşlərdə ordu sıralarında zabitlər, gizirlər, əsgərlər, könüllülər və ehtiyatda olanlar iştirak etdi. Azərbaycan ordusunun məharətli planı, xalqın dəstəyi və siyasi rəhbərliyin iradəsi nəticəsində Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadlı, Şuşa və digər şəhərlər işğaldan azad olundu. Sonda 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanatla Ermənistan məğlubiyyətini rəsmən qəbul etdi.
Milli Qəhrəman Adı və Onun Mahiyyəti
“Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adı ölkənin ən yüksək fəxri adıdır və yalnız vətən qarşısında göstərilən ən yüksək igidlik və fədakarlığa görə verilir. Bu ad həm həyatda olan, həm də şəhid olan hərbçilərə və vətəndaşlara dövlət başçısının sərəncamı ilə təqdim edilir. Milli qəhrəman adı həm dövlətin, həm də cəmiyyətin qəhrəmanlıq nümunələrini əbədiləşdirmək üçün əsas simvoldur.
İkinci Qarabağ Müharibəsinin Milli Qəhrəmanları
Müharibənin ilk günlərindən sonuna qədər Azərbaycanın oğul və qızları əsl qəhrəmanlıq göstərdilər. Onların bəziləri ömürlərini qurban verdi, bəziləri isə ağır yaralandı, lakin şərəfli adla yaşamağa davam edir. 2020-2021-ci illərdə Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə onlarla şəxs “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adına layiq görüldü.
Qəhrəmanlar haqqında Qısa Məlumatlar
1. Polad Həşimov
Polad Həşimov müharibədən əvvəl, 2020-ci ilin iyulunda Tovuz döyüşlərində şəhid oldu. Lakin onun adı 44 günlük müharibə zamanı xalq ruhunun rəmzinə çevrildi. Hərbi hissənin komandiri, general-mayor, qısa ömrü boyu orduda ən yüksək fədakarlıq nümunəsi göstərmişdir.
2. Şükür Həmzəyev
Şükür Həmzəyev baş leytenant kimi Füzuli, Cəbrayıl istiqamətində döyüşlərdə fərqlənmiş, yüksək peşəkarlıq və cəsarət göstərmişdir. O, şəhid olduqdan sonra Milli Qəhrəman adına layiq görülmüşdür.
3. Babək Səmidli
Babək Səmidli müharibənin ən ağır döyüşlərində iştirak edib, bir çox əsgərin həyatını xilas edib, uğurlu əməliyyatların başında olub. O, ölümündən sonra Milli Qəhrəman adını alıb.
4. Zaur Nudirəliyev
Zaur Nudirəliyev mayor rütbəsində Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin pilotu olub. Şəhid olduğu döyüşdə aviasiya dəstəyi nəticəsində mühüm strateji hədəflər ələ keçirilib.
5. Aqşin Əlizadə
Əsgər Aqşin Əlizadə düşmənin tank və texnikasının məhv edilməsində xüsusi fərqlənib və böyük qəhrəmanlıq göstərərək həlak olub.
6. Murad Mirzəyev
Polkovnik-leytenant Murad Mirzəyev həm birinci, həm də ikinci Qarabağ müharibəsində xüsusi fədakarlıq və igidlik nümunəsi göstərmiş, Şuşa istiqamətində gedən döyüşlərdə şəhid olmuşdur.
7. Cəbrayıl Quliyev
Cəbrayıl Quliyev Gəncə istiqamətində düşmənin raket hücumları zamanı bir çox vətəndaşın həyatını xilas edib və döyüşdə şəhid olub.
8. Kənan Seyidov
Kənan Seyidov Azərbaycan Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrinin polkovniki olub, Şuşa uğrunda döyüşlərdə rəhbərlik edib və Azərbaycan bayrağını Şuşada ucaldan əsas şəxslərdən biri olub.
9. Rəşad Atakişiyev
Rəşad Atakişiyev hərbi pilot kimi Cəbrayıl və Qubadlı istiqamətində aparılan əməliyyatlarda fərqlənib və qəhrəmancasına həlak olub.
10. İlqar Mirzəyev
Polkovnik İlqar Mirzəyev Azərbaycanın artilleriya qoşunlarının komandanı olub. Füzuli və Cəbrayıl uğrunda gedən döyüşlərdə yüksək peşəkarlıq göstərmiş və şəhid olmuşdur.
Milli Qəhrəmanların Şəxsiyyətləri və Qəhrəmanlıqları
Milli qəhrəmanlarımız müxtəlif bölgələrdən, müxtəlif ixtisas və vəzifələrdə xidmət edirdilər. Onların hər biri Azərbaycan xalqının birliyini, fədakarlığını və azadlıq uğrunda sarsılmaz iradəsini nümayiş etdirdi. Onlar öz əməlləri ilə gələcək nəsillər üçün örnək oldu. Qəhrəmanlarımızın arasında zabitlər, əsgərlər, könüllülər, həkimlər, pilotlar və mülki vətəndaşlar da var. Hər birinin həyatı və döyüş yolu Azərbaycan gəncliyi üçün əsl vətənpərvərlik məktəbidir.
Qəhrəmanlara Dövlət və Cəmiyyətin Münasibəti
İkinci Qarabağ müharibəsinin milli qəhrəmanları xalqın yaddaşında əbədi olaraq yaşayır. Onların adları məktəblərə, küçələrə, park və hərbi hissələrə verilir. Dövlət onların ailələrinə, övladlarına və yaxınlarına xüsusi diqqət və qayğı göstərir. Kütləvi informasiya vasitələrində qəhrəmanlarımız haqqında sənədli filmlər, verilişlər hazırlanır, müxtəlif anım tədbirləri təşkil edilir. Həmçinin, dövlət tərəfindən onların ailələrinə mənzillər, təqaüdlər və digər sosial təminatlar verilir.
Qəhrəmanlarımızın Həyat Yolu və Vətənpərvərlik
İkinci Qarabağ müharibəsində iştirak edən milli qəhrəmanlar, ailələrindən və şəxsi həyatlarından imtina edərək, vətən uğrunda canlarını qurban veriblər. Onların bir çoxu ailə başçısı, valideyn, övlad, qardaş, dost, şəfqətli insan kimi də yadda qalıb. Bu qəhrəmanların fədakarlığı sayəsində bugünkü Azərbaycan daha güclü, daha azad və əzəmətlidir. Gənc nəsil onları tanımalı, xatırlamalı və həyat yollarından dərs götürməlidir.
Milli Qəhrəmanların Xatirəsinin Əbədiləşdirilməsi
Qəhrəmanların xatirəsinin yaşadılması üçün ölkənin bütün regionlarında müxtəlif abidələr, xatirə lövhələri, memorial komplekslər salınır. Dövlət səviyyəsində xatirə günləri, anım mərasimləri keçirilir. Məktəblərdə onların şərəfinə xüsusi dərslər və tədbirlər təşkil edilir. Azərbaycan xalqı öz qəhrəmanlarını heç zaman unutmayacaq.
Qəhrəmanlarımızın Ruhu və Bugünkü Azərbaycan
İkinci Qarabağ müharibəsinin milli qəhrəmanları Azərbaycan xalqının sarsılmaz ruhunu, azadlıq və müstəqillik əzmini simvolizə edir. Onlar göstərdilər ki, Vətən uğrunda birləşmək və həmrəylik ən böyük gücdür. Qəhrəmanlarımızın əməlləri və xatirəsi daim yaşayacaq, Azərbaycan gəncliyinə yol göstərəcək.
İkinci Qarabağ müharibəsinin milli qəhrəmanları Azərbaycanın tarixində, xalqının yaddaşında və gələcəyində silinməz iz qoyublar. Onların göstərdiyi qəhrəmanlıq, vətənpərvərlik və fədakarlıq nümunələri gənc nəsil üçün əsl vətən sevgisinin təcəssümüdür. Dövlət və cəmiyyət olaraq hər bir qəhrəmanımızın xatirəsini yaşatmaq, onların ailələrinə diqqət və qayğı göstərmək borcumuzdur. Qəhrəmanlarımızın əməlləri, qələbəyə inamı və vətən üçün verdiyi qurbanlar əsla unudulmayacaq.
Ən Çox Verilən Suallar
2020-2021-ci illərdə İkinci Qarabağ müharibəsində göstərdikləri igidliyə görə 27 nəfərə ‘Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı’ adı verilib. Onların əksəriyyəti şəhid olmuşdur.
Milli qəhrəman adı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən xüsusi sərəncamla verilir.
Qəhrəmanların ailələrinə dövlət tərəfindən mənzil, təqaüd, sosial güzəştlər, təhsil və tibbi xidmətlər göstərilir.
Onlar arasında zabitlər, əsgərlər, həkimlər, pilotlar, mühəndislər və mülki vətəndaşlar var.
Qəhrəmanların xatirəsinə abidələr ucaldılır, məktəblər, küçələr və parklar onların adını daşıyır, xatirə günləri keçirilir.
Ən çox Bakı Ali Hərbi Məktəbi, Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti, Azərbaycan Texniki Universiteti, Azərbaycan Tibb Universiteti və digər ali məktəblərdir.
Onlar ‘Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı’, ‘Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı’, ‘Vətən uğrunda’, ‘Cəbrayılın azad olunmasına görə’ və digər orden və medallarla təltif ediliblər.
Bəli, müharibədə qadın hərbçilər və tibb işçiləri də qəhrəmanlıq göstərmiş, lakin milli qəhrəman adı əsasən kişi hərbçilərə verilib.
Onların adları rəsmi dövlət sənədlərində, qəhrəmanlıq lövhələrində, memorial abidələrdə və məktəb proqramlarında qeyd edilir.
Dövlət rəsmi saytlarında, Müdafiə Nazirliyinin və Prezident Administrasiyasının səhifələrində, kütləvi informasiya vasitələrində və xüsusi nəşrlərdə geniş məlumat təqdim olunur.