Atçılıq Azərbaycan tarixində və mədəniyyətində xüsusi yer tutur. Minilliklər boyu ata məhəbbət, güc, zəhmət və azadlıq rəmzi kimi yanaşılıb. Qarabağ, Dilbaz, Göyçə kimi məşhur at sortlarımız hələ orta əsrlərdən türk-islam dünyasında şöhrət qazanıb. Son dövrlərdə isə müasir təsərrüfatlar, o cümlədən Ömər atcılıq, bu sahəni yenidən dirçəldir və milli irsi yeni texnologiyalar, innovativ yanaşmalarla inkişaf etdirir.
Ömər atcılıq təsərrüfatı Azərbaycanın kənd təsərrüfatı sektorunda atçılığın sistemli və elmi əsaslarla idarə olunan nümunələrindən biridir. Burada ənənəvi biliklərlə yanaşı, Avropa və Asiya atçılıq məktəblərinin qabaqcıl təcrübəsi tətbiq olunur. Təsərrüfatın fəaliyyətində məqsəd həm safqan at sortlarının qorunması, həm idman və təsərrüfat üçün yeni at növlərinin yetişdirilməsi, həm də gənc nəslə atçılıq mədəniyyətinin aşılanmasıdır.
Tarixi ənənədən müasirliyə: Azərbaycan atçılığının inkişaf mərhələləri
Azərbaycanda atçılıq tarixən təkcə kənd təsərrüfatı deyil, həm də hərb, poçt, nəqliyyat, idman və mərasimlərdə əsas vasitə olub. Qarabağ və Dilbaz kimi milli at cinsləri hələ XVIII-XIX əsrlərdə dünya sərgilərində yüksək mükafatlar qazanıb. Sovet dövründə atçılıq müəyyən tənəzzülə uğrasa da, müstəqillik illərində dövlət və özəl sektorun birgə səyi ilə yenidən dirçəldilib.
Ömər atcılıq bu dirçəlişin real nümunələrindəndir. Müasir təsərrüfatda seleksiya, genetik monitorinq, biomüalicə və qabaqcıl süni mayalandırma texnologiyaları tətbiq olunur. Bu sahədə həm yerli, həm də beynəlxalq elmi-tədqiqat institutları ilə əməkdaşlıq həyata keçirilir. Ən əsası isə, atçılıq ənənələri ailə və icma səviyyəsində nəsildən-nəslə ötürülür.
Müasir dövrdə atçılıq yalnız kənd təsərrüfatı və nəqliyyat üçün deyil, həm də idman, terapiya, ekoturizm və elitar hobbi kimi inkişaf edir. Ömər atcılıq həm safqan yetişdirmə, həm də idman atlarının hazırlanması, hipodromlar və klub fəaliyyəti baxımından ölkədə aparıcı mövqedədir.
Ömər atcılıqda at sortları və seleksiya strategiyası
Ömər atcılıq təsərrüfatı Azərbaycanda ən qiymətli və məşhur at cinslərinin qorunması və yeni nəsillərin yaradılması üzrə ixtisaslaşıb. Burada əsas prioritetlərə Qarabağ, Dilbaz, Göyçə, eləcə də əcnəbi – Ərəb, İngilis, Orlov, Friz atlarının saxlanması və seleksiya yolu ilə keyfiyyətli nəslin artırılması daxildir.
Aşağıdakı cədvəldə Ömər atcılıqda saxlanılan əsas at sortları və onların başlıca xüsusiyyətləri təqdim olunur:
| At sortu | Mənşə | İstifadə məqsədi | Fərqləndirici cəhətləri |
|---|---|---|---|
| Qarabağ | Azərbaycan | İdman, nümayiş, yarış | Dözüm, zəriflik, sürətli addım |
| Dilbaz | Azərbaycan | Əkinçilik, yarış, minik | Güclü skelet, uzunömürlü |
| Ərəb | Yaxın Şərq | Yarış, nümayiş | Qamətli bədən, zəkalı, çevik |
| İngilis | Böyük Britaniya | Yarış, idman | Sürət, nəcabət, yüksək genetik göstərici |
| Orlov | Rusiya | Qoşqu, nümayiş | Dayaqlılıq, gözəllik, zəriflik |
| Friz | Hollandiya | Atlı idman, nümayiş | Qarabasma rəng, qıvrım yalı |
Hər atın saxlanması və təlimi üçün fərqli strategiya, pəhriz, tibbi müşahidə və idman proqramı hazırlanır. Bu, cinsin sağlamlıq və genetik potensialını maksimum qorumağa imkan verir.
Atçılıqda yemləmə, baytarlıq və sağlamlıq strategiyaları
Ömər atcılıq təsərrüfatında atların gündəlik yemləmə, suvarma, təmizləmə və baxım prosesləri xüsusi qaydalara əsasən icra olunur. Hər bir at üçün yem rasionu yaş, cins, fiziki aktivlik və genetik meyillərə görə fərdi hazırlanır. Yüksək keyfiyyətli ot, taxıl, qarışıq vitaminlər, mineral əlavələr və təmiz su əsas tələblər sırasındadır.
Baytarlıq xidməti gündəlik monitorinq, müntəzəm peyvəndləmə, xəstəliklərin profilaktikası və müalicə tədbirlərini həyata keçirir. Atların diş sağlamlığı, dırnaq baxımı, dəri və tüklərin vəziyyəti, həmçinin parazit əleyhinə tədbirlər mütəmadi şəkildə yoxlanılır.
Təsərrüfatda atların stresssiz və travmasız böyüməsi üçün xüsusi məkanlar – geniş padoklar, kölgəliklər və isti, qapalı tövlələr yaradılıb. İdman atları üçün xüsusi hipodrom, maneəli və manəvrəli yarış zalları mövcuddur.
Ömər atcılıqda idman və nümayiş fəaliyyətləri
Atçılıq idmanı Azərbaycanda sürətlə inkişaf edən sahələrdəndir və Ömər atcılıq burada əsas mərkəzlərdən biri kimi çıxış edir. Təsərrüfatda hipodrom və at idmanı meydançaları, peşəkar təlimçilər və məşqçilər, uşaqlar üçün pony klublar fəaliyyət göstərir. Burada keçirilən yarışlar, sərgilər, nümayişlər yerli və beynəlxalq səviyyədə böyük maraqla izlənilir.
Atçılıq idman növlərinə at çapışı (qaçış), manevr, at üzərində gimnastika (voltij), maneələrdən atlama (konkur), qoşqu yarışları və atlı polo daxildir. Ömər atcılıq komandası ölkədaxili və beynəlxalq yarışlarda dəfələrlə qalib olmuş, Azərbaycanı təmsil edən atçılıq klublarının əsas dəstəkçilərindən biri olub.
İdman üçün hazırlanan atların seçimi və təlimi xüsusi mərhələlərlə aparılır. Hər atın fərdi istedadı, gücü və psixoloji dayanıqlığı nəzərə alınır. Yarışdan əvvəl baytar və idman həkimləri tərəfindən ciddi müayinə və hazırlıq aparılır.
Atçılığın kənd təsərrüfatı və iqtisadiyyata təsiri
Ömər atcılıq təsərrüfatı regionda kənd təsərrüfatının inkişafına və məşğulluğun artmasına real töhfə verir. Atçılıq, həm heyvandarlıq məhsullarının istehsalı, həm də yeni biznes sahələrinin yaranması üçün katalizator rolunu oynayır. Xüsusilə kənd yerlərində at təsərrüfatı sayəsində əmək bazarı genişlənir, yeni iş yerləri, turizm və ekoturizm marşrutları açılır.
Atçılıq sektoru dərman, yem, infrastruktur, nəqliyyat və xidmət sferalarına əlavə dəyər yaradır. Eyni zamanda, at məhsulları (süd, kımız, dəri, ət və s.) region üçün alternativ gəlir mənbəyi sayılır. Bu təsərrüfatda yaradılan yeni texnologiyalar və təlim proqramları kənd sakinləri üçün əlavə gəlir, peşə təhsili və müasir menecment bacarıqları qazandırır.
Ömər atcılıq təsərrüfatında at qiymətləri bir neçə faktordan – atın cinsi, yaşı, genetik göstəricisi, idman və ya nümayiş məqsədilə hazırlanmasından asılı olaraq dəyişir. Qiymətlər əsasən beynəlxalq bazar standartları və Azərbaycanda tətbiq olunan satış prosedurları ilə tənzimlənir.
| At sortu | Yaş (il) | Qiymət (AZN) | Təyinat | Əlavə xüsusiyyətlər |
|---|---|---|---|---|
| Qarabağ | 2–4 | 8 000 – 15 000 | İdman, nümayiş | Sənədləşmə, pasport, təlim |
| Dilbaz | 1–5 | 7 000 – 13 000 | Minik, yarış | Tam vaksinasiyalı, sığortalı |
| Ərəb | 3–6 | 11 000 – 22 000 | Yarış, elit | Şəcərə sənədi, xüsusi təlim |
| İngilis | 2–7 | 12 000 – 25 000 | Yarış, idman | Beynəlxalq pasport, sertifikat |
| Pony | 1–10 | 3 000 – 6 500 | Uşaq klubu, terapiya | Əlillər üçün uyğunlaşdırılmış |
Bundan başqa, təsərrüfatda at icarəsi, təlim, boks və padok xidməti, atçılıq dərsləri də ayrıca qiymət siyasəti ilə təqdim olunur.
Ömər atcılıq təsərrüfatında sosial layihələr və cəmiyyətə təsir
Ömər atcılıq yalnız biznes deyil, həm də sosial məsuliyyət və milli-mədəni irsin qorunması konsepsiyası ilə fəaliyyət göstərir. Burada gənclər üçün atçılıq dərnəkləri, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün terapiya proqramları, kənd məktəbləri və icmalar üçün maarifləndirici seminarlar keçirilir. Eyni zamanda, qadınların və gənc ailələrin atçılıqda iştirakı dəstəklənir, bərabər imkanlar və sosial inklüzivlik təşviq edilir.
Cəmiyyət üçün ekoloji tədbirlər, atlara və heyvanlara düzgün yanaşma, milli irsin və ekologiyanın qorunması yönündə layihələr həyata keçirilir. Bu, kənd və şəhər arasında mədəni körpü yaradır, kənd həyatı və milli dəyərlərin müasirliklə sintezini nümayiş etdirir.
Atçılığın gələcəyi: perspektivlər və inkişaf trendləri
Azərbaycan atçılığında, xüsusən də Ömər atcılıq təsərrüfatı bazasında, gələcək üçün əsas hədəflər – beynəlxalq bazarlara çıxış, yeni cinslərin yaradılması, genetik seleksiyanın dərinləşdirilməsi, texnoloji innovasiyalar və atçılıq turizminin inkişafıdır. Atçılıq sahəsi ekoturizm, idman, sağlamlıq və terapiya, kənd həyatının mərkəzləşməsi baxımından böyük potensiala malikdir.
Dövlətin və özəl sektorun dəstəyi ilə gələcək illərdə atçılıq və bağlı sahələrdə yeni investisiya imkanları, beynəlxalq əməkdaşlıq, gənclərin təhsili və ixtisaslı kadrların hazırlanması sürətlənəcək. Ömər atcılıq bu istiqamətdə həm örnək, həm də inkişaf üçün platforma kimi çıxış edir.
İctimaiyyətlə əlaqələr, beynəlxalq əməkdaşlıq və maarifləndirici fəaliyyətlər
Ömər atcılıq yalnız kənd təsərrüfatı və atçılıq məhsulları istehsalı ilə məhdudlaşmır. Təsərrüfatın ictimaiyyətlə əlaqələr strategiyası, ölkədə atçılıq mədəniyyətinin yayılması və inkişafına, eləcə də yerli icmaların, məktəblərin, tələbə və gənclərin bu sahəyə cəlb olunmasına xidmət edir. Müntəzəm olaraq açıq qapı günləri, atçılıq festivalları, kənd həyatının tanıdılması üçün seminarlar, ekoturizm turları, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün inklüziv tədbirlər keçirilir. Uşaqlar və yeniyetmələr üçün xüsusi təlim proqramları, yaz və yay düşərgələri təşkil edilir.
Ömər atcılıq həmçinin beynəlxalq atçılıq federasiyaları, elmi-tədqiqat institutları və xarici təsərrüfatlarla əməkdaşlıq edir. Bu əməkdaşlıqlar genetik seleksiya, yeni at cinslərinin ölkəyə gətirilməsi, idman yarışlarında iştirak və innovativ texnologiyaların tətbiqi sahəsində böyük rol oynayır. Yerli və beynəlxalq müsabiqələrdə, sərgi və simpoziumlarda iştirak edən təsərrüfat, Azərbaycan atçılığının beynəlxalq tanıdılmasına xüsusi töhfə verir.
Təsərrüfat eyni zamanda yerli icmalar və kəndlər üçün sosial layihələr – iş imkanları, təlimlər və maarifləndirici tədbirlər həyata keçirir. Kənd təsərrüfatı məktəbləri və universitetlərlə ortaq proqramlar, tələbələr və gənc mütəxəssislər üçün təcrübə və praktika imkanları yaradılır.
Ömər atcılıq təsərrüfatının gələcək strategiyaları və inkişaf vizyonu
Təsərrüfatın strateji planlarında əsas hədəflər – ekoloji davamlılıq, milli irsin qorunması, genetik müxtəlifliyin artırılması, atçılıq turizminin və kənd həyatının tanıdılması, regionlarda məşğulluğun artırılmasıdır. Yeni texnologiyaların tətbiqi, ağıllı təsərrüfat sistemləri, rəqəmsal monitorinq, iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma layihələri, at məhsullarının keyfiyyət standartlarının beynəlxalq səviyyədə artırılması da prioritet istiqamətlərdəndir.
Ömər atcılıq ölkədə atçılığın sosial və iqtisadi rolunun artırılması üçün innovativ addımlar atır. Eyni zamanda, ekoturizm və kənd həyatının turizmə inteqrasiyası, eləcə də yerli icma və ailələr üçün inklüziv təhsil və asudə vaxt proqramlarının inkişafı əsas strateji məqsədlər sırasındadır. Gələcəkdə at genofondunun qorunması, yeni at cinslərinin yaradılması və beynəlxalq layihələrdə iştirak genişləndiriləcək.
Əlaqə məlumatları
Aşağıda Ömər atcılıq təsərrüfatı ilə əlaqə saxlamaq, sual vermək, atçılıq məhsulları və ya xidmətləri barədə ətraflı məlumat almaq üçün əsas vasitələr göstərilib:
| Əlaqə vasitəsi | Məlumat |
|---|---|
| Ünvan | Bakı şəhəri, Mehdiabad qəs., 2-ci Sovxoz, Pirşağı yolu |
| Telefon | +994554186000 |
| İş saatları | Hər gün 10:00–22:00 |
Ömər atcılıq yalnız atçılıq sahəsində deyil, həm də milli irsin, sosial məsuliyyətin, kənd iqtisadiyyatının və müasir texnologiyaların inteqrasiyasının uğurlu modelidir. Burada ənənə və yenilik, iqtisadiyyat və mədəniyyət, cəmiyyət və fərd harmonik şəkildə birləşir. Təsərrüfatın fəaliyyəti Azərbaycanın atçılıq ənənəsini yaşatmaqla yanaşı, bu sahədə ölkəmizin beynəlxalq imicini də möhkəmləndirir. Ömər atcılıq gələcəyin kənd təsərrüfatı, ekoturizm və sosial innovasiya mərkəzi olmaq üçün əsaslı baza yaradır.
Ən çox verilən suallar
Qarabağ, Dilbaz, Ərəb, İngilis, Orlov və Friz atları, həmçinin müxtəlif pony və yerli cinslər.
Təsərrüfata müraciət edib seçilmiş at üçün sənədləşmə və baytar yoxlanışından sonra rəsmi müqavilə bağlanır.
Hər at üçün fərdi yem rasionu, gündəlik təmizləmə və baytar nəzarəti həyata keçirilir.
Bəli, uşaqlar və böyüklər üçün fərdi və qrup dərsləri, eləcə də sağlamlıq imkanları məhdud şəxslər üçün terapiya proqramları mövcuddur.
Cins, yaş, genetik göstəricilər, təlim səviyyəsi və istifadə məqsədindən asılı olaraq fərqlənir.
Maarifləndirici seminarlar, gənclər üçün atçılıq klubları, ekoloji tədbirlər və kənd icmaları üçün inklüziv layihələr.
Baytar monitorinqi, vaksinasiyalar, parazit əleyhinə tədbirlər və tibbi müayinə daimi həyata keçirilir.
Tələbələr və gənc mütəxəssislər üçün təcrübə proqramları və iş imkanları təklif edilir.
At çapışı, maneədən atlama, voltij, polo və qoşqu yarışları.
At yürüşləri, kənd həyatı və təbiət marşrutları üzrə ekoturizm və atçılıq festivalları təşkil olunur.
