Bəcirəvan Kəndi ( İmişli) : Coğrafi Mövqeyi, Relyefi, Əhali

Azərbaycanın cənub-şərq düzənliyində yerləşən, tarixi, coğrafi və sosial-ictimai baxımdan maraqlı bölgələrindən biri olan İmişli rayonu özündə bir çox qədim kəndləri birləşdirir. Bu kəndlərdən biri də Bəcirəvan kəndidir. Adı nadir hallarda ensiklopediyalarda, lakin daha çox el arasında hörmət və tanınma ilə çəkilən Bəcirəvan kəndi həm yerli tarix, həm də milli-mədəni yaddaş üçün önəmli məkanlardan sayılır. Kəndin etimologiyası, coğrafi mövqeyi, əhalisi, təsərrüfatı, mədəni həyatı və müasir inkişaf səviyyəsi ilə bağlı məlumatlar azərbaycanlılar üçün dəyərli mənbə rolunu oynayır. Həmçinin, kəndin adının mənşəyi, onun sosial strukturunda qadınların və ailə institutunun rolu, folklorda və regionun tarixi yaddaşında tutduğu mövqe xüsusi maraq doğurur.

Bəcirəvan kəndinin coğrafi mövqeyi və relyefi

Bəcirəvan kəndi Azərbaycan Respublikasının İmişli rayonunun mərkəzi hissəsindən cənub-şərq istiqamətində, Kür-Araz ovalığında yerləşir. Kəndin yerləşdiyi ərazi əsasən düzənlikdir, iqlimi quru subtropik, yayları isti, qışı isə mülayim keçir. Ərazidən bir neçə kiçik su arxı və bəzən daşan çaylar axır. Kəndin yaxınlığında münbit torpaqlar, taxıl və pambıq əkinləri, meyvə və tərəvəz bağları mövcuddur. Relyefin düz olması kəndin kənd təsərrüfatı üçün ideal şərait yaratmışdır.

Tarixi və etimoloji baxış

Bəcirəvan kəndinin tarixi qədim dövrlərə gedib çıxır. Toponimin özü isə dilçilər və tarixçilər üçün maraqlı tədqiqat mövzusudur. “Bəcirəvan” adının tərkibindəki “bəc” komponenti türkdilli xalqlarda “hörmətli qadın”, “bacı”, “ağbirçək”, “ailə böyüyü” kimi anlamlar daşıyır. “Van” şəkilçisi isə qədim türkcədə məkan, məskən mənası verə bilər. Birgə götürdükdə, “Bəcirəvan” qadın nüfuzunun, ailə institutunun, yaxud tarixi şəxsiyyətin adını yaşadan məkan kimi yozula bilər. Kənd əhalisi arasında bu adla bağlı müxtəlif folklor izahları və hekayətlər də mövcuddur. Rəsmi yazılı mənbələrdə kəndin orta əsrlərdən bəri mövcud olduğu ehtimal edilir.

Əhali və sosial struktur

Bəcirəvan kəndinin əhalisi əsasən azərbaycanlılardan ibarətdir və ailə institutunun ənənəvi qaydada qorunduğu tipik kənd nümunəsidir. Əhalinin əsas məşğuliyyəti əkinçilik və heyvandarlıqdır. Ənənəvi olaraq kənddə böyük ailələr, bir neçə nəsildən ibarət nəhəng ailə birlikləri formalaşır. Qonşuluq və qohumluq münasibətləri çox sıx, sosial dəstək və yardımlaşma güclüdür. Kənddə qadınların ailədə və ictimai həyatdakı rolu xüsusi qeyd olunmalı məqamdır.

Kəndin təsərrüfatı və iqtisadi həyatı

Bəcirəvan kəndinin iqtisadiyyatı əsasən kənd təsərrüfatı və maldarlığa əsaslanır. Burada geniş taxıl, pambıq, günəbaxan, bostan və tərəvəz sahələri var. Eyni zamanda, iri və xırda buynuzlu mal-qara, qoyun, keçi və toyuqçuluq geniş yayılıb. Kəndin torpaqları münbit olduğu üçün məhsuldarlıq yüksəkdir. Əhalinin əsas gəlir mənbəyi öz təsərrüfat məhsulları və dövlətin aqrar dəstək proqramlarıdır. Bəzi ailələr mövsümi miqrasiya edərək başqa rayonlarda da işləyir.

Təhsil və mədəniyyət

Kənddə ibtidai və orta məktəb, həmçinin, mədəniyyət evi, kitabxana və bəzən məscid fəaliyyət göstərir. Təhsil ənənəsi yüksəkdir, kənddən çıxan ziyalılar, müəllimlər, aqronomlar, tibb işçiləri bölgənin fəxridir. Kəndin gəncləri arasında ali təhsil almaq, Bakıya və ya digər şəhərlərə üz tutmaq, regionun inkişafında iştirak etmək tendensiyası müşahidə olunur. Mədəni tədbirlər, bayramlar, toylar və dini mərasimlər kənd həyatının ayrılmaz hissəsidir.

Kəndin folkloru və adət-ənənələri

Bəcirəvan kəndinin folklorunda qadın obrazı, ailə dəyərləri, zəhmət və mərdlik motivləri ön plandadır. Bayatılar, nağıllar, lətifələr və atalar sözləri hələ də yaşamaqdadır. Toy və yas mərasimləri, Novruz, Ramazan və Qurban bayramları xüsusi coşqu ilə keçirilir. Xüsusən yay aylarında kollektiv təsərrüfat işləri və payız yığım mövsümü kənd əhalisinin birliyini və əməksevərliyini göstərir.

Kənddə sosial infrastruktur və müasir inkişaf

İmişli rayonunun ümumi inkişaf proqramları çərçivəsində Bəcirəvan kəndində son illər sosial infrastruktur xeyli yaxşılaşıb. Yollar təmir olunub, içməli su, elektrik enerjisi, internet bağlantısı təmin olunub. Bəzi illərdə yeni məktəb binaları, tibb məntəqəsi və ya məscid istifadəyə verilib. Kənddə yerli icra nümayəndəliyi, bələdiyyə və özünüidarə orqanları fəaliyyət göstərir. Əhalinin gündəlik ehtiyacları üçün mağazalar, bəzən kiçik bazar və xidmət obyektləri mövcuddur.

Bəcirəvan kəndinin turizm və regional əhəmiyyəti

Turizm baxımından Bəcirəvan kəndi böyük bir mərkəz olmasa da, ekoloji təmiz ətraf mühiti, qədim yaşayış məskəni, ailə və milli dəyərləri yaşadan ənənəvi kənd həyatı ilə diqqət çəkir. Rayon daxilində və yaxın kəndlərdə qohumluq və dostluq əlaqələri möhkəmdir. Bəcirəvan həm də folklor və dialekt baxımından etnoqraflar üçün maraqlı tədqiqat obyektidir. Qonaqsevər və sadə kənd camaatı, regionun mədəni rəngarəngliyinin canlı nümunəsidir.

Bəcirəvan kəndinin gələcəyi və inkişaf perspektivləri

Bəcirəvan kəndinin gələcək inkişafı üçün əsas prioritetlər arasında kənd təsərrüfatının modernləşdirilməsi, suvarma sistemlərinin yaxşılaşdırılması, təhsil və səhiyyə xidmətlərinin artırılması, gənclərin işlə təminatı və mədəni həyatın zənginləşdirilməsi var. Gənclərin kəndə qayıtması, aqrar sahədə innovasiyaların tətbiqi, kiçik biznes və ailə təsərrüfatlarının inkişafı kəndin gələcəyini müəyyən edən əsas faktorlardandır. Əhalinin dövlət dəstəyinə və regional investisiyalara ehtiyacı davam edir.

Bəcirəvan kəndi İmişli rayonunun ən qədim və zəngin ənənələrə malik yaşayış məntəqələrindən biridir. Tarixi kökləri, unikal adət-ənənələri, ailə və əmək dəyərləri, təbiəti və coğrafiyası ilə seçilir. Kənddə həyatın əsas məğzi ailə, əmək, təhsil və birgəyaşayışdır. Bəcirəvan öz adını və ənənələrini bu gün də qoruyur, yeni nəsillərin inkişafı üçün əlverişli zəmin yaradır. Kəndin uğurlu gələcəyi isə dövlətin, cəmiyyətin və yerli əhalinin birgə səylərindən asılı olacaq.

Ən Çox Verilən Suallar