Psixologiya Türkiyədə XX əsrin əvvəllərindən akademik fənn kimi inkişaf etməyə başlayıb. İlk psixologiya proqramları İstanbul Universitetində yaradılıb, hazırda isə onlarla dövlət və özəl universitetdə bakalavr, magistratura və doktorantura səviyyəsində tədris olunur. Cəmiyyətin psixoloji rifahı, fərdi və sosial problemlərin həlli üçün müasir psixoloji biliklərə tələbat ildən-ilə artır. Son illərdə pandemiya, urbanizasiya və sosial transformasiyalar Türkiyədə peşəkar psixoloqlara ehtiyacı daha da artırıb.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Türkiyədə Psixologiya Təhsilinin Sistemi və Strukturu
Türkiyədə psixologiya təhsili ali təhsilin ən aktual və populyar istiqamətlərindən biridir. Təhsil üç əsas pillədən ibarətdir:
- Bakalavr (Lisans) Proqramı: 4 il, əsas nəzəri və praktik biliklər, psixologiyanın tarixi, əsas istiqamətləri, tədqiqat metodları, sosial və klinik psixologiya, inkişaf və davranış, statistik analiz.
- Magistratura (Yüksek Lisans) Proqramı: 2 il, ixtisaslaşma, elmi-tədqiqat, klinik, təhsil, sənaye və təşkilati, inkişaf, eksperimental və digər sahələr üzrə.
- Doktorantura (Doktora) Proqramı: 3-6 il, orijinal elmi araşdırma, tədqiqatçı və akademik karyera üçün.
Proqramlar dövlət və özəl universitetlərdə, həm türkcə, həm də ingiliscə tədris olunur. Ən nüfuzlu universitetlərdə tədris proqramı Avropa və Amerika akkreditasiyasına malikdir.
Türkiyədə Psixologiya Fakültələri və Proqramların Müxtəlifliyi
Türkiyədə 100-dən çox universitetdə psixologiya ixtisası mövcuddur. Əsas universitetlər:
- İstanbul Universiteti
- Boğaziçi Universiteti
- Ankara Universiteti
- Hacettepe Universiteti
- Koç Universiteti (özəl)
- Sabancı Universiteti (özəl)
- Ege Universiteti
- Bilkent Universiteti (özəl)
Proqramlar elmi-tədqiqat, klinik, məktəb, təhsil, məhkəmə, sənaye və təşkilati psixologiya, inkişaf, davranış, sağlamlıq psixologiyası üzrə fərqlənir.
Psixologiya Təhsili üçün Qəbul Qaydaları
Türkiyədə psixologiya üzrə bakalavr təhsilinə qəbul üçün yerli abituriyentlər YKS (Yükseköğretim Kurumları Sınavı), xarici tələbələr isə YÖS, attestat balı, SAT və ya digər beynəlxalq imtahanların nəticələri ilə müraciət edə bilər. İngilis dilli proqramlar üçün TOEFL/IELTS kimi dil sertifikatı tələb olunur. Magistratura və doktorantura səviyyəsində isə əlavə olaraq motivasiya məktubu, elmi portfoli, müsahibə və referans məktubları istənilir.
Təhsil Haqları, Təqaüdlər və Sosial Dəstək
Dövlət universitetlərində illik təhsil haqqı 1.000–8.000 TL, özəl universitetlərdə isə 5.000–20.000 USD arasında dəyişir. Magistratura və doktorantura proqramlarında qiymətlər və təqaüd imkanları fərqlidir. Türkiye Bursları, TUBITAK, YTB və universitetlərin daxili təqaüdləri sayəsində xarici tələbələr və yüksək nəticə göstərənlər tam və ya qismən pulsuz oxuya bilir. Tələbələr üçün yataqxana, yemək, nəqliyyat və sosial tədbirlərdə endirimlər geniş yayılıb.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Psixologiya Proqramlarının Tədris Mövzuları və Laboratoriyalar
Psixologiya təhsilində əsas fənlər:
- Ümumi psixologiya
- Sosial psixologiya
- İnkişaf psixologiyası
- Tədqiqat metodları və statistika
- Bioloji əsaslar və neyropsixologiya
- Klinik psixologiya
- Eksperimental psixologiya
- Məsləhət və terapiya texnikaları
Bir çox universitetdə eksperimental laboratoriyalar, psixoloji test mərkəzləri, elmi tədqiqat qrupu və klinik praktik imkanlar mövcuddur.
Psixologiya Təhsili Alanlar üçün Karyera İmkanları
Türkiyədə psixologiya məzunları aşağıdakı sahələrdə işləyə bilər:
- Dövlət və özəl xəstəxanalar, psixoloji məsləhət mərkəzləri
- Məktəb və universitetlərdə məsləhətçi, pedaqoq, tədqiqatçı
- Sənaye və təşkilatlarda insan resursları, təşkilati inkişaf
- Elmi-tədqiqat institutları, layihələr
- Hüquq, məhkəmə və reabilitasiya mərkəzləri
- Özəl klinik və psixoterapiya fəaliyyəti
Magistr və doktorantura bitirənlər üçün akademik və elmi fəaliyyət, beynəlxalq layihələr, tədqiqat və tədris imkanları genişdir.
Psixologiya Təhsilində Beynəlxalq Əlaqələr və Mübadilə Proqramları
Türkiyə universitetlərinin çoxu Avropanın və Amerikanın aparıcı universitetləri ilə əməkdaşlıq edir. Erasmus+, Mevlana, beynəlxalq ikili diplom proqramları, yay məktəbləri və elmi konfranslar tələbələr üçün beynəlxalq təcrübə və şəbəkə imkanları yaradır. Diplomlar Avropada və bir çox ölkədə tanınır.
Psixologiya Təhsili Alan Azərbaycanlılar üçün İmkanlar
Azərbaycanlı tələbələr üçün Türkiyədə psixologiya təhsili böyük perspektivlər açır. Dil, mədəni yaxınlıq, tanınan diplom, təqaüd proqramları və tələbəyönümlü mühit səbəbindən yüzlərlə azərbaycanlı gənc hazırda Türkiyədə psixologiya üzrə təhsil alır. Psixologiya proqramları, təcrübə və staj imkanları, mübadilə layihələri onların həm elmi, həm də praktiki biliklər qazanmasını təmin edir.
Ən Yaxşı Psixologiya Universitetlərinin Cədvəli
Universitet | Şəhər | Proqramın Dili | Təhsil Haqqı (illik) | Beynəlxalq Təqaüd | Laboratoriyalar |
---|---|---|---|---|---|
İstanbul Universiteti | İstanbul | Türk/İngilis | 2.500–5.000 TL | Var | Mövcud |
Boğaziçi Universiteti | İstanbul | İngilis | 6.000–10.000 TL | Var | Geniş |
Hacettepe Universiteti | Ankara | Türk/İngilis | 4.000–8.000 TL | Var | Geniş |
Koç Universiteti | İstanbul | İngilis | 12.000–18.000 USD | Var | İnnovativ |
Ankara Universiteti | Ankara | Türk | 2.000–5.000 TL | Var | Mövcud |
Bilkent Universiteti | Ankara | İngilis | 10.000–16.000 USD | Var | Modern |
Türkiyədə psixologiya təhsili müasir təhsil modeli, zəngin proqram seçimi, güclü elmi baza, geniş təqaüd və karyera imkanları ilə fərqlənir. Dövlət və özəl universitetlərdə hər bir tələbə öz maraq və məqsədinə uyğun sahədə fundamental və praktik biliklər əldə edə bilər. Beynəlxalq əlaqələr, mübadilə proqramları və akkreditasiya olunmuş diplomlar türk və xarici tələbələr üçün yeni karyera yolları açır. Azərbaycanlılar üçün Türkiyə ən əlverişli və keyfiyyətli psixologiya təhsili mərkəzlərindəndir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Ən Çox Verilən Suallar
Bakalavr səviyyəsi 4 il, magistratura 2 il, doktorantura isə 3-6 il davam edir.
Əsasən YÖS imtahanı, attestat balı və ya beynəlxalq sertifikatlar (SAT, IB) ilə qəbul mümkündür. İngilis proqramlar üçün TOEFL/IELTS tələb olunur.
Dövlət universitetlərində 1.000–8.000 TL, özəl universitetlərdə 5.000–20.000 USD arası dəyişir.
Türkiye Bursları, TUBITAK, YTB, universitet daxili və beynəlxalq təqaüdlər mövcuddur.
İstanbul, Ankara, Hacettepe, Koç, Bilkent, Ege və onlarla digər universitetdə psixologiya proqramı var.
Bəli, Türkiyə universitetlərinin diplomları Azərbaycanda nostrifikasiya olunur və rəsmi şəkildə tanınır.
Türkcə və ingilis dilində proqramlar mövcuddur. Beynəlxalq proqramlarda əsasən ingilis dili istifadə olunur.
Klinik, məktəb, sənaye və təşkilat psixologiyası, insan resursları, elmi tədqiqat, hüquq və məhkəmə, tədris və s.
Yataqxana, kampusda sosial və elmi tədbirlər, laboratoriyalar, beynəlxalq mübadilə və təcrübə imkanları genişdir.
Bəli, Erasmus+, Mevlana, ikili diplom və yay məktəbi proqramları geniş yayılıb.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.