Amur çayının səxavətli vadisindən tutmuş Xabarovsk düzlərinin sonsuz yaşıl zolaqlarına qədər uzanan Uzaq Şərq agrar mənzərəsini formalaşdıran ən mühüm intellekt ucalıqlarından biri Uzaq Şərq Dövlət Aqrar Universitetidir. Kənd təsərrüfatı, baytarlıq və aqrobiotexnologiya üzrə mütəxəssis çatışmazlığını aradan qaldırmaq üçün 1952-ci ildə təsis edilən bu ali məktəb təkcə region deyil, bütün Asiya-Sakit okean qovşağı üçün elmi dayaq rolunu oynayır. Xabarovsk şəhərinin mərkəzində yerləşən kampus, Transsibir magistralına və dəniz limanlarına yaxınlığı sayəsində tələbə mobilliyi, tədqiqat logistikası və istehsalat təcrübələri baxımından unikal üstünlüyə malikdir. Müasir təhsil fəlsəfəsi klassik aqronomiya məktəbini rəqəmsal analiz, süni intellekt köməkli seleksiya və “yaşıl enerji” prinsipləri ilə birləşdirir; nəticədə tələbələr həm ənənəvi becərmə texnikalarını, həm də yüksək texnoloji sahə monitorinq sistemlərini eyni rahatlıqla tətbiq etməyi öyrənirlər. Universitetin akademik heyətinin dörddə üçü elmi dərəcə sahibidir, yaş ortası isə 44-dür; bu göstərici tədqiqatın dinamizmini və metodik yenilənməni daim canlı saxlayır. “Köməkçi təsərrüfat-lab” modeli tələbələri birinci kursdan etibarən universitetin təcrübə sahələrində vakum damla suvarma, hidroponika və meteoroloji dron müşahidələri kimi müasir texnologiyalarla tanış edir. Rəsmi statistikaya görə, hazırda universitetdə altı mindən çox tələbə bakalavr, magistr və aspirantura pillələrində təhsil alır, onların təqribən səkkiz faizi Çin, Vyetnam, Qazaxıstan və Monqolustandan gələnlərdir. Kənd təsərrüfatı məhsulları ixracının artması fonunda regionun işəgötürənləri coğrafi informasiya sistemləri, kənd təsərrüfatı robototexnikası və ekoloji audit üzrə ixtisaslaşan məzunlara üstünlük verirlər. Uzaq Şərq Dövlət Aqrar Universiteti kəndin sosial-iqtisadi inkişafını sürətləndirmək, ekosistemə həssas yanaşan aqrar modellər qurmaq və yerli cəmiyyət üçün ərzaq təhlükəsizliyini təmin etmək missiyasını öz üzərinə götürüb. Burada hər auditoriya torpağın nəfəsini eşidən, elm ilə təcrübəni qovuşduran bir laboratoriyaya çevrilib; məhz bu ruh Uzaq Şərqin sərt, lakin səxavətli təbiətini dayanıqlı inkişaf yolunda etibarlı tərəfdaşa çevirir.
Tarixi inkişaf trayektoriyası
Universitetin əsası 1952-ci ildə Xabarovsk Kənd Təsərrüfatı İnstitutu kimi qoyulmuş, ilk məzunlarını taxıl seleksiyası və heyvandarlıq ixtisasları üzrə vermişdir. İkinci onillikdə Amur çayı vadisində soya, qarabaşaq və kətan əkinlərinin genişləndirilməsi planlarına cavab olaraq torpaqşünaslıq, hidrotexnika və bitki mühafizəsi kafedraları açılmış, tələbə kontingenti iki dəfə artmışdır.
1995-ci ildə federal islahatlar institutun statusunu dəyişdirərək ona “Uzaq Şərq Dövlət Aqrar Universiteti” adını verdi; bu mərhələ quruma ekoloji menecment, aqromühəndislik və baytarlıq təbabətində yeni tədqiqat laboratoriyaları qazandırdı. 2010-cu ildən universitet “Elm–Təsərrüfat–Bazar” üçbucağı üzrə innovasiya klasterinə daxildir və regionun iri istehsalçıları ilə dual təhsil müqavilələri imzalayır.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Akademik struktur və proqramlar
Fakültə xəritəsi altı əsas blokdan ibarətdir: Aqronomiya və Torpaqşünaslıq, Baytarlıq və Biotexnologiya, Energetika və Aqromühəndislik, İqtisadiyyat və Torpaq İdarəetməsi, Ekologiya və Meşə Kompleksi, Aqrobiznes və Marketinq. Hər blok daxilində bakalavr, magistr və aspirantura pillələrini əhatə edən 40-dan çox akkreditə olunmuş proqram təklif olunur.
Modul-kredit sistemi tələbələrə bitki genom redaktəsi, heyvan reproduktiv texnologiyaları, kənd təsərrüfatı dronlarının proqramlaşdırılması, rəqəmsal ferma idarəetməsi kimi seçmə kurslar daxil etməyə imkan verir. Proqramların orta hesabla otuz beş faizi təcrübə sahəsi, heyvan klinikası və kənd təsərrüfatı texnoparkında keçirilən praktikumlardan ibarətdir.
Elmi-tədqiqat prioritetləri
Universitetin elmi strategiyası üç bazis klaster üzərində qurulmuşdur: Uzaq Şərqin soyuğa davamlı bitki sortlarının yaradılması, bioresursların molekulyar diaqnostikası və kənd təsərrüfatında “ağıllı” enerjidən istifadə. Seleksiya mərkəzi −45 °C-yə dözümlü soya və yazlıq buğda xəttləri üzərində işləyir, nəticələr regionun fermer təsərrüfatlarında sahə sınağından keçmişdir.
Bioresurs klasteri Altay maralının genetik sağlamlıq xəritəsini tərtib edir, habelə quş qripi ştammlarının molekulyar monitorinqini apara bilir. Enerji klasteri kənd təsərrüfatı tullantılarından biometan istehsalı, günəş paneli ilə qidalanan su nasos stansiyası və elektrik traktor prototipi kimi layihələrdə federal qrantlar qazanmışdır.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Aqrotexnologiya və innovasiyalar
“AqroTech-Lab” texnoparkında sürətli toxum cücərmə kameraları, 3D-printerlə hazırlanmış damcı suvarma düyünləri və süni intellektlə idarə olunan tozsoran-kombayn robotu sınaqdan keçirilir. Baytarlıq klinikasında rengen-kompyuter tomoqrafiya hibrid sistemi ilə iribuynuzlu heyvanların sümük patologiyaları erkən mərhələdə aşkarlanır.
Rəqəmsal ferma platforması peyk naviqasiyalı traktor marşrutlarını optimallaşdırır, torpağın nemət rejimi barədə real vaxt datalarını sensorlardan alır və gübrə dozalarını fərdi sahələr üzrə avtomatik hesablayır. Bu texnoloji sintez tələbələrə beşinci sənaye inqilabının kənd təsərrüfatı versiyasını canlı şəkildə təcrübədən keçirməyə şərait yaradır.
Kampus və infrastruktur
Kampus beş tədris korpusu, mərkəzi kitabxana, “AqroBio” elmi mərkəzi, idman sarayı, veterinar klinika, istixana kompleksi və üç yataqxanadan ibarətdir. 2023-cü ildə “Smart-Campus” proqramı çərçivəsində bütün binalara IoT əsaslı enerji menecment modulu, üz tanıma keçid sistemi və 10 GB/s daxili şəbəkə quraşdırılıb.
| Göstərici | Məlumat |
|---|---|
| Təsis ili | 1952 |
| Tələbə sayı | Təxminən 6 000 |
| Fakültə sayı | 6 |
| Elmi klasterlər | 3 əsas |
| Praktik təsərrüfat sahəsi | 1 200 ha |
| Yataqxana yerləri | 2 400 |
| Superkompüter gücü | 350 TFLOPS |
Beynəlxalq əlaqələr və mübadilə
Universitet Çin Xeyluntszyan Aqrar Universiteti, Koreya Milli Kənd Təsərrüfatı Universiteti, Yaponiyanın Obihiro Baytarlıq Universiteti və Vyetnam Milli Aqrar Akademiyası ilə ikili diplom proqramları həyata keçirir. Erasmus+ xətti ilə hər il əlli tələbə Avropa universitetlərində semestrlik proqramlara qatılır, qarşılığında ingilisdilli modul paketləri Xabarovsk kampusunda təklif olunur.
“Şərqi Asiya Ərzaq Təhlükəsizliyi Konsorsiumu” çərçivəsində səyyar laboratoriyalar Amur hövzəsindən Sakit Okeanın qərb sahillərinə qədər monitorinqlər aparır, məlumatlar Ümumdünya Ərzaq Təşkilatının (FAO) regional ofislərinə təqdim edilir. İkili təyinatlı doktorantura proqramları hidrogen gübrə texnologiyası və molekulyar patogenez sahələrini əhatə edir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Tələbə həyatı və karyera dəstəyi
Tələbə Şurası “Green-FarEast” ekoloji marafonu, “Agro-Hack” innovasiya hakatonu və “Harvest-Fest” yaradıcılıq festivalı ilə kampus həyatını rəngarəngləşdirir. Könüllü Mərkəz kənd məktəblərində aqrobiologiya klubları açır, əlilliyi olan şagirdlər üçün toxum təcrübə dəstləri hazırlayır.
Karyera Mərkəzi “Agri-Career” sərgisində yüz əlli müəssisəni kampusa cəlb edir, CV klinikası, müsahibə simulyasiyası və kreditlə fermaya başlama mentorluğu xidmətləri göstərir. Məzunların 83 faizi üç ay ərzində ixtisasına uyğun iş tapır; regional qalma göstəricisi altmış beş faiz təşkil edir.
Gələcək strateji hədəflər
“FarEast-Agro 2035” konsepsiyası kənd təsərrüfatında hidrogen yanacaqlı mexanizmlərin sınaq poliqonunu, sıfır karbon fermalarını və biomüxtəliflik bankını nəzərdə tutur. Süni intellekt əsasında işləyən xəstəlik proqnoz sistemi və xalis su istehlakını 40 faiz azaldan aero-aqua-ponika kompleksi qurulacaq.
Universitet Şimal-Cənub beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi boyunca soyuğa davamlı yem xammalı yetişdirilməsi üçün genetik proqram başlatmağı, həmçinin Arktik zonada polietilen örtüklü “Polar-Greenhouse” layihələrinə ekspert dəstəyi verməyi planlaşdırır. Bu hədəflər Uzaq Şərq Dövlət Aqrar Universitetini Asiya-Sakit okean regionunda dayanıqlı kənd təsərrüfatı innovasiyalarının flaqmanı edəcək.
Amur hövzəsinin coğrafi çətinlikləri ilə üz-üzə gələn Uzaq Şərq Dövlət Aqrar Universiteti yeddi onillik ərzində torpaq, su və canlı resursları elmi biliklərlə səfərbər edərək regionun ərzaq təhlükəsizliyini möhkəmləndirmişdir. Seleksiya mərkəzlərinin soyuğa davamlı sortları, baytarlıq klinikasının molekulyar diaqnostika yenilikləri və “AqroTech-Lab”ın elektrik traktor prototipləri kənd təsərrüfatında yeni səhifə açıb. Kampusun smart infrastrukturu, geniş praktik təsərrüfat sahəsi və yüksək performanslı hesablama mərkəzi tələbələrə nəzəriyyə ilə yanaşı, fəaliyyətə hazır peşə bacarıqları verir. Beynəlxalq tərəfdaşlıqlar ikili diplomlar, səyyar ekspedisiyalar və konsorsium layihələri vasitəsilə qlobal elm dairələri ilə güclü sinerji yaradır. Karyera Mərkəzinin məzun izləmə sistemi regionun iş bazarına çevik reaksiya verməyi təmin edir və kənd yerlərində gənc mütəxəssislərin nüfuzunu artırır. Rəqəmsallaşma strategiyası dron müşahidələri, IoT-sensor şəbəkələri və süni intellekt analitikası ilə sahələri rəqəmsal xəritəyə çevirir, resurslardan qənaətlə istifadəni reallığa çevirir. Ekoloji layihələr su hövzələrinin biomüxtəlifliyini qoruyur və karbon izini azaltmağa yönəlmiş bioenerji həlləri təqdim edir. Strateji planın hidrogen energetikası, sıfır karbon fermaları və biomüxtəliflik bankı üzrə hədəfləri universiteti dayanıqlı aqrar innovasiyanın Avrasiya mərkəzinə daşıyacaq. Bu ardıcıl addımlar Uzaq Şərq Dövlət Aqrar Universitetini yalnız ərzaq təminatının deyil, həm də ekoloji məsuliyyətin, sosial rifahın və elmi cəsarətin güclü qalasına çevirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Ən Çox Verilən Suallar
Universitet Rusiya Federasiyasının Xabarovsk şəhərində fəaliyyətdədir. Şəhər Amur çayının sahilində, Çinə yaxın strateji mövqedə yerləşir və Transsibir magistralına birbaşa çıxışa malikdir. Bu coğrafi şərait tədqiqat logistikası və istehsalat təcrübələri üçün böyük üstünlük yaradır. Kampus şəhər mərkəzinə piyada on beş dəqiqəlik məsafədədir.
Təhsil müəssisəsinin əsası 1952-ci ildə Xabarovsk Kənd Təsərrüfatı İnstitutu kimi qoyulub. 1995-ci ildə federal qərarla Uzaq Şərq Dövlət Aqrar Universiteti statusu alıb. O vaxtdan bəri fakültə və elmi klasterlərin sayı xeyli artıb. Hazırda regionun aparıcı agrar ali məktəblərindən biridir.
Altı əsas fakültə mövcuddur: Aqronomiya və Torpaqşünaslıq; Baytarlıq və Biotexnologiya; Energetika və Aqromühəndislik; İqtisadiyyat və Torpaq İdarəetməsi; Ekologiya və Meşə Kompleksi; Aqrobiznes və Marketinq. Hər fakültə bakalavr, magistr və aspirantura pillələri üzrə proqramlar təklif edir. Fakültələrarası seçmə modullar sistemin çevikliyini artırır. Laboratoriyalar və təcrübə sahələri tədrisi praktika ilə birləşdirir.
Son rəsmi statistika təxminən 6 000 tələbənin müxtəlif pillələrdə təhsil aldığını göstərir. Onların səkkiz faizini Çin, Vyetnam, Qazaxıstan və Monqolustandan gələn beynəlxalq tələbələr təşkil edir. Müəllim-tələbə nisbəti 1:16 civarındadır, bu da fərdi məsləhət imkanlarını artırır. Tələbə kontingenti hər il qəbul planına əsasən artır.
Aqronomiya, baytarlıq təbabəti, aqromühəndislik, ekoloji menecment, kənd təsərrüfatı iqtisadiyyatı və rəqəmsal torpaq idarəetməsi proqramları ən çox seçilən sahələrdir. Bu istiqamətlər regionun əmək bazarının real tələblərinə cavab verir. Praktik komponentlər tədrisin ən azı üçdə birini təşkil edir. Məzunlar sahə və laboratoriya təcrübəsi sayəsində işə daha tez adaptasiya olur.
Universitet Çin, Koreya, Yaponiya, Vyetnam və Avropa Birliyi ölkələri ilə ikili diplom və semestrlik mübadilə sazişləri imzalamışdır. Erasmus+ çərçivəsində hər il əlli tələbə Avropada təhsil alır. Qarşılıqlı razılaşmalar kreditlərin tam tanınmasını təmin edir. İkili təyinatlı doktorantura proqramları hidrogen gübrə texnologiyası və molekulyar patogenez sahələrini əhatə edir.
Kampus beş tədris korpusu, elmi kitabxana, AqroBio mərkəzi, idman sarayı, veterinar klinika, istixana kompleksi və üç yataqxanadan ibarətdir. 2023-cü ildə bütün binalara IoT əsaslı enerji menecment sistemi və 10 GB/s daxili şəbəkə quraşdırılıb. Yataqxanalarda 2 400-dən artıq yer mövcuddur. Praktik təsərrüfat sahəsi 1 200 hektar təşkil edir.
Karyera Mərkəzi “Agri-Career” sərgisində yüz əlli işəgötürəni kampusa dəvət edir və tələbələri vakansiyalarla tanış edir. Məzunların 83 faizi üç ay ərzində ixtisasına uyğun iş tapır. Əsas işəgötürənlər kənd təsərrüfatı holdinqləri, baytarlıq klinikaları və aqrotexnologiya startaplarıdır. Dual təhsil sistemində staj keçən tələbələr üstün mövqeyə malik olur.
Seçmə istiqamətlərə soyuğa davamlı bitki sortları, bioresursların molekulyar diaqnostikası, hidrogen enerjisi və ağıllı ferma texnologiyaları daxildir. Seleksiya mərkəzi −45 °C-yə davamlı soya xəttləri yaradır. Bioresurs klasteri quş qripi ştammlarının molekulyar monitorinqini aparır. Enerji klasteri biometan istehsalı və elektrik traktor prototipləri üzərində çalışır.
“FarEast-Agro 2035” konsepsiyası hidrogen yanacaqlı mexanizmlərin sınaq poliqonunu, sıfır karbon fermalarını və biomüxtəliflik bankını əhatə edir. Süni intellekt əsasında xəstəlik proqnoz sistemi hazırlanacaq. Aero-aqua-ponika kompleksi su istehlakını 40 faiz azaldacaq. Bu hədəflər universiteti Asiya-Sakit okean regionunda dayanıqlı aqrar innovasiyanın flaqmanı edəcək.
