Sankt-Peterburq Yəhudi Araşdırmaları İnstitutu (SPYİ) 1989-cu ildə tədqiqatçı Xayim Ben-Tsedek və professor İrina Averbuxun təşəbbüsü ilə yaradıldıqdan bəri Rusiyanın şimal paytaxtında yəhudi mədəni irsinin akademik təhlili üçün əsas ünvan sayılır. Nevski prospektindən bir küçə aralıda, Art-nouvo üslubunu qoruyan keçmiş xeyriyyə məktəbi binasında fəaliyyət göstərən ali məktəb sovet sonrası dövrdə arxivlərin açılması, icma həyatının yenidən qurulması və dünya yəhudi elm mərkəzləri ilə əməkdaşlığın genişlənməsi kimi proseslərin mərkəzində dayanıb. İnstitutun strateji məqsədi İberiya yarımadasından başlamış Romanov imperiyasına, Holokostdan müstəqil İsrail dövlətinə qədər geniş coğrafi-tarixi spektrdə yəhudi təcrübəsini interdisiplinar yanaşma ilə öyrətməkdir. Buradakı kurikulum klassik filologiya, arxeologiya, dinlər tarixi, muzey işi və rəqəmsal humanitar alətlər kimi sahələri eyni sinifdə cəmləyir; tələbə “major–minor” mexanizmi vasitəsilə əsas ixtisası yanında iki azmodul seçərək fərdi təhsil trayektoriyası qurur. Məktəbin 1200 nəfərlik tələbə kontingentinin 18 faizi Azərbaycan, Gürcüstan və İsraildən gəlmiş xarici gənclərdir, akademik heyətin yarıdan çoxu Tel-Əviv, Bar-İlan və ABŞ-ın Brandeis universitetlərində postdoktor hazırlığı görmüş alimlərdən ibarətdir. İllik təhsil haqqı rusdilli ixtisaslarda 235 000 rubl, tam ingilisdilli modulda 305 000 rubl, ivrit-ingilis ikili proqramında isə 328 000 rubl müəyyənləşdirilib; GPA-si 4,5-dən yuxarı olan tələbələr 30-70 faizədək endirim qazanırlar. İnstitut Yad Vaşem, Leo Baeck Institute və Oxford Centre for Hebrew and Jewish Studies ilə elmi müqavilələr bağlayıb, Erasmus+ “Jewish Heritage Network” çərçivəsində hər il 60 tələbə Avropa universitetlərinə semestrlik mübadilə gedir. 2024-cü il statistikasına görə məzunların 67 faizi magistr pilləsinə, 25 faizi muzey və arxiv sektoruna, 8 faizi isə qeyri-hökumət insan haqları təşkilatlarına yönəlir. Beləliklə, SPYİ postsovet məkanında yəhudi elmləri üzrə həm fundamental, həm də tətbiqi bacarıqları birgə verən nadir platformadır.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
İvrit Filologiyası və Yaxın Şərq Dilçiliyi
Proqram klassik mənbələrin fonetik-morfoloji analizi ilə yanaşı müasir İsrail ədəbi dilində kommunikasiya bacarıqlarını hədəfləyir. Birinci semestrdən tələbələr Ben-Yehuda lüğəti, Dead Sea Scrolls transkripsiyaları və Ugarit lövhələri üzərində praktik məşğələ keçirir, ivrit dilinin canlandırma uğurunu sosiolinqvistik aspektdən təhlil edirlər.
Magistr səviyyəsində “Semitik Dillərin Müqayisəli Qrammatikası” kursu ivrit, ərəb, amhar və aramik dilləri filoloji-tarixi prizma ilə yanaşı NLP-də korpus təhlilinə inteqrə edir. Fakültə “Rothberg Hebrew Grant” vasitəsilə on tələbənin Yerusəlimdə yay məktəbində iştirak xərclərini tam qarşılayır.
Yəhudi Tarixi və Arxeologiyası
Bakalavr modulunda tələbələr Beitin, Massada və Qalaşıqı yəhudi qalalıqlarının stratigrafiyası, həmçinin Romanov dövrü siyasi antisemitizmin iqtisadi köklərini öyrənirlər. Sankt-Peterburq Dövlət Ermitaj Muzeyi ilə əməkdaşlıq sayəsində nadir geniza sənədləri və qazma tapıntıları üzərində əyani dərslər təşkil olunur.
Magistr ixtisası “Rusiya İmperiyasında Yəhudi İcma İdarəçiliyi” mənbə-kritik analiz, yəhudi ərizələri arxivi və Pale of Settlement zonasında torpaq vergisi registrlərini GIS xəritələşdirməsi ilə birləşdirir. İllik ödəniş 258 000 rubl, “Polonsky Foundation Fellowship” seçilmiş beş tədqiqatçının xərclərini qarşılayır.
Yaxudilik, Halaxa və Müqəddəs Mətnlər Araşdırması
Klassik “Talmud-Tora” sinfi Bavli traktatlarının səhifə-səhifə, pilpul üsullu öyrənilməsini, Midraşik təfsirlərin semantik təhlilini və halaxik qərarların tarixini əhatə edir. İnstitutun beyt-midraşında hifz edilən qədim masketlər üzrə paleoqrafiya təlimləri hər semestrin sonunda imtahanla qiymətləndirilir.
Magistr proqramı “Müasir Halaxik Etika” süni intellekt, orqan transplantasiyası və kiber-fövqəladə vəziyyətlərə dair rəbban qərarlarını müqayisəli təhlil edir, “Responsa Project” korpusu üzərində data-madencilik aparır. Fakültənin illik ödənişi 272 000 rubl, “Shilo Scholarship” on magistri 60 faiz endirimlə oxudur.
Yəhudi Sənəti və Muzeyşünaslıq
Bu fakültə sinagog memarlığından Hassidik musiqiyə, Marc Chagallın avtoqraf albomlarından müasir video-installyasiyalara qədər geniş spektr təqdim edir. Praktikumların yarısı Dönməz küçəsindəki Rəqəmsal Kuratorluq studiyasında keçirilir, tələbələr VR-ekspozisiya hazırlayır.
Magistr ixtisası “İrsin Menecmenti və Sərgi Dizaynı” UNESCO-nun “Memory of the World” protokollarını, NFT sənət bazarını və interaktiv layihələndirməni birləşdirir. İllik ödəniş 290 000 rubl, “Heritage-Lab Fund” beş tələbəyə tam təqaüd verir.
Yəhudi Təhsili və Pedaqoji Texnologiyalar
Bakalavr kursu diaspor məktəblərində Tora tədrisinin differensial metodikasını, STEAM və Tanaç inteqrasiyasını, habelə inklüziv sinif idarəçiliyini öyrədir. Tələbələr “Alef-Beit EdTech Hub”da interaktiv dərsliklər hazırlayır.
Magistr pilləsində “Rəqəmsal Midraş Dizaynı” AI-mətn generasiyası, gamification və adaptiv öyrənmə analitikasını didaktik struktura tətbiq edir. Fakültənin illik ödənişi 240 000 rubl, “Joint-Baltic Grant” seçilmiş on müəllim namizədini maliyyələşdirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Yəhudi Ədəbiyyatı və Tərcüməşünaslıq
Əsas kurs İbrahim ibn Ezra, Şolem Aleixem və Grossman əsərlərinin poetika, stilistika və kulturologiya prizmasında öyrənilməsini əhatə edir. Tələbələr Ivrit-Azərbaycanca lüğət korpusunu genişləndirir, Yidiş klasiklərini latın qrafikalı transliterasiya alqoritmi ilə işləyirlər.
Magistr proqramı “Postmodern İsrail Prozası” intertekstual paradiqma, mizrahilik və gender narrativləri ilə yanaşı TRADOS-Studio, Memsource və GPT-post-editing modullarını da təqdim edir. Ödəniş 248 000 rubl, “Literary Bridge” fondu altı tələbəyə tam təqaüd verir.
Yəhudi İctimai Siyasəti və İnsan Haqları
Proqram Rusiya, ABŞ və İsrail qanunvericiliyində icma muxtariyyəti, antisemitizm göstəriciləri və holokost inkarsızlığı ilə mübarizə strategiyalarını müqayisə edir. Sahə praktikası “Hesed-Avraham” xeyriyyə mərkəzində sosial layihə yazmaqdan ibarətdir.
Magistr ixtisası “Yad Vashem Diplomatiyası və Kommemorasiya Siyasəti” memorial dizayn, hüquqi revizionizm və dezinformasiya analitikası modullarını birləşdirir. İllik ödəniş 230 000 rubl, “Genesis-Rights Grant” beş magistri 70 faiz maliyyələşdirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Rəqəmsal Humanitar Elmlər və Arxiv Texnologiyaları
Bakalavr modulunda tələbələr TEI-XML markup, Python-spaCy ilə adı-entitet tanıma və QGIS-də diaxron xəritələşdirmə bacarıqları qazanır. “Sefer-Data” platformasında 16-19-cu əsr yəhudi dəftərxanalarının rəqəmsallaşdırılması layihəsinə qoşulurlar.
Magistr pilləsi “Linked-Open Data və İbrani Palimpsestlər” IIIF protokolu, OCR-Hebrew motorları və graphQL sorğu dillərini tətbiq edir. İllik ödəniş 310 000 rubl, “Digital Judaica Grant” altı tələbəyə 100 faiz təqaüd təqdim edir.
| Fakültə | Populyar Proqram | Illik ödəniş (RUB) | Dərs dili | Karyera istiqaməti |
|---|---|---|---|---|
| Filologiya | Semitik Qrammatika | 235 000 | Rus/İvrit | Dilçi-tədqiqatçı |
| Tarix | İcma Arxeologiyası | 258 000 | Rus/Eng | Muzey kuratoru |
| Dinşünaslıq | Müasir Halaxa | 272 000 | İvrit | Rəbbani analitik |
| Sənət | İrs Menecmenti | 290 000 | Rus/Eng | Kurator-menecer |
| Təhsil | Rəqəmsal Midraş | 240 000 | Rus | Pedaqoq-dizayner |
| Ədəbiyyat | İsrail Prozası | 248 000 | İvrit/Eng | Tərcümə-redaktor |
| Siyasət | Yad Vashem Diplomatiyası | 230 000 | Rus/Eng | İnsan haqları eksperti |
| Rəqəmsal Elmlər | Linked-Open Judaica | 310 000 | Eng | DH analitiki |
SPYİ klassik yeshiva ənənəsini müasir universitet formatı ilə sintez edərək tədqiqat, təhsil və ictimai xidmət vektorlarını sistemli modeldə birləşdirir. Fakültələr şagirdləri yalnız akademik tarixlə tanış etməklə kifayətlənmir, onları texnoloji savad, multikultural liderlik və sosial məsuliyyət bacarıqları ilə silahlandırır. Rəqəmsal laboratoriyalar sayəsində palimpsestlərin IIIF üzərindən açıq paylaşımı, AI-əsaslı tərcümə motorlarının ivrit-yidiş korpusunda tətbiqi və interaktiv sərgi dizaynı kimi sahələrdə tələbələr konkret nəticə yaradır. Erasmus+ və beynəlxalq fond təqaüdləri gəncləri İsraildən Argentinaya qədər yəhudi icmaları ilə əlaqələndirir, qlobal şəbəkə formalaşdırır. İvrit filologiyası sinifində öyrənilən semantik dərinlik Tarix fakültəsinin GIS xəritələrində, Dinşünaslıq fakültəsinin etik diskurslarında və Siyasət fakültəsinin insan haqları hesabatlarında praktik ampluada canlanır. Təqaüd və sosial paketlərin çevik mexanizmi istedadlı, lakin maliyyə resursu məhdud gənclərin yolunu açır; inklüzivlik prinsipi Qaraqalpaq və Dağıstan yəhudilərinin dialektoloji modullarına qədər genişlənir. Mezun şəbəkəsi yerlərdəki xeyriyyə təşkilatları, beynəlxalq agentliklər və akademik institutlarla sıx əlaqə yaradaraq karyera keçidini sürətləndirir. Sankt-Peterburq Yəhudi Araşdırmaları İnstitutu beləliklə Şimal paytaxtında, hətta bütün Avrasiya məkanında yəhudi elmlərinin canlı laboratoriyası rolunu oynayır, mədəni irsi qorumaqla bərabər yenilikçi tədqiqat gündəmini formalaşdırır.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Ən Çox Verilən Suallar
Abituriyent elektron ərizə forması, orta təhsil attestatı və pasportun surətini PDF formatında yükləməlidir. Xarici namizədlər rus dili B1 və ya ivrit B2 səviyyə sertifikatı təqdim edirlər. Portfolioda motivasiya məktubu, elmi və ya yaradıcı iş nümunəsi olmalıdır. İxtisasdan asılı olaraq əlavə onlayn test və müsahibə mərhələsi keçirilir.
Ödəniş rubl ilə bank transferi, SBP sürətli ödəniş sistemi və ya beynəlxalq kart vasitəsilə aparılır. Xarici tələbələr iki tranş və ya aylıq hissə-hissə qrafik seçə bilərlər. Ödəniş qəbzi elektron kabinetdə avtomatik formalaşır. Gecikdirilmiş ödənişlər üçün 10 iş günü cəriməsiz möhlət verilir.
GPA-si 4,5 və yuxarı olan tələbələr “Merit-Academic” təqaüdü ilə təhsil haqqının 50 faizindən azad olurlar. Sosial statusuna görə maddi dəstək paketinə müraciət edənlər ailə gəlir arayışı təqdim etməlidirlər. Əlavə olaraq, hər fakültənin donor fondlarla birgə icra etdiyi tematik qrantlar mövcuddur. Təqaüd illik nəticələrlə yenilənir.
Yataqxanalar kampusdan tramvayla 12 dəqiqəlik məsafədə yerləşir; otaqlar iki nəfərlikdir. Aylıq ödəniş 4 500-5 200 rubl təşkil edir və Wi-Fi, camaşırxana, mətbəx, tədris zalı daxilindədir. Yerlər ilk növbədə beynəlxalq və regionlardan gələn tələbələrə verilir. Yay semestrində qısamüddətli icarə variantları mövcuddur.
İkinci kursdan etibarən GPA 3,7-dən yuxarı tələbələr müraciət edə bilərlər. İngilisdilli modul üçün IELTS 6.5 bal tələb olunur, ivrit modulunda isə Yael imtahanı B2 səviyyəsində verilməlidir. Motivasiya və tövsiyə məktubları komissiya tərəfindən yoxlanılır. Seçilənlər aylıq 850 avro təqaüd, viza və sığorta dəstəyi alırlar.
Tələbələr Ermitajın Judaica bölməsi, “Yevreyskiy Mir” nəşriyyatı və “Hesed-Avraham” sosial mərkəzi ilə təcrübə razılaşmaları çərçivəsində layihələrə qoşulurlar. Rəqəmsal Humanitar fakültəsi hər semestr “Sefer-Data” arxivinin OCR korpusu üzərində real işlər aparır. Muzeyşünaslıq tələbələri illik “White Nights Jewish Art” festivalının sərgi komandasına daxil olurlar. Praktika hesabatı yekun qiymətin 30 faizini təşkil edir.
Bəli, hazırlıq ili çərçivəsində “Alef” səviyyəsindən başlayan intensiv kurs mövcuddur. Həftədə 16 saat dərs, onlayn danışıq klubu və ivrit teatr studiyası praktiki mühit yaradır. İlin sonunda B1 səviyyə sertifikatı verilir. Kurs ayrıca ödəniş tələb etsə də yüksək nəticə göstərənlər üçün 50 faiz güzəşt var.
Seçim ölçütü layihə ideyası və motivasiyadır; ilkin səviyyədə Python və ya XML bilməyənlər üçün sıfırdan təlim modulu təqdim olunur. Laboratoriya mentorları kod review və projekt menecment dəstəyi göstərir. Bir semestrdə ən azı bir açıq mənbə repositoriyası dərc etmək tələb olunur. Nəticələr konfransda təqdim edilir və CV-də göstərilir.
Tələbə IV kursun payızında mövzunu qeydiyyata aldırır, planı elmi şuraya təqdim edir. Tədqiqat korpus, saha araşdırması və ya kuratorluq layihəsi ola bilər. İşin 30 faizindən azı yeni arxiv materialına əsaslanmalıdır. Müdafiə açıq iclasda keçirilir və xarici retsenzent rəyi vacibdir.
Mezunların 67 faizi magistraturaya, xüsusilə İsrail, ABŞ və Almaniya universitetlərinə qəbul olunur. Qalanlar muzey-arxiv sektoru, tərcümə-nəşriyyat, NGO və digital-heritage startaplarında fəaliyyət göstərirlər. Orta başlanğıc maaş 90-110 min rubl aralığında dəyişir. Mezun şəbəkəsi mentorluq və tövsiyə məktubu dəstəyi təklif edir.
