Köynək razmerləri – gündəlik geyim tərzinin ən əhəmiyyətli detallarından biri kimi, həm kişilər, həm də qadınlar üçün rahatlıq, estetik görünüş və özünəinamın əsasını təşkil edir. Doğru razmerin seçilməsi geyimin görünüşünə və istifadəçiyə təsiri baxımından böyük fərq yaradır. Köynək ölçülərinin təkcə nömrə və hərflərlə ifadə olunmasından ibarət olmadığını, əslində arxasında böyük bir sistem və dəqiqlik dayandığını çoxları bəzən nəzərə almır. Müxtəlif markalar, ölkələr və istehsalçılar fərqli ölçü standartlarından istifadə etdikləri üçün, köynək seçərkən sadəcə S, M, L, XL kimi işarələrə baxmaq, əslində heç də düzgün nəticə vermir.
Köynək razmerlərinin yaranması və ölçü standartları
Dünyada geyim sənayesi inkişaf etdikcə, fərqli bədən quruluşuna və fərdi tələblərə cavab verən ölçü sistemləri formalaşıb. İlk vaxtlar sadə, ümumi, təxmini ölçü nömrələri olsa da, zaman keçdikcə bu sistem dəqiqləşib və müxtəlif kateqoriyalara bölünüb. Avropa, Amerika, Asiya, Rusiya və Türkiyə kimi böyük geyim bazarlarında hərəsinin öz ölçü standartları var. Bu standartlar həm rəqəm, həm də hərf və ya kombinasiya şəklində təsnif edilir.
Avropa ölçülərində əsasən 36, 38, 40, 42 və s. kimi nömrələr, Amerika sistemində isə 14, 16, 18 və bəzən S, M, L kimi işarələr tətbiq edilir. Türkiyə və Azərbaycan bazarında həm Avropa, həm də lokal ölçü sistemləri eyni vaxtda işlədilir. Müasir dövrdə isə onlayn alış-verişin populyarlığı səbəbindən universal ölçü cədvəlləri daha da aktuallaşıb.
Köynək ölçüsünün düzgün müəyyən edilməsi
Köynəyin bədənə tam oturması və komfort təmin etməsi üçün ölçü seçimi zamanı diqqət yetirilən əsas göstəricilər bunlardır:
- Boyun ölçüsü
Ənənəvi kişi köynəklərində ilk öncə boyun ətrafı (boyun çevrəsi) ölçülür. Bu, əsasən klassik, düyməli köynəklərdə xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Boyun ölçüsünün düzgün seçilməsi rahat nəfəs alma və səliqəli görünüş üçün vacibdir. - Döş ölçüsü (sinə)
Köynəyin sinə hissəsi nə çox sıx, nə də artıq boş olmalıdır. Ölçü üçün döş qəfəsi ən çıxıntılı hissədən santimetrlə ölçülür. İstifadəçinin rahat hərəkət etməsi üçün bir neçə sm sərbəstlik nəzərə alınır. - Bel və omba ölçüsü
Köynəyin bel və aşağı hissəsinin bədən quruluşuna uyğunluğu, xüsusən dar və regular (normal) kəsimli modellərdə önəmlidir. - Çiyin və qol uzunluğu
Çiyin tikişlərinin bədənin çiyinləri ilə üst-üstə düşməsi, qol uzunluğunun biləyə və ya istəyə görə dirsəkdən aşağıya qədər olması vacibdir. - Köynəyin ümumi uzunluğu
Xüsusilə kişi köynəklərində köynəyin kəmər xəttini keçib-keçməməsi nəzərə alınır. Geyimin kəsimi (slim-fit, regular-fit, oversize və s.) burada xüsusi rol oynayır.
Bu ölçülər hər bir geyim markasının cədvəlində fərqli şəkildə ola bilər. Ona görə də, köynək alınmamışdan əvvəl markanın təqdim etdiyi ölçü cədvəlinə diqqətlə baxmaq lazımdır.
Razmer cədvəlləri: universal və fərqli sistemlər
Aşağıdakı cədvəldə qadın və kişi köynəkləri üçün ən çox istifadə olunan beynəlxalq ölçü sistemləri müqayisə edilir:
| Razmer (Beynəlxalq) | Avropa (EU) | ABŞ (US) | Türkiyə | Sinə (sm) | Bel (sm) |
|---|---|---|---|---|---|
| XS | 36 | 14 | 36 | 82-86 | 62-66 |
| S | 38 | 16 | 38 | 86-90 | 66-70 |
| M | 40 | 18 | 40 | 90-94 | 70-74 |
| L | 42 | 20 | 42 | 94-98 | 74-78 |
| XL | 44 | 22 | 44 | 98-102 | 78-82 |
| XXL | 46 | 24 | 46 | 102-106 | 82-86 |
Kişi köynəklərində isə daha çox boyun və qol uzunluğu ilə birlikdə ölçülər təqdim olunur. Məsələn, “39/40 – M” kimi bir etiket, boyun ölçüsünün 39-40 sm, köynəyin isə orta ölçü olduğunu göstərir.
Kəsim növləri və bədən quruluşu fərqləri
Köynəklərin “slim-fit” (bədənə oturan), “regular-fit” (standart kəsim), “oversize” (geniş), “comfort-fit” və “classic-fit” kimi fərqli modelləri mövcuddur. Hər bir modelin ölçü standartı azacıq fərqli ola bilər. Məsələn, eyni “M” ölçüsü slim-fit modeldə bədəndə daha dar görünür, classic-fit isə bir neçə sm daha sərbəst olur.
Qadın köynəklərində həm sinə, həm də bel və omba ətrafı mütləq nəzərə alınır. Hamilə qadınlar, böyüklər və yeniyetmələr üçün xüsusi ölçü cədvəlləri hazırlanır. Uşaq köynəkləri yaş, boy və bədən çəkisinə görə ayrıca ölçüləndirilir.
Onlayn alış-verişdə köynək razmeri necə dəqiq seçilir?
Onlayn mağazalardan köynək alarkən ən vacib məsələ şəxsi bədən ölçülərini düzgün qeyd edib, həmin marka və model üçün uyğun cədvəli seçməkdir. Fərqli ölkələr və istehsalçılar arasında ölçü fərqləri ola bilər. İstifadəçi real ölçüsünü tapmaq üçün köhnə, ən yaxşı oturan köynəyini ölçə, yaxud santimetrlə bədənini ölçərək markanın ölçü bələdçisindən istifadə edə bilər.
Bəzi markalarda razmer cədvəlləri təkcə “S, M, L” kimi deyil, “38-40”, “39-40/176-182” və ya “15,5” (boyun ölçüsü düymlə) şəklində göstərilə bilər. Bu səbəbdən universal ölçü seçimi üçün əsas göstəriciləri bilmək vacibdir.
Səhv razmer seçiminin mənfi təsirləri
Düzgün ölçü seçilmədikdə, köynəyin bədəndə yığılması, hərəkət zamanı narahatlıq, tikililərin dartılması və ya boş qalması mümkündür. Xüsusilə iş və rəsmi geyimlərdə bu detal geyimin ümumi görünüşünə və insanın özünü necə hiss etməsinə təsir edir. Kiçik köynək hərəkəti məhdudlaşdırır, böyük köynək isə estetik görünüşü pozur.
Bundan əlavə, səhv razmer seçimi tez köhnəlmə, tikişlərin qopması, parçanın formasının itməsi kimi problemlərə yol aça bilər.
Razmer seçiminin peşəkar sirləri və praktik tövsiyələr
Peşəkar stilistlər və geyim mağazası məsləhətçiləri tövsiyə edir ki, köynək alınanda həmişə əsas ölçü nöqtələri yoxlanılsın, mümkün qədər sınaqdan keçirilsin. Onlayn alışda isə iade və dəyişmə qaydalarına əvvəlcədən diqqət etmək lazımdır. Markaların təqdim etdiyi ölçü bələdçiləri və istifadəçi rəyləri seçim zamanı kömək edə bilər.
Aşağıda köynək ölçüsünün müəyyən edilməsində ən vacib nöqtələrə diqqət yönəldən bölmələr göstərilir:
Köynək ölçüsü seçiminin mərhələləri:
- Boyun ölçüsünü dəqiqləşdirmək
- Sinə və bel ölçüsünü santimetrlə ölçmək
- Qol uzunluğunu ölçmək
- Seçdiyin köynəyin kəsimini (slim-fit, regular-fit və s.) nəzərə almaq
- Razmer cədvəllərindəki göstəriciləri marka ilə müqayisə etmək
- Ən yaxşı uyğun köynəyin ölçülərini nümunə kimi istifadə etmək
Çox verilən suallar və stereotiplər:
Köynəklərdə razmerin hər ölkədə fərqli olması, həmçinin markalar arasında ciddi ölçü fərqlərinin olması, S ölçüsünün hər markada eyni olmaması və bəzi markalarda “custom-fit”, “tailored-fit” kimi ara kəsimlərin olması geyim alıcılarının tez-tez qarşılaşdığı hallardır.
Kişi köynəklərində razmer, boyun ölçüsü və sinə ölçülərinin uyğunluğu
| Boyun ölçüsü (sm) | Sinə (sm) | Razmer (EU) | Beynəlxalq |
|---|---|---|---|
| 37-38 | 88-92 | 36-38 | S |
| 39-40 | 92-96 | 39-40 | M |
| 41-42 | 96-100 | 41-42 | L |
| 43-44 | 100-104 | 43-44 | XL |
| 45-46 | 104-108 | 45-46 | XXL |
Geyim bazarında yeniliklər və fərdi tikili köynəklər
Son illər hazır geyimlə yanaşı, fərdi tikili (atölye) köynəklərə maraq da artıb. İnsanın bədən ölçüləri tam dəqiqliklə götürülür və ona uyğun model hazırlanır. Bu zaman razmer cədvəllərindən çıxmaq, istənilən formada köynək sifariş vermək mümkündür. Belə yanaşma xüsusilə rəsmi və toy geyimlərində, fərqli bədən quruluşunda olan insanlarda daha geniş yayılıb. Moda və geyim dünyasında yeni texnologiyalar – 3D ölçü aparatı, virtual ölçü sınağı və “smart” materiallar fərdi rahatlıq və düzgün razmer seçimi imkanlarını daha da genişləndirir.
Köynək razmeri, əslində, insanın gündəlik rahatlığından tutmuş, onun üslubuna, sosial münasibətlərə və hətta sağlamlığına qədər müxtəlif sahədə öz təsirini göstərir. Düzgün seçilmiş köynək hər zaman səliqəli görünüşün, komfortun və zövqlü tərzin əsas göstəricisidir.
Ən Çox Verilən Suallar
Köynək razmeri – geyimin istifadəçinin bədən ölçülərinə uyğunluğunu göstərən standartdır. Razmerlər fərqli ölkələrdə və markalarda müxtəlif rəqəm və hərf sistemləri ilə təqdim olunur.
Ən çox yayılmış ölçülər S, M, L, XL, XXL kimi beynəlxalq hərf sistemləri və 36, 38, 40, 42, 44, 46 kimi Avropa rəqəmli ölçülərdir.
Bəli, qadın və kişi köynəkləri üçün ölçü cədvəlləri fərqlidir. Qadın köynəklərində sinə, bel və omba ölçüləri əsas götürülür, kişilərdə isə daha çox boyun və sinə ətrafı əsas götürülür.
S – Small (kiçik), M – Medium (orta), L – Large (böyük), XL – Extra Large (çox böyük) deməkdir və bədən ölçüsünün artması ilə uyğunluq təşkil edir.
Köynək almazdan əvvəl boyun, sinə, bel, qol uzunluğu və ümumi uzunluq santimetrlə ölçülməli və markanın təqdim etdiyi cədvəl ilə müqayisə olunmalıdır.
Xeyr, hər markanın öz kəsimi və ölçü sistemi var. Eyni razmer fərqli markalarda bir neçə sm fərq edə bilər, buna görə həmişə cədvələ baxmaq lazımdır.
Onlayn alarkən öz bədən ölçülərinizi götürüb mağazanın təqdim etdiyi ölçü bələdçisinə uyğun seçim etməli, ehtiyat üçün əvvəlcədən istifadəçi rəylərinə də baxmalısınız.
Slim-fit – bədənə oturan, regular-fit – standart, nə çox dar, nə də çox geniş, oversize isə məqsədli şəkildə bədəndən böyük və sərbəst kəsim deməkdir.
Səhv razmer seçimi köynəyin bədəndə sıxılması, hərəkət məhdudluğu, rahatlıq və estetik görünüşün pozulması, tez köhnəlmə və bəzən tikişlərin sökülməsinə səbəb ola bilər.
Uşaq və yeniyetmələrdə əsas göstəricilər yaş, boy və bədən çəkisidir. Onlar üçün xüsusi ölçü cədvəlləri hazırlanır və seçim zamanı uşağın real bədən ölçüləri əsas götürülür.
