Azərbaycanda son illərdə təhsil sahəsində həyata keçirilən islahatlar, xüsusilə məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə qəbul prosesində innovativ yanaşmaların tətbiqi ilə diqqət çəkir. 2024-cü ildə də bu islahatların davamı olaraq, məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə qəbul prosesi tamamilə elektronlaşdırılmış və valideynlərin işini asanlaşdırmaq məqsədilə daha da təkmilləşdirilmişdir. Bu məqalədə Azərbaycanda məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə elektron qəbul prosesinin mərhələləri, üstünlükləri və qarşıya çıxan çətinliklər haqqında ətraflı məlumat veriləcəkdir.
Elektron Qəbul Sisteminin Yaranması və Məqsədi
Azərbaycanda məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə qəbul prosesinin elektronlaşdırılması, təhsil sistemində şəffaflığı artırmaq, valideynlərin vaxtına qənaət etmək və müraciət prosesini daha səmərəli etmək məqsədi ilə həyata keçirilmişdir. 2020-ci illərin əvvəllərində başlayan bu proses, 2024-cü ildə tamamilə elektronlaşaraq, bütün ölkə üzrə məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə qəbulun eyni platforma üzərindən idarə olunmasını təmin etmişdir. Bu sistemin əsas məqsədi, valideynlərin fərqli təhsil müəssisələrinə müraciət etmək üçün vaxt və enerji sərf etmələrini minimuma endirmək və qəbul prosesində obyektivliyi təmin etməkdir.
Qəbul Prosesinin Mərhələləri
Elektron qəbul sistemi vasitəsilə müraciət edən valideynlər, ilk növbədə sistemə daxil olaraq qeydiyyatdan keçməlidirlər. Qeydiyyat zamanı valideynlər, uşaqlarının şəxsi məlumatlarını və yaşadıqları ərazini qeyd edirlər. Sistem, avtomatik olaraq valideynin yaşadığı əraziyə ən yaxın məktəbəqədər təhsil müəssisələrini təklif edir. Valideynlər, bu təkliflərdən seçim edərək, bir neçə müəssisəni prioritetləşdirmə imkanı əldə edirlər.
Növbəti mərhələdə isə valideynlər, seçdikləri müəssisələrə müraciətlərini göndərirlər. Müraciətlərin qəbulu və emalı sistem tərəfindən avtomatik olaraq həyata keçirilir. Bu mərhələdə uşaqların yaşı, ailə vəziyyəti və xüsusi ehtiyaclarının olub-olmaması kimi amillər nəzərə alınır. Əgər müraciət olunan müəssisədə yerlərin sayı müraciət edən uşaqların sayından çox olarsa, qəbul prosesi lotereya prinsipi ilə aparılır. Bu isə qəbul prosesində obyektivliyi və şəffaflığı təmin edir.
Elektron Qəbul Sisteminin Üstünlükləri
Elektron qəbul sisteminin ən böyük üstünlüklərindən biri, valideynlərə müraciət prosesini evdən və ya istənilən məkandan rahat şəkildə həyata keçirmək imkanı verməsidir. Bu, xüsusilə işləyən valideynlər üçün böyük rahatlıq təmin edir. Sistem, həmçinin müraciətlərin emalı və nəticələrin açıqlanması prosesini sürətləndirir, bu da qəbul prosesinin daha qısa müddətdə başa çatmasını təmin edir.
Bundan əlavə, elektron sistem sayəsində valideynlər qəbul prosesinin bütün mərhələlərini onlayn şəkildə izləyə bilirlər. Müraciətin hansı mərhələdə olduğunu və nəticələrin nə zaman açıqlanacağını bilmək, valideynlər üçün əlavə bir üstünlükdür. Bu sistem, həmçinin rüşvətxorluq və qərəzlilik kimi halların qarşısını alır, çünki bütün proseslər avtomatlaşdırılmış şəkildə aparılır.
Qarşıya Çıxan Çətinliklər və İslahat Ehtiyacları
Elektron qəbul sistemi hər nə qədər səmərəli və şəffaf olsa da, müəyyən çətinliklər də mövcuddur. İlk növbədə, sistemin texniki nasazlıqları və internetə çıxış imkanlarının məhdud olduğu regionlarda yaşayan valideynlər üçün problemlər yarada bilər. Bununla yanaşı, bəzi valideynlər üçün sistemdən istifadə etmək çətin ola bilər, bu da əlavə dəstək və təlimlərin zəruriliyini ortaya qoyur.
Bu çətinliklərin aradan qaldırılması üçün 2024-cü ildə hökumət tərəfindən əlavə islahatlar planlaşdırılır. Bu islahatlar çərçivəsində texniki dəstək qruplarının artırılması, valideynlər üçün təlim proqramlarının təşkil edilməsi və sistemin texniki bazasının gücləndirilməsi nəzərdə tutulur. Məqsəd, hər bir valideynin bu sistemdən rahatlıqla istifadə etməsini təmin etməkdir.
Gələcək Perspektivlər
Azərbaycanda məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə elektron qəbul sistemi, təhsil sahəsində həyata keçirilən ən uğurlu islahatlardan biri kimi dəyərləndirilir. Gələcəkdə bu sistemin daha da inkişaf etdirilməsi və təkmilləşdirilməsi planlaşdırılır. Xüsusilə, sistemin daha çox regional mərkəzləri əhatə etməsi və daha çox valideynin istifadə edə bilməsi üçün infrastrukturun genişləndirilməsi gözlənilir.
Azərbaycanda məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə elektron qəbul sistemi, təhsil sahəsində şəffaflığın artırılması, müraciət prosesinin sadələşdirilməsi və valideynlərin işinin asanlaşdırılması istiqamətində atılan mühüm addımdır. Bu sistem, ölkənin təhsil sahəsində daha da inkişaf etməsinə və gələcək nəsillərin daha keyfiyyətli təhsil almasına şərait yaradır. Gələcək islahatlarla bu sistemin daha da təkmilləşdirilməsi, Azərbaycanın təhsil siyasətində müsbət dəyişikliklərə yol açacaq.
