Azərbaycan Respublikasında bayram və qeyri-iş günləri “Azərbaycan Respublikasında bayram günləri haqqında” Qanun, Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsi və digər aidiyyəti normativ aktlarla tənzimlənir. Rəsmi və qeyri-rəsmi bayramların təsbit edilməsi, onların qeyd edilmə qaydası və müddəti dövlət tərəfindən müəyyən edilir. Bayram günləri dövlət və ictimai həyatda milli birliyin, mədəniyyətin və dəyərlərin qorunması baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır.
Rəsmi dövlət bayramlarının təsnifatı və əhəmiyyəti
Azərbaycan Respublikasında dövlət səviyyəsində iki əsas kateqoriyada rəsmi bayramlar qeyd olunur: milli və dini bayramlar. Həmçinin, peşə və digər əlamətdar günlər də geniş şəkildə qeyd edilir, lakin bunlar rəsmi istirahət günü kimi müəyyən edilmir. Milli və dini bayramlar ölkədə milli kimliyin formalaşmasında, ictimai birliyin və vətəndaş həmrəyliyinin möhkəmlənməsində xüsusi rol oynayır.
2025-ci ildə qeyri-iş günləri və əsas bayramlar
2025-ci il üçün Azərbaycan Respublikasında rəsmi qeyri-iş və bayram günləri aşağıdakı kimi təsdiqlənib. Qanunvericiliyə əsasən, bu günlərdə dövlət və qeyri-dövlət müəssisələrində iş prosesi dayandırılır, istirahət və qeyd tədbirləri keçirilir.
Yeni il bayramı
1 və 2 yanvar 2025 – Yeni ilin başlanması münasibətilə respublika üzrə iki gün ardıcıl qeyri-iş günüdir. Bu günlərdə ictimai tədbirlər, bəzədilmiş şəhər və kənd məkanları, ailə və dostlarla qeyd etmə ənənəsi geniş yayılmışdır.
Qadınlar Günü
8 mart 2025 – Beynəlxalq Qadınlar Günü dövlət səviyyəsində qeyd edilir və istirahət günüdür. Qadınların cəmiyyət və ailə həyatındakı rolunun vurğulandığı xüsusi tədbirlər keçirilir.
Novruz bayramı
20-24 mart 2025 – Baharın gəlişi və təbiətin oyanışı ilə bağlı Azərbaycan xalqının ən qədim və ən əziz milli bayramıdır. 2025-ci ildə Novruz bayramı rəsmi olaraq 20, 21, 22, 23 və 24 mart tarixlərində beş gün qeyd edilir. Ənənəvi olaraq, Novruzda müxtəlif şənliklər, mərasimlər və ailəvi süfrələr təşkil olunur.
Zəfər Günü
8 noyabr 2025 – Azərbaycan xalqının İkinci Qarabağ müharibəsində tarixi zəfərinin ildönümü kimi qeyd edilir. Zəfər Günü 2020-ci ildən dövlət səviyyəsində bayram və istirahət günüdir. 2025-ci ildə bu gün şənbə gününə təsadüf etdiyindən, iş günü olmadan bayram qeyd ediləcək.
Respublika Günü
28 may 2025 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin elan edildiyi gün olaraq qeyd edilir. Bu, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin rəmzidir və ölkədə geniş təntənə ilə qeyd olunur.
Milli Qurtuluş Günü
15 iyun 2025 – Ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycanda hakimiyyətə qayıdışı ilə bağlı olan gündür. 1993-cü ildən etibarən Milli Qurtuluş Günü milli həmrəyliyin, dövlətçiliyin və siyasi sabitliyin əsas bayramı kimi qəbul edilir.
Silahlı Qüvvələr Günü
26 iyun 2025 – Azərbaycan Ordusunun yaranması günü dövlət səviyyəsində qeyd edilir. Bu gün ölkənin hərbi qüdrəti, müdafiə imkanları və vətənpərvərliyi nümayiş etdirilir.
Dövlət Müstəqilliyi Günü
18 oktyabr 2025 – 1991-ci ildə Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi elan olunmuşdur. 2021-ci ildən bu tarix rəsmi dövlət bayramı və qeyri-iş günü kimi qeyd olunur.
Konstitusiya Günü
12 noyabr 2025 – Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının qəbul olunduğu gündür. Ölkənin əsas qanununun qəbulunu simvolizə edən bu tarix dövlətçiliyin hüquqi əsaslarının güclənməsini bildirir.
Milli Dirçəliş Günü
17 noyabr 2025 – 1988-ci ildə Azərbaycan xalqının azadlıq və müstəqillik uğrunda apardığı kütləvi mübarizənin rəmzidir.
Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü
31 dekabr 2025 – Dünyanın müxtəlif ölkələrində yaşayan bütün azərbaycanlıların milli birliyinin, həmrəyliyinin və vətənpərvərliyinin qeyd olunduğu gündür.
2025-ci il üçün dini bayramlar və istirahət günləri
Azərbaycan dünyəvi dövlət olsa da, dini bayramlar da rəsmi qaydada qeyd olunur və qeyri-iş günü kimi təsdiqlənir.
Qurban bayramı
6-7 iyun 2025 – Qurban bayramı İslam aləmində mühüm dini mərasimdir. 2025-ci ildə Azərbaycan əhalisi üçün 6 və 7 iyun tarixləri rəsmi qeyri-iş günüdür. Bayram günlərində qurbanlıq, ailəvi süfrələr, xeyriyyə aksiyaları və dini mərasimlər keçirilir.
Ramazan bayramı
30-31 mart 2025 – Ramazan orucunun başa çatdığı bu iki gün respublikada rəsmi qeyri-iş günüdür. Bayram günləri ailə, yaxınlar və ehtiyacı olanlarla paylaşmaq, dini dəyərləri təbliğ etmək ənənəsi ilə qeyd olunur.
2025-ci il üçün ümumi qeyri-iş günləri cədvəli
2025-ci ildə yuxarıda sadalanan dövlət və dini bayramlar ilə yanaşı, şənbə və bazar günləri də istirahət günləri kimi təsdiqlənmişdir. Əgər bayram qeyri-iş gününə təsadüf edirsə, Əmək Məcəlləsinə əsasən, növbəti iş günü də qeyri-iş günü sayılır.
Bayram | Tarix | Qeyri-iş günləri sayı |
---|---|---|
Yeni il | 1-2 yanvar | 2 |
Qadınlar Günü | 8 mart | 1 |
Novruz bayramı | 20-24 mart | 5 |
Ramazan bayramı | 30-31 mart | 2 |
Qurban bayramı | 6-7 iyun | 2 |
Respublika Günü | 28 may | 1 |
Milli Qurtuluş | 15 iyun | 1 |
Silahlı Qüvvələr | 26 iyun | 1 |
Dövlət Müstəqilliyi | 18 oktyabr | 1 |
Konstitusiya | 12 noyabr | 1 |
Dirçəliş Günü | 17 noyabr | 1 |
Zəfər Günü | 8 noyabr | 1 |
Həmrəylik Günü | 31 dekabr | 1 |
Peşə və digər əlamətdar günlər
Rəsmi istirahət günü hesab edilməyən, amma geniş qeyd olunan peşə və əlamətdar günlər də vardır. Onlara Azərbaycan Gəncləri Günü (2 fevral), Müəllimlər Günü (5 oktyabr), Səhiyyə İşçiləri Günü, Polislər Günü, Gənc Könüllülər Günü, Uşaqların Müdafiəsi Günü və s. aiddir. Bu günlərdə dövlət və ictimaiyyət səviyyəsində müxtəlif tədbirlər, təltiflər və maarifləndirmə aksiyaları keçirilir.
Bayram günlərində hüquqi və sosial prosedurlar
Bayram və qeyri-iş günlərində dövlət orqanlarının, bankların və bir çox müəssisənin fəaliyyəti məhdudlaşdırılır. Bu müddətdə təcili və zəruri xidmət göstərən müəssisələr (təcili yardım, yanğınsöndürmə, bəzi xidmət sahələri) istisna olmaqla, əksər orqanlarda iş prosesi dayandırılır. Əmək Məcəlləsinə görə, bayram günlərində işləyən şəxslərə əlavə əmək haqqı və ya əlavə istirahət günü verilməlidir.
Bayramların milli-mənəvi və ailəvi rolu
Azərbaycan cəmiyyətində bayramlar milli-mənəvi dəyərlərin, ailə birliyinin, həmrəyliyin və dostluğun qorunub saxlanmasında mühüm yer tutur. Xüsusilə Novruz və dini bayramlar ailəvi süfrələrin, xalq ənənələrinin, nəsillərarası ünsiyyətin və xeyriyyəçilik ənənələrinin inkişafı üçün unikal fürsətdir.
Bayram günlərinin təsviri və müasir qeyd edilmə formaları
Son illərdə bayram günlərinin qeyd olunması formasında da müasirlik və yeniliklər müşahidə olunur. Dövlət və özəl təşkilatlar müxtəlif sosial və mədəni layihələr, bayram konsertləri, kütləvi tədbirlər təşkil edir. Həm paytaxt, həm də regionlarda bəzədilmiş meydanlar, mərasimlər, xeyriyyə tədbirləri bayram əhval-ruhiyyəsini artırır. Ailələr arasında birlik, qohumluq münasibətləri daha da möhkəmlənir, sosial şəbəkələrdə və mediada bayramla bağlı maraqlı layihələr yayılır.
Bayram günləri ilə bağlı maraqlı faktlar və ənənələr
Azərbaycan bayramlarında ənənəvi yeməklər, şirniyyatlar, xalq oyunları və mərasimlər xüsusi yer tutur. Novruz bayramında səməni qoymaq, tonqal qızdırmaq, yumurta döyüşdürmək, müxtəlif şirniyyatlar bişirmək, bayram salamlaması və kiçik uşaqlara pay vermək geniş yayılmışdır. Dini bayramlarda ehtiyacı olanlara yardım etmək, ailəvi süfrələr açmaq ənənəsi qorunur. Respublika və Zəfər Günündə isə vətənpərvərlik ruhunda tədbirlər təşkil olunur.
Bayram günləri və turizm imkanları
Bayramlar dövründə daxili və xarici turizm fəaliyyəti də canlanır. Şəhər və rayonlarda istirahət mərkəzləri, turistik yerlər, təbiət qoynunda təşkil olunan tədbirlər, festivallar və səyahət proqramları əhaliyə əlavə imkanlar yaradır. Bu isə bayram günlərinin həm sosial, həm də iqtisadi təsirini artırır.
Gələcək illər üçün bayram təqvimi və qanunvericilikdə yeniliklər
Dövlət orqanları hər il sonu növbəti ilin rəsmi istirahət və bayram günləri barədə məlumat yayır. Qanunvericilikdə dəyişiklər, yeni rəsmi bayramların əlavə olunması, tarixi günlərin qeyd edilməsinin forması barədə ictimaiyyət öncədən məlumatlandırılır.
2025-ci il üçün Azərbaycan Respublikasında bayram günləri həm dövlət, həm də ictimai həyat üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bayramlar milli-mənəvi birliyin, ailə və cəmiyyət dəyərlərinin qorunmasının, vətəndaş həmrəyliyinin və dövlətçilik ruhunun əsas dayaq nöqtələrindən biridir. Bayram günləri, eyni zamanda, ictimai istirahət, mədəni və iqtisadi canlanma üçün də geniş imkanlar yaradır.
Ən Çox Verilən Suallar
Yeni il (1-2 yanvar), Qadınlar Günü (8 mart), Novruz (20-24 mart), Ramazan bayramı (30-31 mart), Qurban bayramı (6-7 iyun), Respublika Günü (28 may), Milli Qurtuluş (15 iyun), Silahlı Qüvvələr Günü (26 iyun), Dövlət Müstəqilliyi (18 oktyabr), Konstitusiya Günü (12 noyabr), Milli Dirçəliş Günü (17 noyabr), Zəfər Günü (8 noyabr), Həmrəylik Günü (31 dekabr).
2025-ci ildə Novruz bayramı 20, 21, 22, 23 və 24 mart tarixlərində beş gün ardıcıl qeyd edilir və bu günlər qeyri-iş günləridir.
Ramazan bayramı 30-31 mart, Qurban bayramı isə 6-7 iyun tarixlərinə təsadüf edir.
Gənclər Günü (2 fevral), Müəllimlər Günü (5 oktyabr), Polislər Günü, Səhiyyə İşçiləri Günü, Uşaqların Müdafiəsi Günü və digər peşə günləri istirahət günü deyil, amma geniş qeyd olunur.
Bəli, Əmək Məcəlləsinə əsasən, bayram qeyri-iş gününə təsadüf edirsə, növbəti iş günü də qeyri-iş günü sayılır.
Əksər dövlət qurumları və banklar bayram günlərində fəaliyyət göstərmir, yalnız təcili xidmətlər (təcili yardım, yanğınsöndürmə və s.) işləyir.
8 noyabr 2025-ci il şənbə gününə düşür, ölkədə dövlət səviyyəsində tədbirlər, vətənpərvərlik layihələri və paradlar keçirilir.
2025-ci ildə rəsmi bayram və istirahət günlərinin sayı təxminən 20-22 gün olacaq (həftəsonları daxil deyil).
Bayram günlərində işləyən şəxslərə ikiqat əmək haqqı və ya əlavə istirahət günü verilməlidir.
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin və Nazirlər Kabinetinin rəsmi internet resurslarında illik bayram və qeyri-iş günləri təqvimi dərc olunur.