Bakı Nəqliyyat Agentliyi (BNA) şəhər daxilində nəqliyyatın idarə olunması, yol hərəkətinin təhlükəsizliyi və nəqliyyat infrastrukturunun inkişafı ilə bağlı mühüm səlahiyyətlərə malik dövlət qurumudur. Onun əsas funksiyalarından biri yol hərəkəti qaydalarının pozulmasının qarşısını almaq və qayda pozuntularına görə müvafiq inzibati tədbirlər görməkdir. BNA cərimələri bu tədbirlərin ən mühüm vasitələrindən biridir.
BNA tərəfindən tətbiq edilən cərimələr yalnız avtomobil sürücülərinə deyil, həm də piyadalara və digər yol hərəkəti iştirakçılarına şamil edilə bilər. Bu cərimələr qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən olunur və inzibati xətalar məcəlləsində təsbit edilmiş normalara əsaslanır. Əsas məqsəd sürücülərin və piyadaların təhlükəsizliyini təmin etmək, həmçinin yol hərəkəti mədəniyyətini artırmaqdır.
Texnoloji inkişaf nəticəsində BNA tərəfindən istifadə edilən müasir müşahidə və qeydiyyat sistemləri cərimələrin tətbiqində mühüm rol oynayır. Şəhərin müxtəlif yerlərində quraşdırılmış kameralar, radar sistemləri və digər texniki vasitələr vasitəsilə qayda pozuntuları avtomatik qeydə alınır. Bu, həm prosesin şəffaflığını təmin edir, həm də qayda pozuntularının aşkarlanmasında insan faktorunu minimuma endirir.
Cərimələrin məbləği və tətbiq qaydaları pozuntunun növündən və təhlükəlilik dərəcəsindən asılı olaraq dəyişir. Məsələn, dayanma və durma qaydalarının pozulması ilə sürət həddinin aşılması üçün nəzərdə tutulan cərimələr arasında məbləğ fərqli olur. Eyni zamanda, müəyyən hallarda cərimənin ödənilməsi üçün güzəşt müddətləri və endirimlər tətbiq edilir.
BNA cərimələrinin ödənilməsi üçün bir sıra rahat yollar mövcuddur. Bunlara bank filialları, ödəniş terminalları, mobil bankçılıq tətbiqləri və rəsmi dövlət portalları daxildir. Bu imkanlar vətəndaşların vaxtına qənaət etməyə və cərimə prosesini asanlaşdırmağa yönəlib.
BNA Cərimələrinin Hüquqi Əsasları
BNA tərəfindən tətbiq edilən cərimələr Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinə əsaslanır. Bu məcəllədə yol hərəkəti qaydalarının pozulması halları və onlara görə nəzərdə tutulan maliyyə sanksiyaları ətraflı göstərilir.
Hüquqi baza, həmçinin, BNA-nın fəaliyyətini tənzimləyən normativ sənədlər və Nazirlər Kabinetinin qərarları ilə də gücləndirilir. Bu, cərimələrin qanuni və ədalətli şəkildə tətbiq olunmasını təmin edir.
BNA Cərimələrinin Növləri
BNA müxtəlif növ cərimələr tətbiq edir. Bunlara dayanma və durma qaydalarının pozulması, sürət həddinin aşılması, ictimai nəqliyyat zolağında hərəkət etmək, yol nişanlarına məhəl qoymamaq kimi pozuntular daxildir.
Hər bir cərimə növü qanunla müəyyən edilmiş məbləğ və icra qaydalarına əsaslanır. Bu qaydalar pozuntunun ağırlıq dərəcəsinə uyğunlaşdırılır.
Dayanma və Durma Qaydalarının Pozulmasına Görə Cərimələr
Dayanma və durma qaydalarının pozulması ən çox rast gəlinən qayda pozuntularındandır. Xüsusilə paytaxtın sıx küçələrində bu pozuntular nəqliyyatın hərəkətinə ciddi maneə yaradır.
BNA tərəfindən bu halların qarşısını almaq üçün xüsusi parklanma zonaları yaradılır və qaydaları pozan nəqliyyat vasitələri barədə inzibati protokol tərtib olunur.
Sürət Həddinin Aşılmasına Görə Cərimələr
Sürət həddinin aşılması həm təhlükəsizlik, həm də cərimə məbləği baxımından ciddi nəticələr doğurur. Radar və kamera sistemləri vasitəsilə aşkar edilən bu pozuntular avtomatik olaraq qeydiyyata alınır.
Sürət həddini aşma dərəcəsi artdıqca tətbiq olunan cərimə məbləği də artır. Bu tədbir sürücülərin qaydalara riayət etməsini stimullaşdırır.
İctimai Nəqliyyat Zolağında Hərəkətə Görə Cərimələr
İctimai nəqliyyat zolaqları avtobus və digər ictimai nəqliyyat vasitələri üçün nəzərdə tutulub. Şəxsi avtomobillərin bu zolaqlarda hərəkəti qayda pozuntusu hesab olunur.
BNA bu pozuntunun qarşısını almaq üçün kameralar vasitəsilə nəzarət edir və pozuntu aşkarlandıqda avtomatik cərimə tətbiq olunur.
Cərimələrin Ödənilmə Qaydaları
BNA cərimələri müxtəlif yollarla ödənilə bilər. Vətəndaşlar bank filiallarından, ödəniş terminallarından, internet bankçılıqdan və “ASAN ödəniş” sistemindən istifadə edə bilərlər.
Bəzi hallarda, cərimə qərarı qüvvəyə mindiyi tarixdən etibarən müəyyən müddət ərzində ödəniş edildikdə endirim tətbiq olunur. Bu, vətəndaşları cərimələri vaxtında ödəməyə təşviq edir.
Cərimələrə Etiraz Prosesi
Vətəndaş cərimənin əsassız olduğunu düşünürsə, ona etiraz edə bilər. Bunun üçün inzibati şikayət və ya məhkəmə müraciəti prosedurları mövcuddur.
Etiraz prosesində sürücü öz mövqeyini təsdiqləyən sübutlar təqdim etməli və qanunvericilikdə göstərilən müddətlərə riayət etməlidir.
Cədvəl – Ən Çox Rast Gəlinən BNA Cərimələri
| Pozuntu Növü | Cərimə Məbləği (AZN) | Qeyd |
|---|---|---|
| Dayanma/durma qaydalarının pozulması | 20–40 | Qaydadan asılı olaraq dəyişir |
| Sürət həddinin 10-20 km/s aşılması | 50 | Radar vasitəsilə qeyd olunur |
| Sürət həddinin 20-40 km/s aşılması | 100 | Ciddi pozuntu hesab olunur |
| İctimai nəqliyyat zolağında hərəkət | 40 | Kamera ilə qeydə alınır |
| Yol nişanlarına əməl etməmək | 40–80 | Pozuntunun növünə görə dəyişir |
Bakı Nəqliyyat Agentliyi tərəfindən tətbiq edilən cərimələr yol hərəkəti təhlükəsizliyini təmin etmək və qayda pozuntularının qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Bu cərimələr həm sürücülər, həm də digər yol hərəkəti iştirakçıları üçün məsuliyyətin vacibliyini göstərir.
Qanunvericilikdə müəyyən olunmuş məbləğlər və qaydalar pozuntunun ağırlıq dərəcəsinə uyğunlaşdırılır. Texnoloji nəzarət sistemlərinin tətbiqi isə bu prosesin şəffaf və obyektiv olmasına şərait yaradır.
BNA cərimələrinin ödənilməsi üçün təqdim olunan müxtəlif ödəniş üsulları və güzəştlər vətəndaşların rahatlığına xidmət edir. Bununla yanaşı, qanunla müəyyən edilmiş etiraz mexanizmləri də vətəndaşların hüquqlarının qorunmasına imkan verir.
BNA-nın məqsədi yalnız cərimə tətbiq etmək deyil, həm də yol hərəkəti mədəniyyətini formalaşdırmaq, təhlükəsizliyi artırmaq və paytaxtda nəqliyyat axınının səmərəliliyini təmin etməkdir.
Ən Çox Verilən Suallar
BNA cəriməsi Bakı Nəqliyyat Agentliyi tərəfindən yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına görə tətbiq edilən maliyyə sanksiyasıdır. Bu cərimələr İnzibati Xətalar Məcəlləsinə əsaslanaraq müəyyən olunur və qayda pozuntusunun növünə görə dəyişir.
BNA cərimələri dayanma və durma qaydalarının pozulması, sürət həddinin aşılması, ictimai nəqliyyat zolağında hərəkət, yol nişanlarına əməl etməmək və digər yol hərəkəti qayda pozuntularına görə tətbiq olunur.
Cərimə məbləği pozuntunun növü və ağırlıq dərəcəsinə əsasən müəyyən edilir. Məsələn, dayanma qaydasını pozmaq 20–40 AZN, sürət həddini 20-40 km/s aşmaq isə 100 AZN təşkil edə bilər.
Cərimələr bank filialları, ödəniş terminalları, internet bankçılıq, mobil tətbiqlər və “ASAN ödəniş” sistemi vasitəsilə ödənilə bilər. Bəzi hallarda erkən ödəniş üçün endirimlər mövcuddur.
BNA cərimələrini yoxlamaq üçün rəsmi dövlət portalları, eGov.az və ya DYP-nin elektron xidmətlər bölməsi vasitəsilə nəqliyyat vasitəsinin dövlət qeydiyyat nişanı ilə axtarış aparmaq mümkündür.
Əgər sürücü cərimənin əsassız olduğunu düşünürsə, inzibati şikayət və ya məhkəmə qaydasında etiraz edə bilər. Bunun üçün qanuni müddətlərə və prosedurlara riayət etmək vacibdir.
BNA qayda pozuntularını kameralar, radar sistemləri və digər avtomatik qeydiyyat cihazları vasitəsilə aşkar edir. Bu sistemlər qayda pozuntularının obyektiv və şəffaf şəkildə sənədləşdirilməsinə imkan yaradır.
BNA cərimələri Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinə və yol hərəkətinin təşkili ilə bağlı digər normativ hüquqi aktlara əsaslanır.
Bəzi hallarda cərimə qərarı qüvvəyə mindikdən sonra müəyyən müddət ərzində ödəniş edilərsə, qanunvericiliyə uyğun olaraq endirim tətbiq olunur. Bu müddət adətən 15 gündür.
Xeyr, BNA cərimələri yalnız sürücülərə deyil, həm də piyadalara və digər yol hərəkəti iştirakçılarına da tətbiq oluna bilər. Məsələn, yolun müəyyən olunmamış hissəsindən keçən piyada da cərimələnə bilər.
