Bryansk şəhəri Desna çayının sahilində qızılı yarpaqların xışıldadığı parkları, klassik üslublu binaları və dəmir-polad sənaye səsi ilə Rusiya qərbinin mərhəmətli, lakin enerjili simasını daşıyır. Həmin simanın elmi işığı sayılan Bryansk Dövlət Universiteti alimlərin, müəllimlərin və gənc tədqiqatçıların bir araya gəldiyi yaradıcı məkandır. 1930-cu ildə Novozybkov Müəllimlər İnstitutu kimi fəaliyyətə başlayan təhsil ocağı İkinci Dünya müharibəsindən sonra Bryanska köçürülərək sürətlə böyüdü, 1976-da pedaqoji institut, 1995-də isə klassik universitet statusu aldı. Müəssisə akademik I. G. Petrovskinin adını daşıyır və fraktal elmlərə maraq oyadan bu isim universitetin tədqiqat ruhunu əbədiləşdirir. Campus Döktyabr prospektində bir-birinə bağlı beş tədris korpusu, elmi kitabxana,实验elmi laboratoriyalar və tələbə mədəniyyət sarayını birləşdirir; Bryansk meşələrinin sazağında belə auditoriyalar ilboyu işıqlı, kitabxana isə sutkada iyirmi dörd saat açıqdır. Universitet Rusiyanın mərkəzinə yaxın logistik mövqeyindən yararlanaraq Moskva, Smolensk və Orlov tədqiqat mərkəzləri ilə sıx əməkdaşlıq qurur, eyni zamanda Belarus və Ukraynadakı ali məktəblərlə elmi ehtiyat mübadiləsi aparır. 2025 statistikasına görə, burada səkkiz mindən çox tələbə bakalavr, magistr və aspirantura pillələrində təhsil alır, onların altı faizi xarici ölkələrdən gələn gənclərdir. Akademik heyətin təxminən yetmiş iki faizi elmlər doktoru və ya namizədidir; gənc professorlar son illər Erasmus+ və Jean Monnet modulları sayəsində müasir metodikaları kampusa gətiriblər. Prioritet istiqamətlər sırasında radioelektronika, aqrobiotexnologiya, slavyan filologiyası və münaqişə psixologiyası var; region üçün vacib olan raket mühərriki materiallarının, ekoloji təhlükəsizlik protokollarının və çoxdilli təhsil modellərinin böyük hissəsi məhz bu universitetin laboratoriyalarında doğulur. Bütün bunlar Bryansk Dövlət Universitetini yalnız klassik pedaqoji mirasın deyil, həm də qlobal elmi yeniliyin dayaq nöqtəsinə çevirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Tarixi salnamə
Bryansk Dövlət Universitetinin kökü 1930-cu ildə açılmış Novozybkov Müəllimlər İnstitutuna dayanır. Faşizmə qarşı müharibə illərində institut cəbhəyə müəllim və tibb personalı hazırlamaq missiyasını yerinə yetirərək evakuasiyadan qayıdanda Bryansk şəhərində yenidən quruldu.
1950-ci illərdə tədris spektri kəskin genişləndi, fizika-riyaziyyat, rus dili, tarix və biologiya fakültələri yaradıldı, ilk aspirantura yerləri açıldı. 1995-ci ilin dekabr qərarı ilə müəssisə klassik universitet statusu aldı və akademik I. G. Petrovskinin adını daşıdı.
Akademik struktur və proqram xəritəsi
Universitetin fakültələri on bölmədən ibarətdir: Fizika-Riyaziyyat, Biologiya-Kimya, İqtisadiyyat və İdarəetmə, Hüquq, Slavyan Filologiyası, Xarici Dillər, Psixologiya və Defektologiya, Mühəndislik Texnologiyaları, Bədən Tərbiyəsi və Təhlükəsizlik, Əlavə Peşə Təhsili.
Bakalavr mərhələsində 70-dən çox ixtisas, magistr pilləsində 35 proqram, aspiranturada isə 18 dissertasiya şurası mövcuddur; modul-kredit sistemi sayəsində tələbələr kiberfiziki sistemlərdən tutmuş slavyan dialektologiyasına qədər kursları sərbəst kombinə edə bilir.
Elmi-tədqiqat mərkəzləri
Ali məktəbdə dörd baza klasteri fəaliyyət göstərir: Radioelektronika və Mikroproseslər, İntensiv Meşə Aqrobioekologiyası, Slavyan Dilləri və Mədəniyyətləri, Həyati Fəaliyyət Təhlükəsizliyi. Radioelektronika mərkəzi 5G anten arxitekturası üzrə Rusiya Fondu qrantı qazanıb.
Ekologiya klasteri Desna çayının suda həll olmuş ağır metallarla çirklənmə dinamikasını öyrənərək regional hökumətə tövsiyələr hazırlayır; filologiya mərkəzi isə qədim Bryansk xronikalarının rəqəmsal korpusunu hazırlayıb.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Beynəlxalq əlaqələr və mübadilə
Bryansk Dövlət Universiteti Belarus Dövlət Universiteti, Bialystok Texnologiya Universiteti, Konstanz Universiteti və Çexiyanın Karl Universiteti ilə ikili diplom müqavilələri həyata keçirir. Hər il təxminən yüz tələbə Erasmus+ xətti ilə Avropada semestrlik təhsil alır, eyni zamanda kampusa ingiliscə modul paketləri gətirir.
2024-dən etibarən “UNESCO Silk Road Youth” layihəsi çərçivəsində slavyan-türk mədəni dialoqu yay məktəbi Bryanskda keçirilir; Çin tərəfdaşları ilə birlikdə “Rəqəmsal İpək Yolu” laboratoriyası da açılmışdır.
Kampus və infrastruktur
Kampus dörd əsas tədris korpusu, “Petrovsky” elmi kitabxanası, yüksək performanslı hesablama klasteri, iki yataqxana, idman-səhman mərkəzi və “VENClar” startap inkubatorundan ibarətdir. 2023-də reallaşan “Smart-Campus” layihəsi Wi-Fi 6E, IoT enerji hesablama modulu və üz tanıma keçid sistemini işə saldı.
| Göstərici | Məlumat |
|---|---|
| Təsis ili | 1930 |
| Universitet statusu | 1995 |
| Tələbə sayı | Təxminən 8 000 |
| Fakültə sayı | 10 |
| Elmi klasterlər | 4 |
| Yataqxana yerləri | 2 600 |
| HPC klaster gücü | 420 TFLOPS |
Tələbə həyatı və ictimai layihələr
Tələbə Şurası hər yaz “Bryansk Spring” yaradıcılıq festivalı, payızda “Code-Desna” hakatonu, yanvarda “Snow-Run” xeyriyyə marafonu təşkil edir. Könüllü hərəkat çərçivəsində tələbələr xalq kitabxanalarını rəqəmsallaşdırır, inklyuziv məktəblərdə STEM klubları açır.
İdman kompleksində basketbol, döyüş sənətləri, şahmat və qış biatlonu bölmələri mövcuddur; universitet komandası 2025 Mərkəzi Federal Dairə Universiadasında qızıl medal qazanıb.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Məzunların karyera yol xəritəsi
Karyera Mərkəzi “Bryansk-Future” sərgisində 150-dən çox işəgötürəni universitetə dəvət edir, CV klinikası və müsahibə treninqləri keçirir. 2024 məlumatına görə, məzunların 82 faizi dörd ay ərzində ixtisasına uyğun iş tapır.
İT ixtisaslı məzunlar əsasən Moskva və Sankt-Peterburq şirkətlərinə, müəllimlər Bryansk vilayətinin kənd məktəblərinə, hüquqşünaslar isə regional hakimiyyət strukturlarına üstünlük verirlər.
Rəqəmsallaşma strategiyası
“Digital-BryanskU 2030” proqramı açıq təhsil resurslarının sayını artırmaq, süni intellekt köməkli qiymətləndirmə alətlərini tətbiq etmək və VR-laboratoriyalar qurmaq məqsədi daşıyır. LMS platforması tələbə performansını real vaxt rejimində izləyir, analitik panel zəif mövzuları müəllimə göstərir.
Süni neyron şəbəkə laboratoriyası rus dil modelləri üçün dialekt korpuslarını etiketləyir, nəticələr açıq mənbə kimi paylaşılır.
Gələcək vizion
Universitet 2030-a qədər yaşıl kampus sertifikatını, slavyan-Türk akademik alyansının koordinator statusunu və radioelektronika üzrə milli tədqiqat mərkəzi titulunu hədəfləyir. “Bryansk-Orbita” nanosatellit layihəsi 2027-də orbitə çıxarılacaq; yüklənmiş sensorlar regionun meşə yanğını riskini izləyəcək.
“Green-Desna” fondu kampusda günəş panelləri, yağış suyu toplama sistemi və biokütlə qazanxanası qurmağı maliyyələşdirir, karbon izi iyirmi faiz azalmağı planlaşdırır.
Bryansk Dövlət Universiteti Desna sahilində qurduğu auditoriyalarda klassik humanitar dəyərlərlə XXI əsrin texnoloji cəsarətini sintez edir. Akademik heyətin elmi nüfuzu, modul-kredit çevikliyi və inkubator-sənaye tərəfdaşlıqları tələbələri regional əmək bazarında rəqabətcil edir. Kampusun smart infrastrukturu, yataqxanaların komfortu və geniş mədəni-idman platforması tələbə rifahını yüksək tutur. Elmi klasterlər radioelektronikanın mikroskopik dünyasından Desna biosferinin makroekologiyasına qədər geniş miqyası əhatə edir; nəticələr regionun sosial-iqtisadi inkişafına birbaşa təsir göstərir. Beynəlxalq proqramlar Bryanskı Berlin, Minsk və Praqa ilə birləşdirən elmi körpülər salır, ikili diplom layihələri qlobal mobilliyi artırır. Karyera Mərkəzinin inteqrə edilmiş sistemi məzunların ilk iş təcrübəsini asanlaşdırır və “beyin axını”nı lokallaşdırmağa kömək edir. Rəqəmsallaşma strategiyası açıq resursları sərhədsiz edir, VR-modullar isə distant tədrisi interaktiv gerçəkliyə çevirir. Yaşıl kampus təşəbbüsləri ekoloji məsuliyyəti gücləndirir və enerji xərclərini optimallaşdırır. Bryansk Dövlət Universitetinin yaxın onillik hədəfləri regional liderlik çərçivəsindən çıxaraq Avrasiya təhsil məkanında nüfuzlu oyunçu olmaqdır; universitetin indiki tempinə baxdıqda bu vizion reallığa çevrilməyə çox yaxındır.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Ən Çox Verilən Suallar
Universitet Rusiya Federasiyasının Bryansk vilayətinin inzibati mərkəzi Bryansk şəhərində yerləşir. Şəhər Desna çayının sahilində, Moskvanın 380 kilometr cənub-qərbindədir. Kampus Döktyabr prospektinə yaxın mərkəzi zonada yerləşir, ictimai nəqliyyatla asan əlçatandır. Tələbələr üçün kampusdan yurd və laboratoriyalara gediş məsafəsi qısadır.
İlk mərhələdə 1930-cu ildə Novozybkov Müəllimlər İnstitutu kimi fəaliyyətə başlayan qurum 1976-da Bryansk Dövlət Pedaqoji İnstitutu, 1995-də isə klassik universitet statusu alaraq Bryansk Dövlət Universiteti adını qazanıb. O zamandan bəri fakültə və proqramların sayı xeyli artıb. Universitet akademik I. G. Petrovskinin adını daşıyır.
Hazırda on fakültə fəaliyyət göstərir: Fizika-Riyaziyyat; Biologiya-Kimya; İqtisadiyyat və İdarəetmə; Hüquq; Slavyan Filologiyası; Xarici Dillər; Psixologiya və Defektologiya; Mühəndislik Texnologiyaları; Bədən Tərbiyəsi və Təhlükəsizlik; Əlavə Peşə Təhsili. Hər fakültə bakalavr və magistr proqramlarını təklif edir. Aspirantura pilləsində 18 ixtisas üzrə dissertasiya şuraları mövcuddur.
Son statistika təxminən səkkiz min tələbənin bakalavr, magistr və aspirantura pillələrində təhsil aldığını göstərir. Onların altı faizi Belarus, Çin, Qazaxıstan və Azərbaycan da daxil olmaqla müxtəlif ölkələrdən gələn xarici tələbələrdir. Müəllim-tələbə nisbəti 1:14 səviyyəsindədir ki, bu, fərdi məsləhət üçün əlverişli şərait yaradır.
İnformasiya texnologiyaları, radioelektronika, xarici dil müəllimliyi, iqtisadi analiz, psixologiya və hüquqşünaslıq proqramları ən çox seçilən istiqamətlərdir. Bu ixtisaslar regional və federal əmək bazarında yüksək tələbatla üst-üstə düşür. Tədris planları nəzəri fənləri praktik stajlarla birləşdirir. İT məzunları Moskva technoparklarında da iş tapırlar.
Universitet Erasmus+, DAAD və Çin-Rusiya Humanitar Universitet Alyansı çərçivəsində bir neçə ikili diplom və mübadilə proqramı həyata keçirir. Hər il təxminən yüz tələbə Avropada və Asiyada semestrlik təhsil alır. Qarşılıqlı razılaşmalar kreditlərin tam tanınmasını təmin edir. Yay məktəbləri də tələbə mobililiyini artırır.
Kampus dörd tədris korpusu, elmi kitabxana, yüksək performanslı hesablama klasteri, “VENClar” startap inkubatoru, idman sarayı və iki yataqxanadan ibarətdir. 2023-də bütün binalar Wi-Fi 6E və IoT enerji idarəetmə sistemi ilə təchiz edilib. Yataqxanalarda 2 600-dən çox yataq yeri var. Kitabxana fondu 1,1 milyon resursa yaxındır.
Karyera Mərkəzi sorğularına əsasən, məzunların 82 faizi dörd ay ərzində ixtisasına uyğun iş tapır. Əsas işəgötürənlər Bryansk vilayətinin məktəb şəbəkəsi, İT şirkətləri, banklar və regional prokurorluq orqanlarıdır. Dual təhsil və staj proqramları məzunlara əlavə üstünlük verir. Alumni platforması şəbəkələşmə üçün geniş imkanlar yaradır.
Radioelektronika və mikroproseslər, Desna ekosistemi, slavyan filologiyası, sosial-psixoloji uyğunlaşma kimi sahələr prioritet sayılır. Radioelektronika mərkəzi 5G anten arxitekturası üzrə federal qrant qazanıb. Bioloqlar ağır metal çirklənməsinin bitki bioindicasiya üsullarını hazırlayır. Filoloqlar isə qədim Bryansk xronikalarını rəqəmsallaşdırır.
“Digital-BryanskU 2030” strategiyası VR-laboratoriyalar, süni intellekt köməkli qiymətləndirmə alətləri və yaşıl kampus sertifikatını hədəfləyir. 2027-də “Bryansk-Orbita” nanosatelliti orbitə buraxılacaq. Rəqəmsal İpək Yolu laboratoriyası Çin tərəfdaşları ilə genişlənəcək. Yaşıl enerji təşəbbüsləri karbon izini iyirmi faiz azaltmağı planlaşdırır.
