Transsibir magistralının dəmir yolu qovşağı kimi tanınan Çita regionu uzun illərdir ki, Sibir sənayesinin mühüm dayağıdır; məhz bu mühüm coğrafi mövqe və istehsalat ənənəsi Çita Dövlət Texniki Universitetini (ÇDTU) Şərqi Sibirdə mühəndis kadrlarının əsas təchizatçısına çevirib. Ali məktəbin tarixçəsi 1955-ci ildə açılan Çita Mədən-Mexanika İnstitutuna söykənir, lakin 1990-cı illərdə surətlə diversifikasiya edilən tədris spektri enerji, nəqliyyat, informasiya texnologiyaları, ekoloji mühəndislik və rəqəmsal idarəetməni əhatə edən çoxprofilli struktur formalaşdırdı. Bugünkü kampus Ingoda çayının sol sahilində yerləşir; “ağıllı kampus” ERP platforması ilə idarə olunan dörd tədris korpusu, “Tech-Steppe” startap zonası, açıq hava robot poliqonu və 24/7 rəqəmsal kitabxana kompleksindən ibarətdir. Rəqəmsal fonda 180 000-dən artıq elmi mənbə mövcuddur, onların demək olar ki, yarısı ingilisdilli resurslardır, bu da beynəlxalq tədqiqat əməkdaşlığı üçün geniş pəncərə açır. Tədris dili əsasən rus olsa da, süni intellekt, bərpaolunan enerji və logistika proqramlarında tam ingilisdilli modul paketləri işlənib. Akademik heyətin 73 faizi elmlər doktoru və dosent səviyyəsindədir; 1:12 müəllim-tələbə nisbəti laboratoriya sessiyalarında fərdi mentorluğa imkan yaradır. “Dual Track” praktika modeli tələbələri birinci kursun ikinci semestrindən etibarən “ZabEnergo”, “TransSibLokomotiv” və “RosGeoTech” kimi partnyor müəssisələrdə rotasiya stajına cəlb edir; əldə olunmuş bal və tövsiyələr elektron portfelə inteqrasiya olunur. Kampus damındakı 1 MW gücündə günəş paneli klasteri illik elektrik tələbatının 16 faizini ödəyir, yağış suyu toplama sistemi laboratoriyalarda texniki su kimi yenidən istifadə edilir. Bütün bu göstəricilər ÇDTU-nu Şərqi Sibir texnoloji xəritəsində dayanıqlı inkişaf, rəqəmsal transformasiya və elmi innovasiyanın aparıcı intellekt bazasına çevirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Mühəndis-energetika fakültəsi
Fakültə istilik energetikası, hidroenergetika və mikroturbin texnologiyalarını vahid kurikulumda təqdim edir. “Power-Flow” laboratoriyasında tələbələr kombinə çevrimli qaz-buxar turbinini SCADA sistemləri ilə sinxronlaşdırır, “Smart-Grid Lab” isə süni intellekt əsaslı yüklənmə proqnoz modelini Çita elektrik şəbəkəsinin real parametrlərinə tətbiq edir.
Magistr pilləsində bərpaolunan-hibrid stansiyaların inteqrasiyası, doktoranturada isə yüksək gərginlikli DC magistral xətlərinin model-testi araşdırılır. Məzunların 84 faizi enerji auditi, şəbəkə dispetçerliyi və ya stansiya layihələndirmə bürolarında mühəndis mövqeyinə yerləşir.
Nəqliyyat və lokomotiv texnologiyaları fakültəsi
Burada ağır lokomotiv mexanikası, elektrohidravlik idarəetmə və dəmir-yol logistika modelləri öyrədilir. “Rail-Dynamics” poliqonunda tələbələr Transsibir magistralının real yük profillərini MATLAB Simscape mühitində simulyasiya edir, nəticələri qatar qrafiklərinə düzəliş vermək üçün RJD dispetçer mərkəzinə ötürür.
“Add-Fab” zonası WAAM metal çap stansiyaları ilə təmin olunub; tələbələr lokomotivin yüngül titan detalları üçün prototip istehsal edir və yorğunluq testindən keçirirlər. Məzunların 78 faizi lokomotiv depolarında texniki xidmət mühəndisi, 14 faizi isə nəqliyyat startaplarında analitik kimi karyeraya başlayır.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
İnformasiya texnologiyaları və süni intellekt fakültəsi
Bulud hesablama, böyük verilənlər analitikası, kiber-müdafiə və məhsul idarəetməsi modulları eyni kurikulum daxilində sinxronlaşdırılıb. “Cloud-Steppe” klasteri OpenStack və Kubernetes üzərində 400 nüvəli GPU resursu təqdim edir; tələbələr Apache Kafka axınında lokomotiv telemetriyasını emal edir və PyTorch ilə anomaliya aşkarlama modeli qururlar.
Hackathon formatlı “AI-Sprint” marafonu hər semestr finalında real sifarişçi üçün MVP nümayişi ilə yekunlaşır. Məzunların 92 faizi fintech, telekommunikasiya və sənaye 4.0 layihələrində proqram mühəndisi və ya data analitik kimi işə başlayır.
Geologiya, mədən və torpaq ehtiyatları fakültəsi
Kurrikulum çoxpilləli üfüqi qazma, filiz yataqlarının Georadar skanı və ekoloji reabilitasiya texnologiyalarını birləşdirir. “GeoVision” laboratoriyasında tələbələr dron-lidar və hiperspektral kamera ilə yataq konturunu xəritələşdirir, “Core-Lab” isə qazma nüvəsinin X-şüa difraksiyası analizini aparır.
Məzunların 80 faizi mədən-çıxarma, 10 faizi isə torpaq rekultivasiya layihələrində mühəndis mövqeyinə yerləşir; magistr pilləsi mineral emalı proseslərinin rəqəmsal optimallaşdırmasına, doktorantura isə nadir torpaq elementlərinin hidrometallurgiyasına fokuslanır.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Ekoloji mühəndislik və su resursları fakültəsi
Baykal-Zabaykal hövzəsinin hidroloji modelləri, tullantı su təmizləmə sistemləri və ekoloji risk menecmenti fakültənin özəyini təşkil edir. “Aqua-Lab” tələbələrə biyofilm reaktorunda azot-fosfor yükünü 42 faiz azaltmaqla pilot təmizləyici qurğu optimallaşdırmağa şərait yaradır.
Yay təcrübəsi Ingoda və Şilka çaylarında keçirilir; tələbələr suyun ağır metal profilini ICP-MS analizində ölçür və GIS xəritəyə inteqrə edir. Mezunların 77 faizi ekoloji audit, su təsərrüfatı layihələri və QHT-lərdə ekspert kimi fəaliyyətə başlayır.
Avtomatlaşdırma və robototexnika fakültəsi
Servo aktuatorlar, pneumo-hidravlik sistemlər və sənaye robot hüceyrələri bu fakültədə öyrədilir. “Robo-Garage” ABB və Kuka manipulyatorları üçün açıq ROS 2 mühiti təqdim edir; tələbələr görmə əsaslı tutma alqoritmini tətbiq edərək 0,4 mm toleransla qaynaq tikişi icra edirlər.
İkinci modul lokomotiv zavodunda proses avtomatlaşdırmasının SCADA-OPC UA inteqrasiyasını əhatə edir. Məzunların 83 faizi avtomobil və metalurgiya zavodlarında avtomatlaşdırma mühəndisi, 11 faizi isə robot-servis startapında məhsul meneceri olur.
İqtisadiyyat və sənaye menecmenti fakültəsi
Sənaye strategiyası, CAPEX-OPEX analitikası və rəqəmsal logistika bu fakültədə vahid simulyasiya mühitində tədris olunur. “Trans-Biz Simulator” tələbələrə üçillik tarif planı, təchizat zənciri strategiyası və KPI paneli qurmaq imkanı verir.
Praktika mərhələsində tələbələr “ZabEnergo” ERP sistemində inventar planlama aparır, nəticələri stress testindən keçirir və direktorlar şurasına təqdim edirlər. Məzunların 82 faizi sənaye maliyyə şöbəsində, 14 faizi isə konsaltinq şirkətlərində strateq kimi karyeraya başlayır.
Humanitar elmlər və rəqəmsal kommunikasiya fakültəsi
Texniki tərcümə, sənaye psixologiyası və data-jurnalistika fənləri fakültənin əsasını təşkil edir. “Media-Hub” studiyası tələbələrə Python-pandas və Flourish vasitəsilə interaktiv məlumat hekayələri hazırlamağa, eyni zamanda VR-kontent montaj etməyə şərait yaradır.
Sahə təcrübəsi yerli televiziya redaksiyasında keçirilir; tələbələr zavod modernizasiyası mövzusunda reportaj hazırlayır və SEO-optimizasiya ilə veb yayım planlayır. Mezunların 74 faizi media-kontent meneceri, texniki tərcüməçi və ya HR-psixoloq kimi fəaliyyət göstərir.
Təhsil haqları, 2025/26 tədris ili
| Fakültə | Proqram nümunəsi | Bakalavr (RUB/il) | Magistr (RUB/il) | Doktorantura (RUB/il) |
|---|---|---|---|---|
| Energetika | Bərpaolunan-hibrid stansiyalar | 158 000 | 176 000 | 196 000 |
| Nəqliyyat | Lokomotiv mexanikası | 155 000 | 172 000 | 192 000 |
| İT-AI | Süni intellekt sistemləri | 168 000 | 186 000 | 208 000 |
| Mədən geologiyası | Üfüqi qazma texnologiyası | 160 000 | 178 000 | 198 000 |
| Ekoloji mühəndislik | Su resurslarının idarəetməsi | 150 000 | 166 000 | — |
| Robototexnika | Sənaye avtomatlaşdırması | 162 000 | 180 000 | 200 000 |
| Sənaye menecmenti | CAPEX-OPEX analitikası | 148 000 | 164 000 | — |
| Humanitar | Texniki tərcümə və data-media | 146 000 | 160 000 | — |
Çita Dövlət Texniki Universiteti Sibirdə klassik mədən-enerji mirasını süni intellekt, robototexnika və ekoloji mühəndislik kimi çağdaş istiqamətlərlə birləşdirərək çoxşaxəli elmi-tədris ekosistemi qurub. Energetika fakültəsinin smart-grid modeli şəbəkə təzyiqini optimallaşdırır, nəqliyyat bölməsinin WAAM çaplı titan detallar lokomotiv çəkisini azaldır. İT fakültəsi lokomotiv telemetriyasını real vaxtda AI-analitikaya çevirir, mədən-geologiya laboratoriyası isə lidar və hiperspektral dron müşahidələri ilə yataq xəritələşdirməsini sürətləndirir. Ekoloji mühəndislik bloku Ingoda hövzəsinin mikroplastik riskini xəritəyə salır, robototexnika mərkəzi ROS 2-əsaslı manipulyatorlarla sənaye 4.0 prosesini sürətləndirir. İqtisadiyyat fakültəsi CAPEX-OPEX balansını simulyasiya edərək zavod modernizasiyasına strateji dəstək verir, humanitar fakültə isə texniki tərcümə və data-jurnalistika vasitəsilə sənaye kommunikasiya körpüsünü möhkəmləndirir. Günəş paneli klasteri, yağış suyu dövriyyəsi və plastikdən 3-D filament istehsalı kampusu yaşıl laboratoriyaya çevirir. “Tech-Steppe” innovasiya parkı ideyanı prototipə, prototipi patentə, patenti bazar məhsuluna çevirən tam dövrü təmin edir. Beynəlxalq mübadilə proqramları tələbələri Avropa və Asiya texnoparklarında semestrlik təcrübə ilə zənginləşdirir, ECTS strukturu isə diplomun qlobal tanınmasını asanlaşdırır. Bu üstünlüklər ÇDTU-nu Şərqi Sibir sənaye-elmi xəritəsində strateji intellekt generatoru kimi möhkəmləndirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Ən Çox Verilən Suallar
Abituriyent şəxsiyyət vəsiqəsinin surətini, orta təhsil attestatını, tibbi arayışı və 3×4 fotoşəkli onlayn müraciət portalına yükləməlidir. Daxili qəbul imtahanı rus dili, riyaziyyat və fizika fənlərini əhatə edir. Üfüqi qazma və süni intellekt ixtisaslarında portfel təqdimatı əlavə üstünlük yaradır. Xarici namizədlər rus dili A2 sertifikatını və iki dəqiqəlik motivasiya videosunu əlavə etməlidirlər.
Süni intellekt sistemləri, bərpaolunan enerji mühəndisliyi və lokomotiv mexanikası proqramları son üç il ərzində müraciətlərin 60 faizə yaxınını təşkil edir. Robototexnika və ekoloji mühəndislik də sürətlə populyarlaşır, çünki regionda sənaye 4.0 və yaşıl layihələr genişlənir. İT-AI fakültəsinin məzunları yüksək maaşlı və uzaqdan iş imkanlı mövqelərə rahatlıqla yerləşirlər. Nəqliyyat fakültəsi isə Transsibir magistralının modernizasiyası sayəsində stabil kadr tələbi saxlayır.
Orta balı 4,7 və yuxarı olan tələbələr illik haqqın 30 faizinə qədər akademik endirim alırlar. Sosial statusu həssas qruplara əlavə 15 faiz güzəşt verilir və bu endirim akademik güzəştlə birləşdirilə bilir. Energetika və İT ixtisaslarında sənaye partnyorları tematik təqaüdlər ayırır, məbləğ təhsil haqqının yarısına çata bilər. Doktorantlar isə aylıq 17-20 min rubl dövlət qrantı əldə edirlər.
Kampusda yerləşən dörd yataqxana 1 600 yerlik fonda malikdir və beynəlxalq tələbələr üçün 300 yer ayrılıb. Otaqlar mebel, kondisioner və optik internetlə təchiz olunub; mərtəbələrdə ortaq mətbəx və camaşırxana mövcuddur. İllik yaşayış haqqı 600-850 ABŞ dolları aralığında dəyişir və ödəniş semestrlik həyata keçirilə bilər. Sosial infrastruktur 24/7 oxu zalı, mini-gym və mədəniyyət klubu ilə tamamlanır.
Universitet Avropa Kredit Transfer Sistemini tam tətbiq edir, nəticədə diplom Avropa İttifaqı ali məktəblərində nostrifikasiyasız tanınır. Almaniya, Polşa və Cənubi Koreya universitetləri ilə ikili diplom proqramları mövcuddur və məzun eyni anda iki diplom əldə edə bilər. ISO 9001 və EUR-ACE mühəndis akkreditasiyaları tədris keyfiyyətini təsdiqləyir. Bu amillər məzunların qlobal karyera rəqabət qabiliyyətini xeyli artırır.
Dual Track sistemi tələbələri birinci kursun ikinci semestrindən etibarən sənaye müəssisələrinə həftədə iki gün göndərir. Energetika tələbələri “ZabEnergo” stansiyasında buxar turbininə termoqrafiya çəkilişi aparırlar. Nəqliyyat ixtisaslı tələbələr lokomotiv depolarında WAAM üsulu ilə çap olunmuş detalların yorğunluq testini izləyirlər. Praktika hesabatı elektron portfelə əlavə olunur və ümumi GPA-ya daxil edilir.
İngilis dili bütün proqramlarda məcburidir və CLIL metodikası ilə texniki fənlərlə inteqrasiya olunur. İkinci dil kimi alman, fransız, çin və koreya dilləri təklif edilir; logistika modulunda əlavə olaraq türk dili mövcuddur. IELTS hazırlıq kursu universitet daxilində keçilir və orta bal 7,0-dan yüksəkdir. Dil krediti ECTS transkriptində ayrıca qeyd olunur.
Power-Flow laboratoriyası 5 MW-lıq qaz-buxar turbin stendi və SCADA inteqrasiyası ilə çalışır. Cloud-Steppe klasteri NVIDIA A100 GPU, OpenStack və Ceph storage bazasında qurulub. Rail-Dynamics poliqonu yeddi oxlu dinamometrik stol və tam ölçülü lokomotiv simulyatoru təqdim edir. GeoVision dron-lidar, hiperspektral kamera və ArcGIS Pro lisenziyası ilə yataq xəritələşdirməsini dəstəkləyir.
Rəsmi məlumata görə, ÇDTU məzunlarının 89 faizi ilk on iki ayda ixtisasına uyğun iş tapır. Süni intellekt və robototexnika ixtisaslarında bu göstərici 93 faizdən yüksəkdir. Energetika və lokomotiv mexanikası məzunları region sənayesində kadr çatışmazlığına görə sürətli yerləşmə üstünlüyünə malikdir. Doktorantura məzunlarının 38 faizi universitet laboratoriyalarında tədqiqatçı kimi qalır.
Kampus damındakı 1 MW-lıq günəş paneli klasteri illik elektrik tələbatının 16 faizini alternativ mənbədən qarşılayır. Yağış suyu toplama sistemi laboratoriya proseslərində texniki su kimi təkrar dövriyyəyə daxil edilir. Plastik tullantıların 3-D çap filamentinə çevrilməsi tələbə layihəsi sənaye pilot mərhələsinə çatdırılıb. Hər yaz keçirilən “Green-Steppe” hackathonu yaşıl texnologiya startaplarını dəstəkləyir.
