2025 Dünya Çempionatı – Yeniliklər və Gözləntilər

2025-ci ildə futbol dünyası üçün önəmli bir dönüş nöqtəsi yaşanacaq: FIFA Klub Dünya Çempionatı ilk dəfə genişləndirilmiş formatda – tam 32 klubun iştirakı ilə keçiriləcək. Turnirin təşkilatçısı isə futbola böyük sərmayələr yatıran və gələcəkdə daha da böyük futbol tədbirlərinə ev sahibliyi etməyə hazırlanan ABŞ olacaq. Bu turnir, təkcə formatına görə yox, həm də futbolun qlobal səviyyədə yayılmasına və kommersiyalaşmasına təsirinə görə tarixə düşəcək.

Turnirin əsas detalları

Bu turnir, həmçinin 2026 FIFA Dünya Çempionatı üçün bir növ sınaq mərhələsi olacaq, çünki həmin çempionat da ABŞ, Kanada və Meksikanın ortaq ev sahibliyi ilə keçiriləcək.

Yeni format nələr vəd edir?

Əvvəlki illərdə FIFA Klub Dünya Çempionatı daha kiçik miqyasda – cəmi 7 komandanın iştirakı ilə keçirilirdi. Lakin bu sistem həm azarkeşlər, həm də sponsorlar üçün yetərincə maraqlı deyildi. Buna görə də FIFA rəhbərliyi 2025-ci ildən etibarən turniri genişləndirmək qərarına gəldi. Yeni format aşağıdakı şəkildə olacaq:

• 32 klub 8 qrupa bölünəcək (A-H)
• Hər qrupda 4 komanda olacaq
• Qrup mərhələsində hər klub 3 oyun keçirəcək
• Qruplarda ilk iki yeri tutan komandalar 1/8 finala yüksələcək
• Turnir 1/8 final, 1/4 final, yarımfinal və final mərhələlərini əhatə edəcək
• Əlavə penaltilər və əlavə vaxt qaydaları olacaq

İştirakçı klublar kimlərdir?

Turnirdə 6 qitə konfederasiyası üzrə ən güclü klublar çıxış edəcək. Bəzi klublar artıq müəyyənləşib, digərləri isə kontinental yarışların nəticələrinə əsasən turnirə qatılacaqlar.

UEFA (Avropa):

• Manchester City
• Real Madrid
• Chelsea
• Bayern München
• Paris Saint-Germain
• Benfica
• Porto
• Inter Milan
• Borussia Dortmund
• Juventus
• Atletico Madrid
• Red Bull Salzburg

CONMEBOL (Cənubi Amerika):

• Flamengo
• Palmeiras
• Fluminense
• River Plate
• Boca Juniors
• Botafogo

CONCACAF (Şimali və Mərkəzi Amerika):

• Monterrey
• Seattle Sounders
• Pachuca
• Club América və ya LAFC

AFC (Asiya):

• Al Hilal (Səudiyyə Ərəbistanı)
• Urawa Red Diamonds (Yaponiya)
• Al Ain (BƏƏ)
• Ulsan HD (Cənubi Koreya)

CAF (Afrika):

• Al Ahly (Misir)
• Wydad AC (Mərakeş)
• Espérance de Tunis (Tunis)
• Mamelodi Sundowns (CAR)

OFC (Okeaniya):

• Auckland City (Yeni Zelandiya)

Ev sahibi ölkənin təmsilçisi:

• Inter Miami (Lionel Messi-nin çıxış etdiyi klub)

Bu komanda siyahısı 2025-ci ilin əvvəlinədək yekun şəkildə müəyyənləşəcək.

ABŞ turnirin yüksək səviyyədə keçirilməsi üçün 11 şəhərdə yerləşən 12 stadion təklif edib. Bu stadionlar həm tamaşaçı tutumu, həm texniki avadanlıq, həm də logistik imkanlar baxımından dünya səviyyəsindədir.

Əsas stadionlardan bəziləri:

• MetLife Stadium (New Jersey) – Final oyunu burada keçiriləcək.
• Hard Rock Stadium (Miami) – Açılış mərasimi və ilk oyun.
• Rose Bowl (Los Angeles)
• Mercedes-Benz Stadium (Atlanta)
• Lumen Field (Seattle)
• Lincoln Financial Field (Philadelphia)

Bu stadionların əksəriyyəti 2026 Dünya Çempionatında da istifadə ediləcək.

Turnirin əhəmiyyəti və mübahisələr

FIFA-nın bu formada inkşafa getməsinin əsas səbəbləri və məqsədi isə Futbolun kommersiyalaşmasını daha da artırmaq və qlobal səviyyədə futbol klublarının tanınmasını genişləndirməkdir. Eyni zamanda ABŞ bazarında futbola marağı artırmaqdır.

Ancaq bu qərar birmənalı qarşılanmayıb. FIFPro (futbolçular birliyi) və Dünya Liqalar Forumu kimi təşkilatlar bildirib ki, bu qədər əlavə oyun futbolçuların sağlamlığını riskə atır. Xüsusilə Avropada uzun mövsüm keçirən oyunçular üçün yorğunluq problemi ciddi tənqidlərə və narahatlıqlara səbəb olub.

Maraqlı faktlar və yeniliklər

• Cristiano Ronaldo ilə bağlı xəbərlər yayılıb ki, turnirdə iştirak etmək üçün Cənubi Amerika klublarından birinə keçə bilər. Bu, onun Səudiyyə Ərəbistanındakı müqaviləsi başa çatdıqdan sonra baş verə bilər.
• Turnirin musiqi səfiri məşhur britaniyalı sənətçi Robbie Williams olacaq.
• Adidas tərəfindən xüsusi dizayn olunmuş rəsmi top – ABŞ bayrağının rənglərini əks etdirəcək.
• Rəqəmsal biletlər, süni intellektlə idarə olunan oturacaq sistemləri və smart stadiona keçid də bu turnirdə sınaqdan keçiriləcək.

2025 FIFA Klub Dünya Çempionatı təkcə futbol yarışı yox, həm də mədəniyyətlərarası dialoq, kommersiya platforması və qlobal futbol mərkəzi olacaq. Turnir həm futbolsevərlər, həm media, həm də sponsorlar üçün böyük bir fürsət təqdim edir. Lakin bir sual açıq qalır: bu qədər sıx qrafik, uzun səyahətlər və artan təzyiqlər altında futbolçular nə dərəcədə performans göstərə biləcək?

Bu turnir uğurlu keçərsə, gələcəkdə daha da genişlənmiş Klub Dünya Çempionatları görmək mümkün olacaq.