Son illər ərzində Azərbaycan təhsil sistemi rəqəmsallaşma istiqamətində mühüm addımlar atmışdır. Bu dəyişikliklərin mərkəzində duran əsas təşəbbüslərdən biri də Təhsil Nazirliyi tərəfindən tətbiq edilən “e-jurnal” sistemidir. Ənənəvi kağız jurnalların yerini alan bu platforma təhsilin idarə olunmasında şəffaflığı artırmaq, valideyn-nəzarətini gücləndirmək və müəllim-şagird əlaqəsini rəqəmsal səviyyəyə qaldırmaq məqsədi daşıyır. Elektron jurnal təkcə texnoloji yenilik deyil, həm də təhsilin strukturunda keyfiyyətli və davamlı idarəetməni təmin edən bir mexanizmdir. Hər bir məktəbdə tətbiq edilən bu sistem, artıq gündəlik tədris prosesinin ayrılmaz bir parçasına çevrilmişdir.
E-jurnal sisteminin əsas məqsədi
E-jurnal sistemi Təhsil Nazirliyinin rəqəmsal təhsil strategiyasına uyğun olaraq yaradılıb. Əsas məqsəd məktəblərdə baş verən tədris fəaliyyəti barədə məlumatların çevik, operativ və şəffaf formada idarə olunmasıdır. Ənənəvi jurnallarda müəllimlərin qiymət və davamiyyət qeydləri həm vaxt aparır, həm də texniki səhvlərə açıq olurdu. Elektron jurnal isə bu prosesləri avtomatlaşdıraraq həm müəllimlərin iş yükünü azaldır, həm də məlumatların itməsi və ya dəyişdirilməsi riskini minimuma endirir. Bundan başqa, valideynlər də e-jurnal üzərindən uşaqlarının dərsdə iştirakını, tapşırıqlarını və qiymətləndirmə nəticələrini real vaxt rejimində izləyə bilirlər.
Tətbiq sahələri və əhatə dairəsi
E-jurnal sistemi hal-hazırda ölkə üzrə ümumtəhsil məktəblərinin əksəriyyətində tətbiq olunur. Bakı şəhəri daxil olmaqla, region məktəblərində də bu platformadan istifadəyə keçid prosesi tamamlanmaq üzrədir. E-jurnal vasitəsilə ibtidai, əsas və orta təhsil pilləsində təhsil alan şagirdlərin dərs cədvəlləri, davamiyyət qeydləri, mövzu planları və qiymətləndirmə nəticələri sistemdə müntəzəm olaraq qeyd edilir. Hər bir şagirdin tədris profili yaradılır və bu profil üzrə onun ümumi təhsil göstəriciləri izlənilir. Bu sistemin geniş əhatəliliyi onu təhsil sahəsində monitorinq və qiymətləndirmə üçün əvəzolunmaz vasitəyə çevirir.
Müəllimlərin e-jurnalda rolu və funksiyaları
Müəllimlər üçün e-jurnal həm rahat, həm də məsuliyyətli bir idarəetmə vasitəsidir. Onlar hər gün dərs saatından sonra dərsin mövzusunu, iştirak edən və etməyən şagirdləri, həmçinin qiymətləndirmə nəticələrini elektron şəkildə daxil edirlər. Sistem müəllimlərə əvvəlki günlərin və ayların məlumatlarına da baxmaq imkanı verir. Eyni zamanda, tədris planlarının təqvimi üzrə həyata keçirilib-keçirilmədiyini yoxlamaq üçün statistik hesabatlar təqdim olunur. Bu, məktəbdaxili nəzarətə, həmçinin Təhsil Nazirliyinin ümumi monitorinq fəaliyyətinə ciddi dəstək verir.
Valideyn nəzarəti və informasiyanın əlçatanlığı
E-jurnal valideynlər üçün də tam yeni bir nəzarət və informasiya əldəetmə vasitəsidir. Artıq valideynlərin məktəbə tez-tez gəlməsinə, müəllimlərlə görüş təşkil etməsinə ehtiyac qalmır. Onlar övladlarının dərsə davamiyyəti, ev tapşırıqları, qiymətləri və ümumi tədris göstəriciləri barədə məlumatları e-jurnal üzərindən izləyə bilirlər. Bu, valideyn-məktəb münasibətlərini daha şəffaf və ardıcıl edir. Eyni zamanda, şagirdlər də valideynlərinin nəzarətində olduqlarını hiss etdikləri üçün dərsə münasibətdə daha məsuliyyətli olurlar.
Texniki imkanlar və təhlükəsizlik məsələləri
E-jurnal sistemi Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi tərəfindən yüksək texniki standartlara uyğun olaraq hazırlanıb. Portal təhlükəsizlik baxımından ciddi müdafiə sistemləri ilə təchiz olunub. İstifadəçilər yalnız öz məlumatlarına çıxış imkanına malikdirlər. Sistemdə müəllim, şagird, valideyn və məktəb rəhbərliyi üçün ayrıca fərdi giriş profilləri mövcuddur. Giriş məlumatları mühafizə olunur və heç bir şəxsin digər şəxsin məlumatlarına icazəsiz baxmaq hüququ yoxdur. Əlavə olaraq, mütəmadi texniki dəstək xidməti və yeniləmələr də sistemin təhlükəsizliyini təmin edir.
Təhsil Nazirliyinin bu sahədə rolu və nəzarəti
E-jurnal layihəsinin təşəbbüskarı və icraçısı Təhsil Nazirliyidir. Nazirlik bu sistemin bütün mərhələlərdə tətbiqini, inkişafını və nəzarətini həyata keçirir. Bütün ümumtəhsil məktəblərinə bu sistemin tətbiqi ilə bağlı təlimatlar göndərilir, müəllim və məktəb rəhbərliyi üçün təlimlər təşkil olunur. Nazirliyin mərkəzi nəzarət paneli vasitəsilə ölkə üzrə bütün məktəblərdə baş verən tədris fəaliyyətləri izlənilir. Bu da təhsil sahəsində dövlət siyasətinin daha dəqiq və elmi əsaslarla qurulmasına imkan yaradır.
E-jurnalın üstünlükləri və gətirdiyi yeniliklər
Ənənəvi jurnalların yerini alan e-jurnal bir çox üstünlüklərə malikdir. Əvvəla, bu sistem kağız israfının qarşısını alır, təbiətə qənaət edir və ekoloji baxımdan daha dayanıqlıdır. Digər tərəfdən, vaxt itkisinin və sənədləşdirmə səhvlərinin qarşısı alınır. Müəllimlər üçün çevik, valideynlər üçün şəffaf, şagirdlər üçün motivasiyaedici bir sistemdir. Eyni zamanda rəhbərlik üçün ciddi monitorinq alətidir. E-jurnal sayəsində tədris prosesində yaranan boşluqlar və gecikmələr asanlıqla aşkarlanır və aradan qaldırılır.
Rəqəmsal transformasiyanın təhsildə rolu
E-jurnal sisteminin tətbiqi geniş miqyaslı rəqəmsal transformasiya prosesinin tərkib hissəsidir. Təhsil Nazirliyi bu sistemlə yanaşı digər elektron platformaları da inkişaf etdirir: “my.edu.az”, “e-təhsil”, “e-dərs”, “e-davamiyyət” və s. Bu sistemlər bütövlükdə Azərbaycanın təhsil sistemini rəqəmsallaşdıraraq Avropa standartlarına uyğunlaşdırır. Rəqəmsal texnologiyaların təhsildə tətbiqi nəinki idarəetməni təkmilləşdirir, həm də müəllim və şagirdlər üçün yeni imkanlar yaradır.
Gələcək inkişaf istiqamətləri və planlaşdırılan yeniliklər
Hazırda e-jurnal sistemində əlavə funksiyaların tətbiqi nəzərdə tutulur. Məsələn, ev tapşırıqlarının birbaşa platforma üzərindən verilməsi və şagirdlər tərəfindən yerinə yetirilməsi, avtomatik yoxlama sistemlərinin inteqrasiyası, psixoloji qiymətləndirmə modullarının əlavə olunması və digər bu kimi inkişaflar gözlənilir. Təhsil Nazirliyi bu istiqamətdə mütəmadi olaraq yerli və xarici ekspertlərlə işləyir və beynəlxalq təcrübələri araşdıraraq sistemin daha effektiv olmasına çalışır.
İstifadəçilər üçün tövsiyələr və praktiki yanaşma
E-jurnaldan maksimum səmərəli istifadə etmək üçün həm müəllimlər, həm valideynlər, həm də şagirdlər müəyyən vərdişləri formalaşdırmalıdırlar. Müəllimlər dərhal dərs bitdikdən sonra informasiyanı daxil etməli, valideynlər həftəlik şəkildə nəzarət etməli, şagirdlər isə öz tədris göstəricilərinə diqqətlə yanaşmalıdır. Bununla yanaşı, məktəb rəhbərliyi sistemin tətbiqinə texniki dəstək göstərməli və istifadəçiləri maarifləndirməlidir.
E-jurnal sistemi Azərbaycan təhsilində mühüm bir dönüş nöqtəsidir. Bu sistem yalnız texnoloji yenilik deyil, həm də tədris prosesinin keyfiyyətini artıran, valideyn-məktəb əlaqələrini gücləndirən, müəllimlər üçün operativ iş mühiti yaradan kompleks bir platformadır. Təhsil Nazirliyi bu sistemin geniş tətbiqi ilə Azərbaycan təhsilini daha şəffaf, müasir və rəqabətədavamlı hala gətirməkdədir. Eyni zamanda, bu cür sistemlər gələcək nəsillərin daha mütəşəkkil, intizamlı və rəqəmsal düşüncəyə malik formada yetişməsinə zəmin yaradır.
E-jurnal məktəb müəllimləri, şagirdlər, valideynlər və rəhbərlik üçün nəzərdə tutulmuş elektron idarəetmə sistemidir. Tədris məlumatlarının qeydiyyatı və izlənməsi üçün istifadə olunur.
E-jurnal sisteminə şəxsi istifadəçi adı və parol vasitəsilə “my.edu.az” platformasından giriş mümkündür. Hər kəs yalnız öz profilinə daxil ola bilər.
Sistem dərs cədvəli, qiymətləndirmə, davamiyyət, mövzu planları, ev tapşırıqları və şagirdin ümumi təhsil göstəricilərini əhatə edir.
Valideynlər onlara verilmiş istifadəçi adı və şifrə ilə sistemə daxil olub övladlarının davamiyyətini və qiymətlərini izləyə bilərlər.
Müəllimlər hər dərs gününün sonunda iştirak, mövzu və qiymətləri daxil etməlidirlər.
Bəli. Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiqlənmiş və təhlükəsizlik tədbirləri görülmüş sistemdir. Fərdi məlumatlar mühafizə olunur.
Yalnız səlahiyyətli müəllimlər və rəhbərlik əvvəlcədən daxil edilmiş məlumatlara dəyişiklik edə bilər. Bu proses sistemdə qeydə alınır.
Veb əsaslı platformadır və mobil cihazlarda da istifadəsi mümkündür. Müasir proqramlaşdırma dilləri və verilənlər bazası texnologiyalarından istifadə olunub.
Hazırda əsasən dövlət məktəblərində tətbiq olunur, lakin bəzi özəl məktəblər də eyni sistemdən istifadə edir.
İstifadəçi adınız və parolunuzla bağlı problem yaşayırsınızsa, məktəb rəhbərliyinə və ya texniki dəstək xidmətinə müraciət edə bilərsiniz.
