Azərbaycanda sosial rifah sisteminin əsas aparıcı qurumlarından biri olan ƏƏSM – Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi dövlətin əhalinin sosial təminatı, müqavilələşmiş əmək münasibətləri, pensiya sistemi, əlillik statusunun qiymətləndirilməsi və ümumilikdə sosial siyasətin icrası sahəsində mühüm funksiya yerinə yetirir. Son illərdə aparılan əsas islahatlar, elektron sistemlərin istifadəsinin artması və şafaflıq prinsipləri bu qurumun əhəmiyyətini daha da artırıb. Hazırda əhalinin çoxu mütəmadi olaraq ƏƏSM-nin xidmətlərinə ehtiyac duyur.
ƏƏSM nədir?
ƏƏSM – Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi, Azərbaycan Respublikasında sosial siyasəti icra edən aparıcı dövlət orqanıdır. Bu nazirlik əmək qanunvericiliyinin tətbiqini, sosial yardım proqramlarını, əlilliyin qiymətləndirilməsini, pensiya sisteminin idarə edilməsini və əhalinin sosial cəhətdə qorunmasını təmin edir. Nazirliyin e-sosial portalı, elektron müraciət, şəffaf idarəetmə və onlayn əmək müqaviləsinin qeydiyyatı kimi funksiyaları onu müsasir sosial idarəetmə alətinə çevirmişdir.
ƏƏSM portalına necə daxil olmaq olar?
ƏƏSM-nin elektron xidmətlər portallı www.e-sosial.az vasitəsilə istifadə edilə bilir. Portala daxil olmaq üçün şəxsi kabinet yaradılmalı, ASAN Login, e-imza, ya da Fərdi identifikasiya kodu (FIN) vasitəsilə daxil olunmalıdır. Buradan pensiya, mübafiq sosial yardımlar, əmək müqaviləsinin statusu, əlillik qiymətləndirməsi, tibbi sığorta və sosial məlumatları real vaxtda izləmək mümkün olur.
ƏƏSM e-sosial tətbiqi niyə açılmır?
Son vaxtlar ən çox rast gəlinən problemlərdən biri mobil tətbiqin istifadəsindəki nasazlıqlardır. Xüsusilə “servis hal-hazırda əlçatan deyil” xətası tətbiqin serverlərində nasazlıq olduqda, yenilənmə tamamlanmadıqda, yaxud telefonun internet parametrləri uyğun olmadıqda baş verir. Bu zaman istifadəçi ya tətbiqi yeniləməli, ya da veb versiyadan istifadə etməlidir.
ƏƏSM sosial yardım müraciəti necə edilir?
Ünvanlı sosial yardım almaq üçün portalda qeydiyyat aparılmalı, ailənin mümkün gəlirləri və ümumi sosial durumu elektron formada bəyan olunmalıdır. Qəbul olunan ərizə sistem üzrə qiymətləndirildikdən sonra sosial yardım avtomatik təyin edilir. Müraciət ilə bağlı nəticələr portalda qeyd olunur.
ƏƏSM pensiya kapitalı necə yoxlanılır?
Vətəndaşlar öz pensiya hesablarını e-sosial portalında “pensiya kapitalı” bölməsinə daxil olaraq yoxlaya bilərlər. Burada mübafiq aylar üzrə ödənişlər, hesabda yığılmış pensiya balı, və əlavə edilməli olan məbləğlər görüsənə bilir.
ƏƏSM əmək müqaviləsi bildirimi necə edilir?
İşəgötürənlər əmək müqaviləsinin elektron bildiriş formasını e-gov.az və ya e-sosial.az üzərində sistemə daxil edib qeydə alır. Bu proses tam şafaf şəkildə icra olunur və işəgötürən sistemdə qeydiyyatdan keçməyə məcburdur. İşçi istədiyi zaman öz əmək müqaviləsinin statusunu portalda yoxlaya bilir.
ƏƏSM əlillik dərəcəsi necə təyin olunur?
Əəlilliyin təyini Tibbi-Sosial Ekspert Komissiyaları (TSEK) vasitəsilə aparılır. Namizəd müvafiq tibb müəssisəsindən elektron arayış alaraq, e-sosial sisteminə daxil etməli, sonra bu məlumatlar TSEK tərəfindən qiymətləndirilir. Təyinat ədildikdən sonra şəxsin portalda statusu aktivləşir.
ƏƏSM-də qeydiyyat problemi necə həll olunur?
Qeydiyyat problemi çox zaman sistemin mübafiq hissələrinin dolu olmaması, şəxsiyyət vəsiqəsindəki məlumatlarla uyğunluq problemi və ya internet brauzer xətaları səbəbindən yaranır. Bu zaman sistemin texniki dəstə xidmətinə yazmaq, brauzeri yeniləmək və ya alternativ giriş metodlarından istifadə etmək təklif olunur.
ƏƏSM mobil tətbiqində “servis əlçatan deyil” xətası
Bu xəta çox vaxt sistemin server yüklənməsi, yeni versiyaya keçid, yaxud tətbiqin texniki baxışa alınması ilə əlaqələndir. Telefonun tarix/saat ayarları, internet əlaqəsi, yaxud telefon modelindəki proqram versiyaları da bu xətaya səbəb ola bilir. İstifadəçilər e-sosial portalın brauzer versiyasından istifadə etməklə bu problemi ətrafkeçici şəkildə həll edə bilər.
ƏƏSM portalında hansı xidmətlər mövcuddur?
Portalda aşağıdakı sahələr üzrə elektron xidmətlər aktivdir:
- Əlaqələndirilməli əmək müqavilələri
- Fərdi sosial sənədlər və şəxsi arayışlar
- Pensiya kapitalı izləmə
- Sosial yardım ərizələri və qiymətləndirmə
- Əllik qiymətləndirməsinin statusu
- Elektron sıĞorta daxilolmaları
- Məşgulluq portalına istiqamətləndirmə
Azərbaycanda sosial siyasətin şəffaf və əlçatan icrasını təmin etmək üçün yaradılan ƏƏSM sistemi bu gün sosial dəstək, pensiya, əlillik, əmək münasibətləri və sosial yardım kimi sahələrdə milyonlarla insanın informasiya ehtiyacını qarşılayır. Elektron sistemlərin gənişlənməsi bu qurumu daha əlçatan edib. Portal və mobil tətbiqin texniki problemləri olsa da, ümumi istifadə sahəsi hər kəs üçün aydın və əlverişlidir.
Ən çox verilən suallar
ƏƏSM – Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi – əmək, pensiya, sosial yardım, əlillik qiymətləndirməsi və məşğulluq sahələrində dövlət siyasətini həyata keçirən mərkəzi orqandır.
www.e-sosial.az saytına daxil olaraq ASAN Login, e-imza və ya FINK kodu vasitəsilə şəxsiyyətinizi təsdiqləyərək giriş edə bilərsiniz.
Bu xəta əsasən texniki nasazlıqlar, server yüklənməsi və ya tətbiqin yenilənməsi ilə əlaqəlidir. Alternativ olaraq brauzer üzərindən e-sosial portalına daxil olmaq tövsiyə olunur.
e-sosial.az portalında şəxsi kabinetinizə daxil olaraq “Pensiya kapitalı” bölməsində aylıq yığımlar və ümumi məbləğ barədə məlumat əldə edə bilərsiniz.
Portal üzərindən ailənin gəlir və sosial vəziyyətinə dair elektron ərizə təqdim olunur. Sistem tərəfindən avtomatik qiymətləndirmə aparıldıqdan sonra yardım təyin edilir.
İşəgötürənlər əmək müqaviləsini e-sosial.az və ya e-gov.az portalı vasitəsilə elektron formada sistemə daxil edirlər. İşçilər müqavilələrinin statusunu onlayn şəkildə izləyə bilərlər.
Əlilliyin təyini üçün həkim arayışı və tibbi sənədlər sistemə daxil edilir. Tibbi-Sosial Ekspert Komissiyası (TSEK) tərəfindən elektron qiymətləndirmə həyata keçirilir.
Brauzer ayarlarını yoxlamaq, fərdi məlumatların düzgünlüyünü dəqiqləşdirmək və texniki dəstəyə müraciət etmək lazımdır. Alternativ olaraq, başqa giriş metodlarından istifadə edilə bilər.
Əmək müqavilələrinin qeydiyyatı, pensiya kapitalının izlənməsi, sosial yardım təyinatı, əlillik statusunun yoxlanması, şəxsi arayışların əldə edilməsi və məşğulluq yönləndirməsi kimi xidmətlər mövcuddur.
Mobil tətbiq istifadəçilər üçün rahatdır, lakin texniki problemlər olduqda portalın brauzer versiyası funksional şəkildə işləməyə davam edir və bütün xidmətlərə giriş mümkündür.
