Azərbaycan ədəbiyyatı dedikdə ağla ilk gələn imzalardan biri Elçin Əfəndiyevdir. Onun adı təkcə ədəbi yaradıcılığı ilə deyil, həm də cəmiyyətə, mədəniyyətə və dövlətə verdiyi töhfələrlə tarixə yazılıb. Həm yazıçı, həm alim, həm də dövlət xadimi kimi tanınan Elçin Əfəndiyev uzun illərdir Azərbaycan oxucusunun yaddaşına dərin izlər buraxıb. Onun qələmə aldığı hekayələr, povestlər, romanlar, elmi və publisistik məqalələr Azərbaycan ədəbiyyatının zəngin xəzinəsini təşkil edir. Hər bir əsərində milli dəyərlər, insan psixologiyası, sosial münasibətlər və tarixi reallıqlar incəliklə əks etdirilir.
Elçin Əfəndiyev kimdir?
Elçin Əfəndiyev 13 may 1943-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. Onun atası Azərbaycanın görkəmli yazıçısı, akademik İlyas Əfəndiyev, anası isə pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuş Zöhrə xanım idi. Elçin Əfəndiyev uşaq yaşlarından ədəbiyyat mühitində böyüyüb. Hələ məktəb illərində yazıya maraq göstərib və bu maraq zamanla professional ədəbi yaradıcılığa çevrilib. O, 1960-cı illərdə ədəbiyyata gələn nəsil arasında fərqli üslubu və analitik düşüncə tərzi ilə seçilib. Elçin həmçinin fəlsəfə elmləri doktoru, professor və Azərbaycan Respublikasının Xalq yazıçısıdır. Onun dövlət vəzifələrində çalışması da diqqət çəkir, uzun illər Azərbaycan Respublikası Baş Nazirin müavini vəzifəsində fəaliyyət göstərib.
Elçin Əfəndiyevin həyatı və təhsili
Elçin Əfəndiyev orta təhsilini Bakı şəhərində alıb. Daha sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Filologiya fakültəsinə daxil olub və burada ədəbiyyat nəzəriyyəsi, Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı sahəsində dərin biliklər qazanıb. Elmi fəaliyyətini davam etdirərək filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, daha sonra isə elmlər doktoru elmi dərəcəsi alıb. Onun doktorluq dissertasiyası ədəbiyyat nəzəriyyəsi və publisistikanın qarşılıqlı münasibətləri mövzusunda olub.
Həyatı boyu həm ədəbiyyata, həm də dövlət idarəçiliyinə töhfələr verən Elçin Əfəndiyev eyni zamanda Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəal üzvlərindən biri kimi də tanınıb. Onun geniş intellektual təcrübəsi, analitik yanaşma qabiliyyəti və zəngin təxəyyülü onu həm elmi, həm də yaradıcı dairələrdə nüfuzlu şəxsiyyətə çevirib.
Elçin Əfəndiyevin yaradıcılığı
Elçin Əfəndiyevin yaradıcılığı çoxşaxəlidir. O, müxtəlif janrlarda yazsa da, daha çox hekayə, povest və romanları ilə tanınır. Onun əsərlərində realizmlə romantizmin vəhdəti, insan psixologiyasının dərin təhlili, ictimai-sosial problemlərin ədəbi dildə təqdimatı ön plandadır. Elçin ədəbiyyata yeni nəfəs gətirmiş yazıçılardandır. O, müasir oxucunun gözləntilərini qarşılayan və onu düşündürən mövzularda qələm çalır. Onun yaradıcılığında həm milli kolorit, həm də ümumbəşəri mövzular yer alır.
Əfəndiyevin yazı tərzi sadə, anlaşıqlı və çoxqatlıdır. O, hadisələri birbaşa təsvir etməklə yanaşı, dərin metaforalar, simvollar və psixoloji detalçılıq vasitəsilə oxucunun təfəkkürünü işə salır. Hər bir əsərində müəllifin bədii dünyagörüşü və intellektual düşüncəsi aydın hiss olunur.
Elçin Əfəndiyevin hekayələri
Yazıçının ədəbi karyerasının başlanğıc mərhələsi məhz hekayələrlə bağlıdır. Onun ilk hekayələri 1960-cı illərin sonlarında çap olunmağa başlayıb. Bu hekayələrdə insanın daxili dünyası, ailə münasibətləri, sevgi, xəyanət, zaman və yaddaş kimi mövzular üstünlük təşkil edir. Elçin Əfəndiyev hekayələrində həyatın adi anlarını qeyri-adi dərinliklə təqdim edir. “Mahmud və Məryəm”, “Nəğmə dərsi”, “İtirilmiş gündəlik”, “Bayram axşamı” kimi hekayələr Azərbaycan nəsrinin inciləri hesab olunur.
Əsərlərində dialoqlar çox təbii və realdır. Elçin Əfəndiyev insan münasibətlərindəki psixoloji nüansları elə incəliklə təqdim edir ki, oxucu özünü həmin hadisələrin içində hiss edir. Onun hekayələri təkcə ədəbi zövq deyil, həm də dərin düşüncə və həyat dərsi verir.
Elçin Əfəndiyevin romanları
Elçin Əfəndiyev roman janrında da uğurlu nümunələr yaradıb. Onun ən tanınmış romanlarından biri “Mahmud və Məryəm”dir. Bu əsər həm Azərbaycan ədəbiyyatında, həm də kino sənətində mühüm iz qoymuşdur. Romanda Şərq və Qərb dünyalarının toqquşması, sevgidəki fədakarlıq və zamanla mübarizə ön plandadır.
Bundan başqa, “Min gecədən biri”, “Qırmızı limuzin”, “Bayatılar” romanları da oxucular və tənqidçilər tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Bu romanlarda Elçin Əfəndiyev həm tarixi motivlərə, həm də müasir həyatın reallıqlarına toxunaraq çoxplanlı süjetlər qurur. O, hər bir obrazı həyatın içindən götürür və oxucuya tanış, yaxın hiss etdirir.
Elçin Əfəndiyevin kitabları
Elçin Əfəndiyevin onlarla kitabı çap olunub. Onun əsərləri Azərbaycanda dəfələrlə nəşr olunmaqla yanaşı, müxtəlif dillərə tərcümə edilərək xarici ölkələrdə də oxunur. Kitablarında yazıçı həm bədii, həm də publisistik janrda yazılmış mətnləri bir araya gətirir.
Əsərlərinin toplusu, seçilmiş əsərlər seriyası, hekayələr və romanlar silsiləsi kitab halında geniş oxucu kütləsinə təqdim olunub. Onun kitabları həm məktəblilər, həm tələbələr, həm də elmi dairələr tərəfindən öyrənilir və təhlil olunur.
Elçin Əfəndiyev ailəsi
Elçin Əfəndiyev nüfuzlu və ziyalı bir ailənin övladıdır. Atası İlyas Əfəndiyev Azərbaycanın tanınmış yazıçısı və akademiki, anası isə mədəniyyətə və maarifə yaxın bir şəxs idi. Elçin ailə dəyərlərinə həmişə önəm verən insan kimi tanınıb. Onun şəxsi həyatı haqqında mətbuatda geniş məlumat olmasa da, ziyalı bir ailədə böyüməsi onun yaradıcılığına da təsirsiz ötüşməyib. Onun övladları da ata ənənəsinə sadiq qalaraq intellektual fəaliyyətlə məşğuldurlar.
Elçin Əfəndiyev haralıdır?
Elçin Əfəndiyev rəsmi olaraq Bakı şəhərində doğulub və bu şəhərdə boya-başa çatıb. Onun ailəsi isə əsli Naxçıvanın Şərur bölgəsindən olan bir nəslə mənsubdur. Beləliklə, Elçin Əfəndiyev həm paytaxt mühitində, həm də Azərbaycan kənd-məişət ənənələrinin içində formalaşmışdır. Bu ikili təsir onun əsərlərində də özünü göstərir – həm şəhər mühiti, həm də kənd mənzərələri dolğun şəkildə təqdim olunur.
Elçin Əfəndiyev neçə yaşındadır?
2025-ci il tarixinə əsasən Elçin Əfəndiyev 82 yaşındadır. 1943-cü ildə doğulmuş yazıçı bu illər ərzində həm yaradıcılıqla, həm də ictimai-siyasi fəaliyyətlə məşğul olaraq Azərbaycan mədəniyyətinə silinməz izlər qoyub. Yaşının bu müdrik dövründə belə onun fikirləri, çıxışları və əsərləri hələ də aktualdır, oxunur və öyrənilir.
Elçin Əfəndiyev Azərbaycan ədəbiyyatının müasir mərhələsinin ən görkəmli nümayəndələrindən biridir. Onun yaradıcılığı həm klassik ənənələrə bağlılıq, həm də müasir düşüncə tərzinin təcəssümüdür. O, insanın daxili aləmini, cəmiyyətin psixologiyasını və zamanın axarını öz bədii gücü ilə ifadə etməyi bacaran nadir yazıçılardandır. Elçin Əfəndiyev təkcə yazıçı deyil, həm də ziyalı, dövlət xadimi, vətənsevər bir insandır. Onun fəaliyyəti gənc yazıçılar və oxucular üçün örnək, ədəbiyyatsevərlər üçün isə əvəzolunmaz mirasdır.
Ən çox verilən suallar
Elçin Əfəndiyev Azərbaycan Xalq yazıçısı, filologiya elmləri doktoru, professor, yazıçı, dramaturq və dövlət xadimidir. O, eyni zamanda Baş Nazirin sabiq müavini olub.
Ən tanınmış əsərləri arasında “Mahmud və Məryəm”, “Min gecədən biri”, “Qırmızı limuzin”, “Bayatılar” var.
O, hekayə, povest, roman, dram və publisistika janrlarında əsərlər yazmışdır.
Onun kitabları Azərbaycanda və bir sıra xarici ölkələrdə də çap olunub və müxtəlif dillərə tərcümə olunub.
O, Bakı Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsini bitirib.
O, tanınmış yazıçı İlyas Əfəndiyevin oğludur və ziyalı ailəsində böyümüşdür.
2025-ci ilə əsasən, Elçin Əfəndiyev 82 yaşındadır.
O, Bakı şəhərində doğulub, lakin ailəsi Naxçıvan mənşəlidir.
Onun əsərləri Azərbaycan məktəblərində və ali təhsil müəssisələrində tədris olunur.
O, uzun illər Azərbaycan hökumətində yüksək vəzifələrdə çalışıb, o cümlədən Baş Nazirin müavini olub.
