Azərbaycan teatr və kino sənətində iz qoymuş aktyorlar arasında Əşrəf Quliyev xüsusi yer tutur. O, yalnız aktyor deyil, həm də tamaşaçının duyğularını oyadan, səhnəni sözsüz danışdıran, rollarına həyat verən sənətkardır. Əşrəf Quliyev istedadı, peşəkarlığı və sənətə olan məsuliyyətli münasibəti ilə uzun illər ərzində mədəniyyətimizin canlı simasına çevrilmişdir. Onun çıxış etdiyi rollar, iştirak etdiyi layihələr və yaratdığı bədii obrazlar Azərbaycan tamaşaçısının yaddaşında dərin izlər qoymuşdur.
Əşrəf Quliyev səhnədə səmimi hissləri, real xarakterləri canlandırmaq bacarığı ilə seçilmiş, sadəliyi və aktyor texnikasının kamilliyi ilə tamaşaçıya doğma olmuşdur. O, müxtəlif janrlarda, fərqli xarakterli rollarda uğurla çıxış edərək həm komik, həm dramatik, həm də tragik obrazlara yeni nəfəs gətirmişdir.
Uşaqlıq Və Təhsil İlləri
Əşrəf Quliyev 1924-cı illərdə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Ailəsində sənətə maraq erkən yaşlardan formalaşmış, uşaq yaşlarında məktəb tədbirlərində, dram dərnəklərində fəallığı ilə seçilmişdir. Məhz bu dövrdən səhnəyə marağı dərinləşmiş və aktyorluq onun həyat yolu olmuşdur.
Orta təhsilini bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinə daxil olmuş və aktyor sənətinin incəliklərini öyrənmişdir. Burada o, dövrünün tanınmış teatr ustadlarından dərs almış, klassik və müasir aktyorluq məktəbləri ilə tanış olmuşdur. Tələbəlik dövründən teatr səhnəsinə çıxmağa başlamış, qısa müddətdə istedadı ilə diqqət mərkəzinə düşmüşdür.
Teatr Səhnəsində Yaratdığı Obrazlar
Əşrəf Quliyevin peşəkar səhnə fəaliyyəti ilk olaraq Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında başlamışdır. Onun ilk çıxış etdiyi rollar tamaşaçı və tənqidçilər tərəfindən müsbət qarşılanmışdır. Teatr aləmində onun sənətkar təbiəti, diksiyasının təmizliyi, səhnə davranışının təbiiliyi, psixoloji obrazlar yaratmaq bacarığı tezliklə teatr rejissorlarının və həmkarlarının diqqətini çəkmişdir.
Ən çox yadda qalan rollarından biri klassik Azərbaycan dramaturgiyasına məxsus əsərlərdəki əsas qəhrəmanlar olmuşdur. O, Cəfər Cabbarlının, Mirzə Fətəli Axundzadənin, İlyas Əfəndiyevin və Anarın pyeslərində oynadığı rollarla tamaşaçının qəlbini fəth etmişdir. Həmçinin dünya dramaturgiyasından Şekspir, Molyer, Çexov kimi müəlliflərin əsərlərində yaratdığı xarakterlər onun peşəkarlığını göstərən nümunələrdən sayılır.
Əşrəf Quliyev teatr səhnəsində hər bir rolun mahiyyətinə varmaq, obrazın daxili dünyasını təhlil etmək və onu tamaşaçıya aydın və inandırıcı çatdırmaq kimi məsuliyyətli yanaşması ilə fərqlənirdi. O, səhnədə səmimiyyəti və aktyor plastikasını birləşdirərək yüksək səviyyəli performanslar sərgiləmişdir.
Kino Ekranında Uğurlu Fəaliyyəti
Əşrəf Quliyevin yaradıcılığı yalnız teatrla məhdudlaşmayıb, o, kino sahəsində də uğur qazanmış aktyorlardandır. Azərbaycan film sənayesində çəkildiyi filmlər onun geniş tamaşaçı kütləsinə tanınmasına səbəb olmuşdur. Onun ifa etdiyi obrazlar həm dramatik, həm psixoloji, həm də tarixi xarakterlərə malik olmuş və bu janrlar üzrə müxtəlif mükafatlara layiq görülmüşdür.
Əşrəf Quliyev çəkildiyi filmlərdə sadəcə bir obrazı canlandırmırdı, o, həmin obrazın nəfəsini, səsini və ritmini öz varlığında yaşadırdı. Bu, onun aktyorluq texnikasının əsas fərqləndirici cəhəti idi. Rejissorlarla əməkdaşlığı zamanı peşəkar münasibəti, ssenariyə ciddi yanaşması və çəkiliş prosesində göstərdiyi məsuliyyət onun kino aləmindəki nüfuzunu artırmışdır.
Tamaşaçı ilə Bağ Quran Aktyor
Əşrəf Quliyev təkcə səhnə və ekran arasında qalan sənətkar olmayıb. O, auditoriyası ilə psixoloji və mənəvi bağ qura bilən aktyorlardan olmuşdur. Onun ifasında olan səmimiyyət və doğmalıq tamaşaçını inandırır, obrazın içində öz həyatını, hisslərini və duyğularını tapmağa imkan verirdi.
Bu xüsusiyyət onu xüsusi edən əsas cəhətlərdən biri olmuşdur. Hər rolun içindən bir xalq təfəkkürü, bir yaşam fəlsəfəsi çıxaran Əşrəf Quliyev aktyorluğun yalnız peşə deyil, həm də missiya olduğuna inanırdı. Bu missiyanı o, öz fəaliyyəti ilə həyata keçirmiş və tamaşaçı yaddaşında silinməz iz qoymuşdur.
Tədris Və Gənc Nəsillə İş
Əşrəf Quliyev sənət təcrübəsini yeni nəslə ötürmək missiyasına da xüsusi önəm verirdi. O, ali məktəblərdə aktyorluq dərsləri tədris etmiş, ustad dərsləri keçmiş və tələbələrə səhnədə necə yaşamağın yollarını göstərmişdir. Onun dərs dediyi tələbələr bugün Azərbaycanda tanınan aktyor və aktrisalar sırasındadır.
Əşrəf müəllim tələbələrinə aktyorluğu sadəcə texniki üsullarla deyil, daxili duyumla, insan psixologiyası ilə bağlamağı öyrədirdi. Onun pedaqoji fəaliyyəti bir çox aktyorların sənətə baxışında yeni yanaşmaların formalaşmasına səbəb olmuşdur.
Təltiflər Və Mükafatlar
Əşrəf Quliyev peşəkar fəaliyyəti dövründə bir sıra dövlət və sənət mükafatlarına layiq görülmüşdür. O, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Artisti fəxri adına layiq görülmüş, bir neçə teatr və kino festivallarında aktyor ifasına görə xüsusi diplomlar və mükafatlar qazanmışdır.
Onun sənətə və mədəniyyətə göstərdiyi xidmətlər dövlət səviyyəsində də yüksək qiymətləndirilmişdir. Həmçinin müxtəlif teatr birlikləri və aktyor ittifaqları tərəfindən fəxri fərmanlarla təltif olunmuşdur.
Əşrəf Quliyev Azərbaycan səhnəsinin və ekranının nadir sənətkarlarından biri kimi yaddaşlarda qalır. O, sənətə ruhu ilə bağlı olan, hər çıxışında canı ilə yaşayan bir aktyor idi. Onun yaratdığı obrazlar, yetişdirdiyi tələbələr, təmsil etdiyi sənət prinsipləri bu gün də Azərbaycan mədəniyyətinin parlaq səhifələrində yaşayır. Əşrəf Quliyev aktyor sənətinin gücünü, məsuliyyətini və mənəvi yükünü dərk edərək onu ləyaqətlə daşıyan sənətkarlardan olmuşdur. Onun sənət yolu gələcək nəsillərə örnək, tamaşaçı yaddaşında isə əbədi iz olaraq qalacaq.
Ən Çox Verilən Suallar
1. Əşrəf Quliyev kimdir?
Əşrəf Quliyev Azərbaycan səhnəsinin tanınmış aktyorudur. O, teatr və televiziya sahəsində uzun illər fəaliyyət göstərmiş, milli mədəniyyətə töhfələr vermiş sənətkardır.
2. Əşrəf Quliyev harada anadan olub?
O, Naxçıvan MR ərazisində anadan olmuşdur və ilk təhsilini də orada almışdır.
3. Əşrəf Quliyev hansı təhsil müəssisəsində aktyorluq təhsili alıb?
O, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində aktyorluq sənəti üzrə ali təhsil almışdır.
4. Əşrəf Quliyev hansı teatrda çalışıb?
Əşrəf Quliyev uzun müddət Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında aktyor kimi fəaliyyət göstərmişdir.
5. Əşrəf Quliyev hansı filmlərdə və ya tamaşalarda çəkilib?
O, bir sıra məşhur səhnə əsərlərində və televiziya tamaşalarında əsas rollarda çıxış etmiş, müxtəlif dramatik və komik obrazlar yaratmışdır.
6. Aktyorun yaradıcılığı hansı xüsusiyyətlərlə fərqlənir?
Onun aktyorluq üslubu səmimiyyəti, təbiiliyi və dərin psixoloji təhlili ilə seçilir.
7. Əşrəf Quliyev hansı fəxri adlara layiq görülüb?
O, “Əməkdar artist” fəxri adına layiq görülmüş və mədəniyyət sahəsində xidmətlərinə görə müxtəlif diplom və mükafatlarla təltif olunmuşdur.
8. O, aktyorluqla yanaşı hansı işlərlə məşğul olub?
Əşrəf Quliyev pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olmuş, bir sıra gənc aktyorların yetişməsində mühüm rol oynamışdır.
9. Hazırda Əşrəf Quliyev hansı sahədə fəaliyyət göstərir?
Hal-hazırda o, həm müəllim, həm də səhnə aktyoru kimi fəaliyyətini davam etdirib.
10. Onun sənətə baxışı və prinsipləri nədən ibarətdir?
Əşrəf Quliyev sənəti xalqın ruhunu ifadə edən güclü vasitə kimi görür və səhnəni müqəddəs məkan kimi qəbul edir.
