Əzizə Mustafazadə: Musiqi Karyerası, Beynəlxalq Uğurlar

Əzizə Mustafazadə müasir Azərbaycan musiqisinin, xüsusilə də caz-muğam sintezinin ən parlaq nümayəndələrindən biri, dünya səhnəsində “The Princess of Jazz” (Cazın şahzadəsi) adı ilə tanınan nadir istedadlardandır. O, yalnız Azərbaycan üçün deyil, ümumiyyətlə dünya caz səhnəsi üçün yenilikçi və bənzərsiz bir sənətkardır. Onun musiqisində muğam və caz harmoniyasının unikal sintezi, improvizasiya azadlığı və klassik piano məktəbinin gücü birləşir. Əzizə Mustafazadənin musiqi irsi, milli ruhun və dünyəvi caz enerjisinin, incə improvizasiya texnikasının və ailə ənənəsinin ən gözəl nümunəsidir. O, həm öz yaradıcılığı, həm də Azərbaycan musiqisinin tanıdılmasında müstəsna rol oynayır.

Uşaq Yaşlarından İstedada Doğru

Əzizə Mustafazadə 1969-cu il dekabrın 19-da Bakıda, musiqiçi ailəsində dünyaya göz açıb. Atası – caz-muğam məktəbinin banisi, dahi pianoçu və bəstəkar Vaqif Mustafazadə, anası isə Gürcüstan əsilli müğənni Eliza Mustafazadədir. Valideynləri hələ kiçik yaşlarından onun musiqiyə fövqəladə həssaslığını hiss ediblər. Bir çox mənbələrdə qeyd olunur ki, Əzizə hətta səkkiz aylıq olanda belə atası pianoda “Şur” muğamını ifa etdikdə ağlayır, “Rast” muğamında isə oynayırdı. Bu qeyri-adi duyum, onun musiqiçi kimi formalaşmasında ilkin əsas rol oynayıb. Uşaq yaşlarında rəssamlığa, rəqsə, bədahətən ifaya maraq göstərib. İlk dəfə səhnəyə atası ilə üç yaşında çıxaraq doğma auditoriyasında ilk alqışını alıb. Klassik musiqi təhsilini erkən yaşlarda alıb və xüsusilə Bax, Şopen və Debüssinin əsərlərinə böyük maraq göstərib.

Atanın İrsi və Ailə Fədakarlığı

1979-cu ildə, Əzizənin cəmi 10 yaşı olarkən atası – muğam və caz dünyasının əfsanəsi Vaqif Mustafazadə qəfil ürək tutmasından Daşkənddə dünyasını dəyişir. Bu itki gənc Əzizə üçün son dərəcə böyük zərbə olur. Anası Eliza xanım öz karyerasından imtina edərək bütün diqqət və sevgisini qızının inkişafına həsr edir. Onların ailə bağları və musiqiyə olan sevgi, Əzizənin sonrakı uğurlu illərinin təməlini qoyur. Ailədə həm də ögey bacısı Lalə Mustafazadə böyüyüb, o da peşəkar pianoçudur.

Musiqi Karyerasının Başlanğıcı və Beynəlxalq Uğurlar

Əzizə Mustafazadənin musiqiçi kimi ilk böyük uğuru 17 yaşında Vaşinqtonda keçirilən Thelonious Monk adına beynəlxalq piano müsabiqəsində birinci yerə layiq görülməsi ilə başlayır. Bu uğur həm onun caz-muğam sintezi yaratmaqda nə qədər ustad olduğunu, həm də improvizasiya bacarığının yüksək səviyyəsini təsdiqləyir. Qısa müddət sonra Əzizə və anası Eliza xanım Almaniyaya köçürlər. Məhz burada, Qərb Avropanın açıq caz arenasında Əzizə öz fərdi üslubunu daha da təkmilləşdirir və tanıdır. Musiqi aləmində Aziza Mustafa Zadeh adı ilə tanınan sənətkar tezliklə beynəlxalq caz festivallarının və ən nüfuzlu səhnələrin arzuolunan qonağına çevrilir.

Bədii Üslubu: Muğam və Cazın Sintezi

Əzizə Mustafazadənin sənətində milli muğam elementləri, improvizasiya texnikası və Qərb cazının klassik ənənələri bir araya gəlir. O, caz musiqisini Azərbaycan muğamının melodik və ritmik strukturları ilə bəzəyir, bu da onun ifasına bənzərsiz milli kolorit qatır. Pianoçuluqda bədahətə, sərbəstliyə və duyğunun açıq ifadəsinə böyük üstünlük verir. Onun kompozisiyalarında atası Vaqif Mustafazadənin təsiri, muğamın dərinliyi və cazın ritmik sərhədsizliyi aydın hiss olunur. Əzizə həmçinin vokal improvizasiya ilə də seçilir; o, musiqiyə insan səsinin yeni rənglərini, bəzən sözsüz səslənən vokal ifa qatır və bədii sərbəstliyi ilə auditoriyanı valeh edir.

Diskoqrafiya və Yaradıcı Uğurlar

Əzizə Mustafazadənin yaradıcılığı 1991-ci ildən etibarən onlarla albom, yüzlərlə konsert və beynəlxalq mükafatlarla zəngindir. İlk albomu “Aziza Mustafa Zadeh” 1991-ci ildə buraxılıb. Ardınca gələn “Always” (1993) albomu ona Almaniyanın Səs-Akademiyası və Sony Exo mükafatlarını qazandırır. “Dance of Fire” (1995), “Seventh Truth” (1996), “Jazziza” (1997 – atasının ona uşaq ikən verdiyi ləqəb), “Inspiration” (2000), “Shamans” (2002), “Contrasts” (2006), “Contrasts II” (2007) və “Generations” (2020) kimi albomları ilə dünya caz auditoriyasında böyük maraq və rəğbət qazanır. Onun musiqisi Columbia Records, Sony kimi məşhur şirkətlər tərəfindən yayımlanır. Əzizənin repertuarında həm muğam əsasında improvizasiya, həm də klassik caz və dünya musiqisinin örnəkləri yer alır.

Azərbaycan Musiqisinin Təbliğində Xüsusi Rolu

Əzizə Mustafazadə Azərbaycan musiqisinin və caz-muğam məktəbinin dünyada tanıdılmasında əvəzsiz rol oynayır. O, müxtəlif beynəlxalq festivallarda – Montreux Caz Festivalı, Baku Jazz Festival və digər nüfuzlu tədbirlərdə çıxış edərək Azərbaycan musiqisinin səsini Qərbə və Şərqə çatdırır. Onun musiqisi həm ənənəyə sadiqliyi, həm də cəsarətli yeniliyi ilə fərqlənir. 2018-ci ildə “Azərbaycan Respublikasının xalq artisti” fəxri adına layiq görülməsi sənətkarın xalq tərəfindən, dövlət tərəfindən və musiqi ictimaiyyəti tərəfindən tanınmasının bariz göstəricisidir.

Yaradıcılıq və Şəxsi Həyatın Üzvi Ahəngi

Əzizənin şəxsi həyatı və sənətkar kimliyi arasında sərhəd demək olar ki, yoxdur. O, bütün həyatını musiqiyə, yaradıcılığa və milli-mədəni dəyərlərin qorunmasına həsr edib. Hazırda anası Eliza Mustafazadə ilə birlikdə Almaniyada yaşayır, amma Azərbaycana olan sevgisi və bağlılığı, hər bir ifasında və müsahibəsində aydın hiss olunur. 2022-ci ilin oktyabrında 14 ildən sonra Bakıda verdiyi konsert onun Vətənə olan mənəvi borcunu da göstərdi. Əzizə, səhnədəki səmimiyyəti, təvazökarlığı və yüksək peşəkarlığı ilə hər zaman seçilir.

Əzizə Mustafazadənin Səhnə İmici və Musiqi Dünyasında “Cazın Şahzadəsi” Olması

Əzizə Mustafazadə dünyanın müxtəlif ölkələrində keçirilən caz festivallarında və nüfuzlu musiqi səhnələrində xüsusi stil və xarizması ilə həmişə fərqlənir. Onu səhnədə cazibədar edən təkcə virtuoz piano ifası deyil, həm də səhnədəki təbii davranışı, səmimi ünsiyyəti və zarafatlarıdır. “The Princess of Jazz” (Cazın Şahzadəsi) ləqəbi ona məhz musiqidə sərbəstliyi, orijinallığı və bənzərsiz improvisasiya bacarığına görə verilib. Əzizənin səhnə imici caz-muğam sintezinin ruhuna uyğun olaraq həm zərif, həm də dinamikdir; klassik geyim tərzindən etnik aksessuarlara qədər müxtəlif elementlər onun musiqi ruhunu tamamlayır. Səhnədə tez-tez ata xatirəsinə, muğama və Azərbaycan mədəniyyətinə həsr olunmuş çıxışlar edir, bu da onun dərin milli ruhunu və sədaqətini hər bir konsertində aydın göstərir.

Müasir Musiqidə Əzizə Mustafazadənin Təsiri və Gənc Nəsil Üçün İlham Rolunda Olması

Əzizə Mustafazadə təkcə ifaçı deyil, eyni zamanda Azərbaycan musiqisinin inkişafında, muğam-caz janrının dünyada təbliğində və gənc musiqiçilərin ruhlandırılmasında mühüm rol oynayır. Onun musiqi dili və tədris yanaşması bir çox gənc caz ifaçısına və klassik musiqiçi nəslinə yeni perspektivlər açır. Əzizə bir çox müsahibəsində musiqiçilərə azadlıq və improvizasiya ruhu ilə yanaşmağı, milli musiqi köklərini unutmamağı tövsiyə edir. O, həm Azərbaycanda, həm də xaricdə ustad dərsləri, master-klaslar verir, tələbələrə və gənc musiqiçilərə öz unikal texnikalarını, muğam-caz sintezinin sirlərini öyrədir. Müasir dövrdə Əzizənin musiqisi və şəxsi nümunəsi milli və beynəlxalq səviyyədə gənc nəsil üçün böyük ilham mənbəyidir.

Əzizə Mustafazadə yalnız Azərbaycan musiqisinin deyil, ümumiyyətlə dünya caz səhnəsinin ən orijinal, innovativ və duyğulu sənətkarlarından biridir. Onun yaradıcılığında muğamın dərinliyi, cazın sərbəstliyi və insan duyğularının həssas ifadəsi bir araya gəlir. Hər bir ifasında öz köklərinə, ailəsinə və xalqına olan məhəbbəti, milli-mədəni dəyərlərə sadiqliyi hiss olunur. Əzizə Mustafazadənin musiqisi nəinki eşidilir, həm də hiss olunur – o, qəlbdən gəlir və qəlbə toxunur. Onun bənzərsiz yaradıcılığı Azərbaycan musiqisinin gələcəyində və dünya musiqi xəzinəsində həmişə öz yerini qoruyacaq.

Ən Çox Verilən Suallar