Flora Kərimova təkcə musiqi sahəsində deyil, bütövlükdə Azərbaycan cəmiyyətində, ictimai və siyasi sahələrdə də önəmli iz buraxmış, bütün bir dövrü təmsil edən dahi qadınlardan biridir. O, musiqisi, dəyanəti, fəallığı və tərzi ilə nəinki Azərbaycan, hətta sovet məkanında da tanınmış, sevilmiş bir sənətkardır. Bu yazıda Flora Kərimovanın həyatı, yaradıcılığı, səhnədəki yeri, ictimai fəaliyyəti, şəxsi keyfiyyətləri, siyasi mübarizəsi və əvəzsiz irsi geniş formada təhlil olunacaq.
Uşaqlıq illəri və ailə mühiti
Flora Ələkbər qızı Kərimova 1941-ci il iyulun 23-də Bakı şəhərində anadan olub. Ailəsinin musiqiyə maraqlı bir mühiti olması, onu körpəlikdən incəsənətlə yaxından tanışdırıb. Anası Zümrüd xanım Şuşadan, atası Ələkbər bəy Qəbələdəndir. Flora xanım körpəlikdən musiqi duyumu, gözəl səsi və səhnə bacarığı ilə fərqlənib. 13 yaşından etibarən bədii özfəaliyyət dərnəklərinə qoşulub.
Təhsili
Flora Kərimova 1964-cü ildə Asəf Zeynallı adına Bakı Musiqi Texnikumunu bitirib. Maraqlı tərəfi budur ki, o, eyni zamanda Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutuna da daxil olub və 1971-ci ildə bu ali tibb məktəbini bitirib. Sənətkarlıqla paralel olaraq akademik elm sahəsində də marağını davam etdirən Flora xanım 1972-1977-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında vokal sənətinin sirlərini öyrənib. Burada səs diapazonunu dörd oktavayadək inkişaf etdirib.
Səhnə Fəaliyyəti: Opera, Estrada, Rok və Caz
Flora Kərimovanın səhnədəki ilk addımı 1960-cı ilin oktyabr ayında Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının səhnəsində olub. Onun cazibəli səsi, emosional təqdimatı dinləyicilərdə unudulmaz təəssürat yaratdı. Həm estrada janrında, həm də xalq musiqisində və muğamda bacarıqla ifa edən Flora xanım musiqi sahəsində yeni bir dövrün təmsilçisinə çevrildi.
1970-ci illərdə o, ilk olaraq Azərbaycanda caz və rok musiqi janrlarını ifa edən qadınlardan biri oldu. Bu janrlar dövrün siyasi ab-havasına baxmayaraq cəsarətlə sənətdə yenilik axtaranlar tərəfindən maraqla qarşılanırdı. Onun ifasında dinləyici emosiyası, musiqiyə olan sevgisi, xalqın duyğuları açıq şəkildə hiss olunurdu.
Mahnıları və Bəstəkarlarla Əlaqələr
Flora Kərimova Azərbaycan musiqisinin tanınmış bəstəkarları ilə yaxın yaradıcılıq əlaqələri qurub. Emin Sabitoğlu, Tofiq Quliyev, Rauf Hacıyev, Sültan Hacıyev, Polad Bülbüloğlu kimi bəstəkarların mahnıları onun ifasında şöhrət qazanıb. “Reyhan”, “Gülərəm Gülşən”, “Oxu tar”, “Gecələr bulaq başı”, “Bakının işıqları”, “Bir axşam taksidə” kimi mahnılar Flora xanımın səhnə irsinin böyük hissəsini təşkil edir.
Kino və Teatrda Fəaliyyəti
Flora Kərimova aktyorluq bacarığı ilə də sevilib. 1966-cı ildə “Leyli və Məcnun” operasında Leyli rolunu ifa edib. 1968-ci ildə “Qanun naminə” filmində baş rola çıxıb. “Qaynana”, “Bakı sabahın xeyir”, “Onun bəlalı sevgisi”, “Ey həyat sən nə qəribəsən” kimi filmlərin saundtreklərini ifa edib.
İctimai və Siyasi Mübarizəsi
1988-ci ildə Topxana hadisələrində ictimai fəallığı ilə diqqət çəkib. 20 Yanvar hadisəsində Sovet tanklarının qarşısına çıxaraq xalqla birlikdə dayanıb. Həmin illərdə cəsarəti, xalq mübarizəsindəki liderliyi onun mənəvi simvola çevrilməsinə səbəb olub.
1995-ci ildən siyasi fikirlərinə görə efirə çıxışları məhdudlaşdırılıb. 2005-ci ildə millət vəkili olmaq üçün namizədliyini irəli sürsə də, saxtalaşdırılmış nəticələrə görə Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinə müraciət edib və qalib gəlib.
Şəxsi Həyatı və Ailəsi
Flora Kərimova iki dəfə ailə həyatı qurub. İlk əri tanınmış cərrah İbrahim Topçubaşov olub. İkinci ailəsini qızı Zümrüdün atası olan Faiq Şəfiyevlə qurub. O, iş adamı idi. Flora xanım şəxsi həyatı haqqında az danışsa da, ailə dəyərlərini daim qoruyub.
Fəxri Adlar və Mükafatlar
- 1989-cu il: Azərbaycan SSR-in Əməkdar artisti
- 1992-ci il: Azərbaycanın Xalq artisti
- 2021-ci il: “Şərəf” ordeni və Prezident təqaüdü
Flora Kərimova Azərbaycan mədəniyyətinin, musiqisinin, xalq yaddaşının təmsilçisi, qoruyucusu və ifadəçisi kimi tariximizə adını silinməz hərflərlə yazmışdır. Onun sənəti, sədasını şəhərlərdə, kəndlərdə, qəlblərdə, tariximizdə hiss edirik. İllər ötsə də, Flora Kərimova Azərbaycanlının yaddaşından silinməyəcək bir ifaçı, qadın və ziyalıdır.
