Ğafir surəsi: Adı, Mənası – 2025

Qurani-Kərimin ən möhtəşəm surələrindən biri olan Ğafir surəsi, İslam dinində mənəvi dəyərlərin, bağışlanmanın və Allahın sonsuz mərhəmətinin vurğulandığı bir surədir. Bu surə möminlər üçün böyük hikmət və mənəvi təsəlli mənbəyidir. Adını surənin 3-cü ayəsində keçən “Ğafir” (Bağışlayan) sözündən alır. Bəzən “Mömin surəsi” kimi də bilinir. Bu surənin oxunması və dərk edilməsi, möminlərin iman gücünü artırmaqla yanaşı, insanın özünü Allaha yaxın hiss etməsinə səbəb olur. Surədəki ayələrdə insanın yaradılışından kainatın idarə olunmasına qədər bir çox mövzu izah edilir.

Ğafir surəsi nədir?

Ğafir surəsi Qurani-Kərimin 40-cı surəsidir və Məkkədə nazil olmuşdur. Bu surə 85 ayədən ibarətdir. Surənin əsas mövzusu Allahın bağışlayıcılığı, haqq yoluna dəvət və haqq yoldan çıxanların aqibətidir. Surədə Firon və Musanın hekayəsi, Allahın qüdrəti, möminlərin təsəllisi və kafirlərin məğlubiyyəti kimi mövzular diqqət çəkir.

“Ğafir” sözü ərəb dilində “bağışlayan” mənasını verir. Surənin adı da Allahın əzəmətli sifətlərindən biri olan “Bağışlayan” kəlməsindən götürülüb. Surənin digər adı “Mömin surəsi”dir, çünki surənin 28-ci ayəsində Fironun ailəsindən mömin olan bir şəxsin hekayəsi yer alır.

Surənin adı və mənası

• Ğafir (غافر): Bağışlayan deməkdir. Bu, Allahın ən gözəl isimlərindən biridir.
• Mömin (المؤمن): İman gətirən deməkdir. Surədə möminlərin qorunması və kafirlərin cəzalandırılması ilə bağlı ayələr çoxluq təşkil edir.

Surə həm bağışlanma, həm də iman mövzularını özündə birləşdirir və möminlər üçün həm ümid, həm də xəbərdarlıq mənbəyidir.

Ğafir surəsi nə vaxt oxunur?

Ğafir surəsi hər zaman oxuna bilər, lakin bəzi alimlər və İslam alimləri bu surəni xüsusilə aşağıdakı hallarda oxumağı tövsiyə edirlər:

 Dualarda bağışlanma diləmək üçün: Surənin adı özü “Bağışlayan” demək olduğu üçün, günahların bağışlanması üçün oxunması tövsiyə olunur.
 Çətinlik və sıxıntı anlarında: Bu surədəki ayələr möminlərə səbir, dözüm və ümid verir.
 Maddi və mənəvi sıxıntılardan qurtulmaq üçün: Allahın mərhəmətini qazanmaq üçün oxuna bilər.
 Gecə ibadətlərində: Xüsusilə tək qalanda və gecə saatlarında Quran tilavəti zamanı oxunması daha təsirli sayılır.

Əlavə olaraq, surə ilə bağlı xüsusi bir namaz və ya xüsusi bir vaxt şəriətdə qeyd edilməyib. İstənilən vaxt, istənilən məqsədlə oxunub dua edilə bilər.

Ğafir surəsinin mövzusu

Ğafir surəsi möminlərə ümid, kafirlərə isə xəbərdarlıq mesajı verir. Surənin əsas mövzuları bunlardır:

 Allahın bağışlayıcılığı və mərhəməti
Surənin əvvəlində Allahın bağışlayan olduğu vurğulanır:
“Bağışlayan (Ğafir) günahları, tövbəni qəbul edən, əzabı şiddətli olan, nemət sahibi olan Allahdan…” (Ğafir, 3)

 Möminlərin və kafirlərin aqibəti
Surədə Firon və Musanın hekayəsi ilə kafirlərin sonu təsvir edilir. Möminlərin isə əzabdan qurtuluşu və Allahın köməyi ilə qalib gələcəyi xəbər verilir.

 Allahın qüdrəti və yaratdıqları
Səmaların, yerin və digər məxluqatın yaradılması, Allahın qüdrətinin sübutları kimi təqdim olunur.

 Həqiqi dua və ibadət
Allahdan başqasına dua etməyin mənasızlığı, yalnız Allahın duaları qəbul etdiyi vurğulanır.

 Axirət həyatı və dirilmə
Kafirlərin axirət günü üzləşəcəyi cəza və peşmançılıq haqqında geniş məlumat verilir.

Ğafir surəsinin faziləti

Əhli-sünnə alimlərinə görə, Ğafir surəsinin oxunmasının böyük savabı vardır. Hədislərdə birbaşa bu surənin faziləti ilə bağlı ətraflı məlumat az olsa da, ümumilikdə Quran surələrinin oxunması Allah qatında savab qazandırır. Bəzi mənbələrdə qeyd olunur ki:

 Günahların bağışlanması üçün oxunması tövsiyə olunur.
 Çətinliklərin asanlaşmasına səbəb ola bilər.
 Qəlbə rahatlıq və iman gücü verər.
 Qiyamət günü oxuyanın şəfaətçisinə çevrilə bilər.

Əlbəttə, bu savablar üçün oxuyanın səmimi niyyəti və ixlası da mühümdür.

Ğafir surəsinin oxunuşu və tərcüməsi

Surənin ərəb dilində oxunması ən fəzilətli hesab olunur. Lakin surənin mənasını başa düşmək üçün tərcüməsini oxumaq da çox faydalıdır. Azərbaycan dilinə tərcüməsi ilə tanış olmaq oxuyanın surədən alacağı faydanı artırır.

Məsələn, surənin ilk ayələrinin tərcüməsi:
“Hə-Mim. Bu kitab qüdrətli, bilən Allah tərəfindən nazil edilmişdir. Bağışlayan, tövbəni qəbul edən, əzabı şiddətli olan, nemət sahibi Allah…” (Ğafir, 1-3)

Bu ayələr möminlərə həm təskinlik, həm də güvən hissi bəxş edir.

Ğafir surəsindəki əsas mesajlar

 Bağışlanmaq üçün dua edin: Allah bağışlayandır. Ona yönəlin və bağışlanma diləyin.
 Ədalət və cəza: Kafirlər üçün ədalətli cəza var. Möminlər isə mükafatlandırılacaqlar.
 Allahın qüdrəti: Hər şeyin sahibi Allahdır. Səmalar və yer Onun qüdrətinə şahiddir.
 Duanın qəbul olunması: Dua və ibadət yalnız Allaha edilməlidir. Başqa varlıqlara yönəlmək faydasızdır.
 Ən böyük güc Allahdadır: Fironun və digər zalımların aqibəti buna açıq nümunədir. Allahın planı ən doğrusudur.

Ğafir surəsinin digər adları

Əksər İslam təfsirçiləri bu surənin “Ğafir” və “Mömin” adları ilə tanındığını bildirirlər. Ərəbcə yazılışları belədir:

• غافر (Ğafir)
• المؤمن (Mömin)

Bəzi təfsirlərdə “Ha-Mim Mömin” surəsi də deyilir.

Niyə oxunmalıdır?

Ğafir surəsi günahların bağışlanması, mənəvi güc qazanmaq, sıxıntılardan qurtulmaq və Allahın mərhəmətini diləmək üçün ən gözəl vasitələrdən biridir. Quranın hər surəsi kimi bu surə də möminlər üçün mənəvi dərmandır. Oxuyarkən həm ərəb dilində, həm də mənasını başa düşərək oxumaq tövsiyə olunur.

Ğafir surəsini necə öyrənək və əzbərləyək?

Əgər bu surəni öyrənmək və əzbərləmək istəyirsinizsə, aşağıdakı mərhələlərə əməl edə bilərsiniz:

 Ərəb dilində düzgün tələffüzü öyrənin.
 Tərcüməsini oxuyaraq mənasını dərk edin.
 Hər gün müəyyən hissəsini təkrar edin.
 Dərindən təfəkkür edin və həyatınıza tətbiq edin.
 Namazlardan sonra və ya xüsusi vaxtlarda tilavət edin.

Ğafir surəsi Quranın möhtəşəm surələrindən biridir və Allahın bağışlanma, mərhəmət, ədalət və qüdrətini möminlərə dərindən çatdırır. Surə insanın imanını möhkəmləndirir, ona ümid bəxş edir və Allahın əzəmətini hiss etdirir. Hər müsəlmanın bu surəni oxuyub mənasını öyrənməsi, gündəlik həyatında tətbiq etməsi onun mənəvi həyatına dəyər qatar.

Ən Çox Verilən Suallar