Müasir dövrdə texnologiyasız həyat təsəvvür etmək çətindir. Günümüzdə demək olar ki, hər bir evdə televizor, noutbuk, oyun konsolu, projektor və müxtəlif multimedia cihazları mövcuddur. Bu cihazlar arasında yüksək keyfiyyətli görüntü və səs ötürülməsi üçün ən çox istifadə olunan vasitə isə HDMI kabeldir. HDMI kabel, istər ev istifadəsi, istərsə də peşəkar məqsədlər üçün vazkeçilməz bir texniki detala çevrilib.
HDMI kabel nədir?
HDMI (High-Definition Multimedia Interface) — yəni Yüksək Təyinatlı Multimedia İnterfeysi, həm görüntü, həm də səsi rəqəmsal formatda eyni anda ötürmək üçün hazırlanmış bir bağlantı texnologiyasıdır. HDMI kabel bu interfeysi həyata keçirən fiziki vasitədir. Ən sadə dildə desək, HDMI kabel bir cihazdan digərinə yüksək keyfiyyətli video və audio ötürmək üçün istifadə olunur.
Ən vacib xüsusiyyətlərindən biri də budur ki, səs və görüntü ötürülməsi üçün əlavə kabellərə ehtiyac qalmır. Bu da kabel qarışıqlığını azaldır və istifadədə rahatlıq yaradır.
HDMI 2.0 nədir və nəyi fərqli edir?
HDMI texnologiyası zaman keçdikcə inkişaf etmiş və daha yeni versiyalar ortaya çıxmışdır. Bu versiyalardan biri də HDMI 2.0 texnologiyasıdır.
HDMI 2.0 versiyası aşağıdakı üstünlükləri ilə seçilir:
- 4K (60 fps) görüntünü problemsiz ötürə bilir;
- 18 Gbps-ə qədər bant genişliyi təmin edir;
- 32 kanallı səs ötürülməsi dəstəklənir;
- Eyni anda iki ayrı video axını göndərilə bilər;
- Dinamik sinxronizasiya və HDR dəstəyi mövcuddur.
HDMI 2.0 xüsusilə oyunçular, kino həvəskarları və peşəkar montajçılar üçün ideal seçim sayılır.
HDMI kabel növləri və Type-C HDMI
Ənənəvi HDMI kabelləri əsasən Standard, High Speed, Premium və Ultra High-Speed kateqoriyalarına bölünür. Lakin bəzi cihazlar, xüsusilə planşetlər, DSLR fotoaparatlar və bəzi noutbuklar, daha kiçik portlara sahib olur. Bu halda HDMI Type-C, yəni mini HDMI istifadə olunur.
HDMI Type-C kabel:
- Kiçik ölçülüdür, portativ cihazlar üçün nəzərdə tutulub;
- Standart HDMI funksiyalarını yerinə yetirir;
- Adətən bir ucunda mini HDMI, digər ucunda isə standart HDMI olur;
- Planşetdən və ya kameradan televizora görüntü ötürmək üçün istifadə edilir.
Bu cür kabellər yüngül və portativ olduğuna görə səyyar təqdimatlar və video çəkilişləri zamanı geniş tətbiq sahəsinə malikdir.
HDMI kabel konverterləri nə üçündür?
Texnoloji cihazların hamısında HDMI girişi olmaya bilər. Məsələn, köhnə monitorlarda yalnız VGA və ya DVI girişi mövcuddur. Bu zaman HDMI konverterləri vasitəsilə uyğunlaşdırma etmək mümkündür.
Ən çox istifadə olunan HDMI konverter növləri:
- HDMI to VGA – köhnə monitorlara qoşulmaq üçün;
- HDMI to DVI – ofis monitorları və bəzi kompüter sistemləri üçün;
- USB Type-C to HDMI – Macbook və ya digər yeni noutbuk modelləri üçün;
- DisplayPort to HDMI – əsasən dizayn və render sistemlərində istifadə olunur.
Konverterlər sayəsində HDMI kabel əksər cihazlarla uyğunlaşır və bu da istifadəçiyə rahatlıq verir. Əlavə sürücüsüz işlədiklərinə görə “Plug & Play” yəni “qoş və işlət” prinsipi ilə işləyir.
HDMI kabel qiymətləri
Aşağıdakı cədvəldə Azərbaycanda satışda olan HDMI kabel və konverter modellərinin təxmini qiymət aralığı əks etdirilib. Qiymətlər brendə, uzunluğa və texniki göstəricilərə görə dəyişə bilər.
| Model | Uzunluq | Qiymət Aralığı (AZN) |
|---|---|---|
| Standard HDMI (1.4) | 1–3 metr | 5 – 10 AZN |
| High-Speed HDMI (2.0) | 1–5 metr | 10 – 25 AZN |
| Premium HDMI (4K, HDR) | 2–5 metr | 25 – 50 AZN |
| HDMI Type-C (Mini HDMI) | 1–2 metr | 15 – 30 AZN |
| HDMI to VGA Konverter | Universal | 20 – 35 AZN |
| USB-C to HDMI Konverter | Universal | 30 – 70 AZN |
| DisplayPort to HDMI | Universal | 25 – 60 AZN |
Qeyd: Qiymətlər dövri dəyişə bilər və rəsmi satış nöqtələrində endirim kampaniyaları da olur.
HDMI kabel seçərkən nələrə diqqət edilməlidir?
HDMI kabel alarkən yalnız ucuz qiymətə və ya zahiri görünüşə fokuslanmaq doğru deyil. Aşağıdakı göstəricilər vacibdir:
- Qəbul etdiyiniz cihazın çıxış və giriş port növü – Type-A, Type-C və ya konverter ehtiyacı;
- Görüntü tələbi – 4K görüntü istəyirsinizsə, HDMI 2.0 və ya 2.1 şərtdir;
- Uzunluq – Uzun kabel seçərkən siqnalın zəifləməməsi üçün keyfiyyətli marka seçin;
- Sertifikatlaşdırma – Rəsmi HDMI sertifikatı olan məhsullara üstünlük verin;
- Əlavə qoruyucu qat – Metal örtüklü və ya ikiqat izolyasiyalı modellər daha dayanıqlıdır.
HDMI kabelin gündəlik həyatda rolu
Artıq HDMI kabel evlərimizdə və iş yerlərimizdə televizor qoşmaq, nümayiş keçirmək, oyun konsolu bağlamaq, prezentasiya aparmaq və videomontaj etmək kimi bir çox məqsədlər üçün istifadə olunur. Bu sadə, lakin güclü alət sayəsində video və səs keyfiyyətindən güzəştə getmədən müxtəlif cihazlar arasında asan əlaqə qurmaq mümkündür.
HDMI kabel texnologiyası, müasir həyatın ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrilmişdir. Onun funksionallığı, çevikliyi və texniki imkanları sayəsində həm şəxsi istifadəçilər, həm də peşəkarlar tərəfindən geniş istifadə olunur. HDMI 2.0 kimi yeni texnologiyalar, Type-C bağlantıları və müxtəlif konverterlər bu sahədə seçim imkanlarını daha da genişləndirir.
Düzgün seçilmiş HDMI kabel sizə sadəcə görüntü və səs deyil, həm də rahatlıq, keyfiyyət və texnoloji üstünlük təqdim edir. Gələcəkdə bu texnologiyanın daha da inkişaf edərək daha sürətli, daha çevik və daha çoxfunksiyalı olacağı gözlənilir.
Ən çox verilən suallar:
HDMI kabel (High-Definition Multimedia Interface) həm video, həm də səsi eyni anda rəqəmsal formatda ötürmək üçün istifadə olunan bağlantı vasitəsidir. Televizor, kompüter, oyun konsolu kimi cihazlar arasında yüksək keyfiyyətli görüntü və səs ötürülməsində istifadə olunur.
HDMI 2.0 versiyası 4K (60 fps) görüntü, 18 Gbps bant genişliyi, 32 kanallı səs və HDR dəstəyi təklif edir. Oyunçular və kino həvəskarları üçün ideal seçimdir.
HDMI Type-C (Mini HDMI) portativ cihazlar üçün nəzərdə tutulmuş daha kiçik ölçülü HDMI kabel növüdür. Planşet, kamera və bəzi noutbuklara qoşulmaq üçün istifadə olunur.
Əsasən 4 növ var: Standard, High-Speed, Premium və Ultra High-Speed. Hər biri fərqli ötürmə sürətləri və keyfiyyət səviyyəsi ilə seçilir.
Port uyğunluğu, dəstəklənən görüntü formatı (məsələn, 4K), kabel uzunluğu, HDMI sertifikatı və qoruyucu izolyasiya kimi göstəricilərə diqqət yetirilməlidir.
HDMI konverter HDMI olmayan portlara (VGA, DVI, USB-C və s.) qoşulmaq üçün istifadə olunur. Məsələn, köhnə monitorlarda HDMI yoxdursa, HDMI to VGA konverter lazım olur.
Bəli. HDMI kabellər və konverterlər adətən sürücüsüz işləyir və sadəcə qoşmaqla istifadə olunur.
2025-ci il üçün qiymətlər 5 AZN-dən başlayaraq 70 AZN-ə qədər dəyişir. Qiymət brendə, uzunluğa və texniki xüsusiyyətlərə görə fərqlənir.
HDMI 2.0 daha yüksək bant genişliyinə (18 Gbps) və 4K/60 fps dəstəyinə malikdir, HDMI 1.4 isə daha məhdud imkanlar təklif edir və yalnız 4K/30 fps dəstəkləyir.
Daha yüksək ötürmə sürətləri, daha çoxfunksiyalı bağlantılar və artırılmış HDR dəstəyi ilə HDMI texnologiyasının daha da inkişaf edəcəyi gözlənilir.
