Həyatı Dəyişdirəcək Dua və Zikrlər: Mahiyyəti, Ruzi,Bərəkət üçün Duallar

İnsan həyatı yalnız fiziki reallıqlardan ibarət deyil, həm də ruhani və mənəvi ölçülərdə dərin bir məna daşıyır. Hər bir insan zaman-zaman çətinliklər, sıxıntılar, qorxular, ümidsizlik və ya həyatdan narazılıq hiss edə bilər. Belə məqamlarda dua və zikr insanın ruhunu sakitləşdirən, qəlbinə rahatlıq və ümid bəxş edən, həyatına yeni mənalar gətirən ən təsirli vasitələrdən sayılır. Qədim zamanlardan bəri dua və zikrlər insanlığın bir çox mənəvi ənənəsində, xüsusilə də İslamda ruhun saflaşması, hidayət, bərəkət, ruzi və şəfa üçün istifadə olunan müqəddəs vasitələr kimi qəbul olunub. Müasir dövrdə də dua və zikrin rolu heç də azalmır, əksinə, insanlar mənəvi sığınacaq və daxili rahatlıq axtarışında bu müqəddəs sözlərə daha çox üz tuturlar.

Duanın mahiyyəti və insan həyatındakı yeri

Dua, insanın acizliyini, ehtiyac və arzusunu Uca Allaha yönəltməsi, Onun mərhəmətinə, qüdrətinə, rəhmətinə sığınmasıdır. İslam ənənəsində dua təkcə dil ilə deyil, həm də qəlb ilə, səmimi bir şəkildə, bütün varlıqla edilən bir ibadətdir. Qurani-Kərimdə dua edənlərin duasının qəbul olunacağı müjdəsi dəfələrlə vurğulanır (“Bana dua edin, sizə cavab verim” – Mümin, 60). Dua bəzən dərdli və sıxıntılı anlarda, bəzən də sevincli və xoşbəxt anlarda edilə bilər. Onun ən böyük xüsusiyyəti insanı ümidsizlikdən xilas etmək, psixoloji və mənəvi güc vermək, daxili balansı və ümidini bərpa etməkdir. Ənənəvi İslam təsəvvüfündə dua ruha təsir edən, insanı Allaha yaxınlaşdıran, şəfa və bərəkət gətirən müqəddəs bir ünsiyyət yoludur.

Zikr – Allahı xatırlamanın sirri və bərəkəti

Zikr, sözün əsl mənasında “xatırlamaq”, “yada salmaq” deməkdir və mənəvi ənənədə Allaha, Onun adlarına, sifətlərinə, qüdrətinə, mərhəmətinə diqqət yönəltmək, Onu daim şüurda və qəlbdə yaşatmaq anlamını daşıyır. Qurani-Kərimdə zikr etməyin insana rahatlıq və qüvvət bəxş edəcəyi bildirilir: “Bilin ki, qəlblər yalnız Allahı zikr etməklə aram tapar” (Rəd, 28). Zikr bəzən xüsusi dua və təsbihlərlə, bəzən də həyatın hər anında, ürəkdən gələn səmimi bir sözlə, Allaha təşəkkür və məhəbbət ifadəsi kimi edilə bilər. Zikr ruhu təmizləyir, qəlbi aydınlaşdırır, narahatlıq və qorxudan azad edir, insanın mənəvi gücünü artırır.

Həyatı dəyişdirən ən təsirli dualar

Bütün dinlərdə olduğu kimi, İslamda da bəzi duaların xüsusi bərəkəti və gücü olduğuna inanılır. Ən çətin anlarda, çıxılmaz vəziyyətlərdə, xəstəlikdə, borc və ruzi sıxıntısında, qorxu və ümidsizlikdə oxunan dualar insanı mənəvi dəstəyə, hidayətə və rahatlığa qovuşdurur. Aşağıda həyatı dəyişdirən və müsəlman ənənəsində xüsusi yer tutan bəzi duaları qeyd etmək olar:

• Əstagfirullah (Allahdan bağışlanmaq istəmək): “Əstəğfirullah əl-əzimi ləzi la ilahə illa huvə-l-həyyul-qəyyum və ətubü iləyh.” (Mən Böyük Allahdan bağışlanma diləyir və Ona tövbə edirəm.)
• Hasbiyəllahu la ilahə illa hu (Allah mənə bəsdir): “Hasbiyəllahu la ilahə illa hu, ələhi təvəkkəltu və huvə rabbül-arşil-azim.”
• Ayətül-Kürsi (Bəqərə, 255): Qorxu, şər və şeytandan qorunmaq üçün ən təsirli dualardan sayılır.
• Fələq və Nas surələri: Pisliklərdən və şərlərdən qorunmaq üçün hər gün oxunur.
• Rəbbənə atina (Bəqərə, 201): “Rəbbimiz! Bizə dünyada da, axirətdə də yaxşılıq ver və bizi cəhənnəm əzabından qoru.”
• Ya Fəttah, Ya Rəzzəq (Allahın adları): Ruzinin, bərəkətin, qapıların açılması üçün təkrarlanan zikrlər.

Zikr növləri və gündəlik həyatda tətbiqi

Zikr təkcə xüsusi məclislərdə və namazdan sonra deyil, gündəlik həyatın hər anında icra oluna bilər. Ən məşhur zikrlərə “Subhanallah” (Allah pakdır), “Elhamdulillah” (Həmd Allaha məxsusdur), “Allahu Əkbər” (Allah ən böyükdür), “La ilahə illallah” (Allahdan başqa ilah yoxdur) və “Bismillahir-Rahmənir-Rahim” (Rəhmli və Mərhəmətli Allahın adı ilə) aiddir. Zikr gündəlik həyatımızda insanın qəlbini qorumaq, psixoloji stressdən azad olmaq, ümidsizliyi aradan qaldırmaq və enerjini artırmaq üçün ən gözəl vasitədir. Xüsusilə səhər və axşam zikrləri, yatmazdan əvvəl və sübh namazından sonra oxunan zikrlər insanın gününü bərəkətli və rahat edir.

Sufi ənənəsində zikr və ruhani təsiri

Azərbaycanda və İslam dünyasında sufi ənənəsi hər zaman dua və zikrə xüsusi yer verib. Sufi dərvişlərinin zikr məclislərində (məclisi-zikr) qəlbən və cəm halda edilən zikrlər insanın ruhani yüksəlişinə, mənəvi saflaşmaya, Allaha yaxınlaşmağa, daxili aydınlığa səbəb olur. “La ilahə illallah”, “Ya Hu”, “Allahu Əkbər” və digər zikrlər topluca və fərdi şəkildə uzun müddət təkrarlanır. Bu ənənədə zikr yalnız dildə deyil, həm də qəlb və ruhla, bədən və nəfəsin ahəngi ilə ediləndə təsiri qat-qat güclü olur.

Qorxu, narahatlıq və sıxıntı üçün dua və zikrlər

Həyatda stress, qorxu, narahatlıq və depressiya hallarında ən böyük güc insanın Allaha sığınması, Ona dua və zikr etməsidir. Belə anlarda “Hasbiyəllahu la ilahə illa hu”, “Ayətül-Kürsi”, “Fələq və Nas surələri”, “La havlə və la quvvətə illa billah” (Güc və qüvvət yalnız Allahdandır) kimi dualar tövsiyə olunur. Quranda və hədislərdə bildirildiyi kimi, bu duaları və zikrləri səmimi qəlbdən, təmiz niyyətlə oxuyan şəxs ruhi və fiziki rahatlığa, psixoloji balans və daxili qüvvəyə qovuşur.

Ruzi, bərəkət və qapıların açılması üçün dua və zikrlər

Hər bir insan həyatında bəzən maddi sıxıntı, ruzi və bərəkət çatışmazlığı ilə qarşılaşa bilər. Belə hallarda dua və zikr ən güclü mənəvi dəstək olur. “Ya Rəzzəq”, “Ya Mughni”, “Ya Fəttah”, “Ya Vahhab” Allahın ruzini, qapıları və imkanları açan adları kimi zikr edilir. Həmçinin “Rəbbənə atina fid-dunya həsənətən və fil-axirati həsənətən və qina azabən-nar” duası ruzi və xeyir-bərəkət üçün ən geniş yayılmış dualardan biridir. Maddi çətinlikdə olan insanların bu dua və zikrləri davamlı və səmimi niyyətlə etməsi bərəkətin artmasına, qəlbdə arxayınlıq yaranmasına səbəb olur.

Şəfa və sağalma üçün dua və zikrlər

Həyatın ən çətin anlarından biri xəstəlik və bədən sağlamlığının pozulmasıdır. İslamda şəfa üçün ən təsirli dualar arasında “Ya Şəfi”, “Ya Kafi”, “Ayətül-Kürsi”, “Fatiha surəsi” və “Fələq və Nas” surələrinin oxunması xüsusi yer tutur. Peyğəmbərimizin (s.ə.s) “Allahım! Sən şəfa verənsən, Sənin şəfandan başqa şəfa yoxdur, elə bir şəfa ver ki, sonra heç bir xəstəlik qalmasın” (Buxari, Tibb, 38) duası da şəfa üçün oxunan ən məşhur dualardandır. Bu dualar insana ümid, mənəvi güc və sakitlik gətirir.

Günahların bağışlanması və tövbə üçün dua və zikrlər

İnsan hər zaman səhv edə, günaha bata və peşman ola bilər. Tövbə və istiğfar duaları – “Əstəğfirullah”, “Tövbətə-n-nəsuh”, “Rəbbənə zaləmna ənfüsənə” kimi dualar insanın ruhunu təmizləməsinə, keçmiş səhvlərindən arınmasına və mənəvi azadlığa çıxmasına kömək edir. Allahın rəhmətinə ümid edərək, günahların bağışlanması üçün dua və zikrlər insanın həyatında yeni bir başlanğıc və ruhani yüngüllük verir.

Zikr və dua edərkən nəzərə alınacaq məqamlar

Dua və zikr edərkən insan səmimi, təmiz niyyətli, təvazökar və diqqətli olmalıdır. Zikr və dua tələsmədən, ürəkdən, Allahın böyüklüyünü və mərhəmətini dərk edərək edilməlidir. Həm dil, həm də qəlblə dua və zikr etmək, halallıq və halal ruziyə diqqət yetirmək, başqalarına qarşı ədalətli və bağışlayan olmaq dua və zikrin təsirini daha da artırır. Uğurlu həyat və mənəvi inkişaf üçün davamlı dua və zikr etmək, gündəlik həyatın ayrılmaz bir hissəsinə çevirmək tövsiyə edilir.

Dua və zikr insan həyatının ən böyük ruhi dayaq və mənəvi qüvvəsidir. Hər bir insanın çətin anında, dar gündə, sevincli və xoşbəxt zamanında Allaha üz tutub dua və zikr etməsi həyatını daha mənalı, rahat və uğurlu edir. Həyatı dəyişdirəcək dua və zikrlər insanın ruhunda möhkəm inam, sakitlik, bərəkət və daxili güc yaradır. Səmimi və təmiz niyyətlə edilən hər dua və zikr, insanın həyatına işıq, ruhuna aydınlıq və qəlbinə rahatlıq gətirir.

Ən Çox Verilən Suallar