IELTS “International English Language Testing System” beynəlxalq İngilis dili imtahanı sistemi kimi 1989-cu ildədən etibarən təşkil edilir. Dünyada ingilis dilli 145 ölkədə və minlərlə təşkilat tərəfindən qəbul edilir. Xaricdə təhsil almaq və işləməyin ən vacib ünsürlərindən biri olan IELTS; univeristetlər, dövlət və özəl təşkilatlar tərəfindən qiymətləndirmə məqsədilə aparılır.
IELTS imtahanı iki növdə olur: Academic və General Training. Dinləmə və danışma bölmələri hər iki test tipi üçün eynidir, lakin oxuma və yazma bölmələrinin mövzusu hansı imtahan tipini seçməyinizə görə fərqlənir. IELTS testinin danışma bölməsi digər testlərdən bir həftə əvvəl yaxud sonra verilə bilər. Testi ümumi müddəti 2 saat 45 dəqiqə təşkil edir.
İmtahana hazırlaşmağın yolları
- İmtahanın dörd bölmədən ibarət olduğu və vaxtın da ona görə müəyyən olunduğunu nəzərə almaq lazımdır. Sizə verilən vaxt ərzində sadəcə bir bölümə fokuslanmalı olacaqsınız.
- Sizə lazım olan hissəni müəyyən edin. Girəcəyiniz imtahan ümumi ingilis dili yoxsa akademik ingilis dilidir mi? Akademik imtahan universitetlərdə ixtisas, magistr və ya doktorantura təhsili üçün lazımdır. Ümumi ingilis dili imtahanı isə istifadə edəcəyiniz yerə görə lazımdır. Məsələn, iş yerində müsahibə üçün lazımi ingilis dili səviyyəsini bu sənədlə sübut edə bilərsiniz. Bu TOEFL üçün də keçərlidir.
- Hədəflədiyiniz yer, bu imtahandan hansı bölmədən hansı balı almalısınız? Məsələn, bəzən Writing bölməsindən 7 lazım olduğu halda ortalama imtahanbalı 6 da bəs edir. Bunun sayəsində hansı bölməyə daha çox fokuslanacağınızı müəyyən edə bilərsiniz.
Speaking
IELTS-də Speaking imtahanı ümumiyyətlə bir gün əvvəl, bəzən bir həftə əvvəl olur. Tələffüz, bu bölmədə xüsusilə diqqət yetiriləsi nöqtələrdən biridir. Eyni qaydada axıcı və səlis danışmaq da əhəmiyyət kəsb edir. Tez-tez fasilə vermək, gözləmək və fikirləşmək balınızı aşağı salır. Danışıq bacarıqlarınızı inkişaf etdirmək üçün mobil tətbiqləri yükləyib faydalana bilərsiniz.
Listening
Yazılı imtahanın ilk bölməsi Listening. Bu bölmə 40 sualdan ibarətdir və müddəti 40 dəqiqədir. Youtube vasitəsilə fərqli çeşiddə testlər əldə edə bilərsiniz. Suallar, ümumiyyətlə iki şəxsin ünvanı soruşma, məlumat almaq kimi gündəlik danışıqlarından başlayaraq getdikcə çətinləşən tələbə-professor dialoqlarına çevrilir. Mətni dinləyərək izləmək, verilən boşluqları doldurmalısınız. İngilis dilində film və seriallara, podcast-lara baxmaqla listening bacarıqlarınızı inkişaf etdirə bilərsiniz.
Reading
Reading imtahanı oxuduğun mətni başa düşmə, mövzu ilə bağlı sözlərin oxşarını tapma, mətn başlığını müəyyən etmə, ifadə edilən sözün paraqrafın içində nəyə və kimə aid olduğuna dair çoxsaylı seçim sualları, boşluğu doldurma və paraqraf başlıqlarını müqayisə etmək kimi bir çox suallar vardır. 60 dəqiqə davam edən bu bölmə, 3 fərqli mətn və 40 fərqli sualdan ibarətdir. İnternetdən reading texniklərinə dair mənbələrə baxa bilərsiniz, amma bu bölmədən yuxarı bal toplamağın ən yaxşı yolu daimi praktika etməkdir.
Writing
Writing imtahani iki sualdan təşkil olunur. Birincisi, dəyişkən qrafiki oxumaqla. Task 1 olaraq bilinən birinci hissədə sizə qrafik, cədvəl, diaqram və s. buna bənzər sxemlər verilir. Bu bölmədə adətən əsas məlumatlar və statistikalar (göstəricilər) olur. Minimum 150 söz yazmağınız tələb olunur. Bu bölmə nisbətən rahatdır, çünki standart söz və birləşmələr istifadə olunur. İkinci bölmədə isə sizdən minimum 250 söz həcmində esse yazmağınız tələb olunur. Bu hissədə sizə müxtəlif mövzular verilir və sizdən həmin mövzulara dair fikirləriniz, razılaşıb-razılaşmadığınızı izah etmək tələb olunur. Bu bölmə üçün sizə 60 dəqiqə vaxt verilir. Tələbələrin ən çox çətinlik çəkdiyi bölmə məhz Writing-dir. Digər bölmələrdən fərqli olaraq burada sizin mövzuya yaradıcı yanaşmağınız, leksik və qrammatik baxımdan düzgün cümlə qurmağınız, sinonimlərdən bacardığınız qədər geniş istifadə etməyiniz balınızı yüksəldə bilər.
İngilis dili minimum B2 (upper-intermediate) səviyyəsində olan hər bir şəxs düzgün strategiya və hazırlıq planı ilə hədəflədiyi balı toplaya bilər. Unutmayın, IELTS sizin xaricə çıxışınız üçün hələ kiçik bir açardır. Qarşıda daha böyük qapılar olacaq, amma həmin qapılardan keçmək üçün ilk növbədə bu imtahandan keçməlisiniz 🙂
