İslam dini, insan həyatının hər sahəsinə dair ətraflı təlimatlar verir və müsəlmanların gündəlik həyatında istiqamət göstərən ibadət və dualarla zəngindir. Bu ibadətlərdən biri də istixara namazıdır. İstixara, insanın bir qərar verməkdə çətinlik çəkdiyi zaman Allahdan doğru yol göstərməsini və hidayət almasını diləmək məqsədi ilə qılınan xüsusi namazdır. Bu ibadət müsəlmanların Allahla olan münasibətini gücləndirir, həyatdakı qarışıqlıqları aradan qaldırmaqda kömək edir və qərarvermə prosesini rahatlaşdırır.
İstixara namazının əsası və hikməti, onun qılınma qaydası, niyyəti və duaları ilə bağlı geniş təlimatlar İslam əqidəsi və hüququnda mövcuddur. Bu ibadət, eləcə də insanın özünü və ətrafını dərk etməsi, həyatında qarşıya çıxan qərarlarda Allahın rəhbərliyinə ehtiyac hiss etməsi ilə bağlıdır.
İstixara namazının mənası və əsası
“İstixara” ərəb dilindən gələn bir söz olub, “yaxşılığı aramaq”, “doğru seçimi etmək” mənasını daşıyır. İslamda istixara, həyatda qarışıqlıqlara düşən şəxsin Allahdan ən doğru yolu göstərməsini istəməsi üçün qıldığı xüsusi dua və namazdır. Bu, Allahın hidayətinə sığınmaq, gələcəkdəki qərar və seçimlərdə yanlış addım atmamaq üçün edilən bir ibadətdir.
Peyğəmbər Məhəmməd (s.ə.s) tərəfindən tövsiyə edilən bu namaz, müsəlmanların həyatında mühüm əhəmiyyət kəsb edir və onlara Allahla yaxınlıq, iman gücü və rahatlıq gətirir.
İstixara namazının tarixi və İslamdakı yeri
İstixara namazı ilk dəfə Peyğəmbər Məhəmməd (s.ə.s) tərəfindən öz səhabələrinə öyrədilmişdir. Onun tövsiyəsinə əsasən, insanlar həyatlarında mühüm qərarlar qarşısında qaldıqda bu namazı qılıb, Allahdan doğru yol və kömək istəməlidirlər. Hadisələrdə, mühüm məsələlərdə qərar verməkdə çətinlik çəkənlər üçün istixara namazı məsləhət görülür.
İslam dünyasında istixara həm hüquqi, həm mənəvi həm də sosial ibadət kimi qəbul olunub. Həm fərdi, həm də ictimai həyatın düzgün istiqamətdə davam etməsində mühüm rol oynayır.
İstixara namazının qılınma qaydası
İstixara namazı iki rükətdən ibarətdir və onun qılınma üsulu aşağıdakı kimidir:
- Niyyət: İstixara namazını qılmaq niyyəti ilə durulur.
- Namazın qılınması: İki rükətlik namaz normal qaydada, sadə və səmimi şəkildə qılınır.
- Dua: Namazdan sonra Peyğəmbərimizin təlim etdiyi istixara duası oxunur.
- Qərar: Namazı qılan şəxs, qəlbində hiss etdiyi sükunət və ya yuxu vasitəsilə Allahın hidayətini gözləyir.
Namaz qılan şəxsin niyyətinin təmiz və səmimi olması, Allahın rəhbərliyini istəməsi əsas şərtdir.
İstixara duası və məzmunu
İstixara duası namazdan sonra oxunan xüsusi dua olub, Allahdan müsbət və xeyirli olanı seçmək üçün kömək diləmək məqsədi daşıyır. Bu dua bir çox tərcümə və versiyada olsa da, əsas məzmun Allahın hikmətini və hidayətini tələb etməkdir.
Duada Allahdan gələcək qərarda xeyirli olanı göstərməsi, zərər və pisliklərdən qoruması dilənir. Bu dua insanın ruhunda rahatlıq və istiqamət hissi yaratmağa xidmət edir.
İstixara namazının mənəvi və sosial faydaları
İstixara namazı həm fərdin daxili dünyasına, həm də ictimai münasibətlərə müsbət təsir edir. Onun bəzi əsas faydaları aşağıdakılardır:
- Qəlb rahatlığı: İstixara insanın qərar verməkdəki narahatlığını aradan qaldırır, ona sükunət və rahatlıq gətirir.
- Allahla əlaqə: Bu namaz Allahla səmimi münasibəti gücləndirir və imanını möhkəmləndirir.
- Doğru seçim: İstixara insanı doğru yola yönəldir və həyatda düzgün qərar verməyə kömək edir.
- Sosial əlaqələr: İstixara namazı insanlarda təmkin və anlayış yaradır, bu da ictimai münasibətlərin yaxşılaşmasına səbəb olur.
- Stressin azalması: Həyatdakı çətin və qarışıq situasiyalarda ruhi gərginliyi azaldır.
İstixaraya necə hazırlaşmaq lazımdır?
İstixara namazından əvvəl şəxs özünü ruhi və fiziki cəhətdən hazırlamalıdır. Bu, təmiz qəlblə, böyük imanla və səmimi niyyətlə Allahdan yardım istəməkdir. Namaza başlamazdan əvvəl təmiz olmaq, ruhən təmizlənmək və səmimiyyətlə niyyət etmək çox vacibdir.
İstixara namazının səhv və düzgün qılınması
İstixara namazının qılınmasında bəzi yanlış anlaşılan məqamlar var. Məsələn, istixara yalnız çətin qərar verəndə yox, həyatın müxtəlif mərhələlərində də qılınmalıdır. Namazın düzgün qılınması üçün isə Peyğəmbərimizin tövsiyə etdiyi qaydalara riayət edilməlidir. Namazdan sonra duaların düzgün oxunması və Allahın hidayətinə səmimi inanmaq əsasdır.
İstixara namazı və yuxu
Bir çox müsəlman inanır ki, istixara namazından sonra gələn yuxular Allahın göstərişi ola bilər. Yuxu vasitəsilə insan Allahın ona yol göstərdiyini anlaya bilər. Lakin yuxulara çox bağlı olmaq olmaz, əsas məqsəd qəlb rahatlığı və Allahın rəhbərliyinə inanmaqdır.
İstixara namazının ictimai rolu
İstixara namazı ictimaiyyət arasında da mühüm yer tutur. İnsanlar bu namaz vasitəsilə qarşılaşdıqları problemləri Allahın hüzurunda həll etməyə çalışır. Bu, cəmiyyətdə sabitliyin və qarşılıqlı hörmətin möhkəmlənməsinə kömək edir.
İstixara namazının tarixdə rolu
İslam tarixində bir çox səhabə və alimlər istixara namazının əhəmiyyətini vurğulamış, həyatlarında müxtəlif məsələlərdə bu ibadətə müraciət etmişlər. Onların təcrübələri bu namazın əhəmiyyətini artırmış və onu İslam mədəniyyətinin ayrılmaz hissəsinə çevirmişdir.
İstixara namazı və şəxsi inkişaf
İstixara namazı insanın özünü tanıması, səbr və təmkin öyrənməsi üçün vasitədir. Bu ibadət insanı düşünməyə, öz qərarlarını gözdən keçirməyə və Allahın hikmətinə güvənməyə çağırır.
İstixara namazında diqqət edilməli məqamlar
İstixara namazını qılarkən diqqət etmək lazımdır ki:
- Niyyət səmimi olsun
- Namaz qaydalara uyğun qılınsın
- Dua diqqətlə və imanla oxunsun
- Qərar verməzdən əvvəl səbr və düşüncə tətbiq edilsin
İstixara namazı İslamın dərin mənəvi ibadətlərindən biri olub, insanın həyatda qarşısına çıxan çətinliklərdə Allahın hidayətinə sığınmasının ən gözəl yollarından biridir. Bu namaz insanın ruhuna sükunət verir, ona doğru yolu göstərir və həyatın mürəkkəb qərarlarında yol göstərici olur. İstixara həm fərdi, həm də ictimai həyatda əhəmiyyətli rola malikdir. Onun düzgün və səmimi şəkildə qılınması müsəlmanların iman və əqidəsini gücləndirir, cəmiyyətdə sülh və sabitliyin yaranmasına töhfə verir.
Ən Çox Verilən Suallar
İstixara namazı insanın qərar verməkdə çətinlik çəkdiyi zaman Allahdan hidayət və kömək istəmək üçün qıldığı xüsusi namazdır.
İstixara namazı iki rükətlik namaz olub, niyyətlə qılınır və Peyğəmbərimizin təlim etdiyi istixara duası ilə tamamlanır.
Namazdan sonra Peyğəmbərimizin təlim etdiyi xüsusi istixara duası oxunur ki, Allahdan doğru yol göstərməsi istənilir.
Həyatda mühüm və çətin qərar verərkən, seçim etməkdə tərəddüd yaşananda qılınması tövsiyə edilir.
Bu yuxular Allahın göstərişi ola bilər, lakin yuxulara çox bağlı qalmaq lazım deyil.
Namaz günün istənilən vaxtı qılına bilər, lakin səhər və axşam vaxtları daha məsləhətlidir.
İnsanların doğru qərar vermələrinə Allahın hidayətini diləmək və qəlb rahatlığı əldə etməkdir.
Təmiz qəlblə, səmimi niyyətlə və imanla hazırlaşmaq vacibdir.
Cəmiyyətdə sabitlik, qarşılıqlı hörmət və anlayışın artırılmasına kömək edir.
Peyğəmbərimizin tövsiyə etdiyi qaydalara əməl etmək və duası ilə tamamlanması vacibdir.