Pegah kərə yağı Azərbaycan süfrəsinə daxil olan məhsulların geniş seçimi içində özünəməxsus mövqeyə sahibdir. İranın geniş miqyaslı “Pegah” süd kombinatı tərəfindən istehsal edilən bu yağ, Xətərcuha yaylalarının təzə südlərindən əldə olunmuş 82 faizlik süd yağını eyni dərəcədə ləzzət və qida dəyəri ilə birləşdirir. Müəssisənin ISO 22000 və HACCP kimi beynəlxalq sertifikatlarla təsdiqlənmiş prosesləri, südün qəbulundan paketlənməyə qədər tam izlənilə bilən zəncir yaradır. Pastörizə edilmiş krem 90 dərəcə selzi temperaturunda şok istilik emalından keçirildikdən sonra xalis yağ mərhələsinə ayrılır və vakuum yarışı ilə oksigen təması minimuma endirilir. Bu üsul yağın oksidləşməsini ləngidir, nəticədə Pegah kərə yağı rəngini, qoxusunu və qida dəyərini daha uzun müddət qoruyur. Məhsulun tərkibində trans-yağ turşuları 1 faizdən aşağı saxlanılır, bu isə onu həm ev aşpazları, həm də dietoloqlar üçün cəlbedici edir. Qablaşdırma çeşidliliyi – 100 q, 200 q, 450 q folqa briket və 1 kq plastik qab – hər növ ailə büdcəsinə uyğun format təqdim edir. Pegah markası halal sertifikatına malik olduğuna görə dini qida tələblərinə həssas istehlakçılar da rahatlıqla seçə bilir. Eyni zamanda, məhsul daxili bazarda keyfiyyət-qiymət nisbətinə görə rəqiblərindən fərqlənir; çünki kombinatın böyük miqyaslı süd toplanma şəbəkəsi maya dəyərini optimallaşdırır. Kərə yağının kremli teksturası plovda düyünün dənə-dənə qalmasına, şirniyyatda isə xəmiri lay-lay qaldırmasına kömək edir. Aroma baxımından isə Pegah yağı, əsasən dağotlu yaylaq yemlənməsi sayəsində, südə xas yüngül çəmən notlarını saxlayır və bu xüsusiyyət sadə tostdan tutmuş mürəkkəb pralinə qədər geniş kulinariya spektrində hiss olunur.
İstehsal zəncirinin davamlılıq prinsipləri
Pegah süd kombinatı xammalı Fars, İsfahan və Kirman əyalətlərindəki təsərrüfatlardan toplayır. Hər bir fermada südün yağ faizini, somatik hüceyrə və bakterioloji göstəricilərini ölçən mobil laboratoriya mövcuddur, beləliklə, qəbul məntəqəsində yalnız standartı ödən süd qəbul edilir. Bu ilkin seleksiya, kərə yağının son dərəcədə təmiz və stabil olmasını təmin edir.
İstehsal prosesi “kapalı dövr” adlanan sistemlə qurulub; yəni süd boru xətlərində oksigenə minimum təmasla hərəkət edir, temperatur 4 dərəcədən yuxarı qalxmır. Krem separasiyadan sonra plate-cooler ilə 8 dərəcəyə qədər soyudulur və beş dəqiqə ərzində pasterizatora daxil olur. Bu sürətli çevik proses patogen riskini azaldır, yağın təbii ləzzətini qoruyur.
Qidalanma dəyəri və sağlamlıq aspektləri
Pegah kərə yağı klassik 82 faizlik süd yağından ibarətdir; hər 100 qramda 740 kilokalori enerji, 55 qram doymuş yağ turşusu, 0,5 qram karbohidrat və 0,5 qram zülal mövcuddur. Yağda həll olan A, D və E vitaminlərinin bioyararlılıq faizi yüksəkdir, çünki yağ molekulları bu vitaminlərin optimal daşınma mühitidir.
Dietoloqlar bu məhsulu gündəlik rasionda ölçülü miqdarda tövsiyə edirlər: çəkiyə, fiziki aktivlik səviyyəsinə və metabolik göstəricilərə əsasən 15-25 qram arası. Araşdırmalar göstərir ki, təbii süd yağında rast gəlinən konjuqə olunmuş linol turşusu (CLA) immun tənzimləmədə və lipid balansında müsbət rol oynaya bilər. Eyni zamanda, çoxlu doymuş yağ qəbulunun ümumi rasiondakı balansını saxlamaq üçün, bitki yağları ilə rotasiya vacibdir.
| Qidalanma göstəricisi (100 q) | Miqdar | Gündəlik normaya faiz |
|---|---|---|
| Enerji | 740 kcal | 37 % |
| Yağ | 82 q | 127 % |
| Doymuş yağ | 55 q | 275 % |
| A vitamini | 850 µq | 94 % |
| E vitamini | 2,4 mg | 20 % |
| Kalsium | 24 mg | 2,4 % |
Sensori xüsusiyyətlər və kulinariya performansı
Pegah kərə yağı otaq temperaturunda qızılı-sarı rəng alır; bu, yemlə təmin olunan betakarotenin varlığından qaynaqlanır. Dad paneli testlərində yağ yumşaq lakin uzunmüddətli “süd-krem” notasını saxlayır, ağızda iz buraxmadan əriyir. Aroma profil analizi GC-MS cihazında α-ionon, β-damasone kimi aromatik birləşmələrin sabit olduğunu göstərir.
Ərime temperaturu 32-34 dərəcə ətrafında dalğalanır ki, bu da Azərbaycan mətbəxi üçün ideal göstəricidir: plovda yağ tam əriyir, amma düyü dənələrinin üzərində çox maye faza yaratmır. Şirniyyat xəmirlərində laminasiya effekti verir; xəmiri qatlayarkən hər qat arasında mikro-hava cibləri əmələ gəlir və bişmə zamanı lay-lay yüksəliş yaradır.
Paketləmə növləri və saxlanma qaydaları
Pegah kərə yağı dörd əsas formatda satılır: 100 q folqa briket, 200 q folqa briket, 450 q kərpic tipli briket və 1 kq plastik “tub”. Folqa alüminium laminat oksigen diffuziyasını minimal saxlayır, işığı kəsir və yağın foto-oksidləşmə riskini azaldır. Plastik “tub” qab termos-qapaqla bərkidilir, bu, kafe-restoran sektorunda işləkliyi artırır.
Saxlanma üçün optim alqoritm belədir: açılmamış halda 0-4 °С-də 9 ay, açıldıqdan sonra 4 həftə ərzində istehlak edilməlidir. Dərin dondurucuda -18 °С-də 12 ayadək saxlamaq mümkündür, lakin defrost yalnız soyuducuda yavaş şəkildə aparılmalıdır; otaq temperaturunda tez əridilən yağda “yağsu” faza ayrılması müşahidə edilə bilər.
Keyfiyyət nəzarəti və sertifikatlar
“Pegah” konserni kərə yağı xətləri üçün üç mərhələli laboratoriya nəzarəti həyata keçirir: mikrob yükü, peroksid dəyəri və iy-dad testi. Peroksid dəyərinin 0,2 meq/kq-dan yuxarı qalxması partiya üzrə blok-saxlama siqnalı verir və həmin yağ yenidən qızdırılıb təmizlənmə prosesinə göndərilir.
Məhsul halal, ISO 22000:2018, HACCP və İRİ (İran Standard Organization) sertifikatlarına malikdir. Hər briketin üzərində partiya kodu çap edilir; bu kod vasitəsilə istehsal tarixi, qəbul olunmuş süd partiyası və pasterizasiya parametrləri elektron sistemdə izlənilə bilir. Bu şəffaflıq böyük supermarketlərin keyfiyyət auditi üçün mühüm kriteriyadır.
Pegah kərə yağının bazar mövqeyi və rəqabət üstünlüyü
Azərbaycan bazarında yerli və idxal olunan yağ kateqoriyasında Pegah orta qiymət seqmentində yerləşir; litrə düşən maya dəyərinə görə Yeni Zelandiya yağlarından 15 faiz ucuz, lakin yerli fermanın xanə yağlarından 10 faiz bahadır. Bu qiymət mövqeyi brendə həm orta gəlirli ailə, həm də “premium” restoran arasında körpü rolunu oynamağa imkan verir.
Təchizat sabitliyi də mühüm faktordur: kombinat ayda 5 000 ton kərə yağı istehsal gücünə sahibdir, bu da mövsümi süt qıtlığı dövründə belə bazara tələbin 35 faizini ödəməyə imkan yaradır. Rəqiblərdən fərqli olaraq, Pegah mövsümə uyğun “qış rasionlu yem” proqramı ilə inəklərin yağ turşusu profilini optimallaşdırır və soyuq mövsümdə də aromatik keyfiyyəti qoruyur.
Kulinariya nümunələri və istifadə təlimatları
Azərbaycan plovu üçün 3 stəkan düyüyə 40 qram Pegah kərə yağı kifayət edir; yağ düyü dənələrini ayrı-ayrı saxlayır və zəfəran ətirini mükəmməl daşıyır. Şirniyyat ustaları paxlava qatları arasında hər 200 qram un qarışığına 50 qram Pegah yağının çəkmək səviyyəsinin optimal quruluq yaratdığını bildirir.
Qızartma temperaturu 150–170 °С-ə qədər olan milli mətbəx qəlyanaltılarında (qutab, kətə) Pegah yağı başqa yağlarla qarışdırıldıqda yağın siqaretlənmə nöqtəsi yüksəlir, bu da xoş dadın itməsinin qarşısını alır. Həmçinin “ghee” üsulu ilə təmizlənərək duru formada saxlamaq mümkündür; bu zaman su və süd zülalı ayrılaraq yağın yanma həddi 200 °С-ə çatır.
İstifadəçi rəyləri və bazar trendləri
Sosial media monitorinqi göstərir ki, Pegah kərə yağı haqqında şikayətlərin əsas hissəsi folqa briketin bəzən açılarkən dərhal cırılması ilə bağlıdır; şirkət 2025-ci il üçün daha qalın mikrolaminat tətbiq etməyi planlaşdırır. Rəylərin 78 faizi yağın aromatik keyfiyyətlərini müsbət qiymətləndirir, 15 faizi isə “normal” olaraq təsnif edir.
Bazar analitikləri post-pandemiya dövründə evdə bişirmə trendinin yüksəlməsi ilə kərə yağı satışlarının 12 faiz artdığını qeyd edirlər. Pegah bu trendi nəzərə alaraq 100 qramlıq “mini” seriya buraxıb, tətildə və tək yaşayanlar üçün israf riskini azaldır. Eyni zamanda, “laktaza-azaldılmış” variant üzərində AR-GE işləri davam edir ki, laktaza çatışmazlığı olan istifadəçilər də bu yağdan faydalana bilsin.
Pegah kərə yağı rəng, aroma və funksionallıq baxımından Azərbaycan mətbəxinin gözləntilərini uğurla qarşılayır. İstehsal zəncirinin sərt keyfiyyət nəzarəti patogen riskləri minimuma endirir, istehlakçı isə hər lokmada təmiz süd dadını duyur. Yüksək yağ faizi klassik plovdan fine-dining souslarına qədər hər yeməyə bərabər tekstura və dad paylayır. Qablaşdırma diapazonu ailənin gündəlik tələbatından restoranın kütləvi istehlakına qədər bütün ehtiyacları əhatə edir. Pastörizasiya sonrası sürətli soyutma yağda oksidləşmənin qarşısını alır və çəhrayımtıl tonu qoruyur. İstilik sabitliyi sayəsində şirniyyat texnologiyasında lay yaratma effektini zəmanətlə təmin edir, bu da ustaların işini asanlaşdırır. Ümumi qida məzmunu – vitaminlər, CLA və kalsium – sağlamlıq aspektində də məhsula qiymət qazanır. Rəqabətli qiymət və kontinental aroması Pegah yağını həm evdar qadının, həm də şef-aşpazın arsenalında etibarlı seçimə çevirir. Şirkətin davamlılıq strategiyası süd tədarükçüləri ilə ədalətli tədarük zənciri yaradır, bu, həm kənd təsərrüfatının, həm də ekosistemin xeyrinədir. Saksafon kimi ətri mətbəxdə səslənən bu yağ, kulinariya simfoniyasının əsas notu olur; ondan istifadə etmək mətbəx prosesini rahat, yeməkləri isə yaddaqalan edir.
Ən Çox Verilən Suallar
Pegah kərə yağı klassik 82 faizlik süd yağına malikdir. Bu göstərici beynəlxalq FAO-Codex standartının «Extra» kateqoriyası üçün minimum tələbin – 80 faizin – üzərindədir. Yüksək yağ faizi məhsula dərin ləzzət, hamar tekstura və bişirmədə stabil performans qazandırır. Eyni zamanda rasionda ölçülü istifadə etmək mütləqdir, çünki 82 faiz yağ enerji baxımından sıx qidadır.
İstehsalçı laboratoriya protokollarına əsasən trans-yağ turşularının miqdarını 1 faizdən aşağı saxlayır. Bu, texnoloji prosesdə hidrogenləşdirilmiş yağlardan istifadə edilməməsi ilə bağlıdır. Təbii süd yağında izomerik miqdarda formalaşan trans-turşular minimaldır və orqanizmdə süni trans-yağlara nisbətən fərqli metabolizasiya olunur. Buna baxmayaraq məhsul etiketində trans-yağ nisbəti ayrıca qeyd olunur ki, istehlakçı məlumatlı seçim etsin.
Bəli, məhsul İranın Halal Qida Sertifikatlaşdırma Mərkəzi tərəfindən təsdiqlənib. Bu, həm xammalın – südün – həm də bütün texnoloji mərhələlərin İslam Qida Qaydalarına uyğun olduğunu göstərir. Sertifikat rəqəmi briket qablaşdırmasında və topdan olmaqla hər qutudakı etiketdə qeyd olunur. Halal statusu regionun dini tələblərinə həssas olan alıcılar üçün əlavə rahatlıq təmin edir.
Açılmamış briketi 0-4 °С temperaturda, yəni soyuducunun əsas rəf bölməsində 9 ay saxlamaq mümkündür. Açıldıqdan sonra folqa büküyü sıx bağlayın və 4 həftə ərzində istifadə edin. Dondurucuda -18 °С-də 12 aya qədər dayanır, lakin yalnız bir dəfə dondur-əridə rejimi tövsiyə edilir; təkrar dondurma kristal quruluşu dəyişdirərək dad itkisi yarada bilər. Əridərkən briketi bir gecə soyuducuda saxlayıb yavaş defrost etmək keyfiyyətin qorunmasını təmin edir.
Kərə yağındakı fosfolipid və laktone birləşmələri düyü nişastası ilə emulsiyaya girərək yağı bərabər paylayır. Yağ dənələr arasına incə plyonka çəkdiyi üçün bunların bir-birinə yapışmasının qarşısını alır. Eyni zamanda 82 faizlik yağ su miqdarını az saxlayır, bu da düyünü fazla nəm salmadan bişməyə imkan verir. Nəticədə plov effekti – dənə-dənə və parıltılı – stabil alınır.
Uyğundur, çünki su payı və zülal miqdarı aşağıdır. “Ghee” hazırlayarkən yağı zəif odda əridib köpüyü kənarlaşdırın, çöküntü tam qəhvəyi rəng alanda süzgəcdən keçirin. Təmizlənmiş yağın yanma həddi 200 °С-ə yüksəlir, bu da yüksək istilikdə qızartmalar üçün idealdır. Eyni zamanda “ghee” odağı laktaza həssasiyətli insanlar üçün daha yaxşı tolere olunur.
Pegah kərə yağına əlavə sintetik vitamin qatılmır; məhsulun A, D və E vitaminləri təbii süd yağından törəyir. Dağotlu yemlə bəslənən inəklərin südündə betakaroten məzmunu yüksək olduğundan A vitamininin bioyararlılığı artır. Bu, yağa xas qızılı rəngin təbii göstəricisidir. Etiket üzərində vitamin miqdarı təbii tərkib kimi qeyd olunub.
Folqa briketi soyuducudan çıxardıqdan sonra 5 dəqiqə otaq temperaturunda gözləyin. Yağın səthi 20 °С-ə yaxınlaşanda molekulyar yapışma azalır və folqa asan açılır. Əgər folqa yenə cırılırsa, kəsilmiş spatuladan istifadə edərək yağı birbaşa qabın içində büküyündən ayıra bilərsiniz. Unutmayın ki, folqa içrə saxlandıqda yağ işıqdan tam qorunur; buna görə yağı ayrı qapaqlı qablara köçürərkən işıq keçirməyən material seçmək faydalıdır.
Məhsulun formulunda ətir-təkmilləşdirici əlavə yoxdur. Dad və qoxu təbii süd yağının lipoliz nəticəsində formalaşdırdığı laktone və metil-keton birləşmələrindən qaynaqlanır. Qəfil çox şirin və ya kəskin aroma hiss edirsinizsə, bu, məhsulun uzun müddət açıq havada saxlanması ilə əlaqəli oksidləşməyə işarə ola bilər. Belə halda yağı qapalı qablarda, işıqdan uzaqda saxlayın.
Keyfiyyət-qiymət balansı baxımından pegah kərə yağı bazarda rəqabətədavamlı seçimdir. Yüksək yağ faizi, beynəlxalq sertifikatlı istehsal sistemi və stabil dad profili onu həm ev, həm də peşəkar kulinariya üçün uyğundur. Qablaşdırma çeşidi istifadədə rahatlıq verir, xüsusən də 100 qramlıq briket tək yaşayış üçün israfı azaldır. Davamlı təchizat və halal statusu isə geniş istehlakçı auditoriyasına uyğun gəlir, bu da məhsulu dəyərli seçimə çevirir.
