Püstə: İstifadəsi, Faydaları

Püstə, dünyanın müxtəlif bölgələrində geniş yayılan və qədim dövrlərdən bəri insanlar tərəfindən istifadə olunan bir məhsuldur. Tərkibindəki zəngin qida maddələri, vitaminlər və minerallar sayəsində püstə, həm sağlamlıq, həm də iqtisadiyyat baxımından böyük önəmə malikdir. Həm yeməli maddə, həm də sənaye məhsulu kimi istifadə edilən püstə, xüsusilə Orta Şərq, Asiya və Aralıq dənizi bölgələrində geniş yayılmaqda davam edir.

Püstə, qədim zamanlardan bəri, həm kulinariya sahəsində, həm də təbii müalicə vasitəsi kimi tanınmışdır. Tərkibindəki yüksək miqdarda yağlar, proteinlər, antioksidantlar və digər qida maddələri onu sağlamlıq baxımından qiymətli edir. Bununla yanaşı, püstə, bir çox mədəniyyətlərdə mövcud olan ənənələr və ritualların bir parçası olmuşdur.

Püstənin Tarixi və Əhəmiyyəti

Püstə, elm adamlarının fikrincə, qədim zamanlardan bəri insanlar tərəfindən istifadə olunmuş bir bitkidir. İlk dəfə Şərqi Aralıq dənizi bölgəsində yetişdirilməyə başlanmış və oradan dünyanın digər hissələrinə yayılmağa başlamışdır. Püstə ağacı, cənub-qərbi Asiya və Şimali Afrika bölgələrində asanlıqla yetişə bilir. Bu bitki, çox uzun müddət əvvəl, təxminən 7 min il əvvəl, insan mədəniyyətinə daxil olmuşdur.

Püstə ağacının yetişməsi üçün spesifik iqlim şəraiti tələb olunur. Quru və yarı quru torpaqlarda, yüksək temperaturda və az yağış alan ərazilərdə böyüyən püstə, əslində, çox dayanıqlı bir bitkidir. Bu xüsusiyyətləri sayəsində püstə ağacı, bir çox ölkədə iqtisadi baxımdan dəyərli bir məhsul halına gəlmişdir.

Püstənin Sağlamlıq Faydaları

Püstə, tərkibindəki zəngin qida maddələri ilə insan sağlamlığına bir çox fayda təmin edir. O, yüksək miqdarda sağlam yağlar, xüsusilə monodalmaq yağları, proteinlər, liflər və müxtəlif vitamin və minerallar ilə zəngindir. Püstənin bəzi sağlamlıq faydalarını aşağıdakı şəkildə sıralamaq mümkündür:

1. Ürək Sağlamlığına Faydası: Püstə, ürək-damar xəstəliklərinin riskini azaltmağa kömək edə biləcək sağlam yağlar olan monodalmaq yağları ilə zəngindir. Bu yağlar, qan damarlarının sağlamlığını qorumağa və xolesterol səviyyələrini tənzimləməyə kömək edir.
2. Qan Şəkərinin Tənzimlənməsi: Püstə, şəkərli diabet xəstələri üçün faydalıdır, çünki tərkibindəki liflər qan şəkərinin səviyyəsini tənzimləməyə kömək edir. Püstə, həmçinin qan şəkərinin sürətli artmasının qarşısını alır və insulin həssaslığını yaxşılaşdırır.
3. Antioksidantlarla Zəngin: Püstə, həm də çoxsaylı antioksidantlar, xüsusən A və E vitaminləri ilə zəngindir. Bu antioksidantlar, orqanizmdəki sərbəst radikalları azaldaraq, xərçəng kimi xroniki xəstəliklərin inkişaf riskini azaldır.
4. Ağız və Diş Sağlamlığı: Püstə, ağız sağlamlığını qorumağa kömək edən təbii maddələrlə zəngindir. Püstə, dişlərdəki bakteriyaların qarşısını alır və ağızda meydana gələ biləcək iltihabların qarşısını alır.
5. Əzələ və Sümüklərin Gücləndirilməsi: Püstə, protein və kalsiumla zəngin olduğundan, əzələ və sümüklərin inkişafını dəstəkləyir. Eyni zamanda püstə, vitamin B6 ilə zəngindir və bu vitaminin bədənin hərəkət qabiliyyətini artırmağa kömək etdiyi bildirilir.
6. Yaddaşın və Beyin Funksiyalarının Təkmilləşdirilməsi: Püstə, beyin funksiyalarını yaxşılaşdırmağa kömək edən omeqa-3 yağ turşuları ilə zəngindir. Bu yağ turşuları, yaddaşı gücləndirir və beyin hüceyrələrinin sağlığını qoruyur.

Püstə, yalnız bir qida məhsulu olaraq deyil, həm də iqtisadiyyatda mühüm bir rol oynayır. Püstə, xüsusilə Orta Şərq və Aralıq dənizi bölgələrində yetişdirildiyi üçün bu bölgələrdə iqtisadi baxımdan əhəmiyyətli bir ticarət məhsuludur. Püstə istehsalı və ixracı, bir çox ölkə üçün iqtisadi artımın əsas amillərindən biridir. İran, ABŞ, Türkiyə, Suriya və İraq, püstə istehsalında lider olan ölkələrdir.

Püstənin istehsalı, çoxsaylı iş yerlərinin yaradılmasına kömək edir və yerli iqtisadiyyatı gücləndirir. Püstə bağlarının işlənməsi və məhsulun yığılması ilə əlaqədar olaraq fermerlər və işçilər üçün vacib bir gəlir mənbəyidir. Eyni zamanda püstənin satışı, ixracı və emalı sahəsində çox sayda sahibkarlıq fəaliyyətinin inkişafına səbəb olur.

Püstə və Kulinariya

Püstə, həm təravətli, həm də quru şəkildə istifadə oluna bilən çox məqsədli bir məhsuldur. Onun çox sayda kulinariya istifadəsi var. Püstə, şirin və duzlu yeməklərin hazırlanmasında geniş istifadə edilir. Məsələn, püstə, müxtəlif çörəklər, şirniyyatlar, dondurmalar, salatlar və yeməklər üçün əlavə olaraq istifadə edilə bilər.

Püstənin İstifadəsi

Püstə yalnız qida maddəsi kimi deyil, həm də kosmetika və dərman sənayesində istifadə olunur. Püstənin yağı, müxtəlif dəri problemlərinin müalicəsində və anti-yaşlanma kremi kimi istifadə olunur. Həmçinin, püstə yağı, saçların sağlamlığını və gücünü artırmaq üçün istifadə edilən bir maddədir.

Püstə, həm sağlamlıq, həm də iqtisadi baxımdan son dərəcə əhəmiyyətli bir məhsuldur. Onun zəngin qida tərkibi, çoxsaylı faydalı xüsusiyyətləri və iqtisadiyyata olan töhfəsi onu dünya üzrə qiymətli bir məhsul halına gətirir. Püstə, həm yerli iqtisadiyyatın inkişafına, həm də insanların sağlamlıq baxımından faydalı bir qida maddəsi olaraq böyük töhfə verir.

Ən Çox Verilən Suallar