Qulu Əsgərov: Xatirəsi, Yaradıcı Fəaliyyəti

Azərbaycan musiqisinin incəliklərini yaşadan və onu yeni səviyyəyə qaldıran sənətkarlardan biri Qulu Əsgərovdur. O, 1928-ci ildə Salyan şəhərində doğulmuş, uşaqlıqdan musiqiyə xüsusi maraq göstərmişdir. Ailəsi musiqi mühitinə yaxın olduğundan, onun səsi erkən yaşlarda parlamışdır. Rayon teatrındakı ilk çıxışları böyük maraqla qarşılanmış, xalq musiqisinə bağlılığı və improvizə bacarığı diqqət çəkmişdir. 1953-cü ildə Gənc İstedadların Olimpiadasında qalib olması onun taleyində dönüş nöqtəsi oldu. Bu uğurdan sonra o, peşəkar musiqi təhsili almaq üçün Bakıya dəvət edildi. 1953–1958-ci illərdə Asəf Zeynallı adına Musiqi Məktəbində oxuyaraq həm klassik vokal, həm də muğam ənənələrini mənimsədi. Qısa müddətdə səsinin liriko-dramatik gücü və emosional zənginliyi ilə fərqləndi. Opera və muğam sintezində ifaçılıq üslubu yaratdı və Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının aparıcı solistlərindən biri oldu. “Leyli və Məcnun”, “Aslı və Kərəm”, “Aşıq Qərib”, “Şah İsmayıl” kimi əsərlərdə yaratdığı obrazlar milli musiqi tariximizdə silinməz iz buraxdı. Onun zəngin repertuarı, səhnə ustalığı və pedaqoji fəaliyyəti bu gün də gənc ifaçılar üçün örnəkdir. Qulu Əsgərov həm də təvazökarlığı və sənətə sədaqəti ilə yadda qalıb. 1987-ci ildə vəfat etsə də, adı və irsi Azərbaycan musiqi mədəniyyətində daim yaşayır.

Erkən Həyatı

Qulu Əsgərovun uşaqlıq illəri Salyanda, Kür çayı sahilində musiqi dolu bir mühitdə keçib. Ətrafında muğam və xalq havaları ilə böyüyən gənc sənətkar hələ məktəb illərində səsi ilə seçilirdi. Rayon teatrında və mədəniyyət evində etdiyi çıxışlar ona böyük tamaşaçı sevgisi qazandırdı. Xalq çalğı alətləri ilə maraqlanaraq qarmon və tar çalmağı öyrəndi. Beləliklə, o, həm instrumental, həm də vokal qabiliyyətləri ilə diqqət mərkəzinə düşdü.

1950-ci illərin əvvəllərində Qulu Əsgərovun adı artıq rayon hüdudlarından kənarda tanınmağa başlamışdı. Gənclər arasında keçirilən müsabiqələrdə onun parlaq çıxışları heyranlıq doğururdu. Hər dəfə səhnəyə çıxanda səsi və emosional təqdimatı tamaşaçıları ovsunlayırdı. Bu dövr onun gələcək karyerası üçün möhkəm zəmin yaratdı.

Təhsil Və İlk Uğurlar

1953-cü ildə o, Asəf Zeynallı adına Bakı Musiqi Məktəbinə qəbul olundu. Burada klassik vokal məktəbinin qaydaları ilə yanaşı, muğam ifaçılığı ənənələrini də dərindən öyrəndi. Onun müəllimləri ona həm texniki bacarıqlar, həm də milli musiqi üslubunu qorumağın yollarını öyrətdilər. Təhsil illərində səsi daha da püxtələşdi.

Bu dövrdə Qulu Əsgərov müxtəlif tələbə konsertlərində və müsabiqələrdə iştirak edirdi. Klassik romanslardan tutmuş muğam təsniflərinə qədər geniş repertuarı böyük ustalıqla təqdim edirdi. Onun ifası həm müəllimlərin, həm də musiqi ictimaiyyətinin marağına səbəb olurdu. Bu uğurlar Opera Teatrına yolunu açdı.

Opera Və Muğam Səhnəsində Yaradıcı Fəaliyyət

Qulu Əsgərov 1958-ci ildən etibarən Opera və Balet Teatrının solisti kimi fəaliyyət göstərməyə başladı. Onun ilk böyük çıxışı “Leyli və Məcnun” operasında Məcnun rolu ilə oldu. İfa etdiyi muğam parçaları və dramatik emosiyası tamaşaçılar tərəfindən yüksək qiymətləndirildi. Bu rol onun sənət aləmində mövqeyini möhkəmləndirdi.

Sonrakı illərdə “Aslı və Kərəm”də Kərəm, “Şah İsmayıl”da Şah İsmayıl, “Aşıq Qərib”də isə Qərib rollarını ifa etdi. Hər obrazda milli musiqi ənənələrini səhnə dramı ilə birləşdirərək unudulmaz təsir bağışladı. Onun ifası milli musiqimizin gücünü və dərinliyini nümayiş etdirdi.

Repertuar Və Rollar

Sənətkarın repertuarı yalnız operalarla məhdudlaşmırdı. O, həm də muğam dəstgahlarını, təsnifləri, xalq mahnılarını böyük ustalıqla ifa edirdi. “Rast”, “Segah”, “Bayatı-Şiraz” kimi muğamları improvizə edərək konsert salonlarında tamaşaçıya təqdim edirdi. Onun ifasında muğamın incəlikləri yeni nəfəs qazanırdı.

Eyni zamanda klassik Qərb opera əsərlərindən də parçalar ifa edirdi. Bu, onun səsinin çevikliyini və çoxşaxəli bacarığını göstərirdi. Qulu Əsgərov həm milli, həm də beynəlxalq repertuarı uğurla təqdim edən nadir ifaçılardan idi. Bu fakt onu həm milli, həm də peşəkar səhnədə dəyərli simaya çevirdi.

Pedaqoji Fəaliyyəti

1980-ci illərdə Qulu Əsgərov pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olmağa başladı. Bakı Musiqi Akademiyasında gənc ifaçılara dərs deyir, muğam və opera ifaçılığının sirrlərini öyrədirdi. Onun dərslərində tələbələr səs texnikası, nəfəsin düzgün idarəsi və muğam üslubunun xüsusiyyətlərini öyrənirdilər.

O, yalnız texniki bacarıqları deyil, həm də sənətə bağlılıq və səhnə mədəniyyətini tələbələrinə aşılayırdı. Qulu müəllimin yetirmələri sonradan milli səhnəmizin tanınmış ifaçıları oldular. Onun pedaqoji prinsipi sənətdə səmimiyyət və zəhmətin hər şeydən üstün olması idi.

Səsyazmalar Və İrsinin Qorunması

Qulu Əsgərovun zəngin irsi müxtəlif arxivlərdə və fondlarda qorunur. Onun ifa etdiyi operalar, muğamlar və xalq mahnıları səsyazmaları vasitəsilə bu günümüzə gəlib çatmışdır. Bu yazılar gənc ifaçılar üçün dəyərli məktəb rolunu oynayır. Hər bir lent səsi milli musiqimizin incəliklərini əks etdirir.

Səsyazmalarının rəqəmsallaşdırılması və geniş auditoriyaya təqdim olunması onun adını daha çox insana tanıdır. Konsertlərdə və radio-televiziya proqramlarında səsləndirilən bu ifalar sənətkarın sənətini yaşadır. Onun irsi gələcək nəsillərə örnək olaraq qalmaqdadır.

Şəxsi Həyatı Və Maraqlı Faktlar

Qulu Əsgərov səhnədən kənarda sadə və təvazökar insan kimi tanınırdı. O, titullardan çox sənətə və yaradıcılığa dəyər verirdi. Fəxri ad almaqdan imtina etməsi də bunun sübutu idi. O, sənətə olan sevgisini hər şeydən üstün tuturdu.

Maraqlı faktlardan biri odur ki, onun sevimli məşğuliyyətlərindən biri balıqçılıq idi. Təbiətdə vaxt keçirməyi sevirdi və çox vaxt məşqlərini açıq havada edirdi. Bu, onun səsinə əlavə güc və ruh verirdi. Həyat yoldaşının və dostlarının xatirələrində də o, səmimi və mehriban insan kimi qalırdı.

Xatirəsi Və İctimai Dəyər

Qulu Əsgərovun xatirəsi bu gün də Azərbaycan musiqi ictimaiyyəti tərəfindən hörmətlə anılır. Onun doğum və anım günlərində konsertlər, tədbirlər keçirilir. Opera və Balet Teatrında səhnəyə qoyulan klassik əsərlərdə onun ifa ənənəsi yaşadılır. Onun adı Azərbaycan musiqisinin qızıl səhifələrinə həkk olunub.

Sənətkarın yaradıcılığı haqqında yazılan məqalələr, çəkilən sənədli filmlər onun irsini daha da geniş auditoriyaya tanıdır. Gənc ifaçılar onun repertuarına müraciət edərək səs texnikasını və üslubunu öyrənirlər. Beləliklə, Qulu Əsgərovun adı milli musiqi tariximizdə əbədi olaraq yaşayır.

Qulu Əsgərov Azərbaycan musiqisinin görkəmli nümayəndəsi olaraq milli irsimizdə dərin iz qoymuşdur. Onun səsi muğamın və operanın vəhdətini təqdim edərək tamaşaçılarda böyük təəssürat yaradıb. Yaratdığı obrazlar milli musiqimizin zənginliyini dünyaya tanıtmaq baxımından mühüm rol oynayıb. O, həm də pedaqoq kimi gələcək nəsillərə muğamın incəliklərini ötürüb. Qulu müəllimin səsyazmaları bu gün də ifaçılıq məktəbi kimi əhəmiyyətini saxlayır. Onun sadə həyatı, sənətə sədaqəti və təvazökarlığı gənclər üçün örnəkdir. İfa etdiyi rollar hələ də Opera Teatrında istinad nöqtəsi olaraq qalır. Onun irsi Azərbaycan musiqisinin qızıl fondunda dəyərli yer tutur. Gənc xanəndələr və opera solistləri üçün Qulu Əsgərov həm ustad, həm də yol göstəricidir. Onun sənəti milli musiqimizin əbədi sərvətidir. Qulu Əsgərovun adı Azərbaycan musiqisinin ən parlaq səhifələrində daim yaşayacaq.

Ən Çox Verilən Suallar