Ukrayna, Avropa və Asiyanın qovşağında yerləşən və əhəmiyyətli strateji mövqeyə sahib dövlətdir. Əsrlər boyu müxtəlif imperiyaların təsiri altında olmuş bu ölkə, 1991-ci ildə SSRİ-dən müstəqilliyini elan etməklə öz siyasi yolunu müəyyən etmişdir. Ukraynanın paytaxtı Kiyevdir və əhali əsasən Ukraynaca danışır. Rus dilinə də geniş yayılmış şəkildə rast gəlinir.
Ölkənin iqtisadiyyatı əsasən kənd təsərrüfatı və sənaye sahəsinə söykənir. Xüsusilə taxıl, qarğıdalı və günəbaxan yağı üzrə dünya bazarında önəmli yer tutur. Donbas bölgəsində yerləşən mədənlər və metallurgiya sənayesi Ukraynanın ixracatını təşkil edən əsas sahələrdəndir. Müharibə vəziyyəti bir sıra sahələrdə geriləməyə səbəb olsa da, Avropa ilə əməkdaşlıq prosesləri davam edir.
Uqanda – Şərqi Afrikanın ürəyində yerləşən təbii sərvətlər diyarı
Uqanda, Afrikanın Şərqində yerləşən və Viktoriya gölünün sahilində qurulmuş bir dövlətdir. Ölkənin paytaxtı Kampala şəhəridir və burada əhalinin əksəriyyəti ingilis dili ilə yanaşı, yerli bantu dillərində də danışır. Uqanda uzun illər kolonial təsir altında qalmış, 1962-ci ildə isə müstəqillik əldə etmişdir.
Uqanda kənd təsərrüfatı ölkəsidir. Qəhvə, çay və banan əsas ixrac məhsulları sırasındadır. Əhalinin əksəriyyəti kəndlərdə yaşayır və dolanışıq üçün torpaqla məşğuldur. Son illərdə turizm sektoru da inkişaf etməyə başlamışdır. Qorillaların məskunlaşdığı meşə rezervatları xarici turistləri cəlb edir.
Fransa – Qərbi Avropanın siyasi və mədəni liderlərindən biri
Fransa Avropanın əsas iqtisadi, hərbi və diplomatik güclərindən biridir. Paytaxtı Paris, eyni zamanda dünyanın ən çox turist qəbul edən şəhərlərindən biridir. Ölkədə rəsmi dil Fransız dilidir və dövlət idarəçiliyi mərkəzləşdirilmişdir. Fransa Avropa İttifaqının qurucu üzvü kimi mühüm beynəlxalq aktordur.
Fransanın iqtisadiyyatı avtomobil sənayesi, aerokosmik texnologiya, lüks mallar və turizm sahəsində aparıcıdır. Renault və Peugeot kimi avtomobil markaları, L’Oréal və Chanel kimi qlobal markalar Fransa mənşəlidir. Eyni zamanda, ölkə əkinçilik sahəsində də inkişaf edib – xüsusən üzümçülük və pendir istehsalı sahəsində.
Uollis və Futuna – Fransaya bağlı Sakit Okean adaları
Uollis və Futuna Sakit okeanda yerləşən və Fransaya inzibati cəhətdən bağlı olan kiçik ada ərazisidir. Paytaxtı Mata-Utu şəhəridir və burada əhali əsasən fransız və yerli polineziya dillərində danışır. Əhalisi təxminən 11 min nəfərdən ibarətdir və əsasən ada kənd təsərrüfatı və balıqçılıqla məşğuldur.
Bu bölgə Fransanın dənizaşırı kollektiv ərazisi kimi Avropa İttifaqının tərkibində deyil, lakin Fransa hüquq sisteminə tabe olur. Əhalinin əksəriyyəti katolikdir və dini ayinlər adət-ənənələrdə mühüm yer tutur. İnfrastruktur nisbətən zəif olsa da, Fransa tərəfindən təmin edilən maliyyə dəstəyi ilə xidmət sahələri saxlanılır.
Uruqvay – Latın Amerikasında sabit və demokratik model
Uruqvay, Cənubi Amerikanın cənub-şərqində yerləşən və sabit siyasi sistemi ilə seçilən ölkədir. Paytaxtı Montevideo şəhəridir və əhalisi əsasən ispan dilində danışır. Ölkə öz sosial siyasətləri, yüksək savadlılıq səviyyəsi və güclü hüquqi sistemləri ilə tanınır.
Uruqvay kənd təsərrüfatı və heyvandarlıq sahəsində ixtisaslaşmış ölkədir. Ət və süd məhsulları, dəri və yun əsas ixrac məhsullarıdır. Ətraf mühitin qorunmasına və ekoloji davamlılığa xüsusi önəm verilir. Uruqvay həmçinin regionun ən liberal ölkələrindən biri hesab olunur.
Ukraynanın Avropa ilə inteqrasiya siyasəti
Ukrayna 2014-cü ildən etibarən Avropa İttifaqı ilə assosiasiya sazişi imzalayaraq Qərbə inteqrasiya yolunda ciddi addımlar atmışdır. Bu proses daxili islahatları tələb etsə də, həmçinin Rusiya ilə münasibətləri gərginləşdirmişdir. Aİ ilə iqtisadi əlaqələr Ukraynanın ixrac strukturunda müsbət təsir yaratmışdır.
Ölkədə həyata keçirilən təhsil, enerji və nəqliyyat islahatları, Avropa təcrübəsinin tətbiqi ilə həyata keçirilir. Gənclər arasında Avropaya inteqrasiya istəyi artmaqdadır və tələbə mübadilə proqramlarında iştirak edənlərin sayı durmadan artır. Bu isə ölkənin gələcək inkişaf istiqamətində vacib amillərdəndir.
Uqanda və ekoturizmin inkişafı
Uqanda son illərdə ekoturizm sahəsində böyük irəliləyişlər etmişdir. Qorilla safariləri, şəlalə yürüşləri və dağ meşələri kimi təbii məkanlar ekoloji tələblərə cavab verən şəkildə turistlərə təqdim olunur. Ekoturizm, eyni zamanda yerli icmalar üçün əlavə gəlir mənbəyinə çevrilmişdir.
Ekoloji tarazlığın qorunması məqsədilə müxtəlif QHT-lər və beynəlxalq təşkilatlar Uqandaya texniki və maliyyə dəstəyi göstərir. Bu sahənin inkişafı həm də ölkənin beynəlxalq imicinə müsbət təsir edir. Mühafizə zonaları və ekoloji maarifləndirmə proqramları genişləndirilir.
Fransa – elm, incəsənət və texnologiyanın mərkəzi
Fransa elm və texnologiya sahəsində Avropa liderlərindən biridir. CNRS və Pasteur İnstitutu kimi tədqiqat mərkəzləri qlobal miqyasda tanınır. Universitetləri – Sorbonne, École Polytechnique və digərləri – dünya reytinqlərində yüksək pillələrdədir.
İncəsənət sahəsində Fransa əvəzsiz bir irsə malikdir. Louvre, Orsay və Versal muzeyləri hər il milyonlarla turisti cəlb edir. Moda, kino və musiqi kimi sahələrdə də Paris dünya səviyyəsində lider sayılır. Fransa UNESCO tərəfindən mədəni irsin qorunmasına dair aparıcı ölkələrdən biridir.
Uruqvayda demokratiya və sosial sabitlik
Uruqvay Latın Amerikası kontekstində sabit demokratik struktura sahib nadir ölkələrdəndir. Parlamentli respublika olan ölkədə vətəndaş hüquqları və azadlıqları yüksək səviyyədə qorunur. Qanunvericilik və məhkəmə müstəqilliyi təmin edilmişdir.
Sosial təminat sistemi güclüdür və təhsil, səhiyyə sektorları dövlət tərəfindən maliyyələşdirilir. Savadlılıq səviyyəsi 98%-dən yüksəkdir və bu, ölkənin inkişaf modelinə əhəmiyyətli töhfə verir. Ətraf mühitə və insan hüquqlarına yönəlik mövqeyi Uruqvayı beynəlxalq nümunəyə çevirir.
Uollis və Futuna – ada həyatının mədəni və sosial tərəfləri
Uollis və Futuna, hər nə qədər kiçik ərazi olsa da, zəngin mədəni irsə malikdir. Ənənəvi Polineziya musiqisi, rəqsləri və geyimləri adaların gündəlik həyatında mühüm yer tutur. Ailə bağları güclüdür və icma əsaslı idarəetmə sisteminə rast gəlinir.
Ənənəvi kənd təsərrüfatı formaları – xüsusilə kokos və kök yumruları – hələ də əsas yaşayış mənbəyi olaraq qalır. Gənclərin bir qismi təhsil üçün Fransaya üz tutur. Lakin ada sakinlərinin çoxu doğma torpaqlarına qayıdaraq ailə həyatına davam edir.
| Ölkə | Əhalisi (milyon) | Paytaxt | Rəsmi Dil | Əsas İxracat |
|---|---|---|---|---|
| Ukrayna | 36.7 | Kiyev | Ukraynaca | Taxıl, dəmir filizi |
| Uqanda | 45.9 | Kampala | İngilis dili | Qəhvə, çay |
| Fransa | 68.0 | Paris | Fransız dili | Avtomobil, kosmetika |
| Uollis və Futuna | 0.011 | Mata-Utu | Fransız dili | Kokos, balıq |
| Uruqvay | 3.5 | Montevideo | İspan dili | Ət, dəri |
Beş fərqli coğrafi regionu təmsil edən Ukrayna, Uqanda, Fransa, Uollis və Futuna, və Uruqvay müxtəlif tarixə, mədəniyyətə və siyasi-iqtisadi sistemə malikdir. Hər bir ölkənin özünəməxsus təbii ehtiyatları, beynəlxalq mövqeyi və daxili strukturları vardır. Ukrayna ilə Avropa arasında inteqrasiya, Uqandada ekoturizmin yüksəlişi, Fransada texnologiya və mədəniyyətin qovşağı, Uruqvayda demokratik sabitlik və Uollis və Futunada ada həyatının özəllikləri müxtəlif inkişaf modellərini nümayiş etdirir. Bu ölkələr, dünya mozaikasında həm regional, həm də qlobal miqyasda vacib rollar oynayır və fərqli sferalarda insan həyatını zənginləşdirirlər.
Ən Çox Verilən Suallar
Ukraynanın paytaxtı Kiyev şəhəridir. Şəhər ölkənin ən böyük şəhərlərindən biri olmaqla yanaşı, siyasi və iqtisadi mərkəzdir. Dnepr çayının sahilində yerləşən bu şəhər Avropanın qədim mədəniyyət mərkəzlərindəndir.
Uqandada rəsmi dil ingilis dilidir. Bununla yanaşı, suahili və çoxsaylı yerli bantu dilləri də geniş istifadə olunur. Əhali çoxmillətli və çoxdilli cəmiyyət təşkil edir.
Fransa avtomobil, aerokosmik texnologiya, dəb və turizm sahələrində liderdir. Həmçinin təhsil və elmi araşdırmalar sahəsində yüksək səviyyədə fəaliyyət göstərir. Paris şəhəri bu baxımdan ölkənin simvoludur.
Uollis və Futuna Fransanın dənizaşırı ərazisidir. İnzibati baxımdan Fransaya bağlıdır və onun hüquq sisteminə daxildir. Adalarda fransız dili rəsmi statusa malikdir.
Uruqvayda rəsmi və ən çox danışılan dil ispan dilidir. Əhalinin böyük əksəriyyəti bu dildə təhsil alır və gündəlik həyatında istifadə edir.
Ukraynanın əsas ixrac məhsullarına taxıl, günəbaxan yağı, dəmir filizi və metallurgiya məhsulları daxildir. Kənd təsərrüfatı sektoru ölkənin iqtisadi dayaqlarından biridir.
Uqanda xüsusilə ekoturizm sahəsində fərqlənir. Qorilla safariləri, meşə yürüşləri və Viktoriya gölü sahilləri turistlər üçün cəlbedici məkanlardır. Bu turizm forması həm də ətraf mühitin qorunmasını təşviq edir.
Fransada Sorbonne Universiteti, École Polytechnique və École Normale Supérieure kimi tanınmış ali təhsil ocaqları mövcuddur. Bu təhsil müəssisələri beynəlxalq elmi mühitdə yüksək nüfuza malikdir.
Uruqvayın iqtisadiyyatı kənd təsərrüfatı və heyvandarlığa əsaslanır. Ət, süd, dəri və yun əsas ixrac məhsulları sırasındadır. Bu sektor ölkənin iqtisadi sabitliyini təmin edir.
Uollis və Futunada əsasən ailə və icma əsaslı kənd həyatı hökm sürür. Əhali kənd təsərrüfatı və balıqçılıqla məşğuldur. Fransanın dəstəyi ilə təhsil və səhiyyə sahələrində xidmət göstərilir.
