Avropa İttifaqı (Aİ), müxtəlif dövlətləri birləşdirən qlobal bir iqtisadi və siyasi təşkilatdır. Bu təşkilatın yaranması Avropa idealının bir siyasi proyekti olaraq gerçəkləşməsidir. İlk olaraq filosofların və uzaqgörən insanların düşüncələrində yer alan bu ideal, müxtəlif tarixi hadisələr nəticəsində gerçəkliyə çevrilib. 1870–1945-ci illər arasında baş verən müharibələr, Avropa ölkələrinin liderləri tərəfindən iqtisadi və siyasi birləşmənin sülhün təmin olunmasının yeganə yolu kimi görülmüşdür. Bu birləşmə, Avropada milli uzlaşmazlıqları dəf edə biləcək bir təşkilatın qurulması fikrinin doğulmasına səbəb olmuşdur.
Tarixi Fon
İlk cərəyanlar, 1951-ci ildə Avropa Kömür və Polad İttifaqının (AKPİ) qurulmasına yol açan Şuman Planı və İtalyan federalist Altiero Spinelli tərəfindən müdafiə edilmişdir. Bu qurumun əsas məqsədi, müharibə sonrası dövrüdə sülhə zəmanət vermək idi. 1957-ci ildə altı Qərbi Avropa dövləti (Almaniya, Fransa, Belçika, Niderland, Lüksemburq və İtaliya) tərəfindən imzalanan “Roma Anlaşması” ilə Avropa İqtisadi İttifaqı qurulmuşdur. Bu Anlaşma, AİB-nə beynəlxalq bir qurum olma gücünü qazandırmışdır.
Üzv Ölkələr və Xüsusi Ərazilər
Aİ-nin üzv dövlətləri arasında Almaniya, Fransa, İtaliya, Niderland, Belçika, Lüksemburq, Danimarka, İrlandiya, İspaniya, Portuqaliya, Finlandiya, Polşa, Rumıniya, Sloveniya, Slovakiya, Xorvatiya, Çexiya, İsveç, Estoniya və digər ölkələr yer alır. Həmçinin, Avropadan kənarda yerləşən, amma Avropa İttifaqına daxil olan xüsusi ərazilər də mövcuddur. Bunlara Azor adaları, Qvadelupa, Kanar adaları, Madeyra, Mayotta, Martinika, Melilya, Reyunyon, Seuta və Fransa Qvianası daxildir.
İqtisadi və Siyasi Təsiri
Avropa İttifaqı, qurucu üzv ölkələrin iqtisadi və siyasi birləşməsinin bir nəticəsidir. Bu birləşmə, malların, xidmətlərin, sərmayənin və əməyin sərbəst hərəkət etdiyi bir ortaq bazar və gömrük İttifaqı qurmaq kimi hədəflərə malikdir. İttifaqın əsas məqsədi, Avropanın siyasi bütünlüyə nail olmaqdır
