zərbaycan Respublikasının Konstitusiyası və “Vətəndaşların müraciətləri haqqında” Qanuna əsasən, hər bir vətəndaş, hüquqi və fiziki şəxs, istər fərdi, istərsə də kollektiv şəkildə dövlət orqanlarına, o cümlədən Baş Prokurorluğa məktubla, ərizə, şikayət və ya təklif formasında müraciət etmək hüququna malikdir. Baş prokurora məktub ünvanlamaq, adətən, aşağıdakı hallarda baş verir: hüquq pozuntuları, ədalətsiz qərarlar, prokurorluq orqanlarının fəaliyyəti ilə bağlı narazılıq, cinayət işlərinin gedişi və ictimai əhəmiyyətli məsələlər barədə məlumatlar. Müraciətlərin baxılması dövlət tərəfindən təmin olunan konstitusion hüquqdur.
Baş Prokurora məktubun yazılı və onlayn göndərilməsi qaydası
Baş prokurora müraciət etmək üçün iki əsas yol mövcuddur: yazılı məktub şəklində poçtla göndərmək və ya onlayn müraciət formasından istifadə etmək. Hər iki üsulda müəyyən hüquqi və texniki tələblər var.
Yazılı məktub:
– Məktub A4 formatında, aydın, rəsmi üslubda, səlis Azərbaycan dilində tərtib edilməlidir.
– Məktubun yuxarı hissəsində “Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru, ədliyyə general-polkovniki cənab Kamran Əliyevə” ünvanlanır.
– Ərizəçi şəxsi məlumatlarını (ad, soyad, ata adı, ünvan, əlaqə nömrəsi) və müraciətin mahiyyətini qeyd etməlidir.
– Müvafiq sənəd və sübutlar əlavə olunarsa, siyahı göstərilir.
– Məktub imzalanır və tarix qoyulur.
Onlayn müraciət:
– Baş Prokurorluğun rəsmi internet portalında “Onlayn müraciət” bölməsi mövcuddur (prosecutor.gov.az və ya elektron hökumət portalı – e-gov.az vasitəsilə).
– Elektron forma doldurularkən şəxsi məlumatlar və müraciətin detalları qeyd olunur.
– Sənəd və foto əlavə etmək mümkündür.
– Müraciət göndərildikdən sonra avtomatik təsdiq və qeydiyyat nömrəsi təqdim edilir.
Məktubun əsas strukturu və məzmun tələbləri
Məktubun düzgün strukturu hüquqi baxımdan çox vacibdir. Məktubun hissələri belədir:
- Başlıq və ünvan – ünvanın dəqiq göstərilməsi (Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru Kamran Əliyevə).
- Ərizəçinin məlumatları – ad, soyad, ata adı, yaşadığı ünvan, əlaqə nömrəsi.
- Müraciətin məzmunu – problemin, hüquq pozuntusunun və ya müraciət məqsədinin ətraflı və dəqiq təsviri.
- Əsaslandırma və sübutlar – iddia və ya şikayətin sübutlarla, faktlarla təsdiqlənməsi, əlavə sənədlərin siyahısı.
- Xahiş və nəticə – konkret tələb (qanuni tədbir görülməsi, araşdırma aparılması və s.).
- İmza və tarix – müraciət edən şəxs tərəfindən imzalanmalı və tarix qoyulmalıdır.
Məktubun tərtibi zamanı əsas diqqət yetirilən məqamlar
Məktub rəsmi dildə, qısa və aydın şəkildə yazılmalıdır. Emosional ifadələr, təhqir, şantaj və qeyri-etik sözlərdən uzaq olmaq vacibdir. Müraciətdə faktlar ardıcıllıqla, əsaslandırılmış və hüquqi arqumentlərlə göstərilməlidir. Əlavə olunan sənədlərin surətləri düzgün formada (skan və ya foto) əlavə olunmalıdır. Ərizədə subyektiv fikirdən çox, real hüquqi faktlar əsas tutulmalıdır.
Baş prokurora məktub göndərilməsində tez-tez rast gəlinən səhvlər
Bəzi vətəndaşlar müraciət zamanı tez-tez texniki və hüquqi səhvlərə yol verirlər:
– Ünvanın səhv göstərilməsi
– Şəxsi məlumatların natamam yazılması
– Faktların sübut olunmaması və ya əsaslandırılmaması
– Qeyri-etik və emosional ifadələr
– Hüquqi terminlərdən düzgün istifadə olunmaması
– Sənədlərin əlavə edilməməsi və ya keyfiyyətsiz olması
Bütün bu səhvlər müraciətin gec cavablandırılmasına və ya ümumiyyətlə baxılmamasına səbəb ola bilər.
Müraciətlərin baxılması və cavablandırılması proseduru
Baş Prokurorluğa daxil olan müraciətlər xüsusi qeydiyyat kitabında qeydə alınır, elektron müraciətlər isə avtomatik qeydiyyat sisteminə düşür. Hər bir müraciət 15 iş günü ərzində qanunvericiliyə uyğun olaraq baxılır və cavablandırılır. Qanunvericiliyə əsasən, müraciət nəticəsində istintaq və ya araşdırma başlanarsa, əlavə vaxt tələb oluna bilər.
Baş Prokurorluq məktubda göstərilən hüquq pozuntusu və ya şikayət əsasında müvafiq struktur bölmələrə tapşırıq verir, araşdırma aparılır və nəticə barədə vətəndaşa yazılı və ya elektron qaydada cavab göndərilir.
Onlayn müraciət imkanları və elektron imza
Elektron müraciətlərin üstünlüyü onların rahatlığı, sürətliliyi və sənəd dövriyyəsinin şəffaflığıdır. Onlayn formada müraciət edərkən şəxsi kabinet vasitəsilə müraciətin statusunu izləmək mümkündür. Elektron imza ilə təsdiqlənən müraciətlər hüquqi qüvvəyə malik olur. E-gov.az və my.gov.az kimi platformalar vətəndaşlara bu prosesi asanlaşdırır.
Məktubun nümunəvi məzmunu (qısa şablon)
Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru,
ədliyyə general-polkovniki cənab Kamran Əliyevə
Ərizəçi: [Ad, soyad, ata adı]Ünvan: [Yaşayış yeri]Əlaqə telefonu: [nömrə]E-mail: [əgər varsa]
Məktubun məzmunu: [Problem, hüquq pozuntusu və ya şikayət haqqında ətraflı məlumat, tarixi, yer, iştirakçılar, faktlar, əsaslandırma və sübutlar]
Xahiş edirəm, müraciətimə qanunauyğun qaydada baxılmasını, tədbir görülməsini və nəticə barədə məlumat verilməsini təmin edəsiniz.
Əlavə: [Sənədlərin siyahısı]İmza, tarix
Məktubun göndərildikdən sonra statusun izlənməsi və nəticələr
Müraciətin statusunu izləmək üçün elektron kabinetə daxil olmaq və ya qeydiyyat nömrəsi vasitəsilə Baş Prokurorluğun rəsmi portalından istifadə etmək mümkündür. Qanunvericilik üzrə müraciətin əsassız səbəbdən cavabsız saxlanılması və ya gecikdirilməsi halları inzibati məsuliyyət yaradır. Vətəndaşın cavabla razı qalmadığı təqdirdə təkrar müraciət və ya məhkəmə qaydasında iddia hüququ vardır.
Müraciət zamanı məxfi və şəxsi məlumatların qorunması
Baş Prokurorluq qanunvericilik əsasında vətəndaşların şəxsi məlumatlarının və müraciət məxfiliyinin qorunmasını təmin edir. Məktubda şəxsi və ya ailə sirri daşıyan məlumatlar varsa, onların yayılması qadağandır və hər bir dövlət orqanı buna əməl etməyə borcludur.
Baş Prokurorluğa məktub yazmaqda peşəkar hüquqi dəstək və məsləhətlər
Əgər müraciət hüquqi cəhətdən mürəkkəbdirsə və ya xüsusi sübutlar tələb edirsə, hüquqşünasdan məsləhət almaq faydalıdır. Bu, məktubun daha əsaslı, qanuni və təsirli olmasına imkan verir. Bəzən müraciətin layihəsi əvvəlcədən hüquqşünas tərəfindən hazırlanır, sənədlər əlavə olunur və sonra ünvanlanır.
Baş Prokuror Kamran Əliyevə məktub yazmaq Azərbaycan vətəndaşlarının hüquqlarından biridir və bu proses hüquqi, inzibati və etik normalara əsaslanır. Məktubun düzgün, əsaslandırılmış və rəsmi şəkildə tərtib edilməsi müraciətə operativ və obyektiv baxılması üçün vacibdir. Həm yazılı, həm də elektron formada müraciət imkanı dövlət-vətəndaş münasibətlərində şəffaflıq, operativlik və hüquqi müdafiənin təminatı kimi çıxış edir.
Ən Çox Verilən Suallar
Məktub rəsmi üslubda, aydın və hüquqi əsaslandırılmış şəkildə, ərizəçi və ünvan məlumatları tam göstərilməklə yazılmalıdır. Əsaslandırıcı faktlar və əlavə sənədlər qeyd olunmalıdır.
Poçt ünvanı: Bakı şəhəri, AZ1000, Nərimanov rayonu, R.Behbudov küçəsi 7; elektron müraciətlər isə prosecutor.gov.az portalı və e-gov.az vasitəsilə göndərilir.
Elektron müraciət rəsmi portalda doldurulur, elektron imza ilə təsdiqləndikdə tam hüquqi qüvvəyə malikdir.
Azərbaycan qanunvericiliyinə əsasən, müraciətlərə 15 iş günü ərzində baxılır və vətəndaşa cavab verilir.
Şəxsi məlumatlar, müraciətin mahiyyəti, fakt və sübutlar, tələb və nəticə, imza və tarix mütləq qeyd olunmalıdır.
Hüquqi mürəkkəb və ya sübut tələb olunan hallarda peşəkar hüquqşünasdan məsləhət almaq faydalıdır.
Elektron müraciətlərdə şəxsi kabinet vasitəsilə, yazılı müraciətdə isə məktub və ya telefonla nəticə barədə məlumat almaq mümkündür.
Baş Prokurorluq qanunvericiliyə uyğun olaraq şəxsi məlumatların məxfiliyinə və təhlükəsizliyinə təminat verir.
Vətəndaş təkrar müraciət edə, Ombudsmana və ya məhkəməyə müraciət etmək hüququndan istifadə edə bilər.
Əgər məktubda təhqir, şantaj, etik pozuntu, əsassız tələb və ya hüquqi əsaslandırma yoxdursa, məktub rədd oluna bilər.