“Bəxt üzüyü” filmi 1991-ci ildə çəkilib. Komediya və dram janrındandır.
Ramiz Əzizbəyli tərəfindən ekranlaşdırılıb. “Qara Qayafilm” studiyasında istehsal edilmişdir. Film Saranın bəxt üzüyünün itməsi əhvalatı üzərində qurulmuşdur
Əsas rolları Afaq Bəşirqızı, Valeh Kərimov, Gülşad Baxşıyeva, Ayşad Məmmədov, Firəngiz Rəhimbəyli, Nəsir Sadıqzadə və Rafael Dadaşov ifa edirlər. 1993-cü ildə Ramiz Əzizbəyli tamaşaçı rəğbətinə görə mükafat qazanmışdı.
Film dramaturq Vaqif Səmədoğlunun eyniadlı pyesinin motivləri əsasında çəkilib.
Film 2 ay ərzində Şüvəlanda çəkilib. Bağ yeri Şüvəlanda, bazar Mərdəkanda, dəniz Bilgəhdə lentə alınıb.
Filmi buradan izləyə bilərsiniz
https://www.youtube.com/watch?v=aukYcHwiaaQ
Bəxt Üzüyündən yadda qalan ifadələr hansılardır?
“Moşu eqologiya budur”
Afaq Bəşirqızının ifa etdiyi Söylü filmin əsas iki maraqlı obrazından biridir. Çıxılmaz vəziyyətdə qalanlar arasında öz hərəkət və davranışları ilə sanki insanları optimist olmağa çalışan bu personaj cəmiyyətin ümumiləşdirilmiş obrazı olan Sevdanı güldürə bilən yeganə şəxsdir. O, hər şeyə rəğmən sözə, milli koloritə xidmət edir:
“Qələm demə, öyümüzün dirəyi de”, “Biz tərəflər bunsuz olmer e” (sazı göstərək deyir), “Nənən səni oğlan doğsaydı, indi yəqin Borçalı aşığı idin” deyərək saza-sözə münasibətini göstərir.
Heç nəyə baxmayaraq o savadsız bir insandır. Lakin polisdə “şair Moşu Göyəzənlinin uşaqlarının anası” deyərək öz həyat yoldaşının, “xoşbəxtliy”ə qafiyə tapa bilməyən bir adi bir şairi yüksək zirvədə təsəvvür edir. O, polisə ancaq “nemsə köpəyinoğlu “ deyərək söyə bilər.
Söylü tərəfindən deyilib dillər əzbərinə çevrilən başqa sitatlara da nəzər salaq:
“Belə Dəli Kür, yaralı Araz” (polisə çımxıraraq deyilir); “Sənə diplom verənən dədəsinə lənət”; “Biz tərəfdə arvadı ildə bir dəfə doğmayan kişiyə camaat belə birtəhər baxır e”;
Moşu Göyəzənli ilə duet şəklində dedikləri “Adsız dəyirmanda xorez oler” ifadəsinin məşhurluğundan danışmağa dəyməz. Söylünün “nemsə kopayoğlu” dediyi milis işçisi (Arif Quliyev) epizodik rol olmasına baxmayaraq maraqlı bir obrazdır.
O, “bolşe, zəhrimaranı” bacarmayan, sadəcə, həyatın sərt sistemə atdığı sadə, mülayim bir polis obrazıdır. Filmin sonunda Moşunun maşınının arxasınca qaçaraq “Moşu müəllim, avtafan qaldı” deməsi onun nə dərəcədə sadə insan olduğunu təsdiq edir.
Arif Quliyev çəkiliş zamanı yaradıcı heyətin qaldıqları yerdən filmin çəkildiyi pavilyona polis paltarında gələn zaman özünü sərxoşluğa qoyur. Elə bu zaman maşından bir nəfər boylanaraq “kül sənin milisioner başına… Mənim milisimə bax, ona görə bu gündəyik də” deyir.
“Xoşbaxtlıq, xoşbaxtlıq”
Cəmiyyətin zavallı Sevdanı yamsıladığı bir gündə “xoşbəxtliy”ə qafiyə axtaran şair Moşu Göyəzənli də filmdəki əsas obrazlardan biridir. O, zəif sözbaz olduğu qədər də sadəlövhdür.
“Optimist nəslin nümayəndələriyik” deyərək, “babam Qaçaq Kərəmin mehtəri olub” söylənərək bununla fəxr edən şair dəyərlərə qarşı ciddi mühafizəkarlığı ilə seçilir.
“Pambıq çölləri, taxıl zəmiləri, başı qarlı dağlar, igid-igid Azərbaycan oğulları” məşhur ifadəsinin sahibinin dilindən deyilən başqa məşhur sitatlara da diqqət edək:
“Qoymayın ayə, İrasim gəlir”, “Biqeyrət şairə millət heç heykəlmi qoyar” ifadələri Seda (Firəngiz Rəhimbəyova) ilə dialoq zamanı səsləndirilir.
“Başı xamırlı tut arağı”, “Şairdə pul nə gəzer ilin-günün bu vaxtında”, “Gedir mənim şotuma tuluğun dolderer” ifadələri də Moşunu maraqlı obraza çevirib. Bu gün də həmin sitatlar yerinə düşəndə işlənilir. Araqla bağlı filmdəki başqa məşhur sitat isə Ramiz Əzizbəylinin qaçaraq onu yıxdığı və araq şüşəsini divara vurduğu Söylüyə dediyi “Neylədün ağəz, arağın tapılmayan vaxtında” ifadəsidir.
“Detdom uşaqlarının atası olmur nəçənnik”
“Bəxt üzüyü”nün məşhur sitatlarından danışarkən mütləq Hüseyn obrazından da (Ayşad Məmmədov) söz açılmalıdır. O, bütün bilik və bacarığına baxmayaraq, cəmiyyətdə öz yerini tapmayan insanların ümumi prototipidir. Bir-birinə laqeyd olan, soyuqluğun baş alıb getdiyi, mənəvi xaosun genişləndiyi bir zamanda onu ancaq içki ağır düşüncələrdən xilas edir. Lakin öz dərdini açıb deyə bilən epizodik rolda çəkilən Zırpının (Muxtar Maniyev) ölümü onun dilini açır və daxili mübarizəsini dilə gətirir. Hüseyn tərəfindən deyilən məşhur sitatlar bunlardır:
