Azərbaycan cizgi film sənayesi, ölkənin mədəni mənzərəsinin ayrılmaz bir hissəsi olaraq, 1930-cu illərdən başlayaraq inkişaf etməyə başlamışdır. 1933-cü ildə Azərbaycanfilm studiyasının əməkdaşları Moskvadan lazım olan materialları gətirərək ilk dəfə bu növ filmin hazırlanmasına başlamışlar. İlk dəfə texniki animasiya, Lokbatan və Neft Simfoniyası adlı sənədli filmlərdə istifadə edilmişdir. Bu ilk filmlərdən sonra, Azərbaycanfilm studiyasında animasiya üzrə xüsusi bir qrup yaradılmış və animasiya sənətinin sirrlərini öyrənmək üçün xüsusi kurslar açılmışdır.
1970-ci illərdə, Azərbaycanfilm studiyasının animasiya bölməsi 20-dən çox animasiya filmi istehsal etmişdir. Bu dövrdə, Azərbaycan folklorundan ilham alan “Cırtdanın yeni macəraları” (Jyrtdan’s new adventures), “Şahzadə – qara qızıl” (Prince – Black Gold) kimi filmlər çəkilmişdir. Nazim Mammadov bu filmlərin rejissor və rəssamı olmuşdur. Mammadov, həmçinin Azərbaycan animasiya film sənayesinin banisi kimi tanınır və bir çox uşaq kitablarının rəsmi və illüstratoru kimi də tanınır.
1980-ci illərdə isə Azərbaycanfilm studiyası 38 animasiya filmi istehsal etmişdir. Bu filmlər arasında “Cücələrim”, “Meşəyə insan gəlir”, “Sehirli Ağac”, “Taya”, və “Dəcəl Dovşan” kimi animasiyalar var idi. Bu dövrdə istehsal olunan filmlərin bəziləri, məsələn “Akvarium”, fərqli texnikaların qarışığı ilə yaradılmışdır.
SSRİ-nin dağılmasından sonra, Azərbaycan animasiyası yeni bir dönəmə qədəm qoydu. 1990-cı illərdə “Azanfilm” yaradıcı-istehsalat birliyi altında 19 animasiya filmi istehsal edilmişdir. Bu filmlər arasında “Bir dəfə haradasa…” və “İthaf” kimi əsərlər var idi. “İthaf” filmi, Stalin repressiyalarının qurbanlarına həsr olunmuş və bir neçə beynəlxalq festivalda mükafat almışdır.
Bu tarixi kontekst çərçivəsində, Azərbaycan cizgi filmlərinin inkişafı və onların əsas qəhrəmanları haqqında bir məqalə yaratmaq mümkündür.
Azərbaycan Cizgi Filmləri ilə bağlı Tez-tez Soruşulan Suallar (FAQ):
- Azərbaycan cizgi filmlərinin tarixi nə vaxtdan başlayır?
- Azərbaycan cizgi filmlərinin tarixi 1930-cu illərin əvvəllərinə qayıdır.
