ABŞ-da yaşamaq, işləmək və təhsil almaq bir çox insanın uzun illərdir arzuladığı bir fürsətdir. Bu arzunun qapısını açan əsas vasitələrdən biri də “Green Card” yəni ABŞ-da daimi yaşayış və iş icazəsi verən rəsmi sənəddir. Green Card proqramı ABŞ hökuməti tərəfindən hər il müəyyən şərtlər daxilində təşkil olunur və dünya ölkələrindən milyonlarla insan bu fürsətdən yararlanmağa çalışır.
Green Card nədir?
“Green Card” ABŞ-da daimi yaşamaq və işləmək hüququ verən rəsmi sənəddir. Bu kartın sahibi olan şəxs ABŞ-da daimi rezident hesab olunur. Onlara istədikləri yerdə işləmək, təhsil almaq, biznes açmaq və bəzi sosial xidmətlərdən faydalanmaq hüquqları verilir.
Green Card sahibi olan şəxslər müəyyən müddətdən sonra ABŞ vətəndaşlığına müraciət edə bilərlər. Kartın rəngi yaşıl olduğu üçün xalq arasında “green card” adlanır.
Green Card Proqramı nədir?
Hər il ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən təşkil olunan “Diversity Visa Program” yəni “Müxtəliflik Vizası Proqramı” çərçivəsində dünya ölkələrinin vətəndaşlarına müəyyən sayda Green Card təqdim olunur. Bu proqram “lotereya sistemi” əsasında keçirilir və təsadüfi seçim üsulu ilə qaliblər müəyyənləşdirilir. Azərbaycan da bu proqramda iştirak edən ölkələr siyahısındadır.
Green Card üçün qeydiyyat necə aparılır?
Green Card proqramına müraciət yalnız ABŞ Dövlət Departamentinin rəsmi internet səhifəsi üzərindən və yalnız müəyyən tarixlərdə aparılır. Proses tamamilə pulsuzdur. Aşağıda qeydiyyatla bağlı əsas mərhələlər göstərilib:
1. Qeydiyyat tarixləri
Adətən oktyabr ayının əvvəlində qeydiyyat başlayır və bir ay davam edir. Məsələn, DV-2027 üçün qeydiyyat 2025-ci ilin oktyabrında aparılacaq.
2. Elektron forma
Müraciət zamanı elektron forma doldurulur. Bu formaya şəxsi məlumatlar, ailə üzvləri, təhsil və şəkil əlavə olunur.
3. Şəklin tələblərə uyğunluğu
Fotoşəkil xüsusi texniki tələblərə cavab verməlidir – fon ağ olmalı, şəkil 600×600 piksel ölçüsündə və 240 KB-dən az olmalıdır. Şəklin son 6 ayda çəkilmiş olması vacibdir.
Green Card qalib olmaq prosesi necə işləyir?
Qaliblər təsadüfi seçimlə kompüter vasitəsilə müəyyən olunur. Seçim nəticələri adətən qeydiyyatdan təxminən 6 ay sonra may ayında elan olunur.
Vacib: Qalib gəldikdən sonra bu sadəcə birinci mərhələdir. Əlavə sənədlər toplanmalı, müsahibədən keçilməli və viza haqqı ödənilməlidir.
Green Card müraciət şərtləri
- Doğum yeri: Müraciət edən şəxs ABŞ-ın DV proqramına daxil olan ölkələrin birində doğulmuş olmalıdır. Azərbaycan bu ölkələr sırasındadır.
- Təhsil: Minimum orta məktəb təhsili (11 illik) və ya son 5 ildə 2 illik iş təcrübəsi tələb olunur.
- Cinayət keçmişi: Ağır cinayət keçmişi olan şəxslərin müraciəti rədd edilə bilər.
- Düzgün məlumat: Formada verilən bütün məlumatlar dəqiq və doğru olmalıdır. Əks halda qalib gəlsəniz belə, diskvalifikasiya edilə bilərsiniz.
Green Card haqqında vacib faktlar
- İldə 55.000 nəfər: Green Card lotereyası çərçivəsində hər il təxminən 55 min nəfərə yaşıl kart verilir.
- Ailəvi fürsət: Ərizə sahibi ilə birlikdə həyat yoldaşı və 21 yaşdan kiçik övladlar da Green Card əldə edə bilərlər.
- Dövlət rüsumları: Qalib olduqdan sonra viza haqqı (təxminən 330 ABŞ dolları) və digər xərclər mövcuddur.
- Müsahibə: ABŞ səfirliyində keçirilir və əsasən təqdim etdiyiniz sənədlərin düzgünlüyü yoxlanılır.
Green Card almağın üstünlükləri
- ABŞ-da daimi yaşamaq hüququ
- İstənilən sahədə işləmək imkanı
- Dövlət məktəblərində təhsil hüququ
- Sosial xidmətlərdən yararlanmaq
- 5 ildən sonra vətəndaşlıq alma imkanı
- Səfər azadlığı
Green Card sahiblərinin vəzifələri
Green Card sahibi olmaqla yanaşı, aşağıdakı öhdəliklər də daşıyırsınız:
- ABŞ-da daimi yaşamaq
- Vergi öhdəliklərini yerinə yetirmək
- Cinayət törətməmək
- İllik status yenilənməsi üçün USCIS-ə məlumat vermək
Green Card qalib oldum, bəs sonra nə etməliyəm?
- DS-260 formunu doldurun: Bu viza müraciət formasını onlayn şəkildə doldurursunuz.
- Sənədləri toplayın: Tərcümə olunmuş təhsil sənədləri, ailə sənədləri, hərbi bilet və s.
- Müsahibəyə hazır olun: Səfirlikdəki suallara səmimi və dəqiq cavab verin.
- Viza alın: Müsahibədən keçsəniz və sənədləriniz tam olsa, pasportunuz viza ilə qaytarılacaq.
- ABŞ-a köçün: Giriş zamanı Green Card poçtla sizə göndərilir.
Green Card haqqında Ən Çox Verilən Suallar (FAQ)
1. Green Card qeydiyyatı pulludurmu?
Yox, rəsmi sayt üzərindən müraciət tamamilə pulsuzdur.
2. Bir nəfər neçə dəfə müraciət edə bilər?
Hər il yalnız bir dəfə. Əks halda sistem sizi avtomatik diskvalifikasiya edə bilər.
3. Green Card almaq üçün yaş məhdudiyyəti varmı?
Xeyr, amma minimum orta məktəb təhsili tələb olunur, bu da təxminən 18 yaşdan yuxarı şəxslər üçün nəzərdə tutulur.
4. Şəklin tələblərə uyğun olmadığını necə bilə bilərəm?
US DV Photo Validator vasitəsilə şəkilinizi yoxlaya bilərsiniz.
5. Green Card-ı əldə etdikdən sonra ABŞ-a getmək məcburiyyətindəyəm?
Bəli. Əldə etdikdən sonra müəyyən müddətdə (adətən 6 ay) ABŞ-a daxil olmasanız, kartınız etibarsız sayıla bilər.
6. Green Card vətəndaşlıq deməkdir?
Xeyr. Green Card daimi yaşayış icazəsidir. Vətəndaşlıq almaq üçün 5 ildən sonra ayrıca müraciət etmək lazımdır.
7. Green Card qalibləri haradan bilirlər ki, qalib seçiliblər?
Rəsmi vebsayt vasitəsilə “Entrant Status Check” bölməsində təsdiq kodu ilə nəticəyə baxılır.
8. Green Card əldə etdikdən sonra ailə üzvlərim üçün necə müraciət edə bilərəm?
Ərizə sahibinin həyat yoldaşı və övladları ilkin müraciətdə qeyd olunmalıdır. Əgər sonradan ailə qurulubsa, sponsorluq vasitəsilə müraciət edilə bilər.
Green Card yəni ABŞ-da daimi yaşamaq və işləmək hüququ Azərbaycan vətəndaşları üçün böyük bir fürsətdir. Doğru və diqqətli şəkildə qeydiyyatdan keçmək, düzgün sənədlər təqdim etmək və şərtləri yerinə yetirmək qalib olmaq şansınızı artırır.
