CəmiyyətMədəniyyətMəkanSosialTarix

İçərişəhər:Restoranlar,Abidələr-ƏN SON 2025

Azərbaycanın paytaxtı Bakının qəlbində, minilliklərin izlərini, qədim həyat tərzini, zəngin mədəniyyətini və milli dəyərlərini yaşadan bir ərazi var.Təkcə Bakı sakinlərinin deyil, həm də bütün Azərbaycanın ən əziz və sevilən məkanlarından olan İçərişəhər hər addımında tarix, hər divarında mədəniyyət, hər daşında insan həyatı hiss olunacaq bir abidədir. Bura şəhər səs-küyündən, müasirliyin təlaşından uzaqda, keçmişlə bu günü birləşdirən özünəməxsus bir məkandır. İçərişəhər həm yerli, həm də xarici turistlər üçün Bakının vizit kartı, Azərbaycanın milli sərvəti və qorunan irsidir.O hər zaman diqqətləri öz üzərinə cəlb edir.

İçərişəhərin yaranma tarixi və inkişafı

İçərişəhərin yaranması hələ eramızdan əvvəlki dövrlərə təsadüf edir. Araşdırmalar göstərir ki, burada yaşam izləri ən azı 2500 il əvvələ gedib çıxır. Bu qədim şəhər qala divarları ilə əhatə olunmuşdur və bu divarlar onu xarici müdaxilələrdən, istilalardan qorumaq məqsədilə tikilmişdir. İçərişəhər uzun illər boyu Azərbaycanın siyasi, iqtisadi və mədəni mərkəzi olmuşdur. Orta əsrlərdə bura ticarət yollarının kəsişdiyi bir məkan kimi xüsusi əhəmiyyət kəsb etmiş, burada müxtəlif sənətkarlıq emalatxanaları, bazarlar, karvansaralar, hamamlar və məscidlər fəaliyyət göstərmişdir.

Reklam

turkiyede tehsil

Qədim dövrlərdə İçərişəhər təkcə yaşayış yeri deyil, həm də müdafiə qalası olmuşdur. Qala divarlarının tikilməsi, Şirvanşahlar dövləti dövründə memarlıq və şəhərsalma işlərinin inkişafı, eləcə də Bakı buxtasının coğrafi yerləşməsi İçərişəhərin regionun mühüm siyasi və iqtisadi mərkəzinə çevrilməsində əsas rol oynamışdır.

İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu

1990-cı ildən etibarən İçərişəhər ərazisi dövlət tərəfindən Tarix-Memarlıq Qoruğu kimi qorunur və idarə olunur. 2000-ci ildə isə İçərişəhər, Şirvanşahlar sarayı kompleksi və Qız qalası UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil edilmişdir. Bu addım, Azərbaycan mədəniyyətinin dünya miqyasında tanınmasına, bu abidələrin qorunması və təbliği üçün beynəlxalq səviyyədə əlavə imkanların yaranmasına səbəb olub.

İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu özündə yüzlərlə abidə və memarlıq nümunəsini birləşdirir. Burada orta əsrlərdən qalmış 50-dən çox tarixi və memarlıq abidəsi var. Hər biri müxtəlif dövrlərin ab-havasını yaşadır, dövrün mədəni, ictimai və siyasi proseslərini özündə əks etdirir. Qoruqda keçirilən elmi araşdırmalar, bərpa və yenidənqurma işləri sayəsində İçərişəhər təkcə Azərbaycanda deyil, bütün Qafqazda ən yaxşı qorunan və öyrənilən tarixi mərkəzlərdən biri kimi fərqlənir.

Reklam

turkiyede tehsil

İçərişəhərin arxitekturası və memarlıq abidələri

İçərişəhər öz orijinal memarlıq üslubu ilə seçilir. Buradakı küçələr dar və dolama, evlər isə bir-birinə sıx şəkildə tikilib. Bu struktur hələ qədim dövrlərdə, müdafiə məqsədilə planlaşdırılıb. İçərişəhərdə ən məşhur abidələrdən biri Qız qalasıdır. Qala Azərbaycanın simvollarından biri sayılır və haqqında bir çox əfsanələr dolaşır.

Digər bir mühüm memarlıq abidəsi Şirvanşahlar sarayıdır. Bu saray kompleksi Azərbaycan memarlığının incisi hesab olunur və XV əsrdə Şirvanşahlar dövlətinin iqamətgahı olmuşdur. Saray kompleksinə məscid, türbə, mədrəsə, hamam və məscid binası daxildir. İçərişəhərdə yerləşən Cümə məscidi isə burada islam mədəniyyətinin, eləcə də şəhər həyatının ayrılmaz hissəsi kimi tarix boyu əhəmiyyətli yer tutub.

Burada həmçinin müxtəlif karvansaralar (Məhəmmədkarim, Multani, Buxara karvansarası), qədim hamamlar (Ağa Mikayıl hamamı, Hacı Qasım hamamı), mədrəsələr, məhəllə məscidləri və digər dini abidələr də yerləşir. Bu abidələr Bakının keçmişini, onun zəngin və çoxşaxəli mədəniyyətini bu günə qədər yaşadır.

İçərişəhərin ərazisi

İçərişəhərin ümumi ərazisi təxminən 22 hektardır. Bu ərazi daxilində orta əsrlərdən qalma memarlıq abidələri, qədim evlər, restoranlar, kafelər, sənət qalereyaları, suvenir dükanları, muzeylər, sənətkarlıq emalatxanaları yerləşir. Son illərdə aparılan bərpa işləri nəticəsində İçərişəhər həm yerli sakinlər, həm də turistlər üçün rahat, maraqlı və təhlükəsiz məkan halına gəlib.

Daxili məhəllələrdə qədim Bakının ab-havası hələ də hiss olunur. Burada yaşayan ailələr, məhəllə həyatı, dar küçələrdə gəzən insanlar, məscidlərdən yayılan azan səsi İçərişəhərin öz ruhunu qoruyub saxladığını göstərir. Müasir dövrdə İçərişəhərdə bir çox mədəni tədbirlər, festivallar, sərgilər, konsertlər və digər sosial layihələr keçirilir ki, bu da ərazinin ictimai həyatını daha da zənginləşdirir.

İçərişəhər metrosu

İçərişəhərin adını daşıyan Bakı Metropoliteninin stansiyası – İçərişəhər metrosu şəhərin ən çox istifadə olunan nəqliyyat nöqtələrindən biridir. Bu stansiya 1967-ci ildə istifadəyə verilib və həm şəhər sakinlərinin, həm də turistlərin əsas rahatlıqla çıxa və gəzə bildiyi bir məkandır. Metronun İçərişəhərə yaxınlığı, xüsusilə yay aylarında və turist mövsümündə böyük üstünlük sayılır.

Stansiyanın yerləşdiyi ərazi elə qurulub ki, birbaşa İçərişəhərin girişinə, Qız qalası və digər əsas abidələrə asan çıxış imkanı yaradır. Həmçinin burada metropolitenin digər xətləri ilə rahat birləşmə imkanı da mövcuddur. Bu baxımdan İçərişəhər metrosu Bakının turistik və ictimai həyatının mərkəzinə çevrilib.

İçərişəhər restoranları və kafe mədəniyyəti

İçərişəhər öz restoran və kafeləri ilə də fərqlənir. Buradakı iaşə obyektləri həm qədim Azərbaycan mətbəxini, həm də dünya mətbəxinin müxtəlif nümunələrini təqdim edir. İçərişəhərin dar və daş döşənmiş küçələri boyunca yerləşən restoranlar qonaqlara həm ənənəvi, həm də müasir təamlar təklif edir. Xüsusilə plov, kabab, dolma kimi milli yeməklər, şərq şirniyyatları və çay süfrələri çox məşhurdur.

Restoran və kafelərin interyeri əsasən qədim Bakı üslubunda bəzədilir, divarlarda Azərbaycan xalçaları, milli ornamentlər, qədim məişət əşyaları istifadə olunur. Bu məkanlar həm romantik axşamlar, həm ailəvi, həm də dostlarla yığışmaq üçün ideal seçimlərdir. İçərişəhərdə yerləşən “Mugham Club”, “Qız Qalası”, “Şirvanşah”, “Art Club” kimi restoranlar həm mətbəxi, həm də xüsusi atmosferi ilə seçilir. Çox vaxt canlı musiqi, milli folklor, muğam və caz gecələri bu məkanlarda təşkil olunur.

İçərişəhər Cümə Məscidi

İçərişəhərin dini həyatında və tarixi simasında xüsusi yer tutan abidələrdən biri də Cümə Məscididir. Məscid müxtəlif dövrlərdə yenidən qurulmuş, bərpa edilmiş, lakin hər zaman öz ilkin funksiyasını qoruyub saxlamışdır. Tarixi mənbələrə görə, məscid IX əsrdə inşa olunub və İçərişəhərin ən qədim ibadət yerlərindən biri hesab edilir. Burada həm dini ayinlər icra olunur, həm də şəhər sakinlərinin, turistlərin ziyarət etdiyi mədəniyyət məkanı kimi xidmət göstərir.

Cümə Məscidi öz unikal memarlığı, daxili naxışları və ətrafındakı tarixiliyi ilə ziyarətçilərin diqqətini cəlb edir. Məscidin həyətində tez-tez müxtəlif dini tədbirlər, dini tədris kursları, məhəllə icmalarının toplantıları təşkil olunur. Bu, İçərişəhərin dini-mədəni həyatında daima mühüm yer tutur.

İçərişəhər Muzey Mərkəzi

İçərişəhərdə fəaliyyət göstərən Muzey Mərkəzi və digər muzeylər buradakı zəngin irsi gələcək nəsillərə çatdırmaq üçün mühüm rol oynayır. Muzey Mərkəzində İçərişəhərin tarixi, memarlığı, sənətkarlıq nümunələri, milli geyimlər, qədim sənət əşyaları, rəsm əsərləri və müxtəlif eksponatlar nümayiş etdirilir. Muzey ekskursiyaları və tematik tədbirlər həm azyaşlılara, həm də böyüklərə şəhərin tarixini canlı şəkildə öyrənmək imkanı yaradır.

Bundan əlavə, İçərişəhərdə Qız Qalası muzeyi, Şirvanşahlar saray kompleksi, Miniatür Kitab Muzeyi, Azərbaycan Xalça Muzeyi və bir çox digər maraqlı mədəniyyət ocaqları da fəaliyyət göstərir. Hər bir muzey buranın tarixi və mədəniyyətinin müxtəlif tərəflərini əhatə edir.

İçərişəhər ərazisinin müasir vəziyyəti və qorunması

Hazırda İçərişəhər həm Azərbaycan dövləti, həm də beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən diqqətlə qorunur. Burada aparılan bərpa, konservasiya və inkişaf layihələri nəticəsində tarixi abidələr və qədim memarlıq nümunələri orijinal görünüşündə saxlanılır. Eyni zamanda müasir infrastruktur, turizm xidmətləri və rahatlıq üçün zəruri olan yeniliklər də həyata keçirilir.

İçərişəhərdə həm yaşayış, həm iş, həm də turistik fəaliyyətlər bir-birini tamamlayır. Qoruğun inzibati idarəsi, elmi tədqiqatçıları və bələdçiləri daim burada işləyir, əraziyə gələn qonaqlara məlumat və xidmət göstərirlər. Bu kompleks yanaşma nəticəsində İçərişəhər təkcə keçmişin yadigarı deyil, eyni zamanda canlı, dinamik və inkişaf edən bir məkan olaraq qalır.

İçərişəhər təkcə Bakının deyil, bütün Azərbaycanın qürur mənbəyidir. Onun dar küçələrində addımlayan hər bir insan, qədim divarlarına toxunan hər bir ziyarətçi sanki tarixlə üz-üzə gəlir, öz milli kimliyinin bir parçasını burada tapır. İçərişəhər həm bənzərsiz memarlıq incisi, həm zəngin mədəniyyət və sənət məkanı, həm də gündəlik həyatın, dini və sosial münasibətlərin davam etdiyi bir yerdir. Burada qədimlik və müasirlik, ənənə və yenilik vəhdət təşkil edir. İçərişəhərin qorunması, inkişafı və gələcək nəsillərə ötürülməsi hər bir azərbaycanlının borcudur. Onun hər bir guşəsi, abidəsi, muzeyi, məhəlləsi və insanları Azərbaycan tarixinin, mədəniyyətinin, ruhunun canlı təcəssümüdür.Biz onu hər zaman qorumağa borcluyuq.

Ən çox verilən suallar

1. İçərişəhər harada yerləşir və neçə hektar ərazini əhatə edir?

İçərişəhər Bakının mərkəzində, Qala divarları ilə əhatə olunmuş ərazidə yerləşir. Onun sahəsi təxminən 22 hektardır.

2. İçərişəhərdə hansı tarixi abidələr yerləşir?

İçərişəhərdə Qız Qalası, Şirvanşahlar sarayı kompleksi, Cümə Məscidi, bir neçə karvansara, qədim hamamlar və çoxsaylı məscid və mədrəsələr kimi abidələr yerləşir.

3. İçərişəhər hansı ildən dövlət tarix-memarlıq qoruğu kimi fəaliyyət göstərir?

İçərişəhər 1990-cı ildən Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu kimi fəaliyyət göstərir və 2000-ci ildə UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil edilib.

4. İçərişəhərə necə getmək olar?

Bakı metropoliteninin İçərişəhər stansiyasından istifadə etməklə birbaşa İçərişəhərə daxil olmaq mümkündür. Stansiya şəhərin əsas nəqliyyat xətlərinə yaxın yerləşir.

5. İçərişəhərdə hansı restoran və kafelər fəaliyyət göstərir?

Burada “Mugham Club”, “Qız Qalası”, “Şirvanşah”, “Art Club” kimi məşhur restoranlar, eləcə də müxtəlif milli və dünya mətbəxini təqdim edən iaşə obyektləri fəaliyyət göstərir.

6. İçərişəhərdə hansı muzeylər yerləşir?

Qız Qalası muzeyi, Şirvanşahlar sarayı kompleksi, Miniatür Kitab Muzeyi, Azərbaycan Xalça Muzeyi və İçərişəhər Muzey Mərkəzi burada yerləşən əsas muzeylərdəndir.

7. İçərişəhərin qorunması üçün hansı tədbirlər görülür?

Ərazidə dövlət və beynəlxalq səviyyədə bərpa, konservasiya və inkişaf layihələri həyata keçirilir, tarixi abidələr və memarlıq nümunələri qorunur.

8. İçərişəhər turistlər üçün nələri təklif edir?

Burada qədim memarlıq abidələri, maraqlı ekskursiyalar, milli yeməklər təqdim edən restoranlar, sənət qalereyaları və əl işi dükanları mövcuddur.

9. İçərişəhər Cümə Məscidinin tarixi nədir?

Cümə Məscidi IX əsrdə inşa olunmuş və zaman-zaman bərpa edilərək bu günədək fəaliyyətini davam etdirir.

10. İçərişəhərdə hansı mədəni tədbirlər keçirilir?

Ərazidə tez-tez milli və beynəlxalq festivallar, sərgilər, musiqi gecələri, folklor proqramları və digər ictimai-mədəni tədbirlər təşkil olunur.

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

Back to top button