Azərbaycan tarixi boyu igidlik, fədakarlıq və vətənpərvərlik nümunələri ilə zəngindir. Qədim dövrlərdən bu günə qədər xalqımız öz qəhrəmanları ilə öyünmüş, onların adlarını yaşatmışdır. Müstəqilliyimizin bərpası və dövlətçiliyimizin yenidən qurulması yolunda xalqımız çoxsaylı sınaqlardan keçmiş, bu yolda minlərlə qəhrəman, şəhid və qazilər yetişmişdir. 1990-cı illərin əvvəlləri Azərbaycan üçün ən çətin və eyni zamanda, şərəfli bir dövr idi. Məhz həmin dövrdə ilk dəfə “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” fəxri adı təsis edildi və bu ad ilk olaraq Məhərrəm Seyidova verildi. O, təkcə bir insanın, bir ailənin yox, bütöv bir xalqın qüruru, rəmzi və simvoluna çevrildi.
Milli Qəhrəman anlayışı və onun əhəmiyyəti
Milli Qəhrəman fəxri adı Azərbaycan Respublikasının ən yüksək dövlət təltifidir. Bu ad Azərbaycanın ərazi bütövlüyü, müstəqilliyi, xalqın rifahı və təhlükəsizliyi uğrunda misilsiz qəhrəmanlıq, igidlik, fədakarlıq göstərmiş şəxslərə verilir. Bu titul ölkə tarixində çox böyük mənəvi, ictimai və siyasi əhəmiyyət daşıyır. Qəhrəman adı alan hər bir insan gənc nəslə nümunə olur, milli ruhun qorunmasında xüsusi rol oynayır.
İlk Milli Qəhrəman statusu isə xüsusilə önəmlidir. Çünki bu, həm dövlətçiliyin, həm də xalq yaddaşının formalaşmasında, qəhrəmanlıq ənənələrinin yaşadılmasında bir başlanğıc nöqtəsidir. İlk milli qəhrəmanın adı tarixdə həmişə xüsusi ehtiramla çəkilir və gələcək nəsillər üçün vətənpərvərliyin, mərdliyin ən yüksək zirvəsi kimi qəbul edilir.
Məhərrəm Seyidovun həyatı və ailəsi
Məhərrəm Seyidov 1952-ci ildə Ermənistan SSR-in Basarkeçər rayonunun Zod kəndində anadan olub. Uşaqlıq illəri dağlıq bölgədə keçib. O, ailəsində böyüyən digər uşaqlarla birlikdə azərbaycanlı adət-ənənələri ilə tərbiyə olunub, vətənə, torpağa sevgi hissi ailəsində hələ uşaq yaşlarından formalaşıb. Ailəsi əkinçi, zəhmətkeş insanlardan ibarət idi. Məhərrəm Seyidov ailəsinə və yaxınlarına bağlı, humanist və vətənpərvər ruhlu bir insan kimi yetişib.
Orta məktəbi başa vurduqdan sonra hərbi xidmətdə olub. Hərbi xidmətdən sonra müxtəlif peşələrdə çalışıb, ailə həyatı qurub və övlad sahibi olub. Onun ailə həyatı, ailəsinə qayğısı, dostlarına və yaxınlarına münasibəti hər zaman nümunə kimi göstərilib. Məhərrəm Seyidovun şəxsiyyəti, təvazökarlığı, insanpərvərliyi ətrafındakı insanlar tərəfindən yüksək qiymətləndirilib.
Məhərrəm Seyidovun fəaliyyətinin başlanğıcı
1988-ci illərdən başlayaraq Ermənistanın Azərbaycana qarşı başladığı təcavüz, azərbaycanlıların öz doğma torpaqlarından qovulması və Qarabağ münaqişəsi Məhərrəm Seyidovun həyatında dönüş nöqtəsi oldu. O, bu ədalətsizliyə, zülmə, soydaşlarına qarşı edilən haqsızlığa biganə qala bilmədi. Məhz o illərdə Məhərrəm Seyidov könüllü şəkildə öz xalqının müdafiəsinə qalxdı.
Onun əsas fəaliyyəti Naxçıvan Muxtar Respublikasında, Sədərək bölgəsində baş verdi. Sədərək o zamanlar Ermənistanla sərhəddə yerləşən ən gərgin bölgələrdən biri idi. Ermənilərin tez-tez hücum etdiyi, mülki əhalinin təhlükədə olduğu bir ərazi kimi Sədərək hər zaman ön cəbhədə idi. Məhərrəm Seyidov könüllü olaraq Sədərək kəndinin müdafiəsinə qoşuldu və burada qısa müddətdə öz liderlik keyfiyyətləri, cəsarəti, təşkilatçılığı ilə seçildi.
Məhərrəm Seyidovun döyüş yolu və qəhrəmanlığı
1990-cı ilin yanvar-fevral aylarında Sədərək istiqamətində düşmən hücumları daha da intensivləşdi. Məhərrəm Seyidov Sədərək kəndinin müdafiəsini təşkil etmək, mülki əhalinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün könüllülərlə birlikdə səngərlərə çəkildi. Onun döyüş yolunun ən parlaq səhifəsi 1990-cı ilin yanvar ayının 19-dan 20-nə keçən gecə yazıldı. Həmin gün Sədərəkə düşmən tərəfindən güclü hücum təşkil olundu. Düşmənin məqsədi kəndi tamamilə ələ keçirmək, əhalini qırmaq və Azərbaycan torpaqlarının bir hissəsini işğal etmək idi.
Məhərrəm Seyidov bu ağır və taleyüklü gecədə döyüşçüləri səfərbər edərək kəndin müdafiəsini təşkil etdi. O, döyüş yoldaşları ilə birlikdə düşmənin əsas qüvvələrini geri oturtdu. Bir neçə saat davam edən amansız döyüşdə Məhərrəm Seyidov qəhrəmancasına vuruşdu, öz canı bahasına kəndin işğalının qarşısını aldı. Məhz bu döyüşdə göstərdiyi igidlik və fədakarlıq onu Azərbaycanın qəhrəmanlıq simvoluna çevirdi.
Sədərək döyüşündə aldığı ağır yaralara baxmayaraq, Məhərrəm Seyidov mübarizəsini sona qədər davam etdirdi və qəhrəmancasına həlak oldu. Onun ölümü bütün Azərbaycan ictimaiyyətində böyük sarsıntı yaratdı. Məhz bu günlərdən sonra Məhərrəm Seyidovun adı xalqın dilində “ilk Milli Qəhrəman” kimi əbədiləşdi.
Məhərrəm Seyidovun uğurları və Azərbaycan üçün əhəmiyyəti
Məhərrəm Seyidov təkcə bir qəhrəman deyil, bütöv bir xalqın simvolu oldu. Onun qəhrəmanlığı, vətən uğrunda göstərdiyi fədakarlıq, gənc nəsil üçün ən böyük örnəkdir. Məhərrəm Seyidovun adı Sədərək rayonunda əbədiləşdirilib, onun xatirəsinə abidə ucaldılıb. Hər il onun ad günü və şəhid olduğu gün böyük ehtiramla qeyd olunur.
Azərbaycan Respublikasının Ali Sovetinin qərarı ilə 6 may 1992-ci ildə Məhərrəm Seyidov ölümündən sonra Azərbaycanın ilk Milli Qəhrəmanı fəxri adına layiq görüldü. Bu, həm xalqın, həm də dövlətin ona olan yüksək qiymətinin rəsmi təzahürü idi.
Məhərrəm Seyidovun adını daşıyan məktəblər, küçələr, mədəniyyət müəssisələri var. Onun qəhrəmanlıq yolu, göstərdiyi cəsarət və vətənpərvərlik ruhu bu gün də Azərbaycan gəncliyinin tərbiyəsində, vətən sevgisinin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Məhərrəm Seyidov Azərbaycan ordusunda, hərbi məktəblərdə vətənpərvərlik dərslərinin baş qəhrəmanlarından biridir.
Milli Qəhrəmanlar anlayışı və Məhərrəm Seyidovun xüsusi yeri
Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adına layiq görülənlərin hər biri tariximizin qürur səhifələrini yazıb. Lakin Məhərrəm Seyidovun adı həmişə “ilk” statusu ilə yanaşı çəkilir. Bu status həm rəmzi, həm də ideoloji baxımdan böyük önəm daşıyır. Çünki ilk olmaq, öncül olmaq cəsarət, iradə, liderlik, fədakarlıq və insanlıq nümunəsidir.
Məhərrəm Seyidov təkcə cəbhədə yox, gündəlik həyatında da vətənə sədaqətli, insanlara qayğıkeş, əsl Azərbaycan oğlu olub. Onun həyatı, davranışı, insani keyfiyyətləri ətrafındakı hər kəsə təsir edib. Bu gün onun adı ilə bağlı tədbirlərdə, konfranslarda, görüşlərdə vətənpərvərlik haqqında söhbət açanda ilk ağıla gələn məhz Məhərrəm Seyidovun qəhrəmanlıq salnaməsi olur.
İlk Milli Qəhrəmanın xatirəsinin yaşadılması
Azərbaycan xalqı öz qəhrəmanlarını daim ehtiramla yad edir. Məhərrəm Seyidovun xatirəsi isə xüsusi ehtiramla yad edilir. Onun xatirəsinə abidələr ucaldılıb, məktəblərdə, hərbi hissələrdə onun haqqında söhbətlər aparılır, filmlər çəkilir, sənədli verilişlər hazırlanır. Xalq arasında onun haqqında şeirlər yazılır, mahnılar bəstələnir. Onun döyüş yolu, vətənə olan sevgisi gənc nəsil üçün bir məktəbdir.
Hər il Sədərək rayonunda, müxtəlif məktəblərdə, hərbi hissələrdə Məhərrəm Seyidovun anım tədbirləri keçirilir. Bu tədbirlərdə iştirak edənlər onun haqqında xatirələrini bölüşür, qəhrəmanlığından danışırlar. Məhərrəm Seyidovun qəhrəmanlığı Azərbaycan xalqının gücünün, birliyinin və əzminin simvoludur.
Milli qəhrəmanlıq ənənəsi və davamçıları
Məhərrəm Seyidovun açdığı qəhrəmanlıq yolu Azərbaycan xalqı üçün bir nümunəyə çevrilib. Onun ardınca minlərlə oğul və qız öz vətənini qorumağa qalxdı, Azərbaycan torpaqları uğrunda canından keçdi. İlk Milli Qəhrəmanın adı bu qəhrəmanların hər birinin ruhunu gücləndirdi, onlara inam və cəsarət verdi.
Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı fəxri adını daşıyan yüzlərlə şəhid və qəhrəman bugün də xalqın qürur mənbəyidir. Onların sırasında Məhərrəm Seyidovun adı həmişə xüsusi ehtiramla çəkilir, çünki o, bu yolun başlanğıc nöqtəsini qoyan şəxsiyyət olub.
Məhərrəm Seyidovun adı Azərbaycan tarixinə qəhrəmanlıq və vətənpərvərlik nümunəsi kimi yazılıb. Onun həyatı, döyüş yolu, insani keyfiyyətləri və göstərdiyi fədakarlıq bu gün də hər bir azərbaycanlı üçün örnəkdir. İlk Milli Qəhrəman statusu, onun adı ətrafında formalaşan rəmzi məna və mənəvi dəyər Azərbaycan xalqının milli yaddaşında əbədi yaşayır. Məhərrəm Seyidovun irsi daim yaşayacaq, gələcək nəsillərin vətənə, torpağa, azadlığa və müstəqilliyə sevgisini daim gücləndirəcək. O, bütün Azərbaycan üçün qəhrəmanlığın, mərdliyin, fədakarlığın və əsl vətənpərvərliyin ən uca zirvəsidir.
Ən çox verilən suallar
Azərbaycanın ilk Milli Qəhrəmanı Məhərrəm Seyidovdur. O, Sədərək döyüşlərində göstərdiyi igidliyə və fədakarlığa görə bu ada layiq görülüb.
Məhərrəm Seyidov 1952-ci ildə Zod kəndində anadan olub, ailə başçısı, vətənpərvər və humanist bir insan olub. Onun həyatı əsl vətəndaş nümunəsi hesab edilir.
Əsas döyüş yolu Sədərək bölgəsində, Ermənistanın təcavüzünə qarşı müdafiə mövqelərində olub. 1990-cı ilin yanvarında Sədərək döyüşündə qəhrəmancasına həlak olub.
Bu ad vətənin bütövlüyü, müstəqilliyi və xalqın təhlükəsizliyi uğrunda misilsiz qəhrəmanlıq göstərmiş şəxslərə verilir və ən yüksək dövlət təltifidir.
Sədərək döyüşlərində kəndin müdafiəsini təşkil edib, düşmən hücumlarının qarşısını alıb və canı bahasına torpağı qoruyub.
Adı Sədərək rayonunda əbədiləşdirilib, abidələr ucaldılıb, məktəblərə və küçələrə adı verilib, anım tədbirləri keçirilir.
Ailəsinə bağlı, qayğıkeş ata və həyat yoldaşı olub. Onun ailəsi və yaxınları qəhrəman adının daşıyıcısı kimi hər zaman fəxr ediblər.
Bu status milli ruhun, vətənpərvərliyin və fədakarlığın ən yüksək zirvəsidir, gənclər üçün nümunədir.
Onun haqqında sənədli filmlər, verilişlər, şeirlər və məqalələr yazılıb, qəhrəmanlıq yolu məktəblərdə tədris olunur.
O, Azərbaycanın ilk Milli Qəhrəmanı kimi bu yolun başlanğıc nöqtəsidir, adı xalqın və dövlətin şərəf kitabında həmişə birinci yerdədir.
