Keçən yazımda sizlərə bir çox xaricdə təhsil və diplom əldə etmiş tələbələrin məruz qaldığı bir problemdən bəhs etmişdim. Həmin problem bəzi xarici diplomların Azərbaycanda tanınmamasıdır. “Bəs xarici diplomların tanınması nə deməkdir? Nələrə diqqət etməliyik? Bu problemlə qarşılaşmamaq üçün nə etməliyik?” suallarına ətraflı cavab vermişdim ,əgər bu sualların cavabını maraq edir və ətraflı məlumat əldə etmək istəyirsinizsə https://qebulol.az/xarici-diplomlarin-taninmasi-2021/ linke daxil olub oxuya bilərsiniz. İndi isə sizlərə diplomların Azərbaycanda tanınması üçün nə etməli və bunun üçün nələrə diqqət etməliyik mövzusunda ətraflı məlumatlar vermək istəyirəm. Elə isə gəlin başlayaq!
Diplomların Azərbaycanda Tanınması üçün Nə Etməli?
Mütləq şəkildə hər bir xaricdə təhsil almış tələbə ölkə ərazisinə qayıtdıqda həmin ali məktəbin diplomunu tanıtmalı və ixtisas ekvivalentini müəyyən etdirməlidir yəni Azərbaycanda tədris olunan ixtisaslarla bərabər, bir növ oxşar olması kimi başa düşülür. Əks halda tələbə əldə etdiyi diplomu Azərbaycan ərazisində qanunla tanıtmayıbsa(nostrifikasiya olunmayıbsa) keçərsiz sayılır və əmək fəaliyyətini icra etməkdə bir çox problemlərlə qarşılaşa bilir. Lakin bəzi özəl sektorlar gənclərin xarici diplomunu tanınmama olmadan belə qəbul edirlər. Bu mövzuda xarici diplomunu almış tələbə özü qərar verməlidir. Lakin tələbə dövlətlə bağlı qurum və ya nazirlikdə işləməyi planlayırsa bu məsələyə çox ciddi yanaşmalıdır. Bəs xarici diplomların tanınması üçün ərizəçilər nə etməlidir?
Ölkəyə qayıdarkən xüsusilədə Ukrayna , Rusiya, Polşa və s. bu kimi ölkələrdə təhsil almış tələbələrin diplomu həmin ölkədə apostil olunmalı və ya leqallaşdırılmalıdır. Bəs Apostil nədir? Bir ölkənin ərazisində verilmiş hüquqi qüvvəyə malik olan sənədlər müvafiq qaydada rəsmiləşdirildikdən sonra digər ölkənin ərazisində istifadə oluna bilər. Hazırda belə rəsmiləşdirmənin 2 növü mövcuddur: apostilin verilməsi və konsul leqallaşdırılması. Apostil sənədi imzalamış şəxsin imzasının həqiqiliyini bu şəxsin hansı qisimdə çıxış etdiyini və lazım gəldikdə həmin sənədə vurulmuş möhür və ya ştampın həqiqiliyini təsdiq edir. Apostilin verilməsi və leqallaşdırma arasında fərq nədir? Leqallaşdırma daha uzun müddətli prosedur olaraq bir neçə qurumların təsdiqinin tələb edir. Leqallaşdırma:
- sənədin istifadə olunması nəzərdə tutulmuş xarici dövlətin konsulluğu tərəfindən təsdiq edilməsini nəzərdə tutur
- leqallaşdırılmış sənəd yalnız onu rəsmiləşdirmiş dövlətin ərazisində istifadə oluna bilər.
Apostilin verilməsi isə birpilləli prosedur olmaqla sənədin yalnız bir orqan tərəfindən təsdiq olunmasını nəzərdə tutur və həmin sənəd “Xarici rəsmi sənədlərin leqallaşdırılması tələbini ləğv edən” 5 oktyabr 1996-cı il tarixli Haaqa Konvensiyaya üzv olan bütün dövlətlərdə təqdim edilə bilər.
Ölkəyə qayıtdıqdan sonra namizədlər diplom və əlavəni, lazimi digər sənədləri Azərbaycan dilinə çevirib notarial qaydada təsdiq etdirib Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyinə (TKTA) diplomun tanınması ilə bağlı (nostrifikasiya olunması ilə bağlı) online müraciət etməlidirlər. Qeydiyyat elektron ərizə sistemi vasitəsi ilə həyata keçirilir. Qeydiyyat zamanı təqdim edilən elektron poçt və mobil nömrə daimi olaraq istifadə edilən olmalıdır. Belə ki, qeydiyyat zamanı təqdim olunan əlaqə vasitələrinə ərizələrlə bağlı mütəmadi olaraq məlumat göndərilməkdədir. Lakin ərizəçilər sənədlərini Agentliyə mail vasitəsi ilə deyildə, TKTA-nin “Xarici dövlətlərin ali təhsil sahəsində ixtisaslarının tanınması və ekvivalentliyinin müəyyən edilməsi (nostrifikasiyası)” üzrə Elektron Ərizə Sisteminə https://apply.enic.edu.az/default.aspx daxil olub qeydiyyatdan keçməlisiniz. Əks halda sizin elektron poçt vasitəsi ilə göndərdiyiniz sənədlərə baxılmayacaq.
Son olaraq sizlərə xaricdə təhsil yolunuzda uğurlar və bu kimi hallara məruz qalmamağınızı arzu edirəm!
