Qafqazın ən azsaylı, eyni zamanda ən zəngin biomüxtəlifliyə malik inzibati ərazilərindən biri olan Xızı rayonu respublika xəritəsində təkcə Beşbarmaq dağı və Xızı-Qızılağac körfəzini qoruyan rüzgarlı yamacları ilə deyil, özünüidarəetmə modelində çevik qərar mexanizmi ilə də seçilir. Yerli icra hakimiyyəti aparatı coğrafi baxımdan Bakı–Sumqayıt sənaye qüvvə xəttinin tam kənarında yerləşsə də, müasir kommunikasiya kanallarını vahid platformada birləşdirərək rayon sakinlərinə “şəhərdən aralı” stereotipini unutdurur. Şəhər çərçivəsində cəmi üç böyük prospekt və bir neçə qəbirdaşlı küçə yerləşməsi idarəetmə prosesini həm sadələşdirir, həm də bütün struktur bölmələrini piyada məsafəsində əlçatan edir. İcra Hakimiyyətinin baş ofisi AZ8000 indeksli Vüsaqi küçəsi 28 nömrəli binada yerləşir; bu məkan müasir memarlıq elementlərinin qorunduğu sovet dövrü inzibati binasının bərpa olunmuş versiyasıdır. Vətəndaş müraciətləri üçün telefon mərkəzi (+994 23) 315-03-36 nömrəsində fasiləsiz rejimdə qəbul edir; əlavə xəttlər – 315-00-85 və 315-01-27 – həm idarə, həm də 24/7 dispetçer funksiyası daşıyır. Elektron ünsiyyət üçün [email protected] ünvanı aktivdir; məktublar ilk növbədə Daxili nəzarət sektorunun sisteminə daxil olur və müvafiq şöbəyə yönləndirilir. Bu məqalə Xızı Rayon İcra Hakimiyyətinin ünvan–əlaqə arxitekturasını, struktur bölmələrini, xidmət spektrini və gələcək smart-rayon konseptini ətraflı araşdırır.
İcra Hakimiyyətinin Ümumi Strukturuna Baxış
Xızı Rayon İcra Hakimiyyətinin aparatında yeddi əsas şöbə fəaliyyət göstərir: Sənədlərlə iş və müraciətlər sektoru, Sosial-iqtisadi inkişafın təhlili və proqnozlaşdırılması şöbəsi, Hüquq sektoru, Kommunal təsərrüfat və tikinti şöbəsi, Humanitar məsələlər şöbəsi, Yerli özünüidarəetmə ilə iş sektoru, həmçinin Daxili audit bölməsi. Hər şöbə öz növbəsində iki-üç işçi qruplaşmasından ibarət olmaqla təlim, monitorinq və hesabat dövriyyəsini icra edir.
Struktur vahidlərinin rəhbərləri başçının müavinləri tərəfindən koordinasiya olunur; koordinasiya prosesi həftəlik kollegiya iclaslarında icra edilir. Bu çərçivədə kənd və qəsəbə icra nümayəndələri öz məruzələrini təqdim edir, rayon səviyyəli qərarlar isə protokol müstəvisində təsdiqlənir. Bu kollegial model şəffaflıq və hesabatlılıq baxımından nümunəvi hesab olunur.
Fiziki Ünvanın Strateji Mövqeyi
İcra Hakimiyyətinin yerləşdiyi Vüsaqi küçəsi rayonun daxili yol şəbəkəsinin “mərkəzi siniri” kimi xidmət edir; binanın qarşısından Qızılburun–Yalama avtobus marşrutu keçir, bu da ucqar kəndlərdən gələn vətəndaşların rayon mərkəzinə rahat gediş-gəlişini təmin edir.
Bina Xızı Bələdiyyəsi, Rayon Məhkəməsi və Mədəniyyət Mərkəzi ilə eyni kvartalda yerləşdiyi üçün bütün idarəçilik zənciri cəmi 250 metrlik radiusda birləşir. Bu yaxınlıq vətəndaşın “bir pəncərə” modeli ilə bütün qurumlara ardıcıl müraciət etməsinə şərait yaradır.
Əlaqə Vasitələri və İctimaiyyətlə İş
Əsas mərkəzi nömrə (+994 23) 315-03-36 həm telefon, həm faks funksiyası daşıyır və gün ərzində 09:00-18:00 arası operator tərəfindən, qeyri-iş saatlarında isə avtomat cavab sistemi vasitəsilə işləyir. Əlavə xəttlər 315-00-85 və 315-01-27 dəstək çağırışlarını qəbul edir.
Elektron müraciətlər “e-mərkəz” CRM platformasına düşür; sistem daxil olan sorğunu qeydiyyatdan keçirir, altı saat ərzində məsul şöbəyə yönləndirir və ümumi cavab müddəti maksimum on iş günü ilə məhdudlaşdırılır. Rəsmi internet səhifəsində (domen adı buraxılmışdır) “Açıq hökumət” bölməsi vasitəsilə e-sorğu forması təqdim olunub.
Rəhbərlik Komandası və Səlahiyyət Sahələri
Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Prezident sərəncamı ilə təyin olunur və Konstitusiyanın 124-cü maddəsinə əsasən rayon icra strukturlarını təmsil edir. Birinci müavin sosial-humanitar istiqamətə, ikinci müavin iqtisadi və tikinti sahələrinə, üçüncü müavin isə kənd təsərrüfatı və torpaq münasibətlərinə kuratorluq edir.
Başçının qəbul günü hər həftənin cümə axşamıdır; müavinlər isə kənd ziyarətlərini “səyyar qrafik” üzrə həyata keçirirlər. İcra strukturu rəhbər heyətin mobil telefon nömrələrini ictimaiyyətə açıqlamasa da, operator vasitəsilə vətəndaş suallarını onlara yönləndirir.
Elektron Xidmətlər və Rəqəmsal İnfrastruktur
2024-cü ilin əvvəlində Xızı İH “Smart-Kənd” layihəsinə qoşularaq kənd təsərrüfatı hesabatlarını elektron portal üzərindən toplamağa başladı. Bu sistem fermerlərin subsidiya, suvarma qrafiki və pestisid məlumatlarını onlayn qeydiyyata almağa imkan verir.
Eyni ildə “Açıq Büdcə” monitoru tətbiq edilərək layihə tenderlərinin bütün mərhələləri onlayn yayımlanır; vətəndaşlar büdcədən ayrılmış məbləğlərin xərclənməsini interaktiv qrafikdə izləyə bilirlər. Rəqəmsallaşma səviyyəsinin ildə 15 % artacağı proqnozlaşdırılır.
Xızı Rayonunda Layihələr və Sosial Proqramlar
Son üç ildə İH ekoloji prioritetli iki iri layihə həyata keçirib: “Beşbarmaq Yaşıl Kəmər” (20 000 ağac tingi) və “Kənd Turizminə Dəstək” (15 ailəlik qonaq evi şəbəkəsi). Layihələr həm Dünya Bankı qrantı, həm də yerli büdcə vəsaiti hesabına maliyyələşdirilib.
Sosial paket çərçivəsində şəhid ailələrinə 2024-cü ildə 3,2 milyon manat dəyərində 18 fərdi yaşayış evi təhvil verilib. Eyni proqramda 220 nəfər üçün reabilitasiya kursları, 140 nəfər üçün peşə təlimləri təşkil olunub.
Vətəndaş Qəbulu: Prosedurlar və Qrafik
Başçının qəbuluna yazılmaq üçün Sənədlərlə iş sektoruna şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti və müraciət ərizəsi təqdim edilir. Qəbul siyahısı həftəlik yenilənir, prioritet fövqəladə sosial məsələlərə verilir.
Hər ayın son çərşənbə axşamı “Açıq qapı” formatı keçirilir: icra nümayəndələri, bələdiyyə sədrləri və aidiyyəti şöbə rəhbərləri birlikdə sakinləri qəbul edirlər. Bu model xırda problemlərin yerində operativ həllini sürətləndirir və müraciətlərin təkrarını azaldır.
Əməkdaşlıq İmkanları və Gələcək Planlar
İH 2025-2027-ci illər üçün “Yaşıl Enerji və Aqro-turizm” konsept sənədini hazırlayıb. Sənəd üzrə ilkin mərhələdə günəş paneli parkı üçün texniki-iqtisadi əsaslandırma, Beşbarmaq dağında mühafizə yollarının yenidən qurulması və kənd mədəniyyət mərkəzlərinin rəqəmsal avadanlıqla təchizi nəzərdə tutulur.
Beynəlxalq donorlara təqdim edilən layihə portfelinin həcmi 8,6 milyon ABŞ dolları qiymətləndirilib. Partnerlik üçün müraciətlər İH-in “Invest-Khizi” masası tərəfindən bir pəncərədən qəbul edilir, ilkin rəy 20 iş günü içində verilir.
| Bölmə | Ünvan / Nömrə | Qısa Şərh |
|---|---|---|
| Baş ofis | AZ8000, Vüsaqi küçəsi 28, Xızı şəhəri | İcra aparatının yerləşdiyi əsas bina |
| Telefon | (+994 23) 315-03-36 | Operator xətti və faks |
| Əlavə xətt 1 | (+994 23) 315-00-85 | Rəhbərlik köməkçisi |
| Əlavə xətt 2 | (+994 23) 315-01-27 | Sənədlərlə iş sektoru |
| E-poçt | mail [at] khizi-ih.gov.az | Elektron müraciətlər üçün ümumi ünvan |
| Qəbul Günü | Həftənin cümə axşamı | Başçı vətəndaşları qəbul edir |
| İş Saatı | 09:00-18:00 (B.e.-C.) | Ofis rejimi |
| Rəsmi sayt | (domen adı açıqlanmır) | Elektron xidmət portalı |
Xızı Rayon İcra Hakimiyyəti kiçik ərazi mexanikasının çevik idarəetmə modelini uğurla tətbiq edir; ünvan strukturunun kompaklığı, əlaqə xətlərinin çoxkanallı quruluşu və rəqəmsal platformaların aktivliyi yerlərdə problemlərin qısa zamanda icra aparatına çatmasına imkan yaradır. AZ8000 indeksli inzibati bina bir tərəfdən sovet dönəmindən miras qalan memarlıq nümunəsini qoruyub saxlayır, digər tərəfdən isə müasir texnoloji infrastrukturla təchiz olunaraq “ağıllı idarəetmə” konseptinə uyğun yenilənib. Telefon mərkəzi və elektron müraciət sistemi sayəsində vətəndaş–dövlət dialoqu real zaman rejimində qurulur və müraciətlərin cavab müddəti minimuma enir. Hüquq, sosial, iqtisadi və infrastruktur şöbələrinin koordinasiyalı fəaliyyəti rayonun ekoloji, turizm və kənd təsərrüfatı potensialını gücləndirir. Bir sözlə, Xızı Rayon İcra Hakimiyyəti ünvan və əlaqə arxitekturası baxımından modelləşdirilmiş nümunə təqdim edir: rahat yol infrastrukturu, telefon-e-mail sinxronizasiyası və açıq büdcə baxış bucağı ilə regionda şəffaf yerli özünüidarəetmənin praktiki misalına çevrilir.
Ən Çox Verilən Suallar
Baş ofis Xızı şəhərində, Vüsaqi küçəsi 28 nömrəli binada yerləşir, poçt indeksi AZ8000-dir. Bina mərkəzi dairədən təxminən 200 metr məsafədədir və ictimai nəqliyyat dayanacağına piyada 3 dəqiqəlik yol var. Ətrafda Rayon Mədəniyyət Mərkəzi və Bələdiyyə binası yerləşir, bu da idarəetmə zəncirini bir kvadratda birləşdirir.
Operator xətti (+994 23) 315-03-36 nömrəsində iş günləri saat 09:00-18:00 arası canlı cavab verir, eyni nömrə faks funksiyasını da yerinə yetirir. Qeyri-iş saatlarında avtomat menyu müraciəti qeydiyyata alır və növbəti iş günü çağrı mərkəzinin bazasına ötürür.
Bütün vətəndaş yazışmaları mail [at] khizi-ih.gov.az ünvanına göndərilə bilər. Məktub göndərildikdən sonra sistem avtomatik təsdiq mesajı yollayır və sorğu e-mərkəz platformasında qeydiyyata alınır. Cavab müddəti maksimum on iş günüdür.
Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı hər həftənin cümə axşamı saat 10:00-dan başlayaraq müraciətləri qəbul edir. Qəbul siyahısına düşmək üçün əvvəlcədən Sənədlərlə iş sektoruna ərizə təqdim etmək lazımdır. Əlavə “səyyar qəbullar” kəndlərdə ayda bir dəfə həyata keçirilir.
Rəhbərlik köməkçisi üçün (+994 23) 315-00-85, Sənədlərlə iş sektoru üçün (+994 23) 315-01-27 nömrələri mövcuddur. Hər iki xətt iş günləri aktivdir; fövqəladə hallarda polisdən yönləndirilən zənglər də bu nömrələrə düşür.
Rəsmi internet səhifəsində “Açıq hökumət”, “E-sorğu”, “Subsidiyalar” və “Tender Elanları” bölmələri fəaliyyət göstərir. Fermerlər subsidiya müraciətini, biznes qurumları tender paketini vətəndaşlar isə onlayn ərizə formasını doldura bilir.
Şəxsiyyət vəsiqəsi surəti, yaşayış yerindən arayış və ailə tərkibi haqqında bələdiyyə sənədi təqdim edilməlidir. Sənədlər Sosial müdafiə üzrə baş mütəxəssisin qəbulunda yoxlanılır və elektron bazaya skan edilir. Yardımın növündən asılı olaraq komissiya 15 gün ərzində qərar çıxarır.
Hər ayın son çərşənbə axşamı icra aparatının iclas zalında “Açıq qapı” keçirilir. Burada bələdiyyə sədrləri, icra nümayəndələri və şöbə rəhbərləri birgə iştirak edir. Sakinlər qeydiyyatsız daxil olub rəy, təklif və şikayətlərini birbaşa yönləndirə bilər.
Hazırda “Beşbarmaq Yaşıl Kəmər” ekoloji layihəsi və “Kənd Turizminə Dəstək” proqramı aktivdir. Yaşıl kəmər çərçivəsində 20 000 ağac tingi əkilib, turizm proqramında isə 15 ailə qonaq evi açaraq subsidiya alıb. Layihələrin ümumi dəyəri 4,7 milyon manata yaxındır.
2025-2027-ci illər üçün “Yaşıl Enerji və Aqro-turizm” konsepsiyası hazırlanıb. Sənəddə günəş paneli parkı, suvarma kanallarının rəqəmsal monitorinqi və kənd mədəniyyət mərkəzlərinin multimedia avadanlığı ilə təchizi kimi bəndlər yer alır. Məqsəd rayon iqtisadiyyatını diversifikasiya edərək əhalinin məşğulluğunu artırmaqdır.
