Angara çayının nəhəng Bratsk su anbarı üzərində qurulan Bratsk şəhəri XX əsrin ortalarında Sibirin sənaye paytaxtlarından birinə çevriləndə, yüksək ixtisaslı mühəndis çatışmazlığı bölgənin əsas probleminə dönmüşdü. 1975-ci ildə məhz bu tələbdən doğan Bratsk Sənaye İnstitutu sonrakı onilliklərdə inkişaf edərək Bratsk Dövlət Texniki Universiteti adını aldı və İrkutsk vilayətinin şimalında elmi-texniki təhsilin dayağına çevrildi. Meşə-kimya kombinatları, alüminium zavodu və dünyanın ən iri su elektrik stansiyalarından biri ilə üz-üzə dayanan universitet elmi biliklə sənaye praktikasını ilk gündən birləşdirdi. Çayın sahilindəki kampus sərt iqlimə baxmayaraq tələbələrə rahat yaşayış, müasir laboratoriyalar və avtomatlaşdırılmış emalatxanalarda işləmək imkanı təqdim edir. Bratskın coğrafi təcridi reallıqda üstünlüyə çevrilib: burada təhsil alan hər kəs Sibir cəngəlliyinin ortasında güclü texniki bacarıqlar və adaptasiya qabiliyyəti qazanır. Rəsmi məlumatlar təxminən beş min tələbənin universitetdə bakalavr, magistr və aspirantura pillələrində oxuduğunu göstərir, elmi dərəcə sahibi müəllimlərin payı isə 70 faizi ötür. Modul-kredit sistemi fərdi öyrənmə trayektoriyası qurmağa və proqramlaşdırmadan energetikaya qədər geniş seçmə fənlər birləşdirməyə şərait yaradır. İllik kadr yarmarkalarında “Rusal Bratsk”, “Ilim Group” və “Irkutskenergo” kimi nəhəng şirkətlər məzunlara iş təklif edir. Müəssisənin strategiyası yaşıl energetika, dron logistikasının meşə təsərrüfatında tətbiqi və hibrid material texnologiyaları kimi istiqamətləri prioritet hesab edir. Beləliklə, Bratsk Dövlət Texniki Universiteti səhraya çevrilmiş tayqa sərhədlərində innovasiyanın mayakına dönərək Sibir sənayesinin döyünən ürəyi kimi fəaliyyətini davam etdirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Tarixi inkişaf trayektoriyası
Bratsk Sənaye İnstitutu ilk illərdə hidroenergetika və ağac emalı üçün mühəndis kadrı hazırlamaq məqsədi güdürdü, çünki yaxınlıqda dünyanın ən böyük su elektrik stansiyalarından biri inşa olunurdu. Müharibədən çıxmış ölkənin şimal-şərqində yerləşən bu kiçik tədris ocağı cəmi iki fakültə və altı ixtisasla fəaliyyət göstərsə də, sürətli sənayeləşmə dalğası demandı kəskin artırdı.
1980-ci illərdə meşə maşınları mühəndisliyi, dağ-şaxə texnologiyası və sənaye avtomatlaşdırması kafedraları açıldı; tələbə kontingenti on il ərzində üç dəfə çoxaldı. 1993-cü ildə ali məktəb Bratsk Dövlət Texniki Universiteti statusu aldı və regional elm müəssisələri ilə ilk tədqiqat konsorsiumunu yaratdı.
Akademik struktur və proqram spektri
Universitetin fakültə xəritəsi altı əsas bölmədən ibarətdir: Energetika və Elektromexanika, Maşınqayırma və Avtomatlaşdırma, Meşə Kompleksi və Biomühəndislik, İnformasiya Texnologiyaları və Kibernetika, İqtisadiyyat və İdarəetmə, Humanitar-Dil hazırlığı mərkəzləri. Hər fakültə daxilində bakalavr və magistr pillələrində 30-dan çox akkreditə olunmuş proqram tədris edilir.
Modul-kredit sistemi tələbələrə hidravlik turbomaşın dizaynından bulud əsaslı SCADA platformalarına qədər fərqli seçmə fənləri kombinə etməyə imkan verir. Kurs yükünün təxminən 40 faizi zavod, poliqon və startap inqubatorlarında keçirilən praktikadan ibarətdir.
Elmi-tədqiqat prioritetləri
Bratsk Dövlət Texniki Universitetinin strategiyası üç bazis klaster üzərində qurulub: hidroenergetikada rəqəmsal tvinninq, taxta-polimer kompozitlər və şimal meşələrinin ekoloji bərpası. Hidroenergetika mərkəzi turbin qanadlarında eroziyaya davamlı ərinti qatlarının lazer çiləmə texnologiyasını işləyib hazırlayır və “BratskGES” ilə birgə sınaqdan keçirir.
Materialşünaslıq qrupu şaxtaya dözümlü sellüloz lifli plastikin formalaşdırılması üçün nanoturşu modifikasiyası tədqiqatları aparır; nəticələr avtomobil sənayesində tətbiq olunur. Ekologiya laboratoriyasında peyk məlumatları ilə meşə yanğınlarının erkən proqnozlaşdırılması və ocaqların dronla lokallaşdırılması texnikası hazırlanıb.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Sənaye partnyorları və təcrübə platformaları
Universitet “Rusal Bratsk Aluminium Smelter”, “Ilim Group” selüloz-kağız holdinqi və “Irkutskenergo” şirkətləri ilə dual təhsil və tədqiqat müqavilələri imzalayıb. Energetika fakültəsinin tələbələri üçüncü kursdan etibarən hidroelektrik stansiyada maaşlı staja başlayır, beşinci kursda isə real layihələr üzərində diplom müdafiə edir.
Meşə mühəndisliyi tələbələri kombinat xətlərində avtomatik kəsim robotlarının kalibrlənməsində iştirak edir, məlumat analitikləri isə alüminium elektroliz vannanın real vaxt rejimində sensor monitorinqi üçün kod yazırlar. Bu sinerji məzunları Sibir sənayesi üçün “ilk gündən hazır” mütəxəssisə çevirir.
Kampus və infrastruktur
Kampus dörd tədris korpusu, mərkəzi kitabxana, yüksək performanslı hesablama klasteri, idman konsert sarayı, süni neyron şəbəkə laboratoriyası və üç yataqxanadan ibarətdir. 2022-ci ildə başlanılan “Smart-Campus” layihəsi bütün binalarda IoT əsaslı enerji idarəetməsi, üz tanıma keçid sistemi və 10 GB/s daxili şəbəkə infrastrukturunu işə saldı.
Kitabxana fondu 450 min çap və elektron resursu əhatə edir, 24/7 onlayn kataloq tələbələri zəruri mənbələrlə təmin edir. Yataqxanalar kampusdan beş dəqiqəlik məsafədə yerləşir, hər mərtəbədə açıq mətbəx və “co-working” zonaları yaradılıb.
| Göstərici | Məlumat |
|---|---|
| Təsis ili | 1975 |
| Şəhər | Bratsk, İrkutsk vilayəti |
| Tələbə sayı | Təxminən 5 000 |
| Fakültə sayı | 6 |
| Elmi klasterlər | 3 əsas |
| Yataqxana yerləri | 2 100 |
| Superkompüter gücü | 300 TFLOPS |
Tələbə həyatı və ictimai layihələr
Tələbə Şurası illik “Taiga-Tech” yaradıcılıq festivalı, “Siberian Hackathon” və “Green-Bratsk” ekokampaniyası ilə kampus həyatını rəngarəngləşdirir. Könüllülər yaxın kənd məktəblərində STEM laboratoriyaları qurur, qısamüddətli kodlaşdırma kursları keçir və meşə sahələrində dron monitorinq aksiyalarında iştirak edir.
İdman sarayında xizək yürüşü, qış triatlonu, yüngül atletika və stolüstü tennis bölmələri fəaliyyət göstərir; universitet komandası 2024-cü ilin Sibir Universiadasında komanda hesabında üçüncü olub. “Radio-BratskTech” tələbə stansiyası kampus xəbərlərini yayır və jurnalistika bacarıqlarını inkişaf etdirir.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Karyera xidmətləri və məzun şəbəkəsi
Karyera Mərkəzi “Future-Siberia” sərgisində 120-dən çox işəgötürəni kampusa dəvət edir, CV klinikası, müsahibə simulyasiyası və startap mentorluğu təşkil edir. Rəqəmsal platforma məzunların ilk üç il əmək yolunu izləyir və təkrar ixtisasartırma kursları təklif edir.
Məzunların 80 faizi dörd ay ərzində ixtisasına uyğun iş tapır; əsas iş yerləri Bratsk və İrkutsk sənaye zonalarındakı energetika, meşə-kimya və avtomatlaşdırma şirkətləridir. Alumni şəbəkəsi təcrübə mübadiləsi, venture-fondda investisiya pitch-ləri və “reverse mentoring” sessiyaları keçirir.
Strateji vizion və gələcək layihələr
“Bratsk-2035” konsepsiyası hidroenergetikada rəqəmsal tvinninq mərkəzi, şaxtaya davamlı taxta-polimer kompozit zavodu və karbon-neytral kampus hədəflərini ehtiva edir. Süni intellekt dəstəkli turbomaşın diaqnostika sistemi 2027-ci ilə qədər “BratskGES”də tam tətbiq olunacaq.
Universitet Sibir magistralında pilotsuz logistik dəhliz üçün dron relə stansiyaları layihəsində “RZhD” və “Skolkovo” ilə əməkdaşlıq edir. 2030-dan etibarən polilərqli materiallar üzrə birgə doktorantura proqramı Finlandiya və Yaponiya tərəfdaşları ilə başlamağı planlaşdırılır.
Bratsk Dövlət Texniki Universiteti yarandığı gündən bəri Taıqa sərhədlərini elm lampasına çevirmək missiyasını qətiyyətlə yerinə yetirir. Sibir sənayesinin qəlbində qurulan kampus dron laboratoriyalarından hidro-turbin test stendinədək geniş texniki infrastrukturla tələbələri gələcəyin mühəndisinə çevirir. Akademik heyətin gəncləşməsi və rəqəmsal tədris mühitinin sürətli modernləşməsi nəticəsində hər il yüzlərlə məzun hibrid bacarıqlarla əmək bazarına çıxır. Regional sənaye nəhəngləri ilə imzalanan dual təhsil müqavilələri məzun-işəgötürən əlaqəsini gücləndirir və “ilk gündən hazır” mütəxəssis modelini reallaşdırır. Tədqiqat klasterləri meşə ekologiyasından lazer kompozitlərinə qədər geniş sahələri əhatə edir, nəticələr isə həm Bratskın, həm də bütövlükdə Sibirin innovasiya göstəricilərinə müsbət təsir göstərir. Kampusun smart enerji sistemi karbon izini on altı faiz azaltdı və regionda yaşıl Transformasiyanın nümunəsinə çevrildi. Tələbə Şurasının ictimai layihələri yerli icmalarla universitet arasında körpü rolunu oynayır, STEM təhsili uşaqlar üçün əlçatan edir və ekoloji şüurluluğu artırır. Rəqəmsal tvinninq və süni intellekt texnologiyalarının sənaye layihələrinə inteqrasiyası Bratsk Dövlət Texniki Universitetini Rusiya-Asiya enerji koridoru üçün strateji tərəfdaşa çevirir. Gələcək planların uğurla reallaşması bu ali məktəbi Sibir innovasiya xəritəsində daha da əvvəl mövqelərə yüksəldəcək və tələbələrə tayqada texnologiya möcüzələri yaratmağın mümkün olduğunu sübut edəcək.
Xaricdə təhsil suallaranızı bizə yaza bilərsiz.
Ən Çox Verilən Suallar
Universitet Rusiya Federasiyasının İrkutsk vilayətinə daxil olan Bratsk şəhərində fəaliyyət göstərir. Şəhər Angara çayının Bratsk su anbarı sahilində qurulub və su elektrik stansiyası ilə tanınır. Coğrafi mövqe onu Sibir sənaye arteriyalarının kəsişmə nöqtəsinə çevirir. Kampus şəhər mərkəzinə piyada on dəqiqəlik məsafədədir.
Təhsil müəssisəsi 1975-ci ildə Bratsk Sənaye İnstitutu kimi təsis edilib, 1993-cü ildə Bratsk Dövlət Texniki Universiteti statusu alıb. Yarandığı gündən hidroenergetika və meşə sənayesi mühəndislərinin hazırlanmasına fokuslanıb. Sonrakı illərdə ixtisaslar və fakültələr genişlənib. Bu gün regionda aparıcı texniki ali məktəblərdən biridir.
Altı əsas fakültə fəaliyyət göstərir: Energetika və Elektromexanika; Maşınqayırma və Avtomatlaşdırma; Meşə Kompleksi və Biomühəndislik; İnformasiya Texnologiyaları və Kibernetika; İqtisadiyyat və İdarəetmə; Humanitar-Dil Hazırlığı. Hər biri bakalavr və magistr pillələrində müxtəlif proqramlar təklif edir. Aspirantura səviyyəsində on iki ixtisas üzrə dissertasiya şurası mövcuddur. Fakültələrarası seçmə fənlər sistemi modulların çevikliyini artırır.
Son statistika təxminən beş min tələbənin universitetdə təhsil aldığını göstərir. Onların beş-yeddi faizi Qazaxıstan, Monqolustan və Çin kimi qonşu ölkələrdən gələn tələbələrdir. Müəllim-tələbə nisbəti 1:15 civarındadır. Bu balans fərdi məsləhət və laboratoriya işlərini effektiv təşkil etməyə imkan verir.
Hidroenergetika mühəndisliyi, meşə maşınqayırması, avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemləri, kiberfiziki istehsal və rəqəmsal təchizat zənciri proqramları ən çox seçilən sahələrdir. Bu ixtisaslar Bratsk sənaye klasterinin real tələblərinə uyğundur. Tədris planlarında zavod və poliqon praksisi böyük pay tutur. Məzunlar enerji və meşə-kimya sektorlarında rəqabət üstünlüyü əldə edirlər.
Universitet Almaniya, Finlandiya, Yaponiya və Qazaxıstan texniki universitetləri ilə ikitərəfli müqavilələr imzalayıb. Erasmus+ xətti ilə hər il 20-dən çox tələbə Avropada semestrlik təhsil alır. Qarşılıqlı razılaşmalar kreditlərin tam tanınmasını təmin edir. Dərslərdən başqa tələbələr birgə tədqiqat layihələrində də iştirak edirlər.
Kampus dörd tədris korpusu, yüksək performanslı hesablama klasteri, mərkəzi kitabxana, idman-konsert sarayı və üç yataqxanadan ibarətdir. 2022-ci ildən binalarda IoT əsaslı enerji idarəetmə sistemi tətbiq olunur. Yataqxana yerləri 2 100-ü ötür və hər mərtəbədə əməkdaşlıq zonaları var. Kitabxana fondu 450 min resursa çatır.
Karyera Mərkəzinin sorğularına görə məzunların 80 faizi dörd ay ərzində ixtisasına uyğun iş tapır. Əsas işəgötürənlər energetika, meşə-kimya, avtomatlaşdırma və rəqəmsal texnologiya şirkətləridir. Dual təhsil stajı məzunlara əlavə üstünlük qazandırır. Regionun sənaye strukturları kadr sifarişini birbaşa universitet vasitəsilə yerləşdirir.
Əsas istiqamətlər hidroenergetikada rəqəmsal tvinninq, taxta-polimer kompozitlər, dron logistikası və meşə ekosistemlərinin bərpa texnologiyalarıdır. Universitet “BratskGES” ilə turbin eroziya monitorinq sistemləri hazırlayır. Materialşünaslar şaxtaya davamlı lif-armaturlu plastik üzərində işləyirlər. Ekoloqlar peyk dataları ilə yanğın proqnozlaşdırmasını optimallaşdırır.
“Bratsk-2035” strategiyası karbon-neytral kampus, süni intellekt dəstəkli turbomaşın diaqnostikası və dron logistik dəhlizi hədəfləyir. Taxta-polimer kompozit zavodu və meşə yanğınına reaksiyanı sürətləndirən dron relə sistemi qurulacaq. Finlandiya və Yaponiya tərəfdaşları ilə birgə doktorantura proqramları açılacaq. Hədəflər universiteti Sibir innovasiya xəritəsində aparıcı mərkəz edəcək.
