Azərbaycan Dövlət Sosial Müdafiə Fondu (DSMF), ölkədə sosial müdafiə və təminat sisteminin əsasını təşkil edən, vətəndaşların sosial rifahını qorumaq məqsədi ilə yaradılmış bir qurumdur. Bu fond, vətəndaşların pensiya, sosial ödənişlər və sosial sığorta haqlarının təmin edilməsi üçün məsuliyyət daşıyır. DSMF, əhalinin sosial rifahını artırmaq, sosial ədaləti təmin etmək və gələcək sosial təminatın dayanıqlığını qorumaq üçün müxtəlif fəaliyyətlər həyata keçirir. Bu məqalədə, Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun yaranma tarixi, əsas vəzifələri, fəaliyyət sahələri və onun Azərbaycan cəmiyyətinə verdiyi töhfələr haqqında ətraflı məlumat verəcəyik.
Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Yaradılması və Tarixi
Azərbaycan Dövlət Sosial Müdafiə Fondu, ölkənin müstəqillik əldə etdiyi ilk illərdə, 1991-ci ildə yaradılmışdır. Fondun yaradılmasının əsas məqsədi, əhalinin sosial müdafiəsini təmin etmək və sosial təminat sistemini inkişaf etdirməkdir. Azərbaycan dövlətinin sosial siyasətinin mühüm bir hissəsi olaraq, DSMF pensiya sisteminin idarə edilməsi, sosial sığorta haqlarının toplanması və digər sosial ödənişlərin həyata keçirilməsini öz üzərinə götürmüşdür. Fondun fəaliyyəti, sosial təminat sisteminin dayanıqlığını təmin etmək və əhalinin sosial rifahını qorumaq məqsədi ilə zamanla genişlənmişdir.
Fondun Missiyası və Əsas Məqsədləri
Azərbaycan Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun əsas missiyası, əhalinin sosial müdafiəsini təmin etmək və sosial ədaləti qorumaqdır. Bu missiyanı həyata keçirmək üçün fond bir sıra strateji məqsədlər müəyyən etmişdir:
- Pensiya Sisteminin İdarə Edilməsi: DSMF, ölkənin pensiya sisteminin əsas idarəedicisi kimi fəaliyyət göstərir. Fond, pensiya yaşına çatmış vətəndaşların, əlillik, itirilmiş iş qabiliyyəti və ya ailə başçısını itirmə hallarında pensiya ödənişlərini təmin edir. DSMF, bu vəzifəni yerinə yetirərkən sosial təminat sisteminin dayanıqlığını və davamlılığını təmin etməyə çalışır.
- Sosial Ödənişlərin Həyata Keçirilməsi: DSMF, müxtəlif kateqoriyalara aid olan vətəndaşlar üçün sosial ödənişlər həyata keçirir. Bu ödənişlər, işsizlik, əlillik, hamiləlik və doğuş, müvəqqəti iş qabiliyyətini itirmə halları üçün nəzərdə tutulub. Bu ödənişlərin məqsədi, vətəndaşların sosial təhlükəsizliyini təmin etmək və sosial ədaləti qorumaqdır.
- Sosial Sığorta Sisteminin İnkişafı: DSMF, sosial sığorta sisteminin inkişafını təmin edir və bu sistemin dayanıqlığını artırmaq üçün islahatlar həyata keçirir. Sosial sığorta, işçilərin və işəgötürənlərin DSMF-yə ödədiyi sığorta haqları əsasında formalaşır və gələcəkdə pensiya və digər sosial ödənişlərin təmin edilməsi üçün əsas maliyyə mənbəyini təşkil edir.
Fondun Fəaliyyət Sahələri
Azərbaycan Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun fəaliyyət sahələri geniş və müxtəlifdir. DSMF-nin əsas fəaliyyət istiqamətləri arasında pensiya sisteminin idarə edilməsi, sosial sığorta haqlarının toplanması, sosial ödənişlərin həyata keçirilməsi və vətəndaşların sosial müdafiəsinin təmin edilməsi yer alır.
Pensiya Sisteminin İdarə Edilməsi:
DSMF, Azərbaycanda pensiya sisteminin əsas idarəedicisidir. Fond, əmək fəaliyyətini başa vurmuş vətəndaşlar üçün yaşa görə pensiyaların ödənilməsini təmin edir. Bununla yanaşı, əmək qabiliyyətini itirmiş və ya digər səbəblərdən pensiya hüququ qazanan şəxslərə də ödənişlər həyata keçirir. Pensiyaların vaxtında və tam şəkildə ödənilməsi, fondun əsas prioritetlərindən biridir.
Sosial Sığorta Haqlarının Toplanması:
Fondun fəaliyyətinin digər mühüm sahəsi, sosial sığorta haqlarının toplanmasıdır. İşçilər və işəgötürənlər tərəfindən ödənilən bu haqlar, sosial sığorta sisteminin maliyyə əsasını təşkil edir. DSMF, bu haqların düzgün və vaxtında toplanmasını təmin edir, eləcə də, toplanan vəsaitlərin effektiv idarə olunmasını həyata keçirir.
Sosial Ödənişlərin Həyata Keçirilməsi:
DSMF, müxtəlif sosial qruplara yönəlmiş ödənişlərin həyata keçirilməsini təmin edir. Bu ödənişlər, vətəndaşların müxtəlif sosial risklərdən qorunması üçün vacibdir. Əlillərə, iş qabiliyyətini itirmiş şəxslərə, işsizlərə və digər həssas qruplara yönəlmiş sosial ödənişlər, fondun əsas fəaliyyət istiqamətlərindən biridir.
Sosial Müdafiə üzrə İslahatlar:
Fond, sosial müdafiə sisteminin təkmilləşdirilməsi və müasirləşdirilməsi istiqamətində islahatlar həyata keçirir. Bu islahatlar, sosial müdafiə sisteminin dayanıqlığını və səmərəliliyini artırmaq, eləcə də, vətəndaşlara göstərilən xidmətlərin keyfiyyətini yüksəltmək məqsədi daşıyır. DSMF, bu sahədə beynəlxalq təcrübəni öyrənərək və yerli şəraitə uyğunlaşdıraraq sosial müdafiə sistemini inkişaf etdirir.
Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Rolu və Əhəmiyyəti
Azərbaycan Dövlət Sosial Müdafiə Fondu, ölkənin sosial rifahının təmin edilməsində mühüm rol oynayır. Fond, sosial ədaləti qorumaq, əhalinin həssas qruplarına dəstək vermək və vətəndaşların həyat keyfiyyətini yüksəltmək üçün fəaliyyət göstərir. DSMF-nin fəaliyyəti, ölkənin sosial-iqtisadi inkişafı üçün vacib olan sosial sabitliyin təmin edilməsinə yönəlib. Fondun gördüyü işlər, həmçinin, cəmiyyətin sosial təhlükəsizliyinin təmin olunmasına və əhalinin rifahının artırılmasına xidmət edir.
Azərbaycan Dövlət Sosial Müdafiə Fondu, ölkənin sosial təminat sisteminin əsas sütunlarından biridir. Onun fəaliyyəti, vətəndaşların sosial müdafiəsinin təmin edilməsi, pensiya sisteminin idarə olunması və sosial sığorta sisteminin dayanıqlığının qorunması kimi mühüm məqsədlərə xidmət edir. DSMF, Azərbaycanın sosial rifahını artırmaq və sosial ədaləti təmin etmək üçün fəaliyyət göstərir və bu sahədə mühüm nailiyyətlər əldə etmişdir. Fondun gördüyü işlər, Azərbaycanın sosial-iqtisadi inkişafında və vətəndaşların rifahının yüksəldilməsində əhəmiyyətli rol oynayır.
